Katalog

Teresa Gawlińska
Uroczystości, Artykuły

Jak uczniowie klasy I ze Szkoły Podstawowej w Węgierskiej Górce obchodzą Święta Bożego Narodzenia i Święta Wielkanocne na zajęciach

- n +

Jak uczniowie klasy I ze Szkoły Podstawowej w Węgierskiej Górce obchodzą Święta Bożego Narodzenia i Święta Wielkanocne na zajęciach

Jednym z podstawowych czynników, który decyduje o efektach pracy z dziećmi jest nauczyciel.

W oczach dzieci nauczyciel nie powinien być arbitrem, sędziom kierującym się niejasnymi i nieokreślonymi ściślej zasadami, który narzuca niemożliwe do osiągnięcia cele, sprzeczne ze wszystkim, co wiąże się z życiem w rodzinie i społeczności oraz jego rozwojem umysłowym. Powinien on być przykładem osoby dorosłej, która współdziała z nimi dla dobra dalszej nauki i wykorzystuje swą wiedzę rozsądnie, pomagając dziecku w zwalczaniu jego słabości.

Na tej podstawie stwierdzić można, że głównie od nauczyciela zależy czy dzieci zrozumieją dany temat. Istotna jest także współpraca nauczyciela ze środowiskiem. Nauczyciel powinien interesować się problemami życia ludzi, zwyczajami, tradycjami.

W planie nauczania nauczyciel musi uwzględniać treści programowe, które podyktowane są aktualnymi potrzebami życia ludności w regionie.

W ciągu roku szkolnego istnieje dużo możliwości wprowadzenia zwyczajów ludowych do pracy z dziećmi w klasie I. Skupię się na tematyce związanej ze Świętami Bożego Narodzenia i Świętami Wielkanocy.

BLOK TEMATYCZNY: TRADYCJE ŚWIĄTECZNE I NOWOROCZNE

TEMAT DNIA: BOŻE NARODZENIE W NASZYCH DOMACH

ZAPIS W DZIENNIKU: Bogacenie i aktywizowanie słownictwa wokół tematu Święta Bożego Narodzenia. Uzupełnianie i układanie zdań o choince. Tradycje i obrzędy związane ze Świętami Bożego Narodzenia na podstawie opowiadania zaproszonego gościa. Utrwalenie dodawania i odejmowania wewnątrz pierwszej dziesiątki.
Wykonanie ozdób choinkowych. Ubieranie choinki w klasie.


CELE OGÓLNE:
- poznanie tradycji i obrzędów związanych ze Świętami Bożego Narodzenia oraz kształtowanie rozumienia znaczenia miłości rodzinnej,
- kształtowanie dbałości o środowisko przyrodnicze,
- wyzwalanie aktywnej postawy dziecka wobec sytuacji aranżowanych przez nauczyciela.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń potrafi:
- zapoznać się ze zwyczajami i tradycjami związanymi ze Świętami Bożego Narodzenia,
- wypowiedzieć się pełnymi zdaniami,
- właściwie zachować się i nawiązać kontakt z zaproszonym gościem,
- czytać cicho ze zrozumieniem,
- układać logicznie zdania z rozsypanki wyrazowej,
- łączyć sylaby w wyrazy,
- poprawnie dodawać i odejmować w zakresie 10,
- rozwiązywać proste zadania tekstowe,
- logicznie myśleć,
- zgodnie współdziałać w zespole,
- zrozumieć dlaczego należy dbać o środowisko przyrodnicze,
- w swobodnej rozmowie nazwać i opisywać własny stan uczuciowy

METODY PRACY:

- praktycznego działania
- poszukujące
- eksperymentujące
- podające

FORMY PRACY:

- zbiorowa jednolita
- indywidualna jednolita
- indywidualna zróżnicowana

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- kaseta z kolędami
- symbole świąt
- rozsypanka wyrazowa
- choinka
- ozdoby choinkowe
- karty pracy

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

- Wysłuchanie z taśmy magnetofonowej nagrania.
Z czym się kojarzy to nagranie i jak nazywamy taki utwór? (kolęda)
- Obejrzenie różnych symboli związanych ze Świętami Bożego Narodzenia.
Co to jest symbol?
Znak, przedmiot związany ze świętami.
- "Zabawa w skojarzenia"
Na tablicy przygotowałam wyrazy. Uczniowie odczytują je po cichu. Następnie podpisują symbole wyrazami i wypowiadają się z czym się kojarzą.

Opłatek- przypomina wigilię, składanie sobie życzeń.
Kartka świąteczna- kojarzy się ze składaniem i wysyłaniem życzeń.
Szopka-z kolędowaniem.
Świeca- pali się podczas spożywania wigilii i składania sobie życzeń.
Sianko- przypomina ubogość, biedę.
Biały obrus- przypomina uroczysty moment spożywania wigilii.
Choinka- kojarzy się z okresem świąt Bożego Narodzenia.
- Rozmowa na temat przygotowanej choinki.
N. Jaką przygotowałam choinkę i dlaczego?
U. Jest to choinka sztuczna, bo trzeba byłoby wyciąć bardzo dużo lasów, aby w każdym domu mogła znaleźć się leśna, pachnąca choinka.
- N. Przedstawiam gościa, którego zaprosiłam na zajęcia.
Artystka ludowa ubrana w strój góralski opowiadała dzieciom o zwyczajach związa nych ze Świętami Bożego Narodzenia.

Na Żywiecczyźnie wigilia Bożego Narodzenia jest najważniejszym i najbardziej niezwykłym dniem. Niezwykłość tego dnia wyraża się poprzez różne wierzenia, zwyczaje. Przysłowie mówi "Jaka wilija, taki cały rok". Dlatego należy w wigilię jak najwcześniej wstawać i zabrać się do pracy. Nie należy się kłócić, hałasować, przeklinać. Od rana należy winszować. Najlepiej wróżyło gdy jako pierwsze winszowały dzieci, zwłaszcza mali chłopcy. Gospodarz wybierał się do lasu po wigilijne drzewko (podłaźnicę). Ścinał również dwa mniejsze drzewka, jedno do szopy dla bydła, a drugie do ozdabiania świętych obrazów. Najpierw palono stara podlaźnicę. Wszyscy grzali nad ogniem bose stopy "żeby nogi im nie obierały jak będą chodzić boso i żeby byli zdrowi."

Następnie palono przed domem stare drzewko i opalano drzewa w sadzie aby dobrze rodziły. Gdy już spalono starą podłaźnicę ojciec wnosił nową i winszował.
Na scynście na zdrowie
na tom Bożom Wilijom
zebyście byli zdrowi i weseli
jako w niebie janieli!

Choinkę ozdabiano cackami własnej roboty z bibuły i słomki, kolorowymi opłatkami, kostkami cukru owiniętymi w bibułę.

Dużą wagę przywiązywano i nadal się przywiązuje do przygotowania stołu na wieczerzę wigilijną. Układało się na nim siano, owies w woreczku i pieniądze (żeby ich nie brakowało). dopiero na tym rozkładano biały obrus i na nim kładziono bochen chleba, opłatki, miskę z miodem i masło. Dla wszystkich uczestników wigilii palono świece. Gdy na niebie ukazała się pierwsza gwiazdka zasiadano do stołu. Wieczerzę rozpoczynał najstarszy mężczyzna w rodzinie.

Typowym dla regionu żywieckiego zwyczajem żegnania Starego i witania Nowego Roku są przebierańcy zwani "dziadami" Uczniowie zobaczyli prawdziwe maski. Góralka zachęciła dzieci do obserwowania występów "dziadów" w okresie Starego i Nowego Roku oraz do uczestniczenia wraz z rodzicami w "Godach Żywieckich".

- Praca przy stolikach.
- Uzupełnianie zdań wyrazami z ramki.

W klasie ubierzemy..................
Na jej wierzchołku powiesimy....................
Na gałązkach zawiesimy...................
 

choinka, kolorowe bombki, gwiazdkę, mrugające lampki
 


- Układanie zdania z rozsypanki sylabowej.

We łych so za baw i dos ra nych ko lęd.
- Samodzielne rozwiązywanie zadania.

Filip kupił bombek na choinkę.

rozbił bombki. Ile mu zostało?



Filipowi zostało bombek.

-Samodzielne wykonanie zabawek na choinkę według przygotowanych wzorów.
Artystka ludowa pomaga uczniom w wykonywaniu ozdób choinkowych.
-Wspólne ubieranie choinki zrobionymi zabawkami.
-Zaśpiewanie piosenki "Panna zielona".

TEMAT DNIA: WSPÓLNA WIGILIA

ZAPIS W DZIENNIKU: Rozmowa na temat wigilijnych zwyczajów w oparciu o własne doświadczenia i zdobyte wiadomości. Składanie życzeń świątecznych. Słuchanie nagrania kolędy "W żłobie leży". Śpiewanie kolęd. Przepisy na potrawy wigilijne. Nakrywanie świątecznego stołu.

CELE:
Uczeń potrafi:
- aktywnie uczestniczyć w klasowej wigilii,
- składać życzenia świąteczne,
- śpiewać kolędy,
- współtworzyć nastrój świąteczny

Przebieg zajęć:
- Rozmowa na temat wigilii: przygotowanie potraw, nakrycie stołu, łamanie się opłatkiem.
- Dekorowanie świątecznego stołu: położenie sianka, nakrycie białego obrusu, ustawienie nakryć, układanie opłatków przystrajanie gałązkami świerków oraz świecami.
- Łamanie się opłatkiem i składanie sobie życzeń. Chwila bardzo wzruszająca i pełna powagi.
- Spożywanie przygotowanych potraw: barszczyk, ryba, słodycze. Zostali zaproszeni na tą uroczystość rodzice- wspominali wigilie z dzieciństwa.
- Wspólne wysłuchanie i śpiewanie kolęd.

TEMAT BLOKU: NADCHODZĄ ŚWIĘTA WIELKANOCNE.

TEMAT DNIA: WIELKANOCNE ZWYCZAJE.

ZAPIS W DZIENNIKU: Swobodne wypowiedzi na temat przygotowań do Świat Wielkanocnych, tradycji świątecznych oraz sposobach ich kultywowania w oparciu o opowiadanie zaproszonej artystki ludowej, wierszy, ilustracji. Ozdabianie wydmuszek wykorzystując różne techniki plastyczne. Dodawanie i odejmowanie w zakresie 30.

CELE OGÓLNE:

- Poznanie tradycji i zwyczajów wielkanocnych, znaczenie ich symboliki, rozwijanie zdolności ich odczuwania i przeżywania.
- Wdrażanie do poprawnego wypowiadania się, zamykanie myśli w formie zdania, bogacenie słownictwa.
- Tworzenie kompozycji plastycznych (projektowanie, wykonywanie z uwzględnieniem kształtu).
- Rozwijanie sprawności manualnej.
- Doskonalenie posługiwania się liczbami, tworzenie i zapisywanie rozwiązań zadań.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń potrafi:
- utworzyć zdanie z rozsypanki sylabowej,
- dodawać i odejmować liczby i porządkować je malejąco.
- skoncentrować uwagę na słuchaniu opowiadania artystki o tradycjach wielkanocnych,
- udzielić odpowiedzi na postawione pytania dotyczące treści opowiadania
- wymienić nazwy charakterystycznych potraw wielkanocnych,
- ozdabiać wydmuszki różnymi technikami,
- zachować bezpieczeństwo w czasie pracy

METODY PRACY:
- praktycznego działania
- poszukujące
- eksponujące
- podające

FORMY PRACY:
- zbiorowa jednolita
- indywidualna jednolita
- grupowa

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: rozsypanka wyrazowa, ilustracje, wiersz "Pocztówka wielkanocna" Cz. Janczarski, wydmuszki

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
- Rozszyfrowujemy hasło.
Uczniowie wykonują obliczenia, liczby porządkują malejąco, odczytują hasło.
Szyfr:
20 - 15 nocnych
9 + 7 wujemy
18 - 9 do
6 + 8 się
18 - 12 Wielka
12 + 7 Przygoto
16 - 9 Świąt

Hasło: Przygotowujemy się do Świąt Wielkanocnych,
- Zaproszona artystka ludowa ubrana w strój odświętny regionalny poprzez przekaz ustny i ilustracje przybliża dzieciom charakter świąt i zwyczaje kultywowane od lat.

Trwa Wielki Tydzień, na pamiątkę śmierci Pana Jezusa, w kościele ubiera się groby. Z soboty na niedziele następuje Wielka Noc- Zmartwychwstanie Pana Jezusa. W Wielką Niedzielę rano biją dzwony. Oznajmiają o wielkiej radości- Zmartwychwstaniu Pana Jezusa. W niedzielę wielkanocna zasiadają wszyscy do pięknie nakrytego stołu i spożywają śniadanie, dzielą się święconym jajkiem. Obowiązkowo je się jajecznicę a skorupki z jaj nie wyrzucamy lecz zaczepiamy na gałązkach drzew i krzewów owocowych, aby był bogaty zbiór owoców. Po śniadaniu można bawić się w grę "Wybitki". Polega ona na tym, że ugotowanymi na twardo jajkami uderzamy czubkami. Wygrywa ta osoba, której jajko się nie rozbiło, a pozostali uczestnicy zabawy oddają zwycięzcy stłuczone jajka. Najweselszym dniem świąt jest "lany poniedziałek". Dawniej chłopcy wylewali na dziewczęta całe wiadra wody, wolno im także było bić dziewczęta po nogach zielonymi gałązkami. Można było nie być oblaną, ale trzeba było się wykupić dając kolorową pisankę. Taką zapłatę nazwano dyngusem.

Artystka ludowa wyjaśniła, że pisanki są to jajka, które zdobi się woskiem. Potrzebny jest również patyczek, który macza się w roztopionym wosku rysuje nim po jajku wzorki. Następnie jajko się farbuje na różne kolory, przy płomieniu świec wosk się wytapia i pozostaje wzór. Inny sposób farbowania jaj to gotowanie w łuskach z cebuli, w wywarze z buraków, zielonych źdźbłach żyta, kory dębu. Są to sposoby farbowania najbardziej popularne w naszym regionie.

- Następnie dzieci same przystępują do kolorowania jajek. Ozdabiają jajka przez dotyk roztopioną nad świecą kredka woskową. Malują jajka farbą i wydrapują wzorki na suchym jajku gwoździem.
Po wykonaniu pisanek dzieci wspólnie z zaproszonym gościem nakrywają do stołu wielkanocnego.

Na białym obrusie, układają tackę z barankiem, zajączkiem, kurką. Układają koszyczki z ozdobionymi pisankami. Cały stół ozdabiają zieleniną.
Podczas nakrywania do stołu artystka opowiadała jak to dawniej w każdym domu w Wielką Sobotę gospodynie szykowały kobiałki do święcenia. Kładły do niej baranka upieczonego w piekarniku, barwione jajka, sól, kiełbasę.

Po wysłuchaniu opowiadania, dzieci wypowiadały się co one święcą i jak wygląda ich stół wielkanocny w domu.

- Układanie zdań z rozsypanki wyrazowej.

to Zmartwychwstania Jezusa. Wielkanoc święto Pana

- Uczniowie układają zadanie do formuły
Mama wysłała 17 kartek świątecznych do rodziny, przyjaciół i znajomych.
  +   +   = 17
- Wysłuchanie nagranego wiersza "Pocztówka wielkanocna" Czesława Janczarskiego.Przyszła wiosna, dobra wiosna,
A z nią pora wielkanocna.
Czysty błękit lśni wysoko
Jak umyte świeże okno.
Wiatr pomaga ściany bielić,
Byśmy piękne święto mieli.
Błyśnij słonko, dmuchnij wietrze!
W naszych sercach tak świątecznie.
Tak radośnie i beztrosko,
Jak to bywa tylko wiosną.
- Pożegnanie gościa.

Opracowanie: TERESA GAWLIŃSKA

Wyświetleń: 2635


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.