Scenariusz lekcji biologii do klasy II gimnazjum

Temat: Budowa kości

Cel główny:
- Poznanie budowy fizycznej i składu chemicznego kości.
- Udzielanie pomocy przedmedycznej w urazach kości.

Cele operacyjne:
Uczeń:
- omawia budowę fizyczną kości,
- wymienia skład chemiczny kości,
- opisuje doświadczenie wykazujące rolę soli mineralnych i osseiny,
- rozpoznaje na preparatach mikroskopowych tkankę kostną i chrzęstną,
- wyjaśnia przyczyny i skutki krzywicy oraz osteoporozy,
- klasyfikuje złamania kości,
- udziela pierwszej pomocy w urazach kości,
- rozumie potrzebę unikania sytuacji zagrożeń.

Metody: obserwacja, elementy wykładu i pokazu, badawcza, praktyczna.

Formy: indywidualna lub w grupach.

Środki dydaktyczne: model kości długiej, mikroskop, preparaty tkanki kostnej i chrzęstnej, trzy tace z kurzymi kośćmi udowymi (naturalną, wypaloną, wymoczoną w occie), etykiety zawierające opis cech ww. kości, długa linijka, bandaż, chusta trójkątna.

Uwaga:
- na lekcję zaproszono szkolną pielęgniarkę,
- trzech uczniów przygotowało scenkę "U lekarza".


Przebieg lekcji:

I. Faza wstępna
1. Czynności organizacyjne.
2. Sprawdzenie rozeznania uczniów odnośnie lekcji poprzedniej.
3. Podanie tematu i celów lekcji.

II. Faza główna
1. Rozpoznawanie preparatów mikroskopowych tkanki kostnej i chrzęstnej. Wykonanie schematycznych rysunków w zeszycie.
2. Omówienie budowy fizycznej kości na przykładzie modelu. Nauczyciel zwraca uczniom uwagę na rolę okostnej, kostniny i szpiku kostnego.
3. Przedstawienie składu chemicznego kości oraz funkcji poszczególnych składników.
Uczniowie obserwują zawartość słoików i dopasowują do nich odpowiednie etykiety zawierające opis cech kości (np. Kość wymoczona w occie - pozbawiona soli mineralnych; miękka, łatwo się odkształca, można nią owinąć palec. Kość wypalona - pozbawiona osseiny; twarda, lżejsza, porowata).
4. Scenka "U lekarza" w wykonaniu uczniów.
Do lekarza przychodzi kolejno dwóch pacjentów: kobieta z dzieckiem i starszy mężczyzna. Każdy z nich skarży się na pewne dolegliwości (np. kobieta o dziecku: pocenie się, zwłaszcza podczas snu, niepokój, utrata łaknienia, skłonność do zakażeń). Lekarz badając dziecko wyczuwa rozmiękczenie kości potylicy i obniżenie napięcia mięśniowego. Stawia diagnozę... A może ktoś z publiczności pomoże? Ostateczna wersja - krzywica. Podobnie ze starszym mężczyzną (bóle lędźwiowe, naśladujące czasami kolkę nerkową). Lekarz odczytuje z wyniku badania moczu nadmiar soli wapnia i fosforu, a w obrazie rentgenowskim zmniejszenie intensywności cienia kostnego. Tu diagnoza brzmi - osteoporoza. Lekarz omawia przyczyny tych chorób oraz sposoby zapobiegania.
5. Klasyfikacja złamań. Pokaz udzielania pomocy przedmedycznej w urazach kości w wykonaniu pielęgniarki. Chętni uczniowie próbują przećwiczyć to na rówieśniku.
Nauczyciel przestrzega przed sytuacjami zagrożeń, a uczniowie wskazują miejsca szczególnie niebezpieczne w najbliższym otoczeniu

III. Faza podsumowująca
1. Ocena aktywności uczniów.
2. Ewaluacja zajęć (dotycząca metod lekcji) - uczniowie wypełniają arkusze ewaluacyjne /ZAŁĄCZNIK/

Praca domowa:
Odpowiedz na pytania:
1. Jakie produkty należy spożywać, aby układ kostny sprawnie funkcjonował?
2. Czy zawartość jamy szpikowej się zmienia? Od czego jest to uzależnione?

ZAŁĄCZNIK

ARKUSZ EWALUACYJNY do lekcji "Budowa kości"

Na lekcji zastosowano kilka metod:
- obserwacja preparatów mikroskopowych,
- obserwacja kości poddanych działaniu octu i wysokiej temperatury,
- scenka "U lekarza",
- pokaz udzielania pierwszej pomocy w wykonaniu pielęgniarki,
- samodzielne ćwiczenia w udzielaniu przedmedycznej pomocy.

W płatkach ewaluacyjnego kwiatka umieszczone są pytania dotyczące wymienionych metod. Odpowiedz na nie anonimowo.

Opracowanie: Ewa Gawęcka

Wyświetleń: 8476