Model rozwinięcia analizy i interpretacji wiersza "Przy winie" Wisławy Szymborskiej

Wstępne rozpoznanie całości:
a. umiejscowienie wiersza w dorobku poetyckim Wisławy Szymborskiej
- informacje dotyczące twórczości poetki
- zwrócenie uwagi na tytuł tomiku, z którego wiersz pochodzi, na datę powstania, ogólny klimat utworu
b. tytuł wiersza wskazuje na lekkość formy, dystans wobec rozważanych problemów.

1. Nadawca - adresat
a. podmiot liryczny (nadawca) - kobieta, która przenosi nas potencjalnych czytelników (adresat liryczny) do świata swoich przeżyć (spotkanie z mężczyzną przy tytułowym winie)
b. sytuacja liryczna
- podmiot opowiada o swoich aktualnych doznaniach, spostrzeżeniach i ulotnych wrażeniach (liryka wyznania).

2. Ukształtowanie wypowiedzi
a. wiersz "Przy winie" jako liryczne wyznanie (przykłady z tekstu)
- podmiot liryczny jest kobietą, "relacjonującą" czytelnikom "przebieg zdarzeń", które miały miejsce podczas spotkania z mężczyzną
- relacja przybiera formę zwierzenia (przykłady z tekstu) z nieoczekiwanym zakończeniem:" - szukam swojego odbicia/na ścianie. I widzę tylko/ gwóźdź…"
b. wiersz bezrymowy, ma budowę stroficzną - 7 strof o zróżnicowanej ilości wersów, od trzywersowej do sześciowersowej
- realistyczny sposób obrazowania
c. szukanie dominanty kompozycyjnej
- zaskakująca pointa - po szczegółowym opisie doznań i wrażeń pozostał "tylko/ gwóźdź, z którego zdjęto obraz.

3. Temat utworu
- tytuł wiersza nadaje mu cechy spotkania towarzyskiego w miłej atmosferze
- kobieta pod wpływem spojrzeń mężczyzny pięknieje i jest szczęśliwa, pozwala się wymyślać na podobieństwo odbicia w jego oczach
- dwukrotnie zostaje przywołany element tańca
- realistyczny obraz przedmiotów potęguje wrażenie urojenia podmiotu lirycznego
- wino ociepla klimat spotkania, które staje się serdeczne, prawie intymne
- nawiązanie do Biblii i kultury antycznej
- nieoczekiwane zakończenie wiersza

4. Przywołanie właściwych kontekstów
a. Szymborska należąc do kręgu poetów neoklasycznych, odwołuje się do dwóch najważniejszych filarów kultury- Biblii i antyku
- "Ewa z żebra"
- "Wenus z piany"
- "Minerwa z głowy Jowisza"

5. Interpretacja uogólniająca
a. autorka ukazała w wierszu ulotność chwili, odarcie ze złudzeń, nikłość i kruchość szczęścia
b. refleksje filozoficzne

6. Badanie warstwy wersyfikacyjnej wiersza
- opisać wersyfikację, wyeksponować najciekawsze zabiegi poetyckie i ocenić środki stylistyczne
- analizując tropy poetyckie, określić obraz świata ukazanego w wierszu

7. Dokonanie interpretacji uogólniającej, ocenianie i wartościowanie utworu.

Opracowanie: Halina Kiliś

Wyświetleń: 5392