Katalog

Beata Wlazło
Lekcja wychowawcza, Scenariusze

"Jak kwiaty są ozdobą roślin i ziemi, tak zwyczaje doroczne są krasą domowego życia ludów" Zygmunt Gloger

- n +

Jak kwiaty są ozdobą roślin i ziemi, tak zwyczaje doroczne są krasą domowego

Konspekt zajęć godziny wychowawczej.

I Cele lekcji:
- Poznanie historii Świąt Bożego Narodzenia;
- Znajomość symboli Świąt i ich wyjaśnianie;
- Uświadomienie uczniom ważności i doniosłości Świąt Bożego Narodzenia jako Świąt pojednania, zgody i miłości;
- Radość brania i dawania prezentów;
- Kultywowanie tradycji.

II Metody:
- Pogadanka;
- Dyskusja;
- Praca w grupach;

III. Organizacja lekcji:

1. Zapoznanie uczniów z genezą i historia Świąt.
- Święta Bożego Narodzenia jako Święta Radości, Rodziny, Sąsiedztwa, Dzieci, szczodrości;
- 22 XII- przesilenie zimowe- obchodzone w Europie jako przebudzenie przyrody i powrót światła;
- 17-24 XII- w starożytnym Rzymie obchodzono Saturalia -ku czci Saturna, boga rolnictwa i zasiewów;
- 25 XII- dzień narodzin perskiego boga światła-Mitry;
- IV w. n.e.- przyjęcie 25 XII przez hierarchię Kościoła chrześcijańskiego jako dnia narodzin Jezusa (wcześniej czczono ten dzień 6 I)
- VI w. n.e.- ustanowienie przez papieża Grzegorza tradycji Bożego Narodzenia;
- XIII w. -pierwsze kolędy, 1233 r. Franciszek z Asyżu buduje pierwszą szopkę;
- XVI w.-skupienie Świąt wokół domowego ogniska;

2. Tradycje wigilijne:
- Adwent- okres przygotowań do Bożego Narodzenia (zielony wianuszek z czteroma świeczkami- każdej niedzieli pali się jedna świeczkę; kalendarz adwentowy dla dzieci);
- Drzewko bożonarodzeniowe-tradycja choinek narodziła się w Alzacji gdzie ubierano drzewko w domu ozdobami z papieru i jabłkami (w nawiązaniu do drzewa rajskiego);
- W Polsce- przystrajano izby gałęziami drzew iglastych; w niektórych rejonach nad stołem wigilijnym wieszano tzw. podłaźniczkę (druciane koło lub słomiane przyozdobione jabłkami, złoconymi orzechami-miało chronić przed chorobami, zapewnić dobrobyt, miłość i zgodę);
- Podarunki- wręczane bliskim mają upamiętnić dary, jakie Trzej Królowie złożyli małemu Jezusowi;

3. Przygotowania do Wigilii:
- Stół z nałożonym białym obrusem, pod obrusem siano na pamiątkę stajenki,po wigilii panny wyciągały źdźbło (zielone, krótkie- rychłe, szczęśliwe małżeństwo, różne odcienie szarości- trudności w znalezieniu męża, staropanieństwo lub nieszczęśliwe małżeństwo;
- Opłatek-najważniejszy na stole- symbol zgody i jedności.
Dzielenie się przed posiłkiem opłatkiem i składanie sobie życzeń- symbol jedności, pojednania i pokoju w rodzinie;
- 12 dań wigilijnych- tyle, ilu było apostołów; tradycyjne potrawy: barszcz czerwony, kapusta z grochem, grzyby, kompot z suszonych owoców, śledź, kluski z makiem, kutia;
- Ryba- karp- przypomnienie o chrzcie, zmartwychwstaniu i nieśmiertelności, symbol płodności i odradzania się życia; karp z dużą ilością łusek- gospodarze się wzbogacą; pływa szybko- nadchodzący rok będzie pomyślny;
- Ziarno zbóż oraz wypieki z maki- zapewnienie pomyślności w nadchodzącym roku, zboże- symbol życiodajnej mocy i plenności;
- Mak- symbol płodności;
- Kapusta- wiązana z życiodajną siłą sprawiająca, że po zimowym uśpieniu cała przyroda ponownie odrodzi się na wiosnę;
- Groch- ochrona przed chorobami, a zwłaszcza świerzbem; w połączeniu z kapustą gwarantował urodzaj; grzyby- wg wierzeń ludowych ułatwiały kontakt ze zmarłymi;
- Miód-zapewniał przychylność sił nadprzyrodzonych;
- Jabłko- chroniło przed bólem gardła;
- Orzechy- eliminowały ból zębów, zapewniały urodzaj i miłość;
- Liczba biesiadników- najlepiej parzysta, jedno nakrycie postawione dla gościa (samotnego lub duszyczki z zaświatów);uczta wigilijna miała wszystkich łączyć razem- żywych ze zmarłymi, rodziców z dziećmi, człowieka z przyrodą;
- Do końca wieczerzy nie należało kłaść łyżek na stole, ani wstawać od niego, dopóki wszyscy nie skończyli jedzenia, aby"chleb i jadło trzymało się domu, aby zachować zdrowie i życie "; wieczerza wigilijna to uczta postna zamykająca adwent.
- Wspólne śpiewanie kolęd
- Udział w pasterce- wierzono, że ci, którzy pierwsi przestąpili próg świątyni, będą pierwsi we wszystkich pracach gospodarskich i najlepsze będą zbierali plony.

4.Uczniowie, słuchając informacji, jakie przekazuje nauczyciel starają się uzupełniać to, co już się dowiedzieli o własne spostrzeżenia np. jak u nich w domach przebiega przygotowanie do wigilii, jak wygląda składanie życzeń, czy na opłatku jest miód, czy jest miejsce dla wędrowca (do poczytania i zastanowienia-artykuł z Victora Gimnazjalisty nr 19-"Miejsce dla wędrowca"), jakie kolędy najczęściej są śpiewane.

5.Nauczyciel wiesza na tablicy przygotowany wcześniej duży rysunek choinki namalowany, np. na szarym papierze. Każdy uczeń otrzymuje model bombki wycięty z kolorowego papieru. Na bombce rysuje lub pisze swoje marzenie, jakie chciałby, aby, mu się spełniło.Uczniowie przyczepiają bombki na choince. Nauczyciel zwraca uwagę na fakt, że możność spełnienia naszych marzeń zależy w dużej mierze od nas samych. Nie wolno tylko oczekiwać od najbliższych, mieć postawę roszczeniową, ale także należy coś innym też dać od siebie. Jest radość brania i radość dawania, przyjemnie jest być obdarowywanym, ale też i być dającym- jak śpiewa S. Sojka- Życie nie po to jest by brać, siebie samego trzeba innym dać....Należy o tym zawsze pamiętać, a szczególnie w święta.
6. Uczniowie otrzymują od nauczyciela kolorowe paski papieru. Na paskach wypisują życzenia dla swoich najbliższych, koleżanek, kolegów itd. Łączą życzenia w jeden długi łańcuch i wieszają np. na choince, tablicy.

7. Jako podsumowanie lekcji każdy z uczniów otrzymuje krzyżówkę przygotowaną wcześniej przez nauczyciela.

8. W czasie prac wykonywanych przez uczniów dobrze by było, aby mieli możliwość słuchania kolęd.

W opracowaniu konspektu w/w lekcji wykorzystano informacje o Świętach Bożego Narodzenia zamieszczone w
- Świat Wiedzy- wydanie świąteczne, 1998;
- Poradnik Domowy- Numer Specjalny, 1994;

Opracowanie: Beata Wlazło

Wyświetleń: 3037


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.