Dobrze zorganizowane półkolonie

Bielawa, 18.02.2002

"Jesteśmy dla dzieci,
dzieci są dla nas".


Człowiek zawsze odczuwa potrzebę bycia zauważonym, pochwalonym w środowisku, w którym funkcjonuje. Niestety, często, mimo że zasługuje na uznanie, jest pomijany, a nawet ignorowany. Główna przyczyna tkwi w nim samym. Nic bowiem skuteczniej nie udaremnia uzyskania akceptacji oraz odpowiedniej pozycji społecznej jak brak samouznania, tj. uznania dla samego siebie. Niewiara w siebie i we własne możliwości, niska samoocena sprawiają, że milczymy - gdy trzeba zabrać głos, jesteśmy bierni - kiedy powinniśmy być aktywni. Taka postawa, niemoc nie są dziś zjawiskiem rzadkim, a nawet spostrzec można wyraźne ich nasilenie.

Jak zapobiegać niepożądanemu zjawisku? Jak pomóc innym odkryć w sobie wartość, nauczyć ich szczerego i uczciwego dla siebie uznania?

Najważniejsze, aby człowiek został w porę utwierdzony w przekonaniu, że jest osobą ważną, wartościową. W porę, tzn. w dzieciństwie.

O prawidłowy rozwój emocjonalno - społeczny dziecka zabiegają: dom, przedszkole, szkoła. Uczą je funkcjonować w różnych rolach i sytuacjach, kształtują w nim otwartą oraz twórczą wobec życia i świata osobowość. Jest to zadanie bardzo trudne, dziecko poszczególne umiejętności, typy zachowań zdobywa stopniowo.

W pracy nad rozwojem osobowości dziecka, jego emocjonalno - społecznych predyspozycji niewątpliwie wspierają szkołę i rodzinę dobrze zorganizowane, coraz bardziej powszechne, półkolonie. Ta forma organizacji czasu wolnego dzieci stwarza możliwość zaspokojenia różnych dziecięcych potrzeb, rozwoju indywidualnych zainteresowań, zdolności oraz pasji. Nierzadko uczestnictwo dziecka w półkoloniach przynosi efekty, których wcześniej - mimo usilnych starań - nie udało się uzyskać rodzinie, szkole. I tak na przykład, dziecko skryte, milczące zaczyna dużo mówić, nieśmiałe - głośno wypowiadać swoje racje i występować publicznie, samolubne - dzielić się z innymi, nieprzyjazne - zdobywać kolegów i przyjaciół, zakompleksione oraz niekreatywne - wierzyć w siebie, tworzyć. Nawet "mali agresorzy" zmieniają się: przestają być krzykliwi, zaczepni, wulgarni.

Trzeba przyznać, że półkolonie funkcjonują w szczególnym, bardzo korzystnym czasie: dzieci nie muszą się uczyć i odrabiać lekcji, a w związku z tym są radośniejsze, bardziej swobodne.

Prawdą jest też, że wiele oczekują i mają duże wymagania, choć nie zawsze zdają sobie z tego sprawę.

Dobrze zorganizowane półkolonie funkcjonują według życzeń ich uczestników. Należy traktować dzieci jak równorzędnych partnerów odpowiedzialnych za organizację życia w placówce. W tym celu wskazane jest powołanie "Dziecięcej Rady Półkolonii" i wspólne ustalenie "Regulaminu Półkolonii", w którym powinny zostać uwzględnione nie tylko obowiązki, ale również prawa kolonisty. Zespół składający się z kierownika placówki, wychowawców i "Dziecięcej Rady Półkolonii " razem układa program zajęć, biorąc pod uwagę propozycje każdego kolonisty, zgłoszone ustnie lub zapisane w odpowiednio skonstruowanej "Karcie kwalifikacyjnej".

Fakt, że dziecko współdecyduje, że jego głos jest brany pod uwagę zaspokaja bardzo istotną potrzebę bycia ważnym i docenionym w świecie, w którym - jak twierdzą dzieci - rządzą tylko dorośli. Umożliwienie dziecku wyboru form aktywności to jeden ze sposobów na kształtowanie jego asertywności, wiary w siebie.

Dobrze zorganizowane półkolonie to takie, w czasie których nie ma miejsca żadne karanie, tylko dowartościowywanie w kwestii wyglądu, sposobu bycia, zachowania i myślenia oraz wyrażanie pochwał, nagradzanie za każde najdrobniejsze pozytywne działanie. Zapewniam, że taka metoda pracy efektywnie stymuluje uczuciami dziecka, wewnętrznie dziecko podbudowuje, a następnie je uaktywnia i uszczęśliwia, co ostatecznie korzystnie wpływa na rozwój osobowości, prawidłowe funkcjonowanie wśród innych.

Na dobrze zorganizowanych półkoloniach nie może być czasu na nudę. Zajęcia muszą być atrakcyjne, dynamiczne i zróżnicowane. Przy ich planowaniu, tworzeniu należy liczyć się z pomysłami, inspiracją, akceptacją dzieci. Wspaniale udają się, są bardzo lubiane: gry i zabawy ruchowe, turnieje wiedzy (np. "1 z 10", "Omnibus" ), zabawy w role i gry dramatyczne, zabawy z fabułą, igrzyska sportowe, zabawy z elementami tropienia, ogniska, "Wybory Miss", "Wybory Mistera", "Idź na całość". Dużym przeżyciem, wspaniałą przygodą są imprezy międzykolonijne (np. od kilku lat "Igrzyska Kolonijne", "Bal Mistrzów Sportu" organizujemy wspólnie z półkolonią Klubu Spółdzielni Mieszkaniowej "Włókniarz") .

Istotnym czynnikiem pobudzającym dziecko do większej aktywności jest ocena jego działań. Na półkoloniach nie powinno się oceniać dziecka za intelekt, ale za jego osobowość, uczestnictwo w zabawie, postawę.

Osobowość kolonisty bezwarunkowo oceniam pozytywnie, za jego aktywność i postawę ja czuję się odpowiedzialna. Przede wszystkim staram się, aby wszystkie zajęcia oferowane dziecku były atrakcyjne i zgodne z jego oczekiwaniami. Następnie każdą inicjatywę dziecka, każde uczestnictwo w grze czy zabawie nagradzam pochwałą, odpowiednim znaczkiem na "Tablicy Ogłoszeń". W ten sposób stymuluję aktywność dziecka, bo ciągle wzmacniam w nim poczucie własnej wartości. Etapowe sukcesy ( pochwały, znaczki) rodzą potrzebę zdobywania następnych i w efekcie.. . przyzwyczajają do ich osiągania.

Rezultat tej metody: każde dziecko otrzymuje dyplom wzorowego kolonisty, każde dziecko jest zadowolone z półkolonii i zawsze chce być ich uczestnikiem.

Półkolonie są wspaniałą, oryginalną lekcją życia nie tylko dla dziecka, również dla nauczyciela. Przede wszystkim uczą prawdziwie słuchać i rozumieć dzieci, pozwalają zgłębić wiedzę o ich psychice, kompetencjach osobowościowych oraz społecznych. Wiedza ta pomaga mi wypracowywać nowe metody i rozwiązania do pracy wychowawczo - dydaktycznej w szkole z dziećmi o różnym potencjale rozwoju.

Opracowanie: Jadwiga - Mariolla Jonas

Wyświetleń: 1209