Jak pomóc w nauce dziecku nadpobudliwemu?

Nadpobudliwość należy do zaburzeń zachowania i emocji. W literaturze fachowej określana jest mianem zaburzeń hiperkinetycznych czy też zespołu nadpobudliwości ruchowej. Nadpobudliwość ruchowa ma swój początek zwykle w ciągu pierwszych pięciu lat życia dziecka. Pochodzenie zespołu nadpobudliwości nie jest do końca wyjaśnione. Panuje pogląd, że o jego wystąpieniu decydują czynniki konstytucjonalne czyli np.: mikrouszkodzenie układu nerwowego. Główną cechą nadpobudliwości jest brak wytrwałości w działaniach wymagających zaangażowania umysłowego / uczenie się / oraz tendencja do porzucania jednej aktywności na rzecz drugiej.

Powodzenie lub niepowodzenie dziecka nadpobudliwego w nauce uzależnione jest od tego jak ustosunkujemy się do stwierdzonych trudności i ich przyczyn i jak szybko udzielimy mu właściwej pomocy.

Fragmentaryczne deficyty rozwojowe w zakresie analizy i syntezy wzrokowej lub słuchowej bądź sprawności manualnej można stwierdzić już na początku nauki w klasie I czy II. Dotyczą one zwykle nauki czytania i pisania. Dziecko samodzielnie nie jest w stanie zorganizować sobie pracę i wytrwać przy niej, a pomoc ze strony rodziców bywa często niedostateczna lub niewłaściwa. Uważają oni czasami, że dziecko jest leniwe, niechętne do nauki. Taka opinia powoduje wzmożenie rygoru zamiast konkretnej pomocy. Błędy wychowawcze rodziców nasilaj ą nadpobudliwość i pogłębiają niewłaściwą postawę ucznia.

U dziecka o nieprawidłowym rozwoju emocjonalnym można stwierdzić obniżony poziom czytania i pisania. Zaburzona jest zwykle czynność graficzna.

Najczęstszym ćwiczeniem dla udoskonalenia techniki czytania jest skłanianie dziecka do głośnego czytania. Jest to męczący sposób więc zachęcamy go do czytania dla przyjemności, które odbywa się cicho. Dziecko czyta krótkie opowiadania i wierszyki, a w miarę doskonalenia techniki i zmiany zainteresowań dobiera teksty coraz dłuższe. Sprawdzianem znajomości treści jest krótka rozmowa na ten temat.

Zabiegiem terapeutycznym w wychowaniu dziecka nadpobudliwego są również zajęcia ręczne. Większość dzieci nadpobudliwych ma zaburzoną motorykę rąk, głównie w zakresie precyzji ruchów przy przeciętnej ich szybkości. Jest to często przyczyną brzydkiego pisania, a nawet błędów w pisaniu, gdyż trudniej wytwarzają się u nich automatyzmy ruchowe. Do poprawienia sprawności ruchowej rąk pożądane są:
majsterkowanie, rysowanie, kredkowanie, malowanie farbami, wycinanie, lepienie itp.

Dzieci nadpobudliwe nie umieją gospodarować swoją energią, nie potrafią dostosować wysiłku do rozmiarów zadania, nie regulują tempa pracy w zależności od potrzeb. Zwykle szybko się "męczą" pracą i przechodzą do innej czynności. Powinny być uczone systematyczności, umiejętności samodzielnej pracy wg. określonych reguł, np. ta sama pora odrabiania lekcji.

Nauczyciel, rodzic pracując z dzieckiem nadpobudliwym powinien uświadomić sobie, że:
1) Zachowanie dziecka nie jest wymierzone przeciwko niemu
2) Należy dziecku nadpobudliwemu dawać krótkie i proste polecenia
3) Dziecko nadpobudliwe sprawia wrażenie jakby nie miało hamulców i rezerwy w kontaktach z dorosłymi. Należy spokojnie ale stanowczo wyznaczyć granice
4) Wymaga ono pracy ze strony domu, oraz powinno uczestniczyć w zajęciach socjoterapeutycznych i wspierających naukę ucznia
5) Pamiętajmy, że dziecko kiedy nie może sprostać stawianym mu wymaganiom żyje w stresie i lęku, może być ruchliwe i uciążliwe dla otoczenia.

Opracowanie: mgr Kliszewska Małgorzata
mgr Jakoniuk Beata

Wyświetleń: 650