Ćwiczenia fonetyczne na lekcjach j. angielskiego

Uczniowie rozpoczynający naukę języka angielskiego mają często kłopoty z wymową. Najwięcej trudności sprawia im artykulacja takich głosek, które nie występują w języku polskim albo są artykulacyjnie podobne do głosek polskich.
Artykulacja tego rodzaju głosek łatwiej utrwalić na podstawie krótkich wierszyków i gier tak zwanych Jaw and tongue games. Każdy nauczyciel języka angielskiego wie jak trudno nauczyć dzieci wymowy głosek [θ] i [∂]. Ciekawym jest jednak zademonstrowanie prawidłowego ułożenia języka przy wymawianiu tych dźwięków. Nie trwa to długo, a istnieje w tym ćwiczeniu element zabawy, gdy uczniowie próbują naśladować wiernie nauczyciela. Proponuję wierszyk dla treningu wymowy [θ].

An old grey goose am I
Th! Th! Th!
I stretch my neck and cry
At puppies passing by
I like to make them cry!
Th! Th! Th!

When puppies jump and run,
Th! Th! Th!
I think it's lots of fun!
I'm sure they'd like to be
An old grey goose like me!
Th! Th! Th!

Teacher: Look, children, at goose: it's stretching
Out its neck and trying to say something.
Can you hear anything? No, nothing but
hissing [θ]. Play a goose.

Ten oto wierszyk może być użyty przy uczeniu się wymowy [∂].

Little monkey in the tree
This is what he says to me,
"They, they, they,
Thee, thee, thee".

Monkey jumps from limb to limb
While I chatter back to him:
"Thee, thee, thee
They, they, they".

Teacher: I am sure you can show a monkey very well:
the way it monkeys faces, and the way it speaks.
Monkeys in the English zoo speak English.
They pronounce the sound [∂] properly. This monkey
is angry with the children. They may have hurt him.
That's why the monkeys says "They, they, they".
And it's a learned monkey, and he speaks like old poets
"Thee, thee, thee".

Następny wierszyk użyjemy w nauczaniu wymowy głoski [ŋ].

Teacher: And now let's learn the way the English imitate
the ringing of bells. What is one of the beautiful
things about the ringing of bells?
I think it's the fact that you can hear the sound
long after you have struck it. Now, play a bell.
But don't forget that bells have different voices.

Big bells ring a long, full song,
Ding-dong, ding-dong!
Small bells ring a clear, sweet song
Ding, ding, ding, ding!
Wee bells ring a tinkling song,
a-ling, a-ling, a-ling, a-ling.
Hear the ringing; hear the song,
Ting-a-ling, ding, ding,
Ding, ding, dong.

Byłoby dobrze nauczyć się tego wierszyka z podziałem na role.
Głoski [h] i [p] po swojemu są trudna dla polskich uczniów, [h] wymawiamy zupełnie po cichu, a [p] z przydechem.

Teacher: Children, can you show how the rabbits hops?
Yes, Marek, you have played the rabbit well.
Let one of you hop like rabbit and we will say
"Hippity hop", but let us say it very softly.

Little brown rabbit went hippity hop,
Hippity hop, hippity hop.
Into the garden without any stop,
Hippity hop, hippity hop.
He ate for his supper a fresh carrot top,
Hippity hop, hippity hop.
Then home went the rabbit without any stop,
Hippity hop, hippity hop.

Ucząc się tego wierszyka, uczniowie trenują wymowę tych głosek powtarzając słowa "Hippity hop".
Wierszyk "Little Sleepy Head" stosujemy, kiedy uczymy się wymawiać głoskę [o:]

They called me Little Sleepy Head!
I yawn at work, I yawn at play!
I yawn and yawn and yawn all day.
Then take me sleepy yawns to bed
That's why they call me Sleepy Head.

Dla prawidłowego wymawiania głoski [w] nauczymy się wierszyka "Oh, where is my whistle?"

Oh, where is my whistle?
Asked Willie one day.
My dear little whistle,
My little white whistle,
My dear little, white little whistle,
I say!
Why, here is your whistle,
His brother replied.
Your dear little whistle,
Your little white whistle
Your dear little, white little whistle
He cried.

Grę "Playing Airplane" stosuję na lekcji kiedy uczymy się prawidłowej wymowy głoski [v].

Teacher: Did you ever try to imitate a flying plane?
I think you stretched your arms apart, inclined
Your body a little, and you are.. . flying.
And how about English children?
They do just the same, with a little difference:
Instead of the Polish sound [Żżżżż] they say [v].
Try and do the way the English children of your age do.

The plane is travelling up in the sky,
vvv - vvv - vvv,
Moving so fast, and ever so high,
vvv - vvv - vvv,
Over the land, nad over the sea,
vvv - vvv - vvv,
But we alvays come back in time for tea,
vvv - vvv - vvv.

Dzieci udając samolot uczą się poprawnej wymowy głoski [v].
Naśladowanie dźwięków jest bardzo efektywne. W ten sam sposób uczymy się wymawiać głoskę [t].

Teacher: And how could you imitate the work of a motor boat?
How do English children imitate it when plying?
They believe that the sound [t] suits here best. You are
Surprised, aren't you? It's no wonder because the Polish
sound [t] wouldn't do here. But only try and say
"putt, putt, putt"
and the motor will start, and you will be gliding over
the river. Let's try and do it together!

I have a little motor boat.
It turns around the bay,
And when I start my motor boat
It always seems to say:
Putt-putt
Putt-putt

But when the boat is under way
And running fast, it seems to say:
Putt-putt-putt-putt,
Putt-putt-putt-putt-putt-putt-putt.

Angielska głoska [k] jest niezupełnie taka jak polska. O tym i idzie mowa gdy się uczymy tego wierszyka.

An old black crow flew into a tree.
"Caw, caw, caw!"
And what do you think that he could see?
"Caw, caw, caw!"
He saw the sun shine on the lake.
"Caw, caw, caw!"
And tiny splashes fishes make.
"Caw, caw, caw!"

Teacher: Do you know that English crows never say "karr-karr"?
What do they say? "Caw, caw" they say. "Why?" you will ask.
I think because the English [k] and [O׃]are back sounds. Try and say
"caw" and you will easily imagine that a crow is cawing.

Żeby nauczyć dzieci wymawiać [ou] gramy w grę koniki.

Teacher: Have you ever seen a pony? Of course, you have.
Ponies are very popular in England. That's why:
when English children play hobby-horse they imagine
a pony before them. Now let's divide into twos: one will
be a rider, the other one - a pony. One, two, three - go!
Only don't forget to say "go!" properly, otherwise your
Pony wouldn't move.

Go, my little pony, go!
Go!, go!, go!
Go, my little pony, go!
Go!, go!, go!
Gallop, pony, gallop, go!
Gallop, gallop, go!
Go, my little pony, go!
Go!, go!, go!

Poprana wymowa głoski [ou] jest warunkiem żeby pony mógł ruszyć się z miejsca.
Słówka you [ju:], ye [ji:], yea [jeI] z głoską [j] w proponowanym wierszyku pomogą uczniom nauczyć się jej wymowy.

My Bob and Noddy
Were puppets gay.
On thumb and finger
They had to stay,
And this is all
That they could say,
"You, ye, you, yea!"

They bowed, and nodded,
And wared all day,
But this is all
They had to say,
"You, ye, you, yea,
You, ye, you, yea!"

Kształt fonetyczny wypowiedzi w języku obcym jest równie istotny, jak jej poprawność fonetyczna, znaczeniowa czy stylistyczna, gdyż w znacznym stopniu wpływa na zrozumienie treści, a poza tym na pewne walory estetyczne.
Komunikacja będzie tym szybsza, a przede wszystkim tym skuteczniejsza, im większa będzie wierność wymowy.

Opracowanie: Irena Chrul

Wyświetleń: 8910