Katalog

Renata Morawska
Różne, Artykuły

"Co byś radził(a) rodzicom dzieci nadpobudliwych?" Przykłady postępowania z takimi dziećmi.

- n +

Co byś radził(a) rodzicom dzieci nadpobudliwych?

Przykłady postępowania z takimi dziećmi.

1.Pojęcie nadpobudliwości psychoruchowej.

Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo wyróżniają się określonym zespołem cech zachowania, które ujawniają się w sposobie wykonywania codziennych czynności, w zabawie, przy odrabianiu lekcji oraz w pracach domowych.
Nadpobudliwość psychoruchowa przejawia się w postaci wzmożonego pobudzenia ruchowego, nadmiernej reaktywności emocjonalnej oraz w specyficznych zaburzeniach funkcji poznawczych, głównie w postaci zaburzeń uwagi.

2.Zachowanie dzieci nadpobudliwych.

Dzieci nadpobudliwe są nadmiernie ruchliwe. Wyraża się to w stałym niepokoju ruchowym, w ciągłym kręceniu się, bieganiu, podskakiwaniu, w zmianach pozycji, w niemożności zachowania spokoju. Dzieci te wolą gonitwy, zawody i ciągły ruch. Jeśli zmuszone są do spokojnego siedzenia, wówczas wykonują szereg drobnych ruchów np. ogryzają paznokcie, skubią coś lub manipulują przedmiotami itp.

U dzieci nadpobudliwych występuje nadmierna pobudliwość emocjonalna. Wyraża się to w postaci wybuchów złości, impulsywnego działania, łatwego obrażania się, płaczliwości. Dzieci takie są skłonne do bijatyk, są niezdyscyplinowane w stosunku do dorosłych oraz niechętnie podporządkowują się kolegom. Bardzo często mają zmienne nastroje. Są mało odporne na sytuacje trudne, łatwo się zniechęcają i tracą zapał do pracy.

Nadpobudliwość przejawia się również w działalności umysłowej dziecka. Następstwem tego są często: zapominanie, roztargnienie, chaotyczność.

3.Jak postępować z dzieckiem nadpobudliwym?

Dzieci nadpobudliwe są dziećmi trudnymi, wymagającymi większego wkładu pracy, większej cierpliwości, przemyślanego i konsekwentnego działania dla osiągnięcia pozytywnych rezultatów wychowawczych.

Dziecko nadpobudliwe potrzebuje przede wszystkim spokoju. Ruchy osób zajmujących się dzieckiem powinny być spokojne, zdecydowane, ale nie gwałtowne. U małych dzieci nie należy nadużywać wszelkiego huśtania, podrzucania itp., gdyż zabawy te powodują jeszcze większe podniecenie dziecka. Bardzo zalecane są ćwiczenia gimnastyczne, ale powinny być przeprowadzane umiejętnie, spokojnymi i płynnymi ruchami.

Dziecku nadpobudliwemu należy zapewnić ciszę i odosobnienie w momencie zasypiania. Czas poprzedzający zaśnięcie nie może być wypełniony ożywioną zabawą. Powinno przysłonić się okno i zostawić dziecko samo w pokoju. Starsze dzieci winny zasypiać przy zgaszonym świetle. W przypadku mniejszych dzieci, może być zaświecona lampka nocna, którą po zaśnięciu należy zgasić. W czasie snu powinna być bezwzględna cisza. Przed snem warto zapewnić dziecku kąpiel, która jest czynnikiem uspokajającym. Czynność jedzenia, również powinna odbywać w spokojnych warunkach i nie należy zmuszać dziecka do jedzenia, gdyż wzmaga to objawy nadpobudliwości lub je nawet wywołuje.

Dziecku nadpobudliwemu należy dać wiele ciepła i uczuć, gdyż wtedy prawidłowo kształtuje się jego psychika.

Postawa rodziców dziecka nadpobudliwego powinna być bardzo elastyczna, tak aby z jednej strony nie pozwolić się "zawojować", a z drugiej nie wzmagać pobudliwości. Rodzice winni ustalić hierarchię ważności swoich wymagań i zakres swobód dziecka i konsekwentnie działać. Dziecko ma wiedzieć, co mu wolno, a co nie. Sytuacje takie mogą się powtarzać (np. dziecko wciąż rusza niewskazany przedmiot), należy więc dziecku wielokrotnie spokojnie tłumaczyć, jak ma się zachowywać w różnych sytuacjach.

Ważne jest, aby po skończonej zabawie przyzwyczajać dziecko do sprzątania z pomocą i pod kierunkiem dorosłego. W tym celu dokonywać również segregacji zabawek, aby nauczyć dziecko systematycznego działania i myślenia. Należy skłaniać dziecko do samodzielnej zabawy, pokazywać mu jedynie sposób zabawy i podsuwać nowe tematy. W niektórych przypadkach można włączać się w zabawę. Dziecku nadbobudliwemu można podsuwać proste gry, ale jeżeli przegrywa, nie wolno się z niego wyśmiewać, a jeszcze lepiej dyskretnie dać mu wygrać. Takie dziecko nie powinno mieć dużo zabawek, ponieważ ich nadmiar rozprasza dziecko, czyni jego zabawę chaotyczną, a w końcu nudzi. Dajemy dziecku pewne "zadania" do wykonania, podsuwamy pomysły, aby wyrobić w nim umiejętność dłuższego skoncentrowania się.

U dzieci, u których nadmierna ruchliwość jest cechą dominującą, musimy dbać o to, aby z jednej strony nie hamować jej nadmiernie i pozwolić na zaspokojenie potrzeby ruchu w odpowiedniej formie, a z drugiej strony należy "trenować" dziecko w zajęciach i czynnościach wymagających spokoju i skupienia.

Powinno organizować się dziecku zajęcia i skłaniać je do spokojnego i planowego działania. Wskazane jest zachęcać dziecko do rysowania lub pokrywania określonych płaszczyzn np. kredkami lub innymi środkami plastycznymi. Należy pokazać dziecku, jak malować, żeby nie wychodzić za linię. Wszystkie wskazówki i uwagi powinny być krótkie, zwięzłe i jasne, bez oznak zniecierpliwienia.

Ważne jest, aby zabawy na podwórku były kontrolowane przez dorosłych, gdyż dzieci nadpobudliwe często popadają w konflikt z otoczeniem. Należy regulować zachowanie dziecka, skłaniać do ustępstw i doprowadzać do zgodności interesów obu zwaśnionych stron.

Dzieci nadpobudliwe nie powinny zbyt długo oglądać telewizji, a jeżeli, to tylko programy przeznaczone dla nich, gdyż obciąża to i wyczerpuje ich układ nerwowy.

Takim dzieciom towarzyszy nieharmonijny rozwój umysłowy, w związku z tym może to spowodować trudności w nauce. Dziecko takie powinno zostać jak najwcześniej poddane badaniom psychologicznym, aby w porę wykryć rodzaj zaburzenia i w porę rozpocząć pracę terapeutyczną. Rodzice dzieci nadpobudliwych winni mieć ścisły kontakt ze szkołą i nauczycielami i dostarczać jak najwięcej informacji na temat zachowania dziecka.

Należy przyzwyczajać dzieci do wywiązywania się z powierzonych obowiązków i konsekwentnie tego przestrzegać.

Rodzice powinni zastosować się do pewnych zasad pedagogicznych, które są ważne, zwłaszcza w odniesieniu do dzieci nadpobudliwych.

Zasada 1
Cel, do którego ma prowadzić działanie dziecka, nie może być zbyt odległy. Im bliższy jest postawiony cel lub termin, tym większa pewność, że polecenie zostanie wykonane, praca zakończona.

Zasada 2
Konsekwentne przyzwyczajanie i wdrażanie dziecka do finalizowania każdego przedsięwzięcia. Nie należy odwoływać dziecka od rozpoczętej do innych zajęć.

Zasada 3
Stała kontrola i przypominanie o zobowiązaniach w atmosferze przyjaznej dziecku. Należy to traktować jako fakt naturalny, nie wywołujący w dziecku lęku i poczucia winy.

Dzieci o wzmożonej nadpobudliwości emocjonalnej powinny nauczyć się kontrolować i opanowywać swoje reakcje emocjonalne.

Dziecku takiemu trzeba zaoszczędzić niepotrzebnych bodźców, lecz nie należy chronić go przed wszelkimi bodźcami, co najczęściej przybiera formę ustępliwości, uległości i podporządkowania rodziców impulsywnemu dziecku. W sytuacjach trudnych działalność dziecka nadpobudliwego staje się zdezorganizowana, stan pobudzenia wzmaga się. Wymaga ono wtedy podparcia, a nawet pomocy w przezwyciężeniu trudności tak, aby zadanie zostało doprowadzone do końca przy zachowaniu względnej równowagi emocjonalnej.

Są to dzieci bardzo wrażliwe na stosunek do nich. Nadmierna krytyka, pokpiwanie, niepotrzebne żarty często są przyczyną zaburzenia ich równowagi emocjonalnej.

Nadpobudliwość jest wyrazem zmniejszonej odporności i mniejszej wartościowości układu nerwowego. W związku z powyższym wszelkie drastyczne środki wychowawcze, jak kary fizyczne, izolacja pod zamknięciem, agresja słowna dorosłych jedynie sprawę pogarszają.

Często powtarzające się tego rodzaju sytuacje nasilają objawy nerwicowe lub stają się przyczyną utrwalania reakcji obronnych w postaci aroganckiej postawy, agresji, kłamstw. Dochodzi wtedy do nieprawidłowego kształtowania się osobowości. Bardzo dobrą formą porozumienia dziecka nadpobudliwego z rodzicami są ich wspólne wakacje, wyprawy oraz wyjazdy. Można wtedy organizować przemyślane i kontrolowane przez rodziców zabawy.

Młodzież nadpobudliwa jest wybitnie aktywna, chętna do działania. Należy to we właściwy sposób wykorzystać. Można zostawić pewną swobodę, ale nieznacznie kontrolować przebieg działalności, aby w odpowiednim momencie wkroczyć z pomocą, a nie krytyką.

4.Wskazówki dla rodziców dzieci nadpobudliwych-podsumowanie.

1) Stwarzaj dziecku spokojną, ciepłą i życzliwą atmosferę w rodzinie.
2) W postępowaniu i dyscyplinie zachowaj konsekwencję (najlepiej, jeżeli stanowisko obojga rodziców jest jednakowe)
3) Bądź cierpliwy.
4) Staraj się mieć opanowany głos.
5) Bądź opanowany, gdy nadchodzi burza.
6) Chwal dziecko za zalety i pozytywne działania.
7) Odwracaj uwagę od złego zachowania. Staraj się zaproponować w to miejsce coś innego.
8) Unikaj ciągłego upominania, negatywnego podejścia oraz nieustannych zakazów.
9) Nie oceniaj dziecka, tylko jego zachowanie.
10) Ustalaj plan dnia. Dziecko nie powinno się nudzić.
11) Trudne zadania do wykonania pokaż dziecku i ciągle je z nim powtarzaj i utrwalaj.
12) Instrukcję podawaj krótko i jasno, zachowując przy tym kontakt wzrokowy.
13) Zorganizuj dziecku kącik do nauki, wokół którego nie powinno być bibelotów i jaskrawych przedmiotów.
14) Kontaktuj się często ze szkołą i nauczycielem.
15) Dyskretnie kontroluj działalność dziecka oraz przypominaj o zobowiązaniach.
16) Zorganizuj dziecku ukierunkowaną aktywność ruchową.
17) Rozwiązuj wszelkie problemy dziecka w momentach wyciszenia, bez stosowania agresji oraz kar fizycznych.
18) Pomagaj w porządkowaniu świata fizycznego, w którym dziecko przebywa (segregowanie, układanie przedmiotów itp.)
19) Pomagaj w ukończeniu czynności dziecka, zanim przejdzie do drugiej.
20) Zapewnij dziecku zdrowy sen.
21) Kontroluj oglądanie telewizji.

LITERATURA
1.Hanna Nartowska "Wychowanie dziecka nadpobudliwego"
2.Opracowania z PPP w Grodkowie

Opracowanie: Renata Morawska - nauczyciel kształcenia zintegrowanego
Szkoła Podstawowa - Chróścina - Filia Stary Grodków

Wyświetleń: 1036


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.