Studium przypadku Anny C

SYTUACJA ZDROWATNA I POZIOM SPRAWNOŚCI DZIECKA

Ania C. ma 14 lat i uczęszcza do II klasy gimnazjum. Jest to uczennica niepełnosprawna w skutek wypadku, któremu uległa podczas wakacji 1998 roku, została potrącona przez samochód, gdy przechodziła na drugą stronę drogi krajowej nr 10. W wyniku tego wypadku Ania przez dwa miesiące była w stanie śpiączki, doznała urazu mózgu (plus krwiak śródczaszkowy) oraz niedowład spastyczny, porażenie połowiczne obustronne z przewagą prawej strony. Ania nie porusza się sama nawet na wózku inwalidzkim wymaga stałej opieki drugiej osoby. Uczennica jest pod stałą opieką poradni psychologiczno- pedagogicznej oraz ośrodka rehabilitacji ruchowej. Ania jest też pacjentem poradni neurologicznej i logopedycznej. Ania po wypadku słabo mówi (uszkodzona krtań) oraz nie pisze. (Uczy się pisać lewą ręką.)

Ania ma po wypadku zajęcia indywidualne w domu rodzinnym. Uczennica ma kłopoty z koncentracją, u uczennicy występują zaburzenia pamięci, często nie pamięta, co było na ostatnich zajęciach.

SYTUACJA RODZINNA UCZENNICY.

Badana uczennica wychowuje się w rodzinie pełnej, rodzice wychowują trzy córki. Tylko ojciec rodziny pracuje, matka zrezygnowała z pracy po wypadku córki. Ania otrzymuje stałą rentę inwalidzką. Rodzina należy do średniozamożnych, warunki mieszkaniowe są dobre i przygotowane do poruszania się na wózku inwalidzkim. Rodzina interesuje się edukacją Ani, dlatego co roku występuje o indywidualne godziny do organu prowadzącego szkołę. W wyniku starań rodziców uczennicy przyznano 10 godzin nauczania indywidualnego tygodniowo.


FUNKCJONOWANIE ANI W ROLI CÓRKI.

Ania jest emocjonalnie związana z matką, z którą od chwili wypadku spędza cały czas. Życie całej rodziny zostało podporządkowane Ani. Harmonogram dnia został dopasowany do grafiku rehabilitacji i zajęć lekcyjnych. Reszta rodziny zaakceptowała taką sytuację, wspiera Anię w długiej i ciężkiej rehabilitacji na wyniki, której trzeba długo jeszcze czekać.
Swój wolny czas wykorzystuje na słuchaniu muzyki, grach komputerowych i konkursach wiedzowych tj. "Milionerzy", quizy.

FUNKCJONOWANIE UCZENNICY W SZKOLE.

Ania po urazie mózgu- stan stłuczeniu mózgu, krwiak śródczaszkowy, afazja. Dziewczynka porusza się na wózku. Od wypadku nauczana indywidualnie. Uczestniczy w zajęciach rehabilitacji ruchowej i terapii logopedycznej. Rozwój umysłowy uczennicy niższy od normy dla wieku i nieharmonijny. Poprawnie przebiega proces myślenia i rozumowania. Duży deficyt w zakresie sprawności manualnych spowodowany urazem. Ania posiada orzeczenie Nr 200/00/01 o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Koledzy i koleżanki z klasy początkowo bardzo chętnie odwiedzały Anię.

Teraz, to ona przybywa na imprezy klasowe: dzień chłopaka, andrzejki, mikołajki, wigilia, walentynki, dyskoteki, ogniska do szkoły.

Do zajęć, które ma przewidziane w swoim harmonogramie przygotowuje się starannie na miarę swoich możliwości.

Dużym utrudnieniem w procesie dydaktycznym są dysfunkcje wywołane wypadkiem.
Uczennica ma bardzo słabą pamięć oraz unieruchomioną prawą część ciała. Ania uczy się pisać lewą ręką, ale na dzień dzisiejszy nie opanowała jeszcze tej umiejętności, dlatego prowadzenie zeszytów przedmiotowych scedowane jest na nauczyciela.

Uczennica uzyskuje na miarę swoich możliwości dobre wyniki w nauce, ale izoluje się od grupy rówieśniczej.

ZABEZPIECZENIE POTRZEB MATERJALNYCH UCZENNICY W OPINII NAUCZYCIELA

W rodzinie tej pracuje tylko ojciec, mama zrezygnowała z pracy, aby zająć się Anią, która otrzymuje rentę inwalidzką. Dzięki zaradności rodziców i pomocy dziadka ma dobrą opiekę. W miarę możliwości finansowych rodzice kupują lub wypożyczają sprzęt rehabilitacyjny, tj.: rower treningowy, step, chodzik, urządzenie do masażu, wózek inwalidzki. Ania i jej rodzice należą do stowarzyszenia "Podaj dłoń". Rodzice szukają pomocy w różnych organizacjach charytatywnych, które mają za cel nieść pomoc dzieciom po wypadkach. Dzięki jednej z fundacji udało się sfinalizować zakup komputera ze specjalną klawiaturą i myszką dostosowaną do potrzeb dziecka leworęcznego, przy udziale własnym wynoszącym 10%. Budżet rodzinny jest jednak za mały, aby Ania wraz z opiekunem mogła wyjechać do sanatorium lub na turnus rehabilitacyjny. Brakuje też środków na specjalistyczne operacje ortopedyczne, na bardziej intensywną terapię. Warto byłoby przystosować łazienkę do potrzeb osoby niepełnosprawnej, ale jest to niemożliwe z przyczyn finansowych.

OCENA KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH JAKO CZŁONKA GRUPY RÓWIEŚNICZEJ.

Ania przed wypadkiem lubiła przebywać w grupie rówieśniczej, należała do takich dzieci, które się podporządkowują grupie. Solidaryzowała się z zespołem klasowym, identyfikowała się z nim.

Postawa ta zmieniła się, gdy Ania uległa wypadkowi.
Rówieśnicy chętnie odwiedzali koleżankę po powrocie ze szpitala, przygotowywali drobne upominki, a przed świętami uczniowie przygotowywali dużą paczkę. Kontakt z kolegami z klasy przyspieszał rekonwalescencję. Sytuacja ta uległa nagłej zmianie, mama dziewczynki nie życzyła sobie takich częstych odwiedzin i tym samym izolowała córkę od grupy rówieśniczej. Ania traciła kontakt z koleżankami, przy spotkaniach brakowało wspólnych tematów, zamykała się we własnym świecie, tworzyła wokół siebie pancerz ochronny. Dziewczynka odsuwała się od koleżanek z klasy, nie odpowiadała na pozdrowienia, nie podejmowała rozmowy, starała się nie zauważać rówieśniczek na ulicy, sklepie, parku czy kościele. Starannie unikała tych spotkań. Takie zachowanie zniechęciło jej koleżanki z klasy. Ania ciągle przebywała w towarzystwie swojej mamy oraz starzej siostry.

Wychowawca chcąc zmienić zaistniałą sytuację przeprowadził liczne pogadanki z klasą oraz rozmowy z Anią i jej rodzicami. Udało nam się pokonać zaistniałe bariery i Ania zaczęła uczęszczać na uroczystości klasowe.

OCENA PSYCHOSPOŁECZNYCH KOMPETENCJI ANI W ROLI UCZENNICY

Ania nie przejawia szczególnych trudności wychowawczych, najczęściej podporządkowuje się poleceniom nauczyciela. Czasami próbuje wywierać presję na zmianę w postępowaniu nauczyciela.

W kontaktach z rówieśnikami przyjmuje postawę powściągliwą, wdaje się, iż woli przebywać z osobami starszymi. Czuje się wśród nich bezpieczna, może na nich polegać. Swoje młodzieńcze uczucia przelewa na osoby dorosłe: rehabilitantów, nauczycieli.

OPINANIA NAUCZYCIELA NA TEMAT WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI.

Niewątpliwie rodzina jest pierwszym i podstawowym środowiskiem rozwoju dziecka. Jednak w dużej mierze postępy w nauce i zachowaniu dziecka niepełnosprawnego są uzależnione od prawidłowej współpracy nauczyciela z rodzicami.

Kontakt nauczyciela z domem rodzinnym jest bardzo dobry, rodzice interesują się postępami swojego dziecka. Uczennica uzyskuje coraz większe sukcesy w nauce, ale również te sprawnościowe, tj.: utrzymanie równowagi stojąc bez osoby wspomagającej, przejście kilku metrów przy użyciu kuli, podpisanie się lewą ręką, wyprostowanie sylwetki.

WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY Z ANIĄ.

Celem podjętej przeze mnie analizy przypadku była próba wskazania, jakie są efekty integracji dziecka niepełnosprawnego w zakresie współpracy w grupie rówieśniczej.

Po przeanalizowaniu moich spostrzeżeń, wyników badań i pracy własnej nasuwają się następujące wnioski:
1. należy dbać o przystępny i atrakcyjny sposób przekazywania treści dydaktycznych, aby zainteresować uczennicę
2. gwarancją sukcesów Ani jest praca z nią nauczycieli i rodziców, uświadomienie uczennicy, że dobre wykształcenie daje więcej możliwości w dorosłym życiu.
3. dążyć do tego, aby Ania nie wyalienowała się ze swojego środowiska, tylko wzmacniała kontakty z kolegami z klasy
4. aranżować sytuacje, w których będzie spotykała rówieśników
5. zachęcać do częstych wyjść z domu
6. konieczna jest duża dbałość o właściwy i przystępny sposób przekazywanie informacji, jak również stosowanie właściwej ilość ćwiczeń i powtórzeń poznanych treści
7. stosowanie wzmocnień, które aktywizująco wpływają na Anię.

EFEKTY DZIAŁAŃ DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZYCH.

Chcąc pomóc Ani, podjęłam następujące działania:
- tempo pracy dostosowałam do indywidualnych predyspozycji psychofizycznych dziewczynki
- przygotowuje na zajęcia pomoce, z których w czasie zajęć może korzystać
- przygotowuje pomoce dostosowane do jej możliwości i zainteresowań
- stosuje wzmocnienia w formie słownej jak i rzeczowej
- prowadzenie zajęć integracyjnych w zespole klasowym w celu prawidłowego rozwoju społeczno- emocjonalnego dziecka z zastosowaniem pozytywnych wzmocnień, pełnej akceptacji i stopniowania trudności w miarę osiąganych efektów.
- przewożę Anię samochodem na zajęcia do szkoły
- zapraszam i zachęcam do udziału w życiu towarzyskim klasy
- zabieram wraz z klasą na spektakle teatralne i do kina.

Sądzę, że wszystkie starania, jakie czyniłam w celu wyrównaniu szans oraz nabranie przez Anię pewności siebie i wyjście na zewnątrz przyniosły efekty. W kontaktach indywidualnych prezentuje dobry poziom rozumowania. W pracy umysłowej wskazuje wolny tok myślenia, oraz dużą męczliwość. Przykładem mogą być:
- dobre wyniki uzyskane na koniec roku szkolnego
- otwarcie się na grupę rówieśników, Ania czasami przyjeżdża na swoje zajęcia do szkoły oraz jest jako wolny słuchacz na lekcjach swojej klasy, chętnie uczestniczy w imprezach klasowych i szkolonych
- interesuje się tym, co dzieje się w klasie, szkole.
Uważam, że bardzo dobrym działaniem byłoby, aby koleżanki mogłyby odwiedzać Anię w domu w celu nawiązania bliższych znajomości, przyjaźni.

Opracowanie: MGR ANNA JABŁOŃSKA
Nauczyciel mianowany
Gimnazjum nr 1 w OBROWIE

Wyświetleń: 1605