SZKOLNY ETAP KONKURSU Z CHEMII ROK SZKOLNY 2002/2003

Imię:. ..........................................
Nazwisko:. .................................
Klasa:. ........................................


Otrzymujesz szereg zadań, z którymi musisz się zmierzyć. Każde zadanie testowe ma tylko jedną poprawną odpowiedź. Znajdź ją i zaznacz kółkiem, np. a, b, c, d. Jeżeli się pomylisz skreśl zaznaczoną odpowiedź i oznacz poprawną kółkiem, np. a, b, c, d.. Pozostałe zadania musisz rozwiązać. Czas trwania konkursu: 90 minut

POWODZENIA!

Konkurs chemiczny pod hasłem
"Co diabeł ukryje, to chemik wykryje"


1. Proces zamiany stałego stanu skupienia materii w gaz nazywamy:
a) topnieniem
b) parowaniem
c) sublimacją
d) wrzeniem.

2. Pewien pierwiastek tworzy tlenek typu E2O5 i wodorek typu EH3. Na tej podstawie możesz powiedzieć, że pierwiastek E należy do:
a) V okresu
b) III okresu
c) 13 grupy (III grupy głównej)
d) 15 grupy (V grupy głównej).

3. Która odpowiedź zawiera wzory związków chemicznych, w których występują tylko wiązania jonowe?
a) CaO, MgCl₂, Na₂O.
b) NaCl, SO₃, CO₂.
c) H₂O, CO₂, SO₂.
d) HgO, SiO₂, Fe₂O₃.

4. Z podanych stwierdzeń dotyczących rozpuszczalności dwutlenku węgla w wodzie wybierz prawidłową ipełną odpowiedź:
a) rośnie ze wzrostem temperatury
b) rośnie ze wzrostem temperatury i ciśnienia
c) rośnie ze wzrostem ciśnienia
d) rośnie ze wzrostem ciśnienia i maleje ze wzrostem temperatury.

5. Jeżeli do roztworu o odczynie zasadowym dodamy kwasu solnego w nadmiarze, to możliwa jest tylko jedna z wymienionym sytuacji:
a) zmiana wartości pH z 7 na 8
b) zmiana wartości pH z 7 na 6
c) zmiana wartości pH z 3 na 8
d) zmiana wartości pH z 9 na 5.

6. Jeżeli rozpuszczalność substancji w wodzie wynosi 60g. to stężenie procentowe jej nasyconego roztworu
wynosi:
a) 37.5%
b) 40%
c) 60%
d) 80%

7. Które metale w zwykłych warunkach reagują z kwasem solnym?
a) Fe, Ca, Hg.
b) Ca, Na, K.
c) Mg, Cu, K.
d) Ca, Na, Ag.

8. Stosunek wagowy siarki do tlenu w związku SO3 wynosi:
a) 2: 3
b) 3: 2
c) 4: 5
d) 1: 3

9. Do probówki z tlenkiem miedzi (II) wprowadzono wodór, po podgrzaniu na dnie probówki pojawił się czerwony nalot metalicznej miedzi a na ściankach skropliła się para wodna. W reakcji tej reduktorem jest:
a) tlenek miedzi (II)
b) wodór
c) miedź
d) woda

10. W atomie potasu znajduje się:
a) 19 protonów i 19 elektronów
b) 19 protonów i 20 elektronów
c) 20 protonów i 19 elektronów
d) 19 neutronów i 19 elektronów

11. Taką samą liczbę elektronów mają jony:
a) Na+ i K+
b) Cl- i Br -
c) Mg₂+ i Na+
d) S₂- i Br -

12. Kwas o wzorze HClO4 można otrzymać z tlenku o wzorze:
a) Cl2O5
b) Cl2O7
c) Cl2O3
d) Cl2O.

13. Wprowadzony do wody z kroplą fenoloftaleiny bezbarwny gaz spowodował jej zabarwienie na różowo. Gazem tym był:
a) amoniak
b) tlenek węgla (II)
c) wodór
d) tlenek siarki (IV).

14. Tlenek azotu (III) jest pochłaniany przez roztwór wodorotlenku sodu. Powstaje przy tym:
a) NO₂ i NO
b) NO i N₂O₅
c) NaNO₂
d) NaNO₃.

15. Do otrzymywania chlorku miedzi (II) nie można zastosować metody:
a) metal + niemetal
b) sól + kwas
c) tlenek metalu + kwas
d) wodorotlenek + kwas.

16. W którym z poniższych równań reakcji chemicznych nieprawidłowo dobrane są współczynniki stechiometryczne?
a) 4 NH₃ + 5 O₂ 4 NO + 6 H₂O
b) 2 H₂S + 3 O₂ 3 SO₂ + 2 H₂O
c) Fe₃O₄ + 4 H₂ 3 Fe + 4 H₂O
d) 2 H₂S + O₂ 2 S + 2 H₂O.

17. Który z podanych wodorotlenków służy do wyrobu mydła i środków piorących, celulozy, papieru, szkła, barwników?
a) wodorotlenek glinu
b) wodorotlenek sodu
c) wodorotlenek żelaza (III)
d) wodorotlenek ołowiu (II)

18. Jony Al₃+ i SO42- powstają podczas dysocjacji soli o wzorze:
a) Al.SO₄
b) Al₂(SO₄)₃
c) Al₃(SO4)₂
d) Al₂SO₄

19. Występujący w przyrodzie minerał zwany anhydrytem ma następujący wzór:
a) CaSO₃
b) CaSO₄
c) CaSO₄ 2 H₂O
d) Ca(SO₄)2 H₂O

20. Którą substancje należy rozpuścić w wodzie, aby otrzymany roztwór zawierał dwa razy więcej kationów niż anionów:
a) węglan potasu
b) siarczan (VI) magnezu
c) chlorek wapnia
d) azotan (V) sodu

ZADANIA OTWARTE

Zad. 1

W reakcji redukcji pewnego tlenku żelaza węglem otrzymuje się żelazo i tlenek węgla(IV) w stosunku masowym 56:33. Napisz równanie tej reakcji. Podaj wzór tlenku i oblicz jego skład procentowy.

Zad.2

Zmieszano dwa roztwory wodorotlenku sodu:
I. 200 g roztworu sporządzonego przez rozpuszczenie 50 g stałego NaOH w wodzie
II. 1 dm3 roztworu o gęstości 1,22 g/ml, w którym 970 g stanowiła woda

Oblicz:
a) stężenie procentowe wyjściowych roztworów I i II
b) stężenie procentowe roztworu powstałego przez zmieszanie roztworów I i II

Zad.3

W pracowni chemicznej po bytności uczniów panuje straszny bałagan: otwarte butelki i słoiki, kapiący kran, zapalony gaz.
Nauczyciel analizuje straty:

a) woda wapienna zmętniała
b) zawartość butelki z rozcieńczonym oranżem metylowym zmieniła barwę z żółtej na różową,
c) granulki wodorotlenku sodu rozpuściły się
d) do butelki z azotanem(III) ołowiu (II) wlano siarczek potasu i na dnie pojawił się osad.

1. wyjaśnij, jakie przemiany opisane w punktach a- d zaszły w pracowni chemicznej
2. do punktu a napisz również równanie reakcji chemicznej
3. do punktu d napisz równanie reakcji w formie cząsteczkowej i jonowej


Rozwiązania i punktacja zadań otwartych:

1) Za dane i szukane - 0,5 pt.
Dane: Szukane:
m Fe: m CO2 = 56:33 równanie reakcji
wzór tlenku Fex Oy
% Fe, %O w tlenku
2) Za równanie reakcji - 0,5 pt.
2Fex Oy + y C 2x Fe + y CO2

3) Za obliczenie m CO2 - 0,5 pt.
mCO2 = 12u + 2 16 u = 44 u m Fe = 56 u

4) Za proporcję i obliczenie stosunku - 1 pt.
M Fe: m CO2 = (2 x 56 u): (y 44 u) = 56: 33
2x 56u 33 = y 44 u 56

5) za obliczenie x i y - 0.5 pt
obliczamy 3x = 2y czyli x = 2; y = 3

6) za wzór tlenku - 0.5 pt. Fe2 O3

7) za równanie reakcji - 0.5 pt. 2 Fe2 O3 + 3 C 4 Fe + 3 CO2

8) za obliczenie masy cząsteczkowej - o.5 pt.
m Fe2 O3 = 2 56 u + 3 16 u = 160 u

9) za obliczenie % Fe - 0. 5 pt. % Fe = (2 56 u: 160 u) 100 % = 70 %

10) za obliczenie % O - 0, 5 pt. % O = 100 % - 70 % = 30 %

11) za odpowiedź - 0,5 pt. razem za zad. 1 - 6 pt.

zad. 2
1) za dane i szukane - 0,5 pt.
dane: szukane:
m r I - 200 g C% I -?
m s I - 50 g C% II -?
V r II - 1 dm.3 C % III-?
d r II - 1,22 g/ ml.
m rozp. II - 970 g
2) za obliczenie C % I - 0,5 pt.
C % = (50: 200) 100 % = 25 %
3) za obliczenie masy roztworu II - 0,5 pt.
1 dm3 = 1000 ml.
m r II = VrII d II = 1, 22 g / ml. 1000 ml. = 1220g
4) za obliczenie m s II - 0,5 pt.
m s II = 1220 g - 970 g = 250 g
5) za obliczenie C % II - 0,5 pt.
C % = (250 g: 1220 g) 100 % = 20,5 %
6) za obliczenie masy substancji III - 0,5 pt.
250 g + 50 g = 300 g
7) za obliczenie masy roztworu III - 0,5 pt.
1220 g + 200 g = 1420 g
8) za obliczenie C % III - 0,5 pt.
C % = (300 g: 1420 g) 100 % = 21,1 % razem za zadanie 2 - 4 pt.


Zad.3

Odpowiedzi na pyt. 1
a) CO2 zawarte w powietrzu i dodatkowo wydzielane przez spalany gaz powoduje zmętnienie wody wapiennej - 1pt.
b) opary kwasu np. HCl rozpuszczają się w wodnym oranżu i powodują zmianę zabarwienia na różową - 1p
c) Na OH jest higroskopijne i chłonie wodę - 1pt.
d) Zaszła reakcja chemiczna i nastąpiło wytrącenie osadu - 1pt.

Odpowiedzi na pyt.2
Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2 O - 1pt.

Odpowiedzi na pyt. 3
K2 S + Pb (NO2)2 2 KNO2 + Pb S

2 K+ + S 2 - + Pb2+ + 2 NO2- 2 K + + 2 NO2- + Pb S

S2- + Pb2+ Pb S - 2pt. razem za zad.3 - 7pt.


Odpowiedzi pytań testowych;
1) c
2) d
3) a
4) d
5) d
6) a
7) b
8) a
9) b
10) a
11) c
12) b
13) a
14) c
15) a
16) b
17) b
18) b
19) b
20) a
za każdą prawidłową odpowiedź -1 pt. razem 20 pt.

W sumie do uzyskania jest:
za test - 20 pt.
Za zadania otwarte - 17 pt.
Razem - 37 pt.

Uzyskanie 90% pt. tj. 33pt. kwalifikuje do etapu konkursu rejonowego.

Opracowanie: Bożena Anna Konoplańska

Wyświetleń: 9109