Scenariusz apelu z okazji obchodów DNIA ZIEMI
"Zaburzona Równowaga"
Cele:
- wykazanie wzajemnych zależności między poszczególnymi elementami środowiska.
- Przybliżenie i uświadomienie wagi problemów ekologicznych
- Wskazanie negatywnych i pozytywnych działań człowieka w przyrodzie
Wykonawcy:
- dziecko I - VII
- recytatorzy
- uczniowie symbolizujący ogień, wodę, powietrze, ziemię (w sensie gleby)
Deklaracja: plakaty o tematyce ekologicznej, transparenty z hasłami
Bibliografia:
W. Ścisłowski "Mój peryskop w środowisko",
W. Fiwek, Z. Piasecki "Mądry liść"
Pac - Gajewska, Tyszkowski "Nie zabijajcie ziemi"
dziecko I
Czy wyobrażacie sobie życie w zatrutym powietrzu, bez lasów, łąk, kwiatów
zwierząt wody?
dziecko II
W naszych czasach mówi się wiele o dobrobycie i postępie. Większość ludzi
rozumie pod tym pojęciem wysokie dochody, szerokie autostrady, podróżowanie
wygodnymi samochodami po całej kuli ziemskiej, szybko zmieniające się modne
stroje, rzadkie i wymyślne dla podniebienia rarytasy, pełne rozmachu miejskie
"siedziby mieszkaniowe" z najnowocześniejszym wyposażeniem i wiele, wiele innych
rzeczy.
dziecko I
Tak długo, jak ludzie nie osiągną tych celów, nie dostrzegą problemów, jakie ze
sobą niesie to wymarzone przez nich życie.
dziecko III
Zagonieni w przeludnionych miastach, w których wdychają zadżumione powietrze,
muszą znosić bezustannie śmiertelny hałas. Godzą się na cuchnące zwałowiska
odpadów, zanieczyszczone wody
i przyglądają się jak dzieli się i rozbudowuje na przeróżne sposoby kwitnące
krajobrazy.
recytator I
"Ja"
Jesteś, kwiatku, pewny siebie,
Urosłeś, o kwiatku luby!
Lecz wszystkiego jeszcze nie wiesz,
Bliskie są dni twojej zguby!
Tu gdzie kwitniesz, w tej dąbrowie,
Tam pobiegnie nowa trasa!
Postarają się panowie,
Aby był porządek w lasach!
W grunt się wryją buldożery,
To, co trzeba, drwale wytną!
Będę z tobą kwiatku szczery:
Jak tu na cemencie kwitnąć?
recytator II
"Nowe osiedle"
Znów nowe osiedle wyrasta wśród gliny,
zwijają się wszyscy, więc wkrótce widzimy:
parkingi pod blokiem, skąd spalin obłoczek
wędruje do okien, aż łzawią nam oczy.
Widzimy, jak leją na szkolne boisko
asfalcik solidny, co pokryć ma wszystko!
Już wkrótce gotowa kamienna pustynia.
Pośrodku tkwi drzewko - i jeszcze się trzyma!
Kawałek murawki zieleni się blado -
dozorca wziął piłkę i ważnie się nadął
Znów krzyczy na dzieci, bo trawę tę świętą
raz piłka musnęła, a raz jej dotknięto.
Wiatr hula po polach, w anteny się wplata,
pan spiker podaje nowiny ze świata:
Powodzie w Kaszmirze, huragan na Jawie -
pan spiker te sprawy przedstawia ciekawie.
A teraz coś z kraju. Chrzęst maszyn słyszymy:
znów nowe osiedle wyrasta wśród gliny.
Znów jakaś fabryka zatruła nam wodę,
znów radzą uczeni, jak chronić przyrodę.
dziecko IV
Zgadzają się na to, że krok po kroku zużywa się przyrodę i że się ją niszczy.
Mówią o postępie, a nie zauważają, jak dalece oddalili się od istnienie godnego
człowieka.
(na scenę wchodzą uczniowie symbolizujący ziemię, wodę, powietrze i ogień)
recytator III
"Żywioły"
Oto cztery żywioły,
znane ludziom od wieków:
poza nie wyjść nie zdołasz,
wśród nich żyjesz, człowieku!
Pierwszy żywioł - to ziemia
masz nad nią stały dozór,
gdzie kuropatwa drzemie?
w pyle sztucznych nawozów.
Drugi żywioł - powietrze
Jakie? - dobrze widzimy.
Trzeba znów szyby przetrzeć -
dymią wszystkie kominy.
Trzeci żywioł - to woda
Z dnia na dzień jej za mało!
Gdy ścieków do niej dodasz,
odejmij wzór ha-dwa-o.
Czwarty żywioł - to ogień
nad wielkimi piecami.
Rośnie czerwień pożogi,
nieba blednie aksamit.
Oto żywioły cztery
zmieszanie czasu prądem.
A gdzie jest, pytam ja się
zwykły ludzki rozsądek?
dziecko V
Niestety, ludzie całkowicie zapominają, że od zarania dziejów wszelkie bogactwo
i postęp mają swoje korzenie w naturze.
dziecko VI
Przyroda daje każdej istocie to, czego jej potrzeba. Również człowiekowi
ofiarowuje swoje środowisko: powietrze, wodę, ziemię uprawną, zwierzęta,
rośliny, bogactwa naturalne. Sam człowiek jest cząstką przyrody. Z pewnością ma
prawo do korzystania z jej bogactw, ale powinien czynić z umiarem, pamiętając,
że niektóre zasoby jak węgiel, ropa naftowa, są wyczerpalne. Nie ma prawa
zatruwać gleby, wody i powietrza!
Ziemia
Jestem Ziemią. Moja wierzchnia warstwa to gleba powstała poprzez proces
wietrzenia skał. Woda i gleba są żywicielami roślin, a od nich zależy życie
zwierząt i twoje człowieku. Dlaczego zatruwasz mnie stale chemicznymi odpadami?
Recytator IV
"Im dalej"
Im dalej w las,
tym więcej drzew! -
Powiadał dziadek do dzieci.
Dziś inny czas:
im dalej w las -
tym więcej puszek i śmieci.
Woda
Jestem wodą - źródłem życia. Potrzebują mnie do życia wszelkie żywe organizmy,
ale czy o mnie zadbają? Martwe ryby w potoku, rzece lub jeziorze świadczą o tym,
że nie nadaję się do picia. Niektóre wody są już tylko zatrutymi kanałami
ściekowymi.
Mam zdolność samooczyszczania, ale czy ty człowieku mi w tym pomożesz?
Powietrze
Jestem mieszaniną gazów, w której istotnym dla życia jest tlen produkowany przez
rośliny zielone w procesie fotosyntezy. Potrzebny jestem do oddychania
organizmów jak i spalania. Proces spalania w silniku wymaga wielkich ilości
tlenu. Średniej wielkości samochód zużywa w ciągu godziny tyle samo tlenu ile
potrzebuje do oddychania 800 osób w tym samym czasie. Niestety tlenu w powietrzu
jest coraz mniej, a coraz więcej trujących gazów i pyłów.
Wszyscy wykonawcy (śpiewają)
Nie zabijajcie wody! Nie zabijajcie nieba!
Niech ptaki znów przylecą,
By starych szukać gniazd.
Niech płonie dobry ogień, niech
Pada deszcz, gdy trzeba.
I wara mówić dzieciom, że mógłby
Runąć świat.
Gdyby wyschły wszystkie źródła
Zwiędłyby ogrody.
W górze niebo, ślepa studnia bez
Kropelki wody.
Las ptakami oniemiał, wiatr jak lawa stężał
Zaciążyłaby nam Ziemia jak
Śmiertelny ciężar
Ref.
Nie zabijajcie wody... itd.
Recytator V
Nie zamieniajcie rzek w ścieki, wylewając do nich groźne trucizny np.: farby,
lakiery, kleje.
Recytator VI
Z umiarem stosujcie środki chemiczne i biologiczne wprowadzane bezpośrednio do
gleby.
Recytator vii
Zbierajcie makulaturę i inne surowce wtórne w celu zaoszczędzenia
nieodnawialnych zasobów przyrody.
Recytator VII
Zachowujcie ciszę w szkole, na podwórku, osiedlu, wycieczce.
Recytator IX
Nie zrywajcie bezmyślnie kwiatów, nie łamcie gałęzi drzew.
Dziecko VII
Ludzie, zwierzęta, i drzewa oddychają tym samym powietrzem, żyją pod jednym
niebem, ogrzewają ich promienie słońca i żywią się owocami tej samej Matki -
Ziemi.
Wszyscy wykonawcy (śpiewają)
"Mądry liść"
Jeśli serce masz tak czułe,
Piękna cenisz każdy ślad.
To, dlaczego tak bez żalu,
Mijasz zadeptany ślad.
Jeśli kochasz wszelkie życie
I dobroci tyle masz,
Czy uronisz łzę, choć skrycie,
Gdy umiera z wolna las.
Ref.
Uczmy się od dziś,
Jak mądry jest liść,
Jak mądre są pszczoły i zioła
I ćwiczmy nasz słuch.
By poznać bez słów, gdy pąk o ratunek woła.
Ratujmy nasz świat
Od klęsk, ludzkich plag.
Na ziemi, w powietrzu i w wodzie
Stwórzmy bratni krąg
Z czystych serc i rąk.
Pomóżmy bezbronnej przyrodzie.
Nie pozwólmy przyjaciele,
Aby w dymach błękit bladł,
By marniała żywa zieleń,
Żeby karlał miejski park.
Chrońmy każdy promień słońca,
On nam sprawia życia ład.
Mały liść to nasz obrońca,
Dzięki niemu żyje świat.
Ref.
Uczmy się od dziś...
Opracowanie: Krystyna Lorek - Jasińska
