Rola internetu w edukacji przeciwpowodziowej

Powódź, która dotknęła Ziemię Kłodzką w 1997 roku i zniszczyła znaczną jej część, była wielkim wstrząsem dla mieszkańców i zaskoczeniem dla władz. Nikt nie mógł się wówczas spodziewać,, że może dojść do takiej tragedii. Wezbrane górskie rzeki w ciągu kilku godzin w wielką siłą i prędkością przelały się przez drogi, mosty, miasta, wsie i pola, unosząc bezpowrotnie wieloletni dorobek ludzki. Tragedię potęgowały nie tylko wielkie straty materialne, ale szczególnie śmierć wielu ludzi zaskoczonych przez żywioł.

Zdajemy sobie sprawę, że nie można było zapobiec opadom deszczu, gwałtownemu przyborowi wody, który w połączeniu ze znacznym spadkiem terenu, potęgował niszczycielską siłę żywiołu. Nie można było zapobiec powodzi, ale można było, wiemy to dziś, znacznie ograniczyć straty materialne, a ludzkie w szczególności. Wiemy obecnie, jak wiele zależy od odpowiednio wczesnego ostrzegania, szybkiego przekazu informacji, wcześniejszego przygotowania ludzi do życia na terenach zagrożonych powodzią. Wielką rolą informacji i edukacji jest nieustanne uświadamianie mieszkańcom, że mieszkają na ziemi, która jest zagrożona przez powódź i jest to nieuchronne. Konieczne jest uświadomienie ludziom i odpowiednim instytucjom, że co jakiś czas Wielka Woda musi się zdarzyć i należy być do tego przygotowanym. Ale człowiek nie musi być bezsilny, może być zabezpieczony i nawet sam we własnym zakresie może zmniejszyć straty powodziowe, jeśli odpowiednio wcześnie będzie wiedział co ma czynić w wypadku zagrożenia, jak postępować w czasie powodzi współpracując z odpowiednimi służbami, co robić po ustąpieniu żywiołu, aby nie potęgować niepotrzebnie strat.

Istotną rolę odgrywać będzie edukacja przeciwpowodziowa, skierowana ku jak najszerszym grupom społeczeństwa, nie tylko zamieszkującego tereny zagrożone, bo skutki powodzi mogą dotknąć, pośrednio również, wszystkich mieszkańców kraju. Bardzo ważną rolę pełni tu przekaz informacji, nie tylko do edukowanych, ale w pierwszym rzędzie do tych, którzy mają kształtować w społeczeństwie trwałe reakcje i sposoby zachowania w sytuacji zagrożenia przez żywioł.

Drugi istotny problem stanowi przepływ informacji, dotyczących przebiegu klęski żywiołowej, podejmowanych działań, wymiana doświadczeń między służbami i instytucjami walczącymi z żywiołem. Może to nie tylko ułatwić przygotowanie się do obrony przed klęską, ale także wydatnie zmniejszyć jej koszty. Edukacja powinna więc dotyczyć nie tylko mieszkańców terenów zagrożonych, ale również wszelkich urzędów, instytucji i służb działających na takim terenie.

Jak to zrobić, aby skutecznie, szybko i tanio udostępnić wszelkie niezbędne zasoby informacji w tak powszechnym zakresie? Jak umożliwić niemal powszechną dostępność do wiedzy, dla każdego, w dowolnym czasie? Jak zapewnić szybką, skuteczną wymianę informacji między zainteresowanymi ludźmi i instytucjami?

Istnieje obecnie bardzo skuteczny, coraz bardziej dostępny, stosunkowo tani, coraz szybszy nośnik informacji. Jest nim Internet.

Internet istnieje już wiele lat, ale dopiero od niedawna stał się zjawiskiem masowym, szybko rozwijającym się w całym świecie. Na Internet składa się światowa sieć komputerowa. Często określa się go jako "sieć sieci", gdyż składają się na niego mniejsze sieci, lokalne i rozległe, połączone ze sobą w różny sposób: specjalnymi kablami, liniami telefonicznymi i modemami, łączami satelitarnymi, światłowodami. Rozwija się przesył informacji przez łącza telewizyjne, projektuje przez zwykłą sieć energii elektrycznej. Istnieją pewne standardy sprzętu i oprogramowania, które pozwalają na podłączenie się do Internetu i korzystanie z niego. Są one w większości przypadków jawne i powszechnie znane. Coraz większa część programów pozwalających na korzystanie z Internetu jest oferowana za darmo lub za niewielką opłatą. Coraz więcej firm i instytucji pracuje nad rozszerzeniem możliwości już istniejących usług informacyjnych i tworzy szereg nowych. Internet obecnie rozwija się gwałtownie, obejmuje coraz więcej krajów, miast, wsi, coraz więcej użytkowników, zwiększa się również ilość i różnorodność dostępnych w nim informacji. Dostęp do Internetu rozszerza się wraz z powiększaniem się liczby komputerów używanych przez coraz to liczniejszych użytkowników. Praktycznie każda instytucja w naszym kraju stara się stworzyć własne strony internetowe, nie tylko w celach reklamowych, ale z praktycznej możliwości wymiany i upowszechniania informacji. Właśnie wymiany i upowszechniania informacji. Daje to niepowtarzalną możliwość dla edukacji przeciwpowodziowej oraz wypracowania systemów ostrzegania, informowania o zagrożeniach, wymiany doświadczeń na temat pozyskiwania wiedzy o powodzi, zapobieganiu jej skutkom, metod ochrony przeciw żywiołowi między wszystkimi, którzy taką wiedzę udostępnić mogą i tymi co jej potrzebować będą. Możliwe jest także dostarczanie niezbędnej w temacie wiedzy dla szkół, które powinny prowadzić edukację przeciwpowodziową dzieci i młodzieży w jak najszerszym zakresie. Nie ma szybszego i prostszego sposobu dostarczenia odpowiednich materiałów bezpośrednio do placówek oświatowych jak Internet. Sprzyjać może temu reforma systemu edukacji, która zakłada tworzenie pracowni komputerowych w szkołach wraz z dostępem do Internetu. I taki proces już trwa.

Wykorzystanie możliwości Internetu przez wszelkie instytucje dla celów edukacji przeciwpowodziowej staje się więc oczywiste. Ale nie jest to już takie pewne w przypadku indywidualnych, "prywatnych" użytkowników, którzy wykorzystują sieć raczej w celach rozrywkowych, poza nielicznymi wyjątkami. Istotnym zagadnieniem byłaby więc specyficzna "promocja" i reklama stron internetowych poruszających zagadnienia ochrony przeciwpowodziowej. W przypadku dzieci i młodzieży, na pewno istotną rolę odgrywałoby tutaj oddziaływanie szkoły, propagowanie wiedzy i informowanie o możliwości korzystania z takich stron. W Internecie istnieje już wiele witryn, stron i serwisów dotyczących problematyki powodziowej i wody w ogóle. Dotknięte powodziami powiaty i gminy aktywnie włączają się w upowszechnianie wiedzy na podstawie własnych, często trudnych doświadczeń, umieszczając tematykę powodzi na swych stronach. Poruszane tam zagadnienia z zakresu profilaktyki i metod ochrony przeciwpowodziowej, lokalnych planów ewakuacyjnych, zachowania przed, w czasie oraz po ustąpieniu żywiołu, stanowią bogaty materiał do wykorzystania przez tych, którzy takich doświadczeń jeszcze nie posiadają. Tworzy się obecnie również serwisy, które nie tylko prezentują wiedzę, ale i umożliwiają rozszerzanie zakresu oddziaływania, przez wielostronny przekaz informacji, możliwość ustosunkowania się i aktywnego współtworzenia przez zainteresowanych. Umożliwiają one również wymianę doświadczeń edukacyjnych przez szkoły upowszechniające wiedzę o ochronie przed powodzią.

Szczególnie zainteresowanych odsyłam do specjalnie utworzonego w tym celu serwisu informacyjno - edukacyjnego: www.powodz.info pod tytułem Wielka Woda, który jest koordynowany przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, a zakłada aktywną wymianę informacji w sieci.

Opracowanie:
Krzysztof Jas
Szkoła Zrozumienia
Gimnazjum nr 2 w Wilkanowie
57 - 513 Wilkanów

Wyświetleń: 973