Harcerskie ścieżki

Już sam dojazd sprawia nam dużą frajdę i mnóstwo emocji. Wychodzimy ze szkoły w piątkowe południe, przed zakończeniem lekcji. Plecaki mamy spakowane na trzy dni pobytu poza domem, szkołą, internatem. Odzież na zmianę, mydło, pasta, ręcznik. Niektórzy z nas zapomnieli kapci - dobrze że w schronisku można chodzić na bosaka, lub klapkach "niczyich" pozostawionych tu przez nocujących tu niegdyś, zapominalskich turystów. W plecakach mamy również jedzenie - każdy zabrał ze sobą to co mógł. Posiłki będziemy przyrządzać wspólne. Każda z drużyn będzie miała swój dyżur przy określonym posiłku - i przyrządzi go dla całego naszego zgrupowania.

W schronisku witamy wszystkich starych znajomych, których znamy z rajdów, zlotów, obozów. Witamy też tych nowych, wchodzących z ciekawością w świat życia, działalności harcerstwa. Od samego przyjazdu nikt się nie ma czasu na nudę. Zakwaterowanie. Każdy ma wyznaczone zadanie do wykonania. W międzyczasie witamy kolejno dojeżdżające drużyny. Dużo gwaru, radości. Przywołujemy wspomnienia z niegdyś przeżytych spotkań.

Jako ochotnicy zgłaszamy się do przygotowania kolacji dla wszystkich. Rozpakowujemy przywiezione artykuły spożywcze. Raźnie zabieramy się do pracy. Rozcieramy pastę jajeczną, a potem tworzymy różnokolorowe kanapki. Czy po cztery dla każdego to będzie dość ? Chyba nie. Z pewnością musimy jeszcze dołożyć chleba. I jeszcze dużo, dużo herbaty. Jest nas przecież ponad 70 osób.

Po kolacji kominek. Obrzędowy, harcerski. Poznajemy kadrę zbiórki drużyn "Nieprzetartego Szlaku". Dużo, dużo znajomych i wiele nowych interesujących twarzy. Już niedługo będziemy wszyscy jak jedna rodzina /" bo wszyscy harcerze to jedna rodzina, starszy czy młodszy, chłopiec czy dziewczyna"/. Śpiewamy. Są też oczywiście harcerskie pląsy. Także krótkie informacje o tym co czeka nas jutro.

Niechętnie rozchodzimy się do sypialni. Chcielibyśmy aby ten wieczór trwał i trwał, ale też z niecierpliwością oczekujemy na jutrzejszy dzień. Już dziś wiemy, że będzie on pełen wrażeń i nowych przygód. Na porannym apelu poznamy zadania, które trzeba będzie wykonać. Zawsze są one trudne, ale nigdy nie są niewykonalne. Z ufnością patrzymy w jutro./......................../

/......................./ Trzy dni harcerskiej przygody upływają tak szybko, że nagle okazało się, iż na wrocławskim dworcu PKP muszę już pożegnać się ze swoją drużyną. I tak jest zawsze. Czas mija szybko, owocnie. Patrzę jak dzieci dorastają, usamodzielniają się. I wiem, że moja praca ma sens.

Z działalnością drużyn harcerskich "Nieprzetartego Szlaku" zetknęłam się jako pracownik internatu SOSW nr 10 we Wrocławiu. Obecnie już kolejny rok jestem opiekunem drużyny harcerskiej w internacie. Drużyny "Nieprzetartego Szlaku" skupiają w swych szeregach dzieci i młodzież "sprawne inaczej". Moi podopieczni są upośledzeni umysłowo. Internat, w którym jestem wychowawcą, najczęściej roztacza opiekę nad dziećmi, których tak naprawdę nikt nie chce. Kieruje je do nas Sąd lub rodzice, którzy nie radzą sobie z własnym potomstwem. Właśnie dla takich dzieci drużyna harcerska może stać się prawdziwym azylem. Harcerstwo nie tylko wypełnia czas dzieciom. Może się stać punktem odniesienia gdzie dziecko jest kochane, akceptowane, a przede wszystkim potrzebne. Może być również miejscem, gdzie dziecko realizuje się w dostępny i możliwy dla siebie sposób.

Zastosowanie metodyki harcerskiej zwiększa efektywność pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo. Z punktu widzenia metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej, realizowane są główne cele: rozwój umysłowy wychowanka, kształtowanie jego wrażliwości estetycznej, rozwijanie postaw społecznych, oraz sprawności fizycznej. Stopnie harcerskie, jako środek, przez który realizuje się program harcerskiego wychowania, zawierają wymagania umożliwiające kształtowanie pełnej osobowości zgodnie z kierunkami rozwoju przyjętymi w skautingu:

rozwój duchowy - uczę się być, aby żyć w zgodzie z Naturą /rozwijanie uczuć, budowanie systemu wartości, kształtowanie zasad moralnych, światopoglądu/

rozwój społeczny - poszukuję swego miejsca wśród ludzi, uczę się działać /rodzina, grupa, społeczność lokalna/

rozwój fizyczny - ćwiczę swe ciało, aby być sprawnym /zdrowie, sprawność fizyczna, techniki harcerskie/

rozwój intelektualny - uczę się aby wiedzieć, jakim być w działaniu /wiedza o Polsce, harcerstwie, zainteresowania, kultura/

Zajęcia harcerskie gwarantują ogromną atrakcyjność dzięki różnorodności stosowanych form. W drużynie "Nieprzetartego Szlaku" najczęściej prowadzone są następujące zajęcia:

1. zajęcia o specyfice harcerskiej - apele, zbiórki, kominki, ogniska, obrzędy związane z przyrzeczeniem harcerskim, zdobyciem kolejnej sprawności indywidualnej lub zbiorowej, zdobyciem odznak, stopni harcerskich; prowadzenie kroniki drużyny,
2. zajęcia terenowe, turystyka, ekologia - wycieczki, rajdy, biwaki; sport, gry i zabawy plenerowe o tematyce harcerskiej, ćwiczenia z terenoznawstwa - wytyczanie kierunków, zajęcia z kompasem, busolą; pokonywanie różnych przeszkód w lesie, budowanie szałasu, alarmy z wyjściem w teren, wytyczanie szlaku dla drugiego zastępu itp.
3. działalność artystyczna - koncerty zespołów, udział w przeglądach, festiwalach piosenki harcerskiej; udział artystyczny w ogniskach, akcje artystyczne dla środowiska, udział w konkursach, spotkania z zaprzyjaźnionymi zespołami, itp.
4. zajęcia plastyczne i techniczne - projektowanie proporca zastępów i drużyny, prowadzenie stałej wystawki drużyny, majsterka na zbiórkach, przygotowanie dekoracji do uroczystości lub imprezy, urządzanie harcówki, majsterkowanie związane z techniką obozową, z naprawą i ulepszaniem sprzętu drużyny
5. spotkania z ciekawymi ludźmi
6. zajęcia o charakterze rozrywkowym - zabawy taneczne, konkursy itp.
7. działalność dla środowiska - współpraca z organizacjami społecznymi, inicjowanie aktywności na rzecz środowiska, podejmowanie zadań w środowisku rówieśniczym

Właściwie zorganizowana działalność drużyny harcerskiej "Nieprzetartego Szlaku" koryguje zaburzone funkcje psychiczne i fizyczne. Zajęcia mają walory terapeutyczne dzięki dostosowaniu ich do możliwości i zainteresowań dzieci. Satysfakcja z pomyślnie wykonanego, zleconego rozkazem zadania harcerskiego, powoduje u dziecka wzrost samooceny i wiary we własne siły. U dziecka upośledzonego umysłowo wiara we własne możliwości jest najlepszą drogą do rozwoju, pobudzenia ambicji, oraz aktywności w zakresie społecznego działania. Dziecko ma poczucie przydatności, a więc również akceptacji otaczającego go świata. Ma motywację do utrzymywania kontaktów i więzi z otoczeniem. Rozwija w sobie pozytywne uczucia i emocje. Uczy się przyjaźni, okazywania wzajemnej koleżeńskiej pomocy. Doznaje szacunku, więc też wzajemnie okazuje szacunek innym. Ponoszenie współodpowiedzialności za przebieg i rezultat działań umacnia mechanizmy kontroli wewnętrznej, przyczyniając się równocześnie do rozwoju zdolności i pogłębiania własnych zainteresowań. Zajęcia drużyny harcerskiej wzbogacają wiedzę o świecie. Ale jednocześnie dostarczają autentycznej radości, a także możliwość rozładowania energii fizycznej. Dziecko uczy się pożytecznie i atrakcyjnie organizować swój wolny czas.

W spotkaniach z moją drużyną wciąż na nowo raduje mnie i zachwyca uśmiech dzieci, ich wiara we własne siły. Dobrze że jestem harcerką. Jutro po zbiórce znów będzie nam się trudno rozstać. Wciąż czeka nas tyle atrakcyjnych zadań. Wiem że każdy z dzieciaków sobie poradzi. Z pomocą mniejszą lub większą - z każdej próby wyjdzie zwycięsko. I z wiarą we własne siły ruszy w dorosłą drogę.

Opracowanie:
Julita Gawrońska
wychowawca internatu
SOSW nr 10 Wrocław

Wyświetleń: 524