"Jakie są zagrożenia Twojego najbliższego środowiska i jak im przeciwdziałać?"

Dz. programowy: Ochrona środowiska, zasoby przyrody i ich wykorzystanie.
(Lekcja ta może być kontynuacją poprzedniej)
Zakres treści z podręcznika: Działania środowiskowe podejmowane w Polsce.
Edukacja ekologiczna: Przyczyny i skutki niepożądanych zmian zachodzących w przyrodzie pod wpływem działalności człowieka.

Cele lekcji:
Wiadomości:
uczeń potrafi:
- scharakteryzować lokalne przyczyny zanieczyszczeń środowiska,
- wymienić skutki degradacji środowiska przyrodniczego, wskazać przyczyny chorób roślin, zwierząt i człowieka,
- zaproponować działania na rzecz ochrony środowiska.

Umiejętności:
uczeń potrafi:
- korzystać z różnych źródeł wiedzy,
- udowodnić związek między zanieczyszczeniem środowiska, a stanem zdrowia człowieka,
- wymienić przyczyny zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby,
- analizować lokalne przyczyny zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego,
- planować kampanię informującą lokalne środowisko o stanie przyrody w najbliższym otoczeniu,

Postawy:
- uczeń jest zainteresowany problemami ochrony środowiska przyrodniczego,
- uczeń interesuje się środowiskiem lokalnym i chce uczestniczyć w działaniach proekologicznych.

Metody i formy pracy:
- dyskusja z podziałem na role, praca z tekstem pochodzącym z różnych źródeł, pogadanka.

Środki dydaktyczne: czasopisma np. "Aura", dane z SANEPIDU, dzienniki urzędowe, zdjęcia, monitoring środowiska lokalnego, wywiady z osobami kompetentnymi.

Przebieg lekcji:

I Faza wstępna

1. Odczytanie "Deklaracji lokalnej"- rozpropagowanej przez młodzież szkolną - a która stała się impulsem do przeprowadzenia dyskusji na temat zagrożeń najbliższego otoczenia i możliwości przeciwdziałania im.
2. Przedstawienie tematu dyskusji oraz osób w niej biorących udział przez dziennikarza prowadzącego. W debacie udział biorą : przedsiębiorca, dyrektor zakładu przemysłowego, lekarz, prawnik, rolnik, pracownik Wydziału Ochrony Środowiska oraz mieszkaniec najbliższej okolicy.
3. Zapisanie tematu dyskusji na tablicy.

II Faza realizacyjna

1. Podział klasy na osoby biorące udział w dyskusji (siedzą na krzesełkach ułożonych w półkole) oraz przysłuchujących się dyskusji widzom, z których każdy może zadawać pytania.
2. Dyskusję rozpoczyna dziennikarz powitaniem obecnych i zadaje kolejnym "gościom" pytania, na które odpowiadają, popierając swoje racje przygotowanymi materiałami.
3. Po zakończeniu dyskusji następuje formułowanie spostrzeżeń i wniosków i ich zapis.
4. Ocena przez nauczyciela wykonywanych zadań z podaniem wyjaśnień (można również zasięgnąć opinii obserwatorów).

III Faza podsumowująca

1. Podanie i zapisanie końcowych wniosków opracowanych przez grupę dyskutującą o problemie oraz przez obserwujących przebieg debaty.
2. Zadanie domowe przygotowujące do lekcji następnej : Zapoznaj się z formami ochrony przyrody występującymi w Twoim najbliższym środowisku.

Przykładowa dokumentacja lekcji:
1. Powietrze atmosferyczne jest zanieczyszczane przez pyły i gazy. Część z tych zanieczyszczeń opada na glebę (tzw. suchy opad), a pozostałe np. tlenki siarki i azotu tworzą tzw. Kwaśne deszcze, które powodują skażenie gleby i wody. Zanieczyszczenia powietrza można zmniejszyć m.in. przez stosowanie : modernizacji zakładów przemysłowych, stosowanie w produkcji technologii mniej uciążliwych dla środowiska, ograniczenie emisji SO₂ z elektrowni i elektrociepłowni, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, likwidację domowych palenisk opalanych węglem oraz zmniejszenie emisji spalin samochodowych.

2. Zanieczyszczenie gleb jest związane z obecnością substancji chemicznych i radioaktywnych pochodzących m.in. ze stałych i ciekłych odpadów przemysłowych i komunalnych, gazów i pyłów emitowanych z zakładów przemysłowych, gazów wydechowych silników spalinowych oraz substancji stosowanych w rolnictwie - nawozy sztuczne, środki ochrony roślin. Do najbardziej rozpowszechnionych zanieczyszczeń gleb należą związki organiczne np. pestycydy, metale ciężkie np. ołów, rtęć i azotany. Zanieczyszczenia mogą zmieniać właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleby obniżając jej urodzajność - powodują zmniejszenie plonów i obniżenie ich jakości, zakłócają przebieg wegetacji roślin.

3. Wpływ zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na zdrowie człowieka (wg Barnier M, zmienione)

,

Zanieczyszczenia powietrza:	Szkodliwość dla człowieka
Dwutlenek siarki (SO2)	Astma, duszności
Tlenek węgla (CO)	Ostre zatrucia mogące zakończyć się śmiercią, bóle i zawroty głowy, zaburzenia wzroku
Ozon (O3)nad powierzchnią Ziemi	Podrażnienie oczu, kaszel, astma
Ołów (Pb) i tlenki ołowiu	Zaburzenia układu nerwowego, dolegliwości wątroby i nerek
Kadm (Cd)	Zaburzenia funkcji układu oddechowego i pracy nerek
Nikiel (Ni)
Choroby układu oddechowego, astma, zwiększona zapadalność na nowotwory zwłaszcza nosa i płuc, powodowanie wrodzonych wad rozwojowych
Chrom (Cr)	Predyspozycje do nowotworów układu pokarmowego, stany zapalne skóry
Arsen (As)	Nowotwory płuc, stany zapalne skóry
Wanad (V)	Podrażnienie dróg oddechowych, astma, zaburzenia nerwowe, zmiany morfologii krwi
Metan, benzen i inne lotne węglowodory	Nowotwory dróg oddechowych i układu pokarmowego, mutacje

Opracowanie:
mgr inż. Romana Pach

Wyświetleń: 6626