Dziecko leworęczne w szkole masowej.

""Być leworęcznym" to w pewnym sensie oznacza "być innym" - statystycznie rzadszym przypadkiem. Tylko w tym znaczeniu być leworęcznym to "być nienormalnym", gdy jako "normę"uznajemy wszystko to, co przeciętne, występujące często. Dziecko leworęczne, to dziecko normalne nie wymagające leczenia, a leworęczność to stan, który nie powinien wzbudzać niepokoju zrozumiałego w sytuacji choroby, defektu czy dysfunkcji.

Brak zaburzeń nie przesądza o braku problemów. W literaturze polskiej brakuje pozycji, które mogłyby pomóc nauczycielom w zapoznaniu się z metodyką pracy z dzieckiem leworęcznym, czyli rodzajem i sposobami usprawniającymi i wdrażającymi do pisania lewą ręką.

Dzieci pozbawione fachowej pomocy często nabywają nieprawidłowych nawyków, które utrudniają technikę pisania i są przyczyną dysgrafii, wywołują zmęczenie i niechęć do wszelkich zajęć graficznych, a w efekcie do nauki szkolnej.

Czynnościową przewagę ręki po lewej stronie ciała, czyli leworęczność, warunkuje dominacja prawej półkuli.

Asymetria funkcjonalna półkul mózgowych rozwija się w ciągu życia dziecka. W kolejnych okresach rozwoju układu nerwowego dochodzi do ustalenia w mózgu "lokalizacji"ośrodków poszczególnych funkcji. Decyduje to o postępowaniu procesu specjalizacji półkul mózgowych.

W wieku 6-7 lat zwykle ustala się dominacja jednej z rąk, stabilizują się ośrodki mowy w jednej z półkul, a także półkula ta zaczyna dominować dla percepcji słuchowej i wzrokowej materiału werbalnego.

5 miliardów praworęcznych - kilkuset milionów leworęcznych /16: 1/.

Trudności dziecka leworęcznego.

Część tych trudności spowodowana jest faktem pisania lewą ręką, ponieważ nasze pismo przystosowane jest dla osób praworęcznych, bowiem niezależnie od tego, którą ręką się posługujemy musimy zawsze pisać do strony lewej ku prawej.

Dzieci leworęczne mają w I klasie więcej trudności w opanowaniu umiejętności pisania niż dzieci praworęczne, nawet jeśli leworęcznością nie występują żadne zaburzenia. Dzieje się tak, ponieważ naturalnym dla nich kierunkiem pisania byłoby pisanie od strony prawej ku lewej.

Często dzieci leworęczne piszą całe wyrazy od strony prawej do lewej, czyli tak zwanym pismem lustrzanym (Leonardo da Vinci).

Trudnym zadaniem dla dziecka leworęcznego jest właśnie ułożenie ręki i zeszytu podczas pisania. Po pierwsze lewa ręka, pisząc od strony lewej ku prawej stronie zeszytu, nie ciągnie długopisu po papierze, jak czyni to prawa ręka, lecz popycha go ku przodowi. Jest to trudniejsze zadanie motoryczne.

Drugi problem to ustawienie ręki i zeszytu podczas pisania. Często jest ono niepoprawne.

Jeżeli dziecko ułoży swój zeszyt i rękę w sposób odpowiadający pod względem fizjologicznym ustawieniu prawej ręki, stanowiłoby to lustrzane odbicie normalnego układu podczas pisania przez praworęczne dziecko. Okazuje się, że ta "normalna "postawa dziecka leworęcznego nie jest korzystna. Dziecko leworęczne zasłania sobie wówczas zapisywany tekst ręką, która pisze. Nie może na bieżąco kontrolować wzrokiem tekstu lub też zamazuje go, jeżeli pisze piórem.

Jedną z najbardziej niekorzystnych pozycji ręki podczas pisania u dziecka leworęcznego jest silne jej wygięcie w stawie nadgarstkowym. Takie ułożenie ręki jest w gruncie rzeczy najbliższe pisaniu ręką prawą, ponieważ ciągnie długopis, zaś jej wygięcie umożliwia śledzenie zapisanego tekstu. Lecz silne wygięcie ręki w nadgarstku powoduje ograniczenie zakresu ruchów i szybsze męczenie ręki. Czasem pisanie w taki sposób sprawia wręcz ból, spowodowany nadmiernym napięciem mięśni.

W związku z powyższym przedstawiam wskazania w stosunku do postawy dziecka leworęcznego podczas pisania:

1. Obie stopy oparte o podłogę, przedramiona oparte o ławkę, plecy wyprostowane tak, aby centralna oś ciała /linia kręgosłupa/ była pionowa. Głowa i tylna część tułowia nie odchylają się od tej osi.

2. Dziecko leworęczne siedząc w ławce powinno mieć sąsiada po prawej stronie. W ten sposób ręka, którą pisze każde z dzieci znajduje się po "zewnętrznej"stronie ławki.

3. Najlepiej, gdy światło pada z przodu lub od strony prawej, dlatego w klasie należy posadzić dziecko leworęczne w środkowym rzędzie, gdzie światło jest najbardziej rozproszone.

4. Ułożenie zeszytu powinno być ukośnie nachylone w prawą stronę, a nie równoległe do brzegu ławki, dlatego, że mocno podparta ręka może znaleźć dogodną pozycję, w której pisząca dłoń nie zasłania zapisanego tekstu i umożliwia stałą kontrolę wzrokową podczas zapisu.

5. Dziecko powinno dowolnie regulować kąt nachylenia zeszytu, nawet tak dalece, że może on znajdować się w położeniu niemal pionowym do krawędzi ławki. Przy takim ułożeniu zeszytu dziecko kreśli litery w liniaturze w kierunku z góry ku dołowi. Pozwala to śledzić w sposób ciągły zapis i nie zamazywać tekstu. Duży kąt nachylenia zeszytu jest korzystny dla dziecka leworęcznego, gdyż pozwala na kontrolowanie wzrokiem czynności pisania. Gdy zeszyt ułożony jest równolegle do krawędzi ławki, dziecko poszukuje najdogodniejszej pozycji dla piszącej ręki i zamiast obrócić zeszyt skręca tułów w lewą stronę, a tym samym kręgosłup. Długie przebywanie w tej pozycji może w konsekwencji powodować skrzywienie kręgosłupa wymagające leczenia.

6. Zeszyt powinien znajdować się nieco na lewo od osi ciała leworęcznego dziecka. Zapewnia to swobodę ruchu piszącej lewej ręce. Centralne ustawienie zeszytu powoduje konieczność przekraczania osi ciał, ograniczenie swobody ruchów i kontroli wzrokowej.

Referat przygotowany w oparciu o pozycje:
"Leworęczność u dzieci ": Marta Bogdanowicz
"Myślenie dzieci ": Margaret Donaldson
"Jeżeli dziecko źle czyta i pisze ": Barbara Sowa
"Dziecko leworęczne ": Halina Spionek

Opracowanie:
Mgr Anna Delegacz-Jurska
Szkoła Podstawowa nr 1
Złocieniec

Wyświetleń: 845