AUTORSKI PROGRAM ZESPOŁU KORREKCYJNO - KOMPENSACYJNEGO DLA DYSLEKTYKÓW, DYSORTOGRAFIKÓW I DYSGRAFIKÓW

"DYSLEKSJA jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się, jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucyjnie. Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów są zazwyczaj niewspółmierne do wieku życia oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych, trudności te nie są wynikiem ogólnego zaburzenia rozwoju ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja manifestuje się różnymi trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często oprócz trudności w czytaniu dodatkowo pojawiają się poważne trudności w opanowaniu sprawności w zakresie czynności pisania i poprawnej pisowni." Prof.dr.hab. Marta Bogdanowicz, Instytut Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego, Polskie Towarzystwo Dysleksji.

WSTĘP

Inspiracja do stworzenia niniejszego programu były dla nas doświadczenia wyniesione z długoletniej działalności zawodowej: nauczyciela polonisty w szkole podstawowej i średniej mgr Zofii Rokity oraz szkoły średniej i wyższej mgr Jolanty Mazur - Fedak.

Pragniemy wyjść naprzeciw problemom uczniów z dysfunkcjami, który po badaniu w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej otrzymali zaświadczenia o dysleksji obligujące ich do dalszej pracy nad sobą, polegającej na wykonywaniu systematycznych ćwiczeń; ortograficznych, ortofonicznych i kaligraficznych. Niestety uczeń pozostawiony jest samemu sobie, ponieważ w licznych zespołach klasowych, przy dużym obciążeniu programowym, nauczyciel nie ma możliwości na indywidualną pracę z dzieckiem dysfunkcyjnym, zwłaszcza w szkole średniej. Swoją działalnością zamierzamy objąć również tych uczniów, którzy nie zostali jeszcze zdiagnozowani, jednak mają poważne trudności z poprawnym wypowiadaniem się w mowie i w piśmie. Dodatkową motywacją do zorganizowania zespołu korekcyjno - kompensacyjnego były prośby zainteresowanych rodziców oraz sugestie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Sanoku.

CELE OGÓLNE.

1. Zdiagnozowanie poszczególnych uczniów w celu stworzenia dla nich indywidualnego programu ćwiczeń (wyłonienie dyslektyków, dysgrafików, dysortografików)
2. Zorganizowanie małych grup uczniów o podobnych dysfunkcjach (trudności związane z zaburzeniem analizatora słuchowego, wzrokowego i kinestetyczno-ruchowego)
3. Ćwiczenia mające na celu usprawnienie poziomu czytania, pisania i stosowanie zasad ortograficznych niepozwalających na pogłębienie się problemów uczniów.
4. Uświadomienie uczniom, ze dysleksja nie jest chorobą. Konfrontacja z grupą wpłynie na podniesienie poczucia własnej wartości.

CELE SZCZEGÓŁOWE.

1. Zapoznanie się z opiniami wystawionymi przez Poradnię Psychologiczno - Pedagogiczną dotyczącymi dysfunkcji uczniów.
2. Przeprowadzenie obserwacji i wywiadów oraz prac pisemnych (wypracowanie, dyktando ortograficzne na kilku poziomach trudności.
3. Opracowanie rezultatów badań celem stworzenia grup dyslektyków, dysgrafików i dysortografików)
4. Przygotowywanie i przeprowadzanie ćwiczeń przystosowanych do typu zaburzeń.

Typy dysfunkcji:

Trudności związane z zaburzeniami analizatora wzrokowego; różnicowanie znaków graficznych i prawidłowego ich utrwalania, wzrokowego zapamiętywania obrazów graficznych wyrazów, orientacji w kierunkowym aspekcie pisma i jego prawidłowym rozmieszeniu,

Symptomy:

- Mylenie liter o podobnych optycznie kształtach (m - n, C - G.)
- Mylenie liter różniących się położeniem w stosunku do osi poziomej lub pionowej (n - u, p - b)
- Mieszanie struktur graficznych (dom - dam)
- Przestawianie, liter, sylab, wyrazów,
- Nieodpowiedni wybór linijek
- Mylenie kierunku zapisu,
- Błędy ortograficzne (gorsza pamięć wzrokowa wpływa na trudności w zapamiętywaniu obrazu graficznego)
- Trudności w orientacji przestrzennej.

Trudności związane z zaburzeniami analizatora słuchowego. Zmiany w korowym ośrodku słuchowym utrudniają:

- dokonywanie analizy oraz syntezy głoskowej słów i różnicowanie dźwięków mowy.
- Utrzymywanie wszystkich słów w zdaniu i głosek w wyrazie.
- Zachowanie kolejności dźwięków

Symptomy:

- mylenie głosek zbliżonych fonetycznie (p - b, k - g)
- przestawianie, opuszczanie, dodawanie liter i sylab,
- nieprawidłowe pisanie zmiękczeń
- nieprawidłowe pisanie samogłosek nosowych,
- opuszczanie końcówek w wyrazach np. szedł, biegł.
- zmiana głosek dźwięcznych na bezdźwięczne.

Trudności związane z zaburzeniami analizatora kinestetyczno - ruchowego.
Przejawy obniżenia sprawności manualnej w pisaniu to:

- zbyt wolne tempo wykonywanych czynności,
- mała precyzja ruchów dłoni i palców,
- słaby poziom graficzny pisma,

Symptomy:

- kształty liter uproszczone,
- zmiana wielkości i nachylenia liter
- brak wiązania liter,
- za duże lub za małe odstępy wyrazów, liter.
5. Przygotowywanie i przeprowadzanie ćwiczeń ortograficznych i ortofonicznych.

- ćwiczenia w czytaniu
- ćwiczenia kaligraficzne
- przypomnienie zasad pisowni
, - zastosowanie tych zasad w piśmie

6. Podnoszenie samooceny poprzez:

- nietraktowanie ucznia jako chorego, kalekiego, złego, leniwego, niezdolnego.
- Chwalenie nie tyle za efekty pracy, ile za włożony weń wysiłek.
- Stworzenie życzliwej atmosfery na zajęciach, bycie jego cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem.

METODY

- obliczanie ilości głosek, sylab, wyrazów
- układanie zdań z wyrazów,
- układanie ortogramów z literek
- wyzyskiwanie z tekstu wyrazów o takiej samej sylabie, końcówce; np. przybrzeżny, przychodzić, brzegowy.
- gra w domino literowo - sylabowe
- gra w żetony wyrazowe,
- dyktanda ortograficzne
- ćwiczenia szybkiego czytania
- ćwiczenia w czytaniu tekstów na różnych poziomach trudności
- praca ze słownikiem ortograficznym.
- powtarzanie wyrazów, zdań za prowadzącym, nagrania na magnetofon wymowy,

BIBLIOGRAFIA

1. Bogdanowicz M; " Integracja percepcyjno - motoryczna a specjalne trudności w czytaniu u dzieci, UG, 1987.
2. Czajkowska J. Herda K.: "Zajęcie korekcyjno - kompensacyjne w szkole" WSiP, 1998. Warszawa.
3. Zakrzewska B: "Koncepcja procesu reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu" WSRP, 1994, Sielce.

TEMATYKA ZAJĘĆ

1. Diagnozowanie grupy. Dyktando ortograficzne.
2. Omówienie wyników - podział na grupy zadaniowe.
3. Zabawy orograficzne - krzyżówki, rebusy, domino ortograficzne z wykorzystaniem programu komputerowego "Nauka ortografii" Przypomnienie zasad ortograficznych oraz ćwiczenia.
4. pisownia "u" i "ó" (2 godz. lekcyjne)
5. pisownia "rz" i "ż" (2 godz. lekcyjne)
7. pisownia "h" i "ch" (2 godz. lekcyjne)
8. pisownia małych i wielkich liter, (2 godz. lekcyjne)
9. Dyktando ortograficzne
10. Omówienie wyników i poprawa dyktanda.
11. Sprawdzanie umiejętności czytania
12. Podsumowanie pracy zespołu. Ewaluacja.

Opracowanie:
Zofia Rokita
nauczyciel języka polskiego
II LO
Sanok

Wyświetleń: 8555