Dekalog oceniania

Przedmiotowe systemy oceniania, uwzględniając specyfikę i odrębność przedmiotu, powinny kierować się ogólnymi zasadami określonymi w szkolnym systemie oceniania. Reforma oświaty nałożyła na każdą szkołę obowiązek zbudowania wewnątrzszkolnego systemu oceniania uczniów. Ważną rolą tego systemu jest wspieranie rozwoju ucznia. Szkoła powinna rzetelnie informować ucznia i rodziców o jego osiągnięciach szkolnych tak, by uzyskane informacje były podstawą podejmowania decyzji dotyczących przyszłości ucznia. Trzeba zwrócić uwagę na to, aby ocenianie wspierało rozwój ucznia, by oceniało się w szkole to, co uczeń umie, a nie to, czego jeszcze nie opanował.Ważne jest, aby stwarzać takie sytuacje dydaktyczne, w których uczeń będzie miał okazję do zaprezentowania umiejętności łączenia wiedzy z różnych działów danego przedmiotu lub wręcz różnych przedmiotów.

Ocenianie zawsze jest trudne tak dla oceniającego, jak i ocenianego.Wyniki przeprowadzanych ankiet wskazują na to, że w ocenianiu najważniejsze dla uczniów są : sprawiedliwość, obiektywizm i rzetelność nauczyciela.Spełnianiu oczekiwań uczniów dopomóc może przestrzeganie przez nauczyciela " Dekalogu oceniania ".

Dekalog oceniania:

ˇ Ocenianie powinno brać pod uwagę specyfikę uczenia się i wspierać je.

ˇ W ocenianiu należy uwzględnić różnice pomiędzy poszczególnymi uczniami. Ocenianie i stosowane narzędzia oceny powinny zachęcać ucznia do zaprezentowania jego kreatywności i oryginalności.

ˇ Cel oceniania trzeba jasno określić. Nauczyciel i uczeń muszą wiedzieć, z jakiego powodu dokonuje się oceny i znać uzasadnienie wyboru danej formy sprawdzania.

ˇ Ocenianie powinno być trafne. To oznacza, że wybrana metoda sprawdza dokładnie to, co zamierzaliśmy sprawdzić.

ˇ Ocenianie powinno być rzetelnie.O ile to tylko możliwe, należy wyeliminować subiektywizm, a ocenę uczynić niezależną od osoby egzaminatora.

ˇ Wszystkie formy oceniania muszą zapewniać uczniowi otrzymanie informacji zwrotnej na temat wyników jego uczenia się oraz aktywizować rozwój ucznia, wskazując mu kierunek poprawy.

ˇ Również w przypadku sprawdzania sumującego uczeń powinien otrzymać informację zwrotną na temat swojej pracy, dowiedzieć się, co jest jego mocną stroną, a co wymaga powtórzenia.

ˇ Ocenianie powinno skłonić zarówno ucznia, jak i nauczyciela do refleksji na temat ich dotychczasowej pracy i uczenia się.Wobec tego niezbędna jest nieustanna ewaluacja i doskonalenie oceniania.

ˇ Ocenianie jest integralną częścią planu nauczania.Nauczanie i uczenie się trzeba zaplanować razem z formami sprawdzania i oceniania tak, aby uczniowie mogli jak najlepiej zaprezentować wyniki swojego uczenia się.

ˇ Ocenianie wymaga rozsądnego wyważenia.Zbyt dużo sprawdzianów
w krótkim czasie obciąża zarówno efektywne uczenie się, jak
i nauczanie.

ˇ Kryteria oceniania powinny być zrozumiałe, jasne i znane.Uczniowie muszą wiedzieć, czego się od nich oczekuje.

"Prawdziwym celem kontroli jest doskonalenie, nie wychwytywanie usterek "
(W. E.Deming).

Jeżeli my - nauczyciele uświadomimy sobie tę prawdę, a w swojej codziennej nauczycielskiej służbie nie zapomnimy o głównych prawdach w)w dekalogu, to z pewnością osiągniemy zamierzone efekty kształcenia.A przecież jak dobra jest nasza szkoła, zależy w dużej mierze od efektów kształcenia.

Oceniając popatrzmy na swego ucznia jak na człowieka. Z perspektywy wiedzy pedagogicznej uczeń to jednostka, podmiot oddziaływań.

Z odległości jednego metra to dziecko, czasem przerażone, pełne lęku
i jednocześnie pełne ufności, że zrobiło coś może wreszcie dobrze.

Przypomnijmy sobie jak będąc w jego wieku chcieliśmy być doceniani, zrozumiani, akceptowani, oceniani sprawiedliwie. Potrzebowaliśmy pochwał, uznania, aprobaty.

Pamiętajmy, że każdy uczeń chce mieć dobre oceny - nawet ten, który sprawia wrażenie, że mu na nich nie zależy. Każdy bowiem człowiek pragnie potwierdzenia i wzmocnienia swego poczucia własnej wartości, jest to ważny warunek poczucia bezpieczeństwa, wpływu i sprawstwa. Ważny budulec dla rozwoju. Oceny innych to potężne źródło formowania owej wrażliwej tkanki. W środowisku wspierającym, zachęcającym - człowiek rozkwita, pokonuje trudności, wzrasta jego otwartość na nowość i kreatywność. W środowisku permanentnie krytykującym, nastawionym na przyłapywanie na błędach - człowiek traci wszelką motywację i zamyka się w swojej skorupie.

Pamiętajmy o tym, że każda ocena dziecka to również ocena samego siebie, swoich umiejętności jako przekaziciela wiedzy i określonych umiejętności. Niepowodzenia szkolne są traktowane jako niepowodzenie dziecka, a przecież to także porażka nauczyciela. Porażka stosowanej metody, porażka w komunikacji. Przypisywanie sobie sprawstwa i odpowiedzialności znakomicie zmienia obraz rzeczy.

Możemy zmusić dzieci, aby odtworzyły pewną wiedzę (w wyniku wkuwania i strachu), ale nie zmusimy - w żaden sposób, aby się czegoś faktycznie nauczyły. Możemy ich tylko do tego zachęcić.

Powinno ci na tym zależeć, bo to twój zawód.

Opracowanie: Żaneta Łęczycka

Wyświetleń: 1155