Katalog

Grażyna Frasunek
Edukacja regionalna, Artykuły

"Bliskie naszemu sercu - Gilowice"

- n +

Bliskie naszemu sercu - Gilowice

Nasza "mała ojczyzna" to świat w zasięgu naszego pola widzenia, działania umysłu, oglądany zarówno na przestrzeni naszego życia, jak i całych pokoleń. To różnorodność spraw i problemów, którymi żyjemy każdego dnia indywidualnie i zbiorowo. To wszystko to, co nas otacza. To przyroda, ludzie, kultura, cala lokalna cywilizacja. Wizerunek własnej małej ojczyzny" wynosimy z dzieciństwa i tradycji. Dlatego jest taki trwały, obecny w pamięci do końca. Powszechny w obyczajach, zachowaniach, w tym wszystkim co stworzyli i zbudowali nasi poprzednicy. To żyjący obraz w nas, choć nieuchwytny, lecz bliski.

Jednym z jej elementów jest kultura ludowa, która ma swoich zwolenników, ale i przeciwników, którzy uważają ją za "kulturę drugiego obiegu". Zwolennicy natomiast twierdzą, że dla nich kultura ludowa jest częścią ich życia. To ludzie barwni i ciekawi, którym czasem trzeba pomagać, żeby mogli działać i tworzyć. Trzeba upowszechniać i ocalić od zapomnienia to wszystko, co wyrosło na wsi.

Jest to twórczość inna niż z podręczników o sztuce. Rodzi się z potrzeby serca, nie według podręcznikowych wzorów. Trzeba tylko chcieć widzieć jej urodę. Żeby żyć ciekawie, trzeba umieć patrzeć na świat i na tych, którzy go swoją sztuką opowiadają i opisują. Kultura ludowa także żyje przez tych, którzy ją tworzą i podziwiają.

Gilowice stają się coraz bardziej sławne. Czasem w telewizji a częściej w prasie można napotkać wiele ciekawych informacji o tej miejscowości czy też o którymś z jej obecnych czy byłych mieszkańców.

Ziemia Gilowicka wydała wiele wybitnych i godnych podziwu postaci, które wynosiły i nadal wynoszą naszą wieś na piedestały. Jedna z takich osób jest bez wątpienia biskup diecezji bielsko - żywieckiej Tadeusz Rakoczy, który przez sumienne wykonywanie swojej profesji ukazuje nam wartości wypływające z chrześcijańskiego życia w Polsce XXI wieku.

Druga znaną postacią jest Tomasz Adamek - utalentowany pięściarz. Obecnie jest bokserem zawodowym, stoczył 21 walk, które wszystkie wygrał, a w tym 15 przed czasem. Jego największym marzeniem jest - być najlepszym.

Postać, o której również należy wspomnieć to Bronisław Kastelik - rodem z Gilowic. W programie telewizyjnym " Zwyczajni - niezwyczajni" przypomniał historię, kiedy to podczas pożaru uratował półtoraroczną dziewczynkę z płonącego budynku. Bronisław Kastelik w wieku 24 lat bezpowrotnie stracił zdrowie. Mimo wysiłku lekarzy i własnemu samozaparciu nie odzyskał w pełni władzy w nogach. Wysoka to cena za życie uratowanego dziecka, ale jak sam powiedział - "nie za wysoka".

W Gilowicach byli i są twórcy ludowi. Należą do nich: malarz - Wiesław Wnetrzak, rzeźbiarz - Władysław Kastelik oraz poeta Feliks Kantyka - twórca ludowy współzałożyciel Grupy Literackiej "Gronie". Pisał wiersze o Gilowicach, Ślemieniu i całej Żywiecczyźnie, o ludziach tu zamieszkujących, ich problemach i odczuciach, wiersze pełne refleksji i zadumy nad losem człowieka, przemijaniem czasu...

BESKIDA

"Jest taka ziemia
Cudna nad podziw,
Choć serce ma z kamienia
I gorzkie owoce rodzi,
Gdzieś w dolinie pod groniczkiem,

Nie po drodze, ale ślicznie,
Nie po drodze możnym, sytym,
Władcom, rządca i urzędom
Beznadzieją ranne świty,
Gościem tylko ksiądz z kolędą,
A na co dzień miska biedy

I tobołek pełen smutku
I nikt nie wie, gdzie i kiedy
Noc się zbliży pomalutku
Za kościołem, za cmentarzem,
W twardej ziemi, jak to życie
Wszystko tak, jak Pan Bóg zdarzy,
Pobożnie i pracowicie ..............."



Feliks Kantyka jest także autorem sztuk scenicznych. Wydał kilka zbiorków wierszy np. "Kraina zabłąkanych smutków" czy "Niekiedy o zmierzchu".

Dowodem uznania dla zasług Feliksa Kantyki w dziedzinie upowszechniania kultury była m. in. odznaka "Zasłużony działacz kultury" oraz "Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski".

W dorobku pisarskim Stefanii Bąk szczególne miejsce zajmuje "Pamiętnik". Jest to niezwykle cenny zbiór ze względu na wyjątkowe bogactwo treści dotyczących nie tyle życia osobistego, co postawy poetki wobec przeżywanych wydarzeń historycznych i zjawisk społecznych.

W postawie tej uderza wielkie umiłowanie życia, świata i ludzi, mimo osobistych doświadczeń i zawodów, koszmaru wojny - utraty domu rodzinnego, tułaczki i strachu okupacyjnych dni przeżytych w Gilowicach. Poetka zawsze odnajdowała siły by z podniesioną głową stawić czoło wyzwaniom losu.

Pierwszy najbardziej liryczny "Mały tomik" dotyczący dzieciństwa uczy patriotyzmu lokalnego i spojrzenia z pozycji dorosłego człowieka na własne dzieciństwo.

Stefania Bąk jest szczęśliwa ,że urodziła się w Gilowicach. Sam opis domu i życia w nim może być skarbnicą wiedzy dla etnografa i folklorysty pilnie łowiących wśród beskidzkiego ludu ślady przeszłości.

Na tym właśnie "wyposażeniu" wyniesionym z "małej ojczyzny" każdy człowiek buduje dorosłe życie, przechowując w pamięci pozytywne bądź negatywne obrazy tego miejsca. Pozytywny stosunek do miejsca zamieszkania jest ważnym czynnikiem kształtującym więź ze środowiskiem lokalnym i daje poczucie jednostkowej tożsamości.

POMYŚL

Gdy ci Bóg daje życie
Razem z cierpieniem znosić,
To okaż swoją cierpliwość
I racz Go bardziej prosić.

Byś mu się mógł podobać,
Tak bardzo jak tego pragnie.
I pomyśl o tym głębiej,
I serce ku Niemu nagnij.

A wszystko bardziej zrozumiesz
Po co cierpienie jest twoje,
By móc tu siebie ratować,
Trochę odcierpieć tu swoje...

Nie chciej też myśleć źle,
Że Bóg jest niesprawiedliwy,
I tylko chciej tylko Go prosić,
Zanim żeś jeszcze jest żywym.

Bo przecież stworzon żyjesz,
I tyle dobroci Bóg ci raczy.
Trochę pocierpieć też trzeba,
Nie jest w tym życiu inaczej.

Więc bądź Bogu ufny
I módl się często do Niego,
Za to, że dla cię darował
Na mękę Syna swojego.



Młodzież musi mieć świadomość, że "mała ojczyzna", region - to nie tylko kraina geograficzna, historyczna oraz kulturalna, ale również określone dziedzictwo pokoleń. Uświadomienie młodemu pokoleniu bogactw i wielowymiarowości dziedzictwa oraz potrzeby jego kontynuacji i pomnażania, znajomości swoich korzeni i tożsamości - to zadanie, które winno być realizowane w procesie edukacyjnym i wychowawczym.

GILOWICE - to piękna malownicza miejscowość położona w Beskidach, o której tak pisze Przemysław Kołpak - uczeń II klasy Gimnazjum

JEST TAKIE MIEJSCE

Jest takie miejsce,
Gdzie w bębenki uderzają Świerszcze.
Wystukują rytm czasu
Dla mieszkańców lasu.

Jest takie miejsce,
Gdzie rzeka ma serce.
Żyje z deszczami
Zrasza brzegi błękitami.

Jest takie miejsce
Gdzie powietrze jest lżejsze.
Kołysze wspomnieniami ,
Suszy rosę podmuchami.
To miejsce to nasze,
GILOWICE kochane.


Myślę, że słowa tego wiersza najpiękniej oddają miłość i przywiązanie do rodzinnych stron, do "małej ojczyzny", do GILOWIC.

Opracowanie: mgr Grażyna Frasunek

Wyświetleń: 1012


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.