Jak motywować uczniów?

Najważniejszym czynnikiem skutecznego uczenia się jest motywacja. O motywacji do uczenia się decyduje jaką wartość i znaczenie ma nauka dla danego człowieka.

Można wyróżnić dwie formy motywacji:
- motywacja wewnętrzna, której celem jest zwiększanie swoich kompetencji;
- motywacja zewnętrzna - skierowana głównie na uzyskanie pozytywnej oceny swoich działań.

Uczniowie motywowani zewnętrznie starają się unikać porażek, są mało wytrwali, a natrafiając na przeszkody nie wykorzystują w pełni swoich zdolności. Następstwem tego są skłonności do lęków i brak wiary we własne siły. Uczniowie nastawieni na zwiększanie swoich kompetencji chętnie podejmują intelektualne wyzwania, są wytrwali w wykonywaniu zadań i czerpią przyjemność z doskonalenia swoich umiejętności.

W przypadku pierwszej grupy uczniów należy dążyć do zmiany u nich samych negatywnego poglądu na temat własnych zdolności i skłaniać do działań, w których będą siebie postrzegać jako aktywne podmioty panujące nad wydarzeniami.

Naturalna motywacja do uczenia się może być wzbudzana w bezpiecznym, pełnym zaufania otoczeniu, gdyż tylko wtedy istnieją szanse na podejmowanie przez nich ryzyka bez strachu przed niepowodzeniami. Nauczyciel odpowiednio dobierając zadania, które są związane z ich osobistymi potrzebami i zainteresowaniami, o właściwym poziomie trudności może zwiększać motywację uczniów. Niestety uczniowie często doświadczają albo niepokoju związanego z zadaniami zbyt trudnymi, albo też nudy wynikającej z zadań zbyt łatwych. Stawianie uczniom wyzwań, które leżą w górnej granicy ich możliwości przy wsparciu nauczyciela prowadzi do doskonałych efektów uczenia się, do zwiększenia szacunku do siebie samego, do własnego rozwoju. Należy unikać stawiania zbyt trudnych zadań i pozostawienie uczniów samych sobie, gdyż popełniają wtedy wiele błędów, tracą pewność siebie, co ostatecznie blokuje ich rozwój. Pozytywna i adekwatna ocena własnych zdolności, zaufanie własnym możliwościom, wysiłek uwieńczony sukcesem - to wszystko uodparnia człowieka i chroni przed bezradnością.

Należy położyć nacisk na klarowne, zrozumiałe dla uczniów kryteria oceniania. Sytuacja oceniania nie powinna być dla nich zaskoczeniem.

Nauczyciel, który z zamiłowaniem uczy swojego przedmiotu, rozwija własne zainteresowania, pogłębia wiedzę i doskonali swoje umiejętności, odnosi się z szacunkiem i życzliwością do uczniów może stać się dla nich wzorem, a przez to wpływać na ich motywację.

Według słów John'a Nicholls'a i Susan Hazzard ("The Education as Adventure") - "Motywacja nie może być oderwana od nauczania, od konkretnych aspektów programu nauczania, czy od życia towarzyskiego w szkole. Jej tajemnica leży w złożonej sieci związków, rozwijających się między uczniami i nauczycielami, którym naprawdę na tym zależy".

Opracowanie: Aleksandra Zalejko

Wyświetleń: 588