Autorski program nauczania dla technikum spedycji – język angielski ukierunkowany zawodowo


Typ szkoły: szkoła średnia
Autorka: Karolina Dolczewska, nauczyciel języka angielskiego w szkole średniej, stopień awansu zawodowego – nauczyciel mianowany. Autorka jest wykwalifikowanym nauczycielem języka angielskiego (tytuł zawodowy licencjata – metodyka nauczania języka obcego, tytuł magistra – tłumaczenia w kontekście kulturowym), która posiada niezbędną wiedzę do realizacji treści nauczania ujętych w programie autorskim.


WSTĘP
Inspiracją do napisania niniejszego programu było stworzenie oferty dla uczniów technikum spedycji ponieważ materiały do prowadzenia zajęć , które mają opracowaną polską praktyczną wersję językową i nadawałyby się do wykorzystania w szkole średniej są ubogie i stanowią raczej pewnego rodzaju wiedzę podręcznikową opatrzoną definicjami aniżeli praktycznymi umiejętnościami językowymi. Ponadto większość dostępnych opracowań/materiałów (zarówno w angielskiej wersji jak i polskiej) jest zbyt szczegółowa i nauczyciel nie jest w stanie zrealizować treści nauczania w ciekawy a przede wszystkim praktyczny sposób. Na dodatek większość materiałów gotowych do użytku skupia się na logistyce. Program został opracowany z myślą o uczniach technikum spedycji, którzy wykazują zdolności językowe a także cechuje ich wysoka motywacja w nauce języka zawodowego. Realizacja programu ma sprzyjać rozwijaniu zainteresowań, uzdolnień ucznia i jego kreatywności jak i preferencji i autonomii w zakresie uczenia się języka angielskiego ukierunkowanego zawodowo. Dla nauczyciela program ten ma być wyzwaniem dla umiejętności rozbudzenia zainteresowań, pasji jaką może okazać się nauka języka zawodowego w spedycji. Niewątpliwą korzyścią dla ucznia/absolwentów będzie praktyczna znajomość języka angielskiego w zawodzie co da im możliwość skutecznego porozumiewania się dzięki znajomości terminologii fachowej, umiejętności czytania, słuchania, interpretowania, formułowania krótkich i zrozumiałych wypowiedzi zarówno ustnych jak i pisemnych, a wiedza ta zostanie przekazana w oparciu o autentyczne materiały szkoleniowe, które autorka pozyskała z firm spedycyjnych, ze stron internetowych, a także z innych opracowań. Program będzie zawierał gotowe skrypty do wykorzystania na lekcji, będzie stanowił swego rodzaju podręcznik do praktycznej nauki języka zawodowego w spedycji.





WARUNKI REALIZACJI
Program przeznaczony jest do realizacji w grupie technikum spedycji w wymiarze 3 godziny tygodniowo przez okres 3 lat (w sumie 270 jednostek lekcyjnych), w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
Niezbędne wyposażenie obejmuje: literatura fachowa, artykuły zawarte w czasopismach i na stronach internetowych (w tym materiały audiowizualne), autentyczne maile i inna konieczna dokumentacja pozyskana z firm spedycyjnych, i inne pomoce dydaktyczne dostępne na rynku.

CELE EDUKACYJNE
Cele ogólne:
1. Posługiwanie się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), które umożliwiają realizację zadań.
2. Umiejętność interpretacji wypowiedzi, które dotyczą wykonywania typowych czynności zawodowych oraz artykułowanie wypowiedzi przy zachowaniu standardowej odmiany języka.
3. Analiza i interpretowanie krótkich pisemnych tekstów dotyczących typowych czynności zawodowych.
4. Formułowanie krótkich i zrozumiałych wypowiedzi oraz tekstów pisemnych, które umożliwiają komunikowanie się w środowisku pracy.
5. Umiejętne korzystanie z obcojęzycznych źródeł informacji.
6. Rozbudzenie i pogłębienie pasji jaką może się okazać język obcy zawodowy.
7. Rozwijanie kompetencji językowych.
8. Umiejętność wykorzystania wiedzy w realnych sytuacjach środowiska pracy, porozumiewanie się w języku angielskim z personelem pracującym w spedycji na różnych stanowiskach.
9. Wykorzystanie wiedzy w pracy indywidualnej i grupowej przy zastosowaniu dominującej metody jaka jest metoda ćwiczeń.
10. Kształtowanie umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu słownictwa zawodowego.
11. Rozwijanie poczucia niezależności i zachęcenie do samodzielnej pracy nad własną osobą, a przy tym pomoc uczniom w rozpoznawaniu własnych stylów uczenia się i wdrożenia ich w rozwój własnej jednostki.



Cele szczegółowe:
1. Wzbogacenie zasobu środków językowych o tematyce dotyczącej pracy w branży spedycyjnej.
2. Posłużenie się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi przy użyciu specjalistycznego języka.
3. Umiejętność zabrania głosu w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu.
4. Przeczytanie i przetłumaczenie korespondencji w języku angielskim.
5. Określenie czynności związanych z cyklem przepływu towaru.
6. Przeprowadzenie rozmowy z personelem na temat braków, uszkodzeń, opóźnień, zniżek, wymogów opakowań, fakturowania, warunków umowy i inne.
7. Umiejętność prawiłowego zinterpretowania pytań i wydanie poleceń w zakresie realizacji prac.
8. Odczytanie i dokonanie analizy informacji zamieszczonych na tabliczkach, metkach, znakach itp.
9. Przekazanie informacji wykonanych prac.
10. Korzystanie z anglojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową.
11. Wyszukiwanie, gromadzenie i przetłumaczenie ofert szkoleniowych.
12. Dokonanie analizy informacji umieszczonych na opakowaniach.
13. Rozwijanie własnej refleksji uczniów; kształtowanie samooceny i ich autonomii.

TREŚCI NAUCZANIA
Program stanowi realizację treści i umiejętności nauczania zgodnych z podstawą programowa, jakkolwiek stanowi też w pewnym stopniu rozszerzenie pewnych obszarów ze względu na zainteresowania uczniów i praktyczne zastosowanie. Po 3 latach prowadzenia zajęć w klasie spedycji a jednocześnie wprowadzeniu programu autorskiego, obserwacji uczniów, wywiadów, ankiet opracowałam tematykę zajęć zgodną z potrzebami rynku, zainteresowaniami uczniów . W programie zostały umieszczone treści, które były sugestią uczniów i ich potrzeb. Tematyka lekcji uwzględnia też potrzeby rynku pracy. Skrypty, które stanowią realizację treści nauczania zawierają wskazówki do dalszej samodzielnej pracy i/lub rozszerzony materiał przekazany w przejrzystej formie, który nie będzie stanowił problemu w samokształceniu ucznia. Realizując program uczniowie będą zdobywali wiedzę i umiejętności z zakresu następujących tematów;
1. Moja praca, moje stanowisko pracy, zakres obowiązków.
2. CV, list motywacyjny, rozmowa o pracę.
3. Wyposażenie magazynów, usługi magazynowania, kanały dystrybucji.
4. Cenniki, nadwyżki, niedobory, zniżki.
5. Oferty współpracy.
6. Fakturowanie.
7. Zestawienia finansowe.
8. Sposoby płatności.
9. Transport towarów – kolejowy, lądowy, lotniczy, morski.
10. Listy/maile formalne – składanie zamówienia, odpowiedź na zamówienie, złożenie reklamacji, odpowiedź na złożenie reklamacji, informacja uwzględniająca reklamację, informacja o ubezpieczeniu i inne pisma.
11. Wyposażenie magazynów.
12. Załadunek i wyładunek towarów.
13. Kanały dystrybucji.
14. Sporządzenie dokumentacji handlowej.
15. Umowa ze zleceniodawcą i przewoźnikiem.
16. Cyfry, podstawowe znaki matematyczne.
17. Zasady BHP.
18. Obsługa klienta.
19. Planowanie dostaw.
20. Inwentaryzacja.
21. Zarządzanie odpadami.
22. Systemy informacji.
23. Doki załadunkowe.
24. Problemy logistyczne.
25. Wykorzystanie łańcucha dostaw do zwiększenia sprzedaży.
26. Ważność dobrych relacji z klientem, zaplanowanie, przeprowadzenie rozmowy z kontrahentem.
27. Zlecenie wykonania usług.
28. Wpływ wyższych kosztów na sprzedaż – negocjacje.
29. Systemy RFID – systemy pozwalające na szybki przepływ informacji w nowoczesnym przedsiębiorstwie.
30. Minimalizacja ryzyka.
31. Planowanie transportu.
32. Finanse: sporządzenie dokumentów rozliczeniowych z kontrahentami i spedycyjno-transportowe w języku polskim i języku angielskim.
33. Korzystanie z obcojęzycznych norm branżowych i branżowych stron internetowych.

Zakres tematyki jest bardzo szeroki, generalnie obejmuje on naukę na 90 jednostek lekcyjnych.
PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW
Jednym z założeń programu jest sytuacja aby uczniowie mieli możliwość zdobywania nowej wiedzy przy jednoczesnym obcowaniu z realnym językiem zawodowym, dlatego prowadząc zajęcia nauczyciel będzie w znacznym stopniu używał języka angielskiego. Zastosowanie tej metody, znanej jako zintegrowane nauczanie języka i przedmiotu pozwoli aby uczeń nabywał wiedzę w sposób zbliżony do tego, w jaki uczniowie przyswajają swój ojczysty język, tzw. „nieświadome przyswajanie informacji.” Takie podejście do nauczania języka angielskiego zawodowego jest bardzo istotne ponieważ sporo terminów fachowych jest używane z języka angielskiego, gdzie generalnie nie tłumaczy się ich na język polski, a jeżeli takowy posiada to często odnośnik polski stanowi formę opisową; ponadto niektóre słowa angielskie przeszły do dyskursu w dziedzinie spedycji i generalnie pracownicy korzystają z tych skrótów/słów nie tłumacząc ich na język polski. Takie podejście do nauczania przynosi również dodatkowe korzyści, przede wszystkim podnosi kompetencje językowe, stymuluje motywację uczniów zachęcając tym samym do nauki języka jak i przedmiotów zawodowych nauczanych w języku polskim, stąd realizacja tego programu stanowi również formę utrwalenia wiadomości zdobywanych przez uczniów na przedmiotach zawodowych, ponadto uczniowie weryfikują i analizują swoja wiedzę przedmiotową. Rolą nauczyciela prowadzącego zajęcia będzie motywowanie i zachęcanie uczniów do samoobserwacji oraz taki dobór form pracy, działań i treści, które pozwolą na świadome i przynoszące efekty uczenia się. Będzie to możliwe poprzez:
 Stosowanie metody indukcyjnej.
 Dawanie wyboru i pozwalanie na kreatywność.
 Nauczanie problemowe – stawianie problemów do rozwiązania, przemyślenia, pozwolenie na swobodę poszukiwań, inwencję uczniów.
 Praca w parach i grupach.
 Praca projektowa w formie zadań domowych.
 Metoda ćwiczeń w każdej umiejętności językowej.
 Filmy i prezentacje mulitmedialne dotyczące pracy spedytora przygotowane przez nauczyciela jak i również przez uczniów.
 Czytanie czasopisma branżowego „Transport i spedycja”
 Konwersacje.
 Tłumaczenie na język polski typowych tekstów zamieszczonych w dokumentacji, procedury, przepisy a następnie samoocena na podstawie tłumaczeń wzorcowych (ćwiczenie można też zrealizować tłumacząc fragmenty z języka polskiego an angielski – to ćwiczenie pozwala w znacznym stopniu zweryfikować aktywną znajomość słownictwa fachowego i stanowi znaczne utrudnienie.

Podczas zajęć uczniowie będą korzystać ze skryptów opracowanych przez nauczyciela prowadzącego w oparciu o dostępne publikacje, opracowania i inne dostępne źródła. Zestawienie publikacji i innych źródeł z jakiej korzysta nauczyciel opracowujący określony temat zostanie umieszczone na każdym skrypcie.
`
SPRAWDZENIE EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Nauczyciel jak i uczeń potrzebują informacji o wynikach nauki. Dla nauczyciela jest to informacja zwrotna o efektach jego pracy a także uzyskuje informacje czy jest być może potrzebna modyfikacja przekazanego materiału lub/i materiał nie został wystarczająco utrwalony lub/i materiał przez niego przygotowany jest za trudny lub za łatwy dla danej grupy językowej. Natomiast dla ucznia jest to odzwierciedlenie jego osiągnięć, wynik uczenia się oraz tym, czy powinien modyfikować swoje działania.

Wskaźnikami osiągnięć uczniów w przypadku niniejszego programu będą głownie testy, oceny prac pisemnych i umiejętność opisywania w języku angielskim poszczególnych zadań praktycznych. Ocenie będzie podlegał zasób słownictwa fachowego, umiejętność przekazania informacji o adekwatnego zrozumienia poleceń. Uczeń otrzymujący swoją prace pisemną zgodnie z ocenianiem kształtującym otrzyma komentarz w postaci informacji: co zrobił dobrze?; co należy poprawić/nad czym należy popracować?; wskazówki, w jaki sposób może poprawić swoja pracę. Efekty pogłębiania wiedzy będą systematycznie sprawdzane. Będą również nagradzane inne przejawy aktywności uczniów np., wykonanie projektu indywidualnego lub grupowego, przygotowanie prezentacji multimedialnej na temat wskazany przez nauczyciela, przetłumaczenia fragmentów tekstów branżowych. Uczeń otrzyma informację o kryteriach każdej oceny. W ocenianiu podsumowującym , pod uwagę będą brane wszystkie osiągnięcia uczniów, a każda ocena będzie miała przypisaną odpowiednią wagę ustaloną wcześniej przez nauczyciela. W ten sposób uczeń będzie miał przejrzystość swoich osiągnięć wiedząc, które zadania były mniej a które bardziej ważne.

Poniżej zostaje umieszczona propozycja oczekiwanych poziomów osiągnięć uczniów po przeprowadzeniu programu, która została opracowana na podstawie tabeli Europejskiego Systemu Kształcenia Językowego, programu nauczania dla języków zawodowych oraz programu nauczania dla zawodu technik spedytor o strukturze przedmiotowej.
Proponuje się, aby informować uczniów na jakim poziomie jest ich język zgodnie z wytycznymi Rady Europy, które dotyczą uczenia się języka obcego i nauczania.

OCZEKIWANY POZIOM OSIĄGNIĘĆ
 Posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi.
 Zabrać głos w dyskusji, przeprowadzić rozmowę na tematy zawodowe, porozumieć się z uczestnikami procesu spedycji i innymi pracownikami.
 Przeczytać i przetłumaczyć korespondencję anglojęzyczną.
 Zinterpretować pytania i wydać polecenia dotyczące realizacji prac w zawodzie technik spedytor.
 Przetłumaczyć na język angielski teksty zawodowe napisane w języku polskim.
 Sporządzić notatkę na temat przeczytanego i/lub wysłuchanego tekstu.
 Odczytać i zrozumieć informacje zawarte na etykietach, metkach, tabliczkach.
 Zdać relację z wykonywanych prac.
 Wykonać rozmowy telefoniczne dotyczące zleceń, braków, uszkodzeń i innych zadań.
 Zaplanować trasę kierowcy.
 Prowadzić korespondencję.
 Rozwijać autonomię poprzez korzystanie z zasobu informacji w Internecie i innych źródłach; wyszukiwanie, selekcjonowanie, analiza informacji.
 Zachowanie podstawowych zasad gramatyki i ortografii.
 Słownictwo obejmuje tematykę zawodową: uczeń dobiera odpowiednie słownictwo do wypowiedzi, ma świadomość rejestru formalnego i nieformalnego, potrafi posługiwać się słownikiem.





EUROPEJSKI SYSTEM OPISU KSZTAŁCENIA JĘZYKOWEGO
TABELA SAMOOCENY

UMIEJĘTNOŚCI
wg. ESOKJ WYMAGANIA – POZIOM A2 WYMAGANIA – POZIOM B1
Słuchanie -umiejętność rozumienia wyra –żeń i najczęściej używanych
słów związanych ze sprawami
ważnymi dla ucznia;
- rozumienie głównego sensu
zawartego w krótkich, prostych
komunikatach i ogłoszeniach - uczeń potrafi zrozumieć
główne myśli zawarte w
jasnej, sformułowanej w
standardowej odmianie
języka wypowiedzi na znane
tematy;
- umiejętność zrozumienia
głównych wątków o spra-
wach interesujących go
zawodowo
Czytanie - umiejętność czytania krótkich, prostych tekstów;
- umiejętność znajdowania
informacji w tekstach takich jak ogłoszenia, reklamy, prospekty, ulotki itp. - umiejętność rozumienia
tekstów składających się
głównie ze słów najczęściej
występujących, dotyczących
życia zawodowego
Mówienie -uczeń potrafi wziąć udział w zwykłej rozmowie wymagającej prostej i bezpośredniej wymiany
informacji na znane mu tematy;
-potrafi posłużyć się ciągiem zdań
i wyrażeń by w prosty sposób opisać
swoje wykształcenie, obecną i poprzednio wykonywaną pracę - uczeń potrafi radzić sobie w większości sytuacji zarówno prywatnych jak i zawodowych;
- potrafi uzasadniać i objaśniać własne poglądy i plany (zarówno
prywatne jak i zawodowe)
Pisanie - uczeń potrafi pisać krótkie i
proste notatki lub wiadomości
wynikające z doraźnych potrzeb - uczeń potrafi napisać proste, komunikatywne teksty
Informacje do tabeli zostały wyselekcjonowane zgodnie z potrzebami języka zawodowego.

EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja programu jest niezbędna ponieważ informacje zwrotne jakie nauczyciel otrzyma pozwolą określić czy dany program przynosi zamierzone efekty, jakie modyfikacje należałoby wprowadzić, co ulepszyć, a z czego być może zrezygnować. Ewaluacja pozwoli autorowi poznać odpowiedzi na wiele nurtujących pytań takich jak treści programu, formy, metody i techniki pracy, ich skuteczność, motywacja uczniów do pracy z programem i czy uczniowie w ogóle zyskują na jego realizacji. Ewaluacja pozwoli również dokonać autorefleksji co do ilości godzin poświeconych na poszczególne tematy, dodaniu nowych treści lub zrezygnowaniu z niektórych. Autor zamierza również badać efektywność ćwiczeń, testów, które zostaną przez niego skonstruowane. Na koniec wdrożonego programu zostanie przeprowadzona całościowa ewaluacja w celu wyciągnięcia ostatecznych wniosków. Celem nauczyciela jest znalezienie odpowiedzi na następujące pytania:
 Czy zostały osiągnięte zamierzone cele ogólne i szczegółowe?
 Jak wiedza i umiejętności uczniów kształtują się po zrealizowaniu programu.
 Jakie metody i techniki pracy przynoszą rezultaty.
 Czy skrypty opracowane przez nauczyciela stanowią ciekawą i motywującą formę nauki?
Chcąc uzyskać odpowiedzi na te i inne pytania, które będą się pojawiać w trakcie realizacji programu zostaną wykorzystane takie narzędzia jak ankiety, wywiady, obserwacje, analiza pracy uczniów. Realizacja i badanie programu należy przeprowadzić rzetelnie aby przyczynić się do rozwoju uczniów i wzmocnić proces kształcenia.



BIBLIOGRAFIA
1. Europejski System Opisu Kształcenia Językowego - tabela samooceny,
http://europass.cedefob.europa.eu
2. Papaja K. Why CLIL? A few remarks about Content and Language Integrated Learning. „The Teacher” 2009r. nr 5 (69), s. 29-34
3. Program nauczania dla zawodu technik spedytor 333108 o strukturze przedmiotowej.
4. Program nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja. Praca zbiorowa. Ośrodek Rozwoju Edukacji
5. Sobańska – Jędrych J., Karpeta – Peć B., Torenz M.

Wyświetleń: 0