Witam was moi drodzy. Nasza wirtualną naukę rozpoczniemy od I tematu z działu V ( s.132) – System feudalny. Wiem , ze czytaliście ten temat już, chętni zrobili notatkę nawet którą to ocenię. Oto moja opowieść o tym temacie…. Waszym zadaniem jest jedynie przeczytać ten tekst ( w dzienniku bądź na grupie a facebooku- Historia z Panem Romanem) oraz ( zrozumieć) co oznaczają pojęcia senior, wasal lenno oraz hołd lenny. To jest wasze zadanie. Zajmie 5-10 minut.
Wyobraźcie sobie, że w średniowieczu ludzie żyli wg innego modelu społecznego niż my dziś . Dziś wszyscy mamy równe prawa, każdy człowiek może wybrać sobie dowolny zawód, zaplanować swoją przyszłość…. W średniowieczu tak nie było. Ludzie żyli w ścisłej hierarchii , byli podzieleni na tzw. stany. Przedstawiciele tych stanów mieli różne prawa( patrz na rysunek na stornie 133) . Hierarchię taką nazywamy właśnie systemem feudalnym ( czyli takim w którym jedni mają więcej praw od innych). W
Najważniejszy był władca, jako ktoś kto podejmuje decyzje. ( Ludzie wierzyli że jego władza pochodzi z woli boga. Z tego powodu koronę na głowę podczas koronacji zawsze królowi zakładał arcybiskup bądź inny ważny duchowny)
Niżej w hierarchii stali tzw. możnowładcy ( najważniejsi urzędnicy w kraju tzn. wojewodowie, kasztelanowie ( opiekunowie zamków) doradcy królewscy oraz duchowni.
Duchowni odgrywali ważną rolę , dlatego że w tamtych czasach byli jedynymi wykształconymi ludźmi, posiadającymi znajomość pisania , łaciny , podstaw matematyki , medycyny) Wysokiej rangi duchowni byli doradcami królewskimi . Np. żyjący nieco później Mikołaj Kopernik też był zakonnikiem
Niżej w hierarchii stali rycerze, grupa której zadaniem było bronić kraju
Te 3 warstwy o których wspomniałem to warstwy uprzywilejowane tzn. takie które miały przywileje czyli prawo do specjalnego traktowania.
Niżej w hierarchii znajdowali się mieszkańcy miast - mieszczanie( było ich w średniowieczu niewielu, gdyż większość ludzi żyła na wsi) Zajmowali się handlem i rzemiosłem ( czyli wytwarzaniem przedmiotów)
Najniżej znajdowali się chłopi ( rolnicy) zwani też w średniowieczu kmieciami. Było ich najwięcej i najciężej pracowali
Im ktoś wyżej na drabinie feudalnej ( s.133) tym był ważniejszy
Teraz najważniejsze: król był SENIOREM czyli ktoś kto miał prawo nadać komuś ziemie ( inaczej wręczyć mu ziemię na własność). Osoba która otrzymywała ziemię od króla była jego WASALEM( poddanym , otrzymującym ziemię. ) Czyli np. król nadał ziemię na własność biskupowi albo wojewodzie. Ten wojewoda był jego wasalem. Wojewoda podzielił swoją ziemię między swoich rycerzy i teraz to on zostawał SENIOREM dla rycerzy. Czyli ten wojewoda był jednocześnie WASALEM króla ( poddanym ) i jednocześnie był SENIOREM ( zwierzchnikiem) dla swoich rycerzy, którzy otrzymali od niego ziemię byli jego poddanymi ( wasalami)
Skomplikowane? Wyjaśnię to w prostszy sposób. Gdyby dziś taki system feudalny był w naszej szkole to Dyrektor byłby najwyższym Seniorem ( władcą). Jego wasalami ( poddanymi) byłyby Panie Wicedyrektor. Panie Wicedyrektor byłby jednocześnie seniorami ( przełożonymi ) dla zwykłych nauczycieli np. dla mnie. Ja , Pan Roman byłbym jednocześnie poddanym (wasalem)Pań wicedyrektor i waszym , drodzy uczniowie przełożonym czyli waszym seniorem. Wy zaś byście byli moimi wasalami ( poddanymi). Proste? Proste. Senior znaczy przełożony który rozdaje ziemię, Wasal, poddany który otrzymał ziemie
Ważne pytanie: Co senior miał z tego, że nadał ziemię ( wówczas największe bogactwo bo wszyscy w gruncie rzeczy utrzymywali się z rolnictwa) wasalowi?
Wasal za otrzymaną ziemię ( TAKĄ ZIEMIĘ NAZYWANY LENNEM) musiał złożyć seniorowi ( przełożonemu przysięgę wierności oraz zobowiązać się, że zawsze w razie potrzeby udzieli pomocy wojskowej seniorowi).
Wyobraźcie sobie , że ten system działa dziś w szkole . Jestem waszym seniorem, wy moimi wasalami. Każdy z was otrzymał ode mnie kawałek ziemi czyli np. swoją ławkę w klasie na własność ale w zamian przysięgliście mi pomoc. Gdyby np. napadł na mnie przed szkołą jakiś bandyta to waszym obowiązkiem byłoby udzielenie mi pomocy, tzn. musielibyście mnie bronić ;) Tak działało średniowiecze. Mam nadzieję ze teraz zrozumieliście . ( chłopi i mieszkańcy miast w tym nie uczestniczyli, dotyczyło to tylko warstw uprzywilejowanych ( zwróćcie uwagę na strzałki na rysunku ze strony 133).
Co trzeba wiedzieć? To że senior to przełożony, a wasal to poddany. Że senior nadawał wasalowi ziemię ( czyli lenno). W zamian za ziemię wasal ( poddany) składał uroczystą przysięgę wierności seniorowi ( przełożonemu) .Tę przysięgę nazywamy hołdem lennym. Na grupie na facebooku dodaję do tego tematu obraz Jana Matejki „ Hołd pruski” na którym klęcząca postać na malowidle uroczyście przysięga królowi polskiemu ( postać z wyciągniętą dłonią) wierność w zamian za nadaną ziemię.

Wyświetleń: 0