INNOWACJA PEDAGOGICZNA
„Mały Einstein”





















Miejsce realizacji: Szkoła Podstawowa im Kopanickiej Drużyny Powstańców
Wielkopolskich w Kopanicy

Autor: Grażyna Przybylak

Temat: „ Mały Einstein”

Rodzaj innowacji: programowo-metodyczna

Zajęcia edukacyjne objęte innowacją: zajęcia z edukacji przyrodniczej

Data wprowadzenia: 10.02.2020 r.

Data zakończenia: 31.05.2020 r.

Zakres innowacji:

Adresaci: klasy I a i I b Szkoły Podstawowej w Kopanicy

Nauczyciele przewidziani do udziału w innowacji: Grażyna Przybylak,
Agnieszka Bąkowska

Czas realizacji: II półrocze roku szkolnego 2019/2020 z możliwością jej
kontynuacji w następnym roku szkolnym.


Koszty i źródła realizacji: szkoła zapewnia odpowiednie warunki lokalowe, organizacyjne i materiałowe niezbędne do realizacji planowanych działań innowacyjnych.

Motywacja wprowadzenia innowacji

,,Innowacją pedagogiczną jest zmiana struktury systemu szkolnego (dydaktycznego, wychowawczego) jako całości lub struktury ważnych jego składników – w celu wprowadzenia ulepszeń o charakterze wymiernym. Składniki te obejmują m.in.: nauczycieli, uczniów programy i podręczniki, wyposażenie zakładów wychowawczych, środki masowego przekazu i środowisko wychowawcze”. ( W. Okoń)
Inspiracją do opracowania i wprowadzenie innowacji w mojej szkole była półroczna obserwacja uczniów na zajęciach kreatywnych oraz mój udział w warsztatach „ Kraina Małego Einsteina”. Na podstawie obserwacji dzieci i ewaluacji własnej pracy zauważyłam, że dzieciom najbardziej brakuje samodzielnego doświadczania, odkrywania zagadek otaczającego świata, a nie podawanie gotowych rozwiązań. Dlatego też główną przyczyną opracowania innowacji z tego tematu była potrzeba wybrania czegoś, co będzie połączeniem świetnej zabawy i sporej dawki wiedzy z zakresu nauk ścisłych. Chciałam wyjść naprzeciw zainteresowaniom oraz naturalnym potrzebom poznawczym moich wychowanków.
Innowacja „Mały Einstein” jest odpowiedzią na słynny cytat Konfucjusza „Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż - zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem.” Ma ona zachęcać i motywować dzieci do przewidywania efektu końcowego doświadczenia, poprzez samodzielne stawianie hipotezy do pytania badawczego konstruowanego przez nauczyciela. Podczas tych zajęć wykorzystane zostaną wszystkie zmysły, by nauczyć dzieci rozróżniać np. zapachy, kształty, kolory, smaki, dźwięki. Im więcej dzieci same będą działały, tym więcej i trwale będą zapamiętywały i tym więcej będą się uczyły i chciały się uczyć.
Po odbytych warsztatach „ Kraina Małego Einsteina” nawiązałam kontakt i współpracę z Panią Iloną Bąk- Kryjom, dzięki czemu nasza szkoła przystąpiła do realizacji ogólnopolskiego programu” Kraina Małego Einsteina”.






Wstęp
Dzieci w wieku przedszkolnym cechuje naturalna ciekawość otaczającego je świata, występujących w nim zjawisk i rządzących nim zasad. Pragną badać otoczenie, doświadczać nowych wrażeń, poznawać przedmioty i osobliwości. Bardzo pomocne dla wielokierunkowego rozwoju dziecka oraz zaspokojenia tej właśnie naturalnej ciekawości są zajęcia badawcze. Szczególnie istotne są zajęcia mające charakter eksperymentu – zwane również zabawami badawczymi – czyli takie, w których ważny jest nie – efekt końcowy, ale – samo działanie, które ten efekt wywołało. Zabawy badawcze pozwalają dziecku samodzielnie odkrywać otaczający je świat i rządzące nim mechanizmy, skłaniając je przy tym do przyjęcia czynnej postawy badacza i odkrywcy.
Tego typu zajęcia stanowią dla dziecka źródło bardzo wielu nowych przeżyć i emocji, jakie wiążą się z samodzielnym odkrywaniem i badaniem właściwości rozmaitych zjawisk czy przedmiotów. Wiedza i umiejętności zdobywane w ten właśnie sposób na długo zapadają w pamięci. Pozwalając dzieciom doświadczać i eksperymentować zachęcamy je do działania, pokazujemy, że to, co się dzieje wokół nas możemy wytłumaczyć. Zachęcamy je do stawiania pytań, ale także i do szukania na nie odpowiedzi.


Ogólne założenia programu innowacji
Głównym założeniem programu innowacji jest rozbudzenie i rozwijanie pasji badawczej uczniów w młodszym wieku szkolnym. Eksperymentowanie w edukacji wczesnoszkolnej ma wychowywać młodego człowieka, otwartego na świat, nie bojącego się eksperymentowania, doświadczania i sprzyjać kreatywności myślenia. Program zakłada wykorzystywanie obok tradycyjnych źródeł także programów komputerowych, multimedialnych. Niniejsza innowacja ma na celu szerzenie idei wykonywania nieskomplikowanych doświadczeń naukowych z wykorzystywaniem przedmiotów codziennego użytku, które w większości każdy z nas posiada w domu.




Cele innowacji:
Cele główne:
• Jednym z głównych celów innowacji, obok poszerzania i wzbogacania wiedzy o prawach rządzących przyrodą, jest kształcenie odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych uczniów;
• Rozbudzenie i rozwijanie pasji badawczej uczniów w młodszym wieku szkolnym;
• Podtrzymanie naturalnego otwarcia umysłów dzieci na eksperymentowanie i doświadczanie;
• Podniesienie, jakości pracy szkoły w zakresie stosowania nowoczesnych metod twórczych z elementami doświadczania, obserwowania;
• Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych przez wpieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności;
• Wzrost doświadczenia nauczycieli w zakresie planowania oraz monitorowania i ewaluowania efektów pracy.

Cele szczegółowe:

• Zainteresowanie otaczającym światem;
• Poznawanie wielorakości, złożoności i bogactwa świata;
• Dostrzeganie związków przyczynowo – skutkowych zachodzących w przyrodzie;
• Wyrabianie szacunku dla przyrody, wzrastanie dziecka w poszanowaniu świata roślin i zwierząt, kształtowaniu postawy proekologicznej;
• Stymulowanie i rozwijanie wrażliwości wzrokowej, słuchowej i dotykowej;
• kształtowanie umiejętności świadomej obserwacji rzeczy, zjawisk;
• Pomoc w odkrywaniu potencjału dziecka;
• Pomoc w pokonywaniu barier hamujących aktywność poznawczą: nieśmiałość, obawy przed nieznanym;
• Kształtowanie umiejętności odkrywania, rozpoznawania i wyrażania uczuć i emocji;
• Rozwijanie zdolności manipulacyjnych i konstrukcyjnych;
• Rozwijanie naturalnej zdolności dziecka do stawiania pytań;
• Poszerzanie wiedzy, poznanie nowych pojęć;
• Sprawianie radości z możliwości eksperymentowania i działania;
• Kształtowanie zdolności do analizowania, ciekawości badawczej;
• Stymulowanie rozwoju, kreatywności, myślenie i ekspresji;
• Rozwijanie umiejętności samodzielnego dochodzenia do wiedzy poprzez obserwacje, doświadczenia i eksperymenty, samodzielne wnioskowanie;
• Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas eksperymentowania;
• Dzielenie się swoją wiedzą i spostrzeżeniami z innymi dziećmi, porządkowanie swojej wiedzy;
• Współpraca w grupie rówieśniczej;
• Formowanie postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji;
• Wypracowanie szacunku do porządku i do pracy swojej i innych;
• Wypracowanie postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym przymusie;
• Uniezależnienie od nagrody;
• Praca z zaangażowaniem emocjonalny.

Innowacja zawiera treści z podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.
Do najważniejszych punktów należą:
• umiejętność dbania o bezpieczeństwo własne i innych uczestników grupy, w tym bezpieczeństwo związane z komunikacją za pomocą nowych technologii oraz bezpieczeństwo uczestnictwa w ruchu drogowym;
• potrzebę i umiejętność samodzielnego, refleksyjnego, logicznego, krytycznego i twórczego myślenia;
• umiejętność poprawnego posługiwania się językiem polskim w mowie i piśmie, pozwalającą na samodzielną aktywność, komunikację i efektywną naukę;
• umiejętność stawiania pytań, dostrzegania problemów, zbierania informacji potrzebnych do ich rozwiązania, planowania i organizacji działania, a także rozwiązywania problemów;
• umiejętność obserwacji faktów, zjawisk przyrodniczych, społecznych i gospodarczych, wykonywania eksperymentów i doświadczeń, a także umiejętność formułowania wniosków i spostrzeżeń;
• umiejętność rozumienia zależności pomiędzy składnikami środowiska przyrodniczego;
wyposażenie uczniów w taki zasób wiadomości oraz kształtowanie takich umiejętności, które pozwalają w sposób bardziej dojrzały i uporządkowany zrozumieć świat;
• wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji;
• wszechstronny rozwój osobowy ucznia przez pogłębianie wiedzy oraz zaspokajanie i rozbudzanie jego naturalnej ciekawości poznawczej;
• poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł;
• kreatywne rozwiązywanie problemów z różnych dziedzin ze świadomym wykorzystaniem metod i narzędzi wywodzących się z informatyki, w tym programowanie.
Zakres innowacji:
• Innowacja będzie realizowana w Szkole Podstawowej w Kopanicy
• Adresatami innowacji są wszystkie dzieci klas pierwszych.
( kl. I a i kl. I b.)
• Planowany termin realizacji obejmuje drugie półrocze roku szkolnego 2019/2020, od 10.02.20120 – 31.05.2020.
• Realizowane treści są zgodne z podstawę programową kształcenia ogólnego i spójne z realizowanym programem nauczania edukacji wczesnoszkolnej, obejmując podstawowe prawa z fizyki i chemii, związane z wodą , powietrzem i dźwiękiem.
Realizowane treści stanowią uzupełnienie o atrakcyjne formy zajęć- głównie elementy metody laboratoryjnej.

Sposób realizacji, formy pracy

• Zajęcia innowacyjne będą odbywać się w ramach zajęć dodatkowych- kreatywnych, jedną godzinę tygodniowo, w odpowiednio przygotowanych salach lekcyjnych.
• Uczestnicy pracować będą samodzielnie, w parach bądź w grupach, co umożliwi kształtowanie umiejętności pracy w zespole.
• Wykonywane doświadczenia i eksperymenty będą poprzedzone komentarzem wprowadzającym, postawieniem pytania badawczego, a zakończone wspólnym wyciąganiem wniosków.
• Przed każdym doświadczeniem uczniowie otrzymają szczegółową instrukcję od nauczyciela. Każda instrukcja zawierać będzie zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy przeprowadzaniu konkretnego doświadczenia.
• Innowacyjność polegać będzie na wprowadzeniu nowoczesnych metod samodzielnego dochodzenia do wiedzy poprzez eksperymentowanie, badanie, odkrywanie, stawianie pytań i odpowiedzi
Metody pracy:
• słowne: pogadanka, opis, objaśnianie, zagadki, instrukcje
• oglądowe: obserwacja, pokaz, filmy, prezentacje
• aktywizujące: eksperyment, doświadczenia

Dobór metod zależał będzie od indywidualnych możliwości dzieci oraz od tego, jakie działania zostały zaplanowane. Będą miały one na celu wspomaganie wszechstronnego rozwoju dziecka rozbudzając jego aktywność poznawczą, zapewniając pozytywną motywację do podejmowania zadań, a tym samym rozwijając wiarę we własne siły i możliwości


Środki dydaktyczne:

- wizualne: ilustracje, rysunki, filmy, prezentacje
- materiały niezbędne do przeprowadzania doświadczeń
( np. pojemniki, miski, butelki, kieliszki, papier, soda, ocet, olej, kolorowy tusz,
pianka do golenia, mąka ziemniaczana, barwniki spożywcze, balony, itp.)


Sposoby oceny:

Uczestnicy będą podlegali ocenie słownej stymulującej, motywującej do pracy własnej na zajęciach. Dzieci po każdych zajęciach będą dokonywać samooceny. Nauczyciel będzie wspierał zadania dzieci, nadzorował je pod względem bezpieczeństwa i poprawności.


Zakres realizowanych na zajęciach treści:

I. Woda
II. Powietrze
III. Ogień
IV Magnetyczność



Przykładowa tematyka spotkań :

1. Co to jest woda, jaki kształt przyjmuje, wędrująca woda, grające kieliszki.
2. Wyporność wody. Co pływa, a co tonie?
3. Kolorowy deszcz, kran z butelki.
4. Rozpuszczanie substancji. Roztwory nasycone i nienasycone.
5. Mieszamy płyny – lampa z lawą.
6. Ciecz nienewtonowska.
7. Proces nasiąkania wodą.
8. Bańki mydlane.
9. Powietrze jest wszędzie – jak złapać powietrze?
10. Czy powietrze się zużywa? – gasnąca świeczka.
11. Czy z przebitego balonu zawsze ucieka powietrze?
12. Wulkan – budowa i erupcja.
13. Światło słoneczne – tęcza.
14. Właściwości magnesu.
15. Przyciąganie bez magnesu, elektryzowanie
16. Szyfrujemy i odczytujemy wiadomości. Atrament sympatyczny.
17. Zmysł dotyku – gniotki.

Spodziewane efekty wprowadzenia innowacji:
• Uczniowie są zainteresowani otaczającym ich światem przyrody, są aktywni poznawczo;
• Uczniowie chętnie podejmują działanie – są otwarci na eksperymenty;
• Potrafią organizować pracę badawczą;
• Cechuje ich spostrzegawczość, - potrafią odkrywać i formułować problemy;
• Rozumieją potrzebę współpracy z osobą dorosłą podczas przeprowadzania eksperymentów i doświadczeń;
• Chętnie współpracują z innymi osobami w grupie, pracują w ciszy;
• Potrafią świadomie obserwować zjawiska, zachodzące zmiany, potrafią je analizować i formułować wnioski;
• Są uważni, wnikliwi, skupieni, cierpliwi i systematyczni;
• Poszukują samodzielnie rozwiązań;
• Zachowują zasady bezpieczeństwa.

Jednak najważniejszą korzyścią wprowadzenia innowacji jest:
• podnoszenie wyników edukacyjnych uczniów,
• podniesienie jakości pracy szkoły,
• promocja szkoły w środowisku lokalnym

Ewaluacja:
Podsumowaniem działań uczestników innowacji, będzie zorganizowanie na terenie szkoły Dnia Eksperymentu w ramach integracji między klasami I-III. Uczniowie klas I podzielą się zdobytą wiedzą, prezentując swoim kolegom i zaproszonym rodzicom najciekawsze eksperymenty.
Celem ewaluacji jest zdiagnozowanie obszarów sukcesów i niepowodzeń programu, poinformowanie rady pedagogicznej o wynikach programu. Osiągnięcia uczestników kontrolowane będą przede wszystkim w aspekcie praktycznym poprzez prowadzenie na bieżąco rozmów po skończonych zajęciach, a także samoocenę uczniów ( ocenianie kształtujące) Taka bieżąca ewaluacja jest refleksją nad własną pracą i w razie potrzeby da możliwość dokonania niezbędnych zmian. Praca uczestników podczas zajęć będzie dokumentowana w formie zdjęć. W celu sprawdzenia przydatności i efektywności oraz atrakcyjności programu przeprowadzę ankietę wśród uczestników. Wyniki ankiet będą przydatną wskazówką do dalszej pracy i pozwolą na podniesienie jakości i atrakcyjności pracy szkoły. Przeprowadzę analizę zrealizowanych celów i treści, atrakcyjności i efektywności zajęć. Dodatkowym elementem będzie przeprowadzenie krótkiej ankiety wśród rodziców uczestników biorących udział w programie. Szczegółowa analiza wyników ankiety, przeprowadzonych rozmów oraz wyników klasyfikacji pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy. Podjęta zostanie także decyzja o ewentualnej kontynuacji innowacji w tej grupie. Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu przekazanym dyrektorowi szkoły.
Drugą płaszczyzna ewaluacji będzie prezentowanie zdjęć i filmików na forum strony internetowej szkoły.





Załączniki

Ankieta skierowana do uczestnika zajęć:

1. Czy w zajęciach uczestniczyłeś ( -aś):
a) chętnie
b) raczej chętnie
c) niechętnie

2. Czy zaproponowane na zajęciach zagadnienia były Twoim zdaniem?
a) ciekawe
b) mało ciekawe
c) nie mam zdania

3. Gdyby w kolejnym roku byłyby kontynuowane te zajęcia poleciłbyś ( -
abyś) uczestnictwo w nich swoim kolegom / koleżankom?
a) tak
b) raczej tak
c) nie
4. Czy przeprowadzone zajęcia wzmocniły Twoje zainteresowanie naukami przyrodniczymi?
a) tak
b) nie
c) nie wiem

5. Atmosfera panująca na zajęciach była:
a) miła, sprzyjająca pracy
b) mało miła i nie sprzyjała pracy
c) nie mam zdania











Ankieta dla rodziców

Prosimy o wypełnienie ankiety, która posłuży do podsumowania innowacji pedagogicznej „Mały Einstein” prowadzonej w Szkole Podstawowej w Kopanicy.
Prosimy o zaznaczenie właściwej odpowiedzi.


1. Czy zapoznano Państwa z założeniami innowacji pedagogicznej „ Mały Einstein”?
a. TAK
b. NIE

1. Czy zwiększyło się zainteresowanie Państwa dzieci zjawiskami w przyrodzie
i otoczeniu?
a. TAK
b. NIE

1. Czy Państwa dzieci chętnie uczestniczyły w prowadzonej innowacji?
a. TAK
b. NIE

1. Czy Państwo oczekujecie kontynuacji innowacji pedagogicznej w następnych latach?
a. TAK
b. NIE


Bibliografia
artukuł Stefania Misiarek” Innowacja w praktyce szkolnej”
Elżbieta Bednarek Krzysztof Nowopolski „Mały inżynier. Nauka i zabawa”
Hans Jurgen Press „ Świat nauki w niezwykłych eksperymentach”
Canavas Thomas „ Eksperymenty dla ciekawych świata”
Martinez Carla Nieto „ Zabawne eksperymenty dla dzieci”
Kothe Rainer „Eksperymenty księga młodych odkrywców”
Opracowanie zbiorowe” Eksperymenty są super”
Jacoby Jenny „ Mały fizyk „
Opracowanie zbiorowe” Nauka, zabawa, eksperymenty”

Wyświetleń: 0