PROGRAM WŁASNY
KOŁA KREATYWNYCH UCZNIÓW
,, NUDA SIĘ NIE UDA''





Program opracowały :
Edyta Żebrowska
Ewa Kostrzanowska


Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
w Krasnymstawie
Wrzesień 2014



Spis treści:
1.Ogólne założenia programowe
2.Cele koła kreatywnych uczniów
3.Procedury osiągania celów ( metody i formy pracy )
4.Sposób i zasady realizacji programu
5.Przewidywane osiągnięcia ucznia
6.Formy oceny osiągnięć uczniów
7.Treści edukacyjne ogólne koła kreatywnych uczniów
8.Treści edukacyjne szczegółowe
9. Ewaluacja realizacji programu
10. Załącznik












1. Ogólne założenia programowe

Program własny koła kreatywnych uczniów powstał, aby umożliwić harmonijny rozwój estetycznych i twórczych potrzeb niepełnosprawnego intelektualnie dziecka. Podstawowym założeniem jest umożliwienie dziecku kontaktu z utworami literackimi i muzycznymi, rozwijanie wrażliwości artystycznej, kształtowanie umiejętności współpracy i zaangażowania podczas przygotowywania przedstawień artystycznych oraz wzbogacenie wiedzy o otaczającym świecie.
Wszelkiego rodzaju twórczość artystyczna - plastyczna, literacka, muzyczna daje nam okazję do przeżycia radości. Ułatwia wyrażanie siebie, swoich myśli i nastrojów, czasem trudnych do zwerbalizowania w zwykły sposób. Pozwala przeżyć satysfakcję z własnych dokonań, wzmacnia wiarę w siebie i poprawia samoocenę. Jest też przyjemnością, relaksem, zabawą.
Kreatywność to umiejętność i twórcza postawa, szczególnie cenne przy rozwiązywaniu problemów oraz potrzebie podejmowania trafnych decyzji; zdolność obmyślania oryginalnych pomysłów dotyczących najrozmaitszych dziedzin życia. Kreatywność występuje więc nie tylko w nauce i sztuce, ale także w życiu codziennym. W przypadku osób upośledzonych umysłowo, dla których wyrażanie słowami przeżyć i doznań jest niezwykle trudne, możliwość wypowiedzenia się w innej formie jest niezwykle ważna i potrzebna. Pamiętać należy jednak o tym, aby wykonywanie zadań odbywało się w atmosferze zabawy, bez rywalizacji i oceniania, bez zwycięzców i przegranych.
Dostrzegając ważność procesu twórczej aktywności dla harmonijnego rozwoju uczniów warto dostarczać im jak najwięcej okazji do twórczej ekspresji. Taką możliwość dają zajęcia koła kreatywnych uczniów, które pozwalają zarówno wzbogacić się wewnętrznie, jak i wyciszyć, zrelaksować. Praca w ramach koła pozwala też na indywidualny kontakt z uczniem oraz swobodę w doborze tematów, technik, sposobu prowadzenia zajęć. Są to czynniki sprzyjające poszerzaniu wiedzy i umiejętności oraz kształtowaniu właściwych postaw wobec sztuki i otaczającej rzeczywistości. Zajęcia mają na celu rozwijanie umiejętności twórczych i poczucia własnej wartości, głównie poprzez stwarzanie atmosfery akceptacji każdego dzieła oraz wykorzystywanie działalności twórczej dzieci jako skutecznego środka terapeutycznego przywracającego równowagę emocjonalną, kompensującego niedobory rozwojowe oraz ułatwiającego adaptację uczniów w grupie rówieśniczej.

2. Cele koła kreatywnych uczniów :
Cele ogólne:
- stwarzanie dziecku możliwości do spontanicznej – odtwórczej i twórczej ekspresji zarówno plastyczno-technicznej, jak i muzyczno – ruchowej
- rozwijane kreatywności uczniów oraz ich uzdolnień i zainteresowań
- kształtowania ich wyobraźni i wrażliwości na piękno kształtów i barw otaczającej rzeczywistości
- rozwijanie u uczniów postawy ciekawości i otwartości
- doskonalenie maksymalnej zaradności i niezależności na miarę indywidualnych możliwości uczniów
- kształtowanie umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i czasu wolnego
- budowanie pozytywnego obrazu samego siebie
- umożliwienie uczniom aktywnego uczestnictwa w kulturze
- zwiększenie poczucia własnej wartości i wiary w swoje możliwości

Cele operacyjne: uczeń-
- przedstawia zjawiska i wydarzenia z otaczającej rzeczywistości uwzględniając barwy, proporcje, wielkości i kształty
- wyodrębnia podstawowe środki wyrazu plastycznego i posługuje się nimi
- chętnie wypowiada się w sposób aktywny i twórczy poprzez różne formy plastyczno – techniczne oraz muzyczno - ruchowe
- swobodnie wyraża własne odczucia w różnych formach aktywności
- zgodnie współpracuje z uczestnikami koła

Cele rewalidacyjne :
- doskonalenie sprawności manualnej
- usprawnianie percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo - ruchowej
- wyrabianie umiejętności wyrażania swoich myśli i uczuć w formie prac plastycznych
- rozwijanie wyobraźni, twórczego myślenia
- kształtowanie umiejętności koncentracji, pamięci i uwagi, wzbogacanie słownictwa i zakresu pojęć
- kształtowanie pozytywnej motywacji , wzmacnianie samooceny i wiary w siebie
Celem terapeutycznym programu jest korygowanie zaburzeń funkcji, usuwanie napięć psychofizycznych, umożliwienie dziecku poznania samego siebie i swoich możliwości.
Celem wychowawczym jest rozwijanie umiejętności pracy w grupie, kształtowanie poczucia estetyki poprzez sztukę.
Realizacja wymienionych celów pozwoli na przygotowanie ucznia do lepszego radzenia sobie w życiu, na ukształtowanie człowieka kreatywnego, który będzie mógł odnaleźć się w przyszłej rzeczywistości.

3. Procedury osiągania celów (metody i formy pracy)
Ujęte w programie cele zostaną zrealizowane poprzez różnorodną działalność muzyczną, plastyczną, ruchową, teatralną. Każda z nich kształtuje inne dyspozycje i umiejętności, a dopiero stosowanie ich wszystkich przyczynia się do ogólnej wrażliwości, rozwijania twórczej aktywności uczniów i ich zainteresowań.
Zajęcia koła kreatywnych uczniów będą rozwijać przede wszystkim wyobraźnię i twórcze myślenie, przyczyniać się do lepszego samopoczucia dziecka w szkole i podwyższać jego pozycję w grupie. Będą także cieszyć i sprawiać uczniom przyjemność.
Podczas realizacji treści edukacyjnych można wprowadzić różne techniki, dostosowując je do zainteresowania tematem, umiejętności radzenia sobie z przedstawionymi zadaniami i poziomu aktywności uczniów.
Młodzież niepełnosprawna intelektualnie nie zawsze potrafi w bezpośredni, werbalny sposób wyrażać i komunikować swoje emocje, potrzeby, stąd też należy wykorzystywać podczas zajęć różnorodne metody i techniki pracy.
Należą do nich: zabawa, malowanie i rysowanie, lepienie z plasteliny, scenki dramowe, śpiew, taniec, przedstawienia kukiełkowe itp.

Formy pracy : praca indywidualna, grupowa, zespołowa


4.Sposób i zasady realizacji programu:

Program koła kreatywnych uczniów realizowany będzie z uczniami upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim i umiarkowanym raz w tygodniu po jednej godzinie lekcyjnej. Liczba uczestników koła wynosi nie więcej niż siedem osób. Zajęcia realizowane będą w jednej z sal lekcyjnych oraz w miarę możliwości w plenerze. Program będzie realizowany w formie zajęć plastyczno-technicznych, muzyczno-ruchowych, teatralnych. Organizowane będą wycieczki i wyjścia do kina, teatru, muzeum itp.
Proponowany układ tematyki zagadnień został dostosowany do tematyki roku szkolnego, możliwości uczniów. Nauczyciel może go dowolnie modyfikować w zależności od własnych potrzeb, możliwości i warunków uczniów i szkoły. Ilość godzin dydaktycznych potrzebnych na realizację poszczególnych tematów nauczyciel dostosowuje do możliwości uczniów.

5. Przewidywane osiągnięcia ucznia:
Uczeń powinien umieć:
- śpiewać samodzielnie lub (z niewielką pomocą) wybrane trzy piosenki lub ich fragmenty
- w miarę możliwości tańczyć zgodnie z rytmem melodii
- rozpoznawać w utworze głosy ludzkie i instrumenty
- wyrażać własne odczucia związane z percepcją utworu muzycznego i pracy plastycznej
- stosować podstawowe techniki plastyczne w zakresie malarstwa, rysunku, wycinanki, wydzieranki
- łączyć dowolne techniki plastyczne i dobierać odpowiednie narzędzia pracy
- organizować własny czas wolny
- rozróżniać wypoczynek czynny i bierny
- rozpoznawać typowe rodzaje hobby


6. Formy oceny osiągnięć:
Praca poszczególnych uczestników zajęć oceniana będzie na bieżąco, w formie słownej w trakcie pracy oraz po jej zakończeniu. Ważne jest, aby to była ocena raczej pozytywna ze szczególnym wskazaniem tych elementów, nad którymi uczeń powinien jeszcze popracować. Będzie to pochwała i wskazywanie dobrych stron i rozwiązań ucznia np. oryginalność, pomysłowość, ciekawa kolorystyka, dobra kompozycja itp. Uczniowie będą informowani co pewien czas o poczynionych postępach. Oceną osiągnięć uczniów będą również naklejki motywacyjne, dyplomy, wyróżnienia, podziękowania oraz drobne nagrody rzeczowe uzyskane za udział w konkursach plastycznych, muzycznych, występach teatralnych. Uczniowie samodzielnie mogą dokonać samooceny, opowiedzieć o swej pracy, zamierzeniach i osiągnięciach. Podczas zajęć uczestnicy muszą przestrzegać zasady „nie krytykujemy kolegów, nie wyśmiewamy, nie ingerujemy w prace innych”. Powyższe formy oceny są wystarczające, by motywować i zachęcać uczniów do spontanicznej, kreatywnej i pomysłowej pracy podczas zajęć.
Oceniając działania ucznia należy uwzględniać:
- zaangażowanie ucznia, motywację do pracy,
- wysiłek wkładany w realizację wymagań,
- estetykę i staranność wykonywanej pracy,
- zgodność efektu końcowego z założeniami i tematem pracy,
- aktywność ucznia i jego pomysłowość, ekspresję,
- widoczne zainteresowania ucznia w zajęciach.

7. Treści edukacyjne ogólne:
Zaprezentowane treści edukacyjne będą realizowane podczas cotygodniowych spotkań:
W RAMACH ZAJĘĆ PLASTYCZNO-TECHNICZNYCH:
- kontakt z dziełami sztuki plastycznej – zwiedzanie pomników, wystaw
- sztuka ludowa i zdobnictwo
- rysowanie, kolorowanie, malowanie
- wyklejanie, wydzieranie
- malowanie na szkle
- orgiami płaskie i przestrzenne
- prace z masy solnej
-prace z papierowej wikliny
- wykorzystanie różnego rodzaju materiałów, surowców wtórnych
- swobodna ekspresja twórcza z wykorzystaniem różnorodnych technik pracy
- wykonywanie prac na konkursy plastyczne szkolne, międzyszkolne, święta okolicznościowe

W RAMACH ZAJĘĆ MUZYCZNO-RUCHOWYCH:
- słuchanie muzyki: młodzieżowej, ludowej, poważnej
- nauka wybranych piosenek, kolęd, pastorałek
- utrwalenie Hymnu Państwowego
- muzykowanie na instrumentach perkusyjnych
- rytmizowanie prostych tekstów
- improwizacje muzyczne
- konkurs karaoke
- określanie charakteru słyszanej muzyki
- elementy tańca dyskotekowego — krok podstawowy

W RAMCH ZAJĘĆ TEATRALNYCH:
- zapoznanie z podstawową wiedzą o teatrze i filmie
- czytanie tekstów z podziałem na role
- scenki dramowe
- przedstawienia kukiełkowe
-przygotowywanie przedstawień na międzyszkolne przeglądy kolęd i pastorałek oraz zespołów artystycznych


8. Treści edukacyjne szczegółowe:
• Wspomnień czar - Wypowiedzi na temat minionych wakacji na podstawie zgromadzonych zdjęć, pamiątek pocztówek. Komponowanie dalszego ciągu – opowiadanie twórcze „Moje wakacje”. Malowanie farbami techniką „mokre w mokrym”. Zrobienie ramek na fotografię ozdobionych muszelkami, makaronem itp.
• Razem -Ćwiczenia wspierające pozytywne relacje w zespole – scenki dramowe. Ustalenie zasad pracy w grupie – zapisanie kontraktu. Konkurs na najciekawsze pomysły – ćwiczenia oryginalności myślenia. Ułożenie piosenki, rymowanki bądź wiersza.
• Między nami - Gry i zabawy ruchowe ułatwiające kontakty w grupie. Zabawy integracyjne. Dłonie – kompozycja graficzna.
• Mam wyjątkowe imię. Wspieranie rozwoju zdolności dzieci i postawy twórczej. Tworzenie fraszek i wierszyków o własnych imionach. Wykonanie mandali imiennej
• Pełny koszyk. Wzmacnianie doznań polisensorycznych (wzrok, słuch, smak, węch, dotyk) za pomocą zgromadzonych darów jesieni (kwiaty, owoce, warzywa, grzyby…) Wykonanie wybranego symbolu jesieni z masy solnej lub gliny plastycznej.
• Jesienna szaruga. Ilustracja gestem, ruchem, dźwiękiem treści piosenki „Jesień”. Tworzenie akompaniamentu z wykorzystaniem instrumentów perkusyjnych oraz różnych przedmiotów: liści, kartek papieru, patyków, gazet, folii…
• Żółty, jesienny liść Łańcuch skojarzeniowy do słowa jesień. Dostrzeganie piękna otaczającej dzieci polskiej jesieni. Wycieczka do parku. Zbieranie darów jesieni (liści, kasztanów, żołędzi itp.) „Jestem jesiennym liściem” – wyrażanie ruchem, gestem, Formowanie z liści róż. Układanie bukietów.
• Jesienne drzewa - Przyroda przygotowuje się do nadejścia zimy. Praca plastyczna z wykorzystaniem odrysowanego kształtu sylwetki dziecka. Przekształcenie konturu w drzewo za pomocą gałązek, suchych liści, szyszek, orzechów, różnych nasion
• Deszczowa jesień Opisywanie jesiennej pogody ( deszczowej, smutnej, szarej, mokrej) – wykonanie pracy plastycznej metodą inwersji barwnej – odwrócenie kolorów. Zabawy ruchowe – o jesieni.
• Jesienne róże ze spadających liści Wykorzystanie liści w pracy plastycznej – kosz jesiennych kwiatów. Zabawy ruchowe wśród spadających liści – obserwowanie i naśladowanie ruchu liści.
• Jesienny collage - Jesienne przysłowia. Wykonanie pracy plastycznej do wybranego przysłowia za pomocą gąbki i przyklejonych liści, wydzieranka.
• Leśne wrzosowisko Kompozycja barwna. Malowanie za pomocą farb plakatowych . Kompozycja z suszonych darów jesieni, różnorodne sposoby łączenia materiału.
• W świecie dźwięku i ciszy Rozwiązywanie zagadek muzycznych- dźwiękonaśladownictwo
• Od nitki do kłębka . Kompozycja z nici i sznurka.
• „Śpieszmy się kochać ludzi…” Wykonanie stroików świerkowych. Przyklejanie gąbki do kwiatów sztucznych na deseczce. Umieszczenie w niej dekoracji. Zaniesienie przygotowanych stroików na opuszczone groby.
• Głosy lasu Giełda pomysłów „co w lesie piszczy”. Naśladowanie głosów zwierząt i dźwięków przyrody w lesie.
• Zimowa pierzynka - Wyrażanie własnych wyobrażeń plastycznych. Malowanie akwarelą i pastą do zębów.
• Pradziadkowe wróżby andrzejkowe Prezentacja wróżb andrzejkowych i wykorzystanie ich w przepowiadaniu przyszłości.
• Co Mikołaj w worku niesie? -Zabawa skojarzeniowa – odgadywanie za pomocą dotyku przedmiotów znajdujących się w worku.
• Czar ozdób świątecznych - Wykonywanie ozdób i stroików świątecznych według własnych pomysłów z wykorzystaniem różnorodnych materiałów
• W oczekiwaniu na.. Tradycje i zwyczaje świąteczne wczoraj i dziś. Konkurs na dekoracje świątecznego stołu.
• Lulajże Jezuniu. – Śpiewanie kolęd
• Magiczne święta. Pogadanka na temat znaczenia słów „magiczne święta”. Wykonanie magicznej kuli jako prezentu świątecznego dla swoich bliskich.
• Witaj! Nowy Roczku! - Inscenizacja baśni „O dwunastu miesiącach” . Samodzielne wykonanie rekwizytów i kostiumów. Przedstawienie za pomocą pantomimy wybranej postaci – miesiąca.
• Minął rok Zabawa karnawałowa. Przygotowanie masek i strojów balowych według własnego pomysłu, z wykorzystaniem dowolnego materiału.
• Biało wokół nas. Rozwijanie wyobraźni z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku. Wykonanie zimowych pejzaży z bawełnianych płatków kosmetycznych.
• Bałwankowe zabawy. – Zimowe zabawy na śniegu.
• Jak na wybiegu - Projektowanie strojów na zabawę karnawałową.
• Cóż Ci Babciu, Dziadku dam, wielkie serce tylko mam Układanie życzeń zapisanie ich na wykonanych laurkach
• Pędzą, pędzą sanie - Konkurs na najciekawszą śnieżną rzeźbę i kulig
• Oznaki wiosny Szukanie oznak nadchodzącej wiosny – praca zespołowa w terenie. Robimy zdjęcia.
• Wśród kwiatów Kwiaty z bibuły i tektury. Rozbudzenie zainteresowania przyrodą i regionem z zastosowaniem technik rozwijających zdolności dokonywania skojarzeń.
• Już wiosna Ilustrowanie mimiką, gestem i dźwiękiem treści wiersza „Już wiosna”. Prezentowanie ekspresji ruchowej. Śpiewanie piosenek o wiośnie.
• Kwiecień plecień. Tworzenie wiosennych puzzli.
• Wiosenne przebudzenie - Rozwijanie ekspresji literackiej i plastycznej. Układanie wierszy o wiośnie na bazie poznanej literatury. Wykonywanie wiosennych kwiatów z niekonwencjonalnych materiałów (np. wytłaczanka po jajkach, płatki kosmetyczne itp.) oraz kompozycji przestrzennej drzewa i łąki.
• Wiosenny wietrzyk. Pobudzanie oryginalności myślenia i wyrażania wyobrażeń dotyczących wiatru za pomocą dramy. Tworzenie wiosennego obrazu za pomocą dmuchania przez słomkę na barwną plamę.
• Wszystko zaczęło się od jajka Czym jest jajko, jaką niesie ze sobą symbolikę i jaką metaforę?- rozważania. Tradycje i zwyczaje wielkanocne, wykonywanie pisanek w oparciu o wybraną technikę.
• Wyprawa w kosmos - Projektowanie stroju kosmicznego i stroju kosmonauty. Generowanie oryginalnych pomysłów, z zastosowaniem różnorodnych technik plastycznych.
• Dbajmy o świat, żeby nie był grat tylko chwat. Wskazywanie zależności pomiędzy przyrodą a człowiekiem. Wykonanie grupowej pracy dwóch wizji świata na jednym kartonie metodą spontanicznych skojarzeń, plastyczne wyobrażenie swoich emocji.
• Duży bukiet mamie dam, bo nie jestem nigdy sam Wykonanie bukietu stokrotek dla mam – spacer na łąki.
• W Bajkolandii. Rozwijanie zdolności ruchowych, współpracy i współdziałania w grupie. Projektowanie i wykonanie kostiumu dla postaci z bajki. Wyjście do kina.
• Kwiatki – bławatki - Wykonanie wianków wiosennych z wykorzystaniem materiałów wtórnego obiegu.
• Gdzie stopy poniosą Planowanie trasy wędrówek po najbliższym regionie. Wykonanie przewodnika.
• W wakacyjnym bagażu Burza mózgów: „Możesz zabrać jedną rzecz’’ co to
będzie?
• Wakacyjne podróże. Przedstawienie za pomocą mimiki i gestu miejsc wakacyjnego wypoczynku. Konstruowanie pojazdu z surowców wtórnych.

Powyższy harmonogram jest otwarty, elastyczny, jest propozycją tematyki spotkań uczestników koła. Mogą wystąpić w nim zmiany związane z wolnym tempem pracy uczniów (wówczas temat będzie realizowany przez dwa kolejne spotkania), organizowanymi konkursami szkolnymi, międzyszkolnymi lub inspiracjami wynikłymi ze strony uczniów.






9 . Ewaluacja programu

Celem ewaluacji jest uzyskanie informacji zwrotnej od uczniów i rodziców na temat:
- treści programu (o ile wzrosła wiedza o danym zagadnieniu; czy treści pomogły zrozumieć
problem; czy zakres treści okazał się wystarczający);
- form pracy (ich atrakcyjności, wpływu na aktywność podczas zajęć);
- metod pracy (czy były atrakcyjne);
- postaw (czy program miał wpływ na postawy odbiorców, jaki był wpływ programu na
postawy odbiorców).
Ewaluacja programu prowadzona będzie dwutorowo. Z jednej strony miernikiem
stopnia i jakości realizacji programu będą osiągnięcia uczniów w różnego rodzaju
konkursach, występach, wystawach a z drugiej strony opinie uczniów, rodziców i nauczycieli
realizujących program.
Jako narzędzia ewaluacyjne posłuży:
• obserwacja działań i efektów pracy uczniów,
• opinie środowiska szkolnego,
• rozmowy z uczestnikami, rodzicami
• ankieta ewaluacyjne dla uczniów i rodziców
RODZAJE EWALUACJI:
• ewaluacja „na wejściu” (diagnozująca) – wrzesień
-przeprowadzenie ankiety wstępnej wśród uczniów i rodziców,
-analiza wyników ankiety pod kątem zapotrzebowania na dany rodzaj zajęć.

• ewaluacja formatywna (kształtująca, cząstkowa )
–realizowana w trakcie trwania programu, wspomagająca jego realizację poprzez bieżącą analizę danych w celu ewentualnej korekty obserwowanych działań;

• ewaluację konkluzywna (sumująca) – (maj-czerwiec)
- zebranie informacji i opinii o programie wśród nauczycieli realizujących program,
-sprawozdanie nauczycieli dotyczące ich obszaru działań
-przeprowadzenie ankiety otwartej wśród uczniów i rodziców
Wnioski płynące z ankiety pozwolą na ocenę jego wartości merytorycznej i ewentualnej jego
modyfikacji w przyszłości w toku dalszej pracy koła.

Wyświetleń: 0