Opis i analiza przypadku rozpoznawania i rozwiązywania problemu edukacyjnego i wychowawczego „Uczeń z problemami w nauce i adaptacją w grupie rówieśniczej”


Identyfikacja problemu

Uczeń klasy I technikum, której byłam wychowawczynią, od początku nowego etapu edukacyjnego miał problemy z opanowaniem podstawowych wiadomości i umiejętności edukacyjnych, zwłaszcza w zakresie języka angielskiego, języka polskiego, matematyki i chemii. Przy każdym kolejnym sprawdzeniu wiadomości oraz umiejętności otrzymywał oceny niedostateczne. U ucznia dało się zaobserwować stopniowe zniechęcenie do nauki oraz wyraźne problemy adaptacyjne w nowej klasie.


Geneza i dynamika zjawiska

Już po pierwszych niepowodzeniach edukacyjnych chłopiec przyznał się w rozmowie ze mną, że nie radzi sobie z nauką i boi się, że nie podoła szkolnym obowiązkom. W trakcie rozmowy podchodził do tematu bardzo emocjonalnie. Zaznaczył, że nauka w technikum była jego marzeniem. Dodał również, że nie czuje się akceptowany przez grupę. Z rozmowy z innymi nauczycielami dowiedziałam się, że uczeń reaguje płaczem na oceny niedostateczne, ma kłopoty z robieniem notatek. Sprawdzając zadania domowe zauważyłam, że popełnia liczne błędy, a jego pismo jest bardzo nieczytelne. W związku z problemami w nauce dało się zauważyć stopniowe zniechęcenie ucznia do nauki, unikanie sytuacji, w których jego wiedza mogła zostać sprawdzona – uczeń starał się być bardzo cichy, nie uczestniczył aktywnie w lekcji, unikał kontaktu wzrokowego z nauczycielem. Dodatkowo widać było jego alienację na tle klasy – siadał sam w ławce, na przerwach nie podejmował się rozmów z kolegami z klasy. Po wywiadzie z rodzicami uzyskałam informację, że chłopiec coraz częściej neguje werbalnie chodzenie do szkoły. Matka chłopca opowiedziała mi historię chłopca: urodził się z przedwcześnie rozwiązanej ciąży. Problemy zdrowotne ucznia są przyczyną jego częstej hospitalizacji.
Znaczenie problemu

Uczeń pozbawiony pomocy mógł nie opanować podstawowych wiadomości i umiejętności, co mogło skutkować otrzymaniem ocen niedostatecznych na koniec semestru. Pogłębiające się braki, problemy z adaptacją chłopca w klasie mogły narastać i pogłębiać jego niechęć do nauki i szkoły.



Prognoza negatywna

Gdybym nie podjęła wyzwania i nie zaangażowała się w pomoc uczniowi, prawdopodobnie jego braki w nauce pogłębiałyby się. Jego niska samoocena źle wpływałaby na kontakty z rówieśnikami. Nastąpiłby brak zainteresowania nauką, niechęć do szkoły. W efekcie nie uzyskałby promocji do klasy programowo wyższej, może nawet zrezygnowałby z nauki w technikum, o której marzył.


Prognoza pozytywna

Podejmując decyzję zaangażowania się w rozwiązanie tego problemu, miałam nadzieję, że pokona problemy w nauce, zacznie aktywnie uczestniczyć w zajęciach, a uzyskiwanie coraz lepszych wyników w nauce wpłynie na jego samoocenę. Liczyłam, że to wszystko zmotywuje go do aktywniejszego udziału w życiu klasy i wpłynie pozytywnie na kontakty z rówieśnikami.

Propozycje rozwiązania problemu

Zadania, które postawiłam przed sobą:
a) współpraca z rodziną chłopca,
b) zachęcenie rodziców do przebadania dziecka w poradni,
c) ciągła współpraca z innymi nauczycielami pracującymi w zespole klasowym, wymiana informacji na temat jego postępów w nauce i kontaktach rówieśniczych,
d) zaangażowanie chłopca do uczestnictwa w życiu klasy;
e) zachęcenie ucznia do uczestnictwa w zajęciach wyrównawczych z tych przedmiotów, które przysparzają mu szczególnych problemów,
f) zachęcanie chłopca do aktywnego udziału na lekcji,
g) stwarzanie sytuacji umożliwiających osiąganie sukcesów, wyzwalanie pozytywnych emocji,
h) nagradzanie postępów w nauce, stosowanie częstych pochwał wzmacniających poczucie jego wartości.


Wdrażanie oddziaływań

Aby „plan naprawczy” się powiódł niezbędna była ścisła współpraca rodziców z nauczycielami. Starałam się ich nakłonić do przebadania dziecka w poradni. Z rozmów z matką dowiedziałam się, że chłopiec był już diagnozowany będąc w szkole podstawowej. Na ponowienie badań nie chciała się zgodzić, ze względu na konsekwencje społeczne (stał się przedmiotem drwin kolegów) posiadania opinii w szkole podstawowej. Wspólnie z pedagogiem namówiłyśmy jednak rodziców na zgłoszenie ucznia do poradni zapewniając o tajemnicy służbowej jaka obowiązuje pracowników szkoły oraz o korzyściach wynikających z uzyskanych od specjalistów wskazówek. W końcu matka przystała na naszą prośbę.
Po uzyskaniu opinii poradni niezwłocznie zorganizowałam spotkanie zespołu klasowego nauczycieli, przedstawiając na nim szczegółowo wskazania dotyczące pracy z uczniem.
Dzięki uzyskanej opinii nauczyciele dostosowali swoje wymagania i metody pracy do możliwości ucznia, zindywidualizowali w jeszcze większym stopniu pracę z chłopcem na lekcjach i na zajęciach dydaktyczno - wyrównawczych, na które zgodnie ze wskazaniami poradni zaczął systematycznie uczęszczać. Nauczyciele zaczęli w większym stopniu oceniać ucznia za wysiłek a nie efekt.
Pedagog szkolny w trakcie rozmów z uczniem uzmysłowił mu korzyści wynikające ze zdobywania wiedzy.
Ja starałam się chwalić ucznia przy klasie za każdy, nawet najmniejszy postęp w nauce. Często rozmawiałam z chłopcem, celem nawiązania z nim pozytywnego kontaktu zadaniowego i interpersonalnego. Zaczęłam angażować chłopca w zadania jakie podejmowała klasa. Uczeń zagrał jedną z głównych ról w scence przygotowanej z okazji „….” zaprezentowanej przed całą społecznością szkolną. Chłopak z własnej już inicjatywy włączył się w przygotowania uroczystości zakończenia roku szkolnego. Zdobył tym uznanie kolegów. Już nie siedział w ławce sam.
Matka chłopca pojawiała się często w szkole, zaczęła dostrzegać pozytywy przeprowadzonych działań. Zdobyłam jej zaufanie, starałam się ją wspierać w trudnych dla niej chwilach. Na jednym z zebrań z rodzicami oświadczyła, że widzi ogromne postępy u syna i jest bardzo zadowolona ze współpracy ze szkołą. Wyraziła szczere uznanie za zaangażowanie syna w życie klasy.


Efekty oddziaływań

Diagnoza i wyciągnięte wnioski pomogły dostosować formy i metody pracy oraz wymagania edukacyjne do obniżonych możliwości ucznia. Motywowany pochwałami chłopiec coraz chętniej brał aktywny udział w zajęciach. Zaczął otrzymywać częściej pozytywne oceny, co z kolei spowodowało u niego pozytywną zmianę w nastawieniu do nauki, szkoły, kolegów. Było widać jego aktywność w życiu klasy. Z satysfakcją obserwowałam jak w wyniku podjętych działań zmienia się, otrzymuje lepsze stopnie, jest pozytywnie nastawiony do szkoły. Niedługo będzie uczniem klasy trzeciej technikum – jego marzenie się realizuje.

Wyświetleń: 0