Międzynarodowy Tydzień Dysleksji


WSTĘP


Coraz częściej słyszymy o występujących u dzieci specyficznych trudności w uczeniu się .Oto informacje Polskiego Towarzystwa Dysleksji:
CO TO JEST DYSLEKSJA ?
DYSLEKSJA ROZWOJOWA
Są to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.
TERMINOLOGIA
Najczęściej stosuje się termin "dysleksja rozwojowa" dla określenia syndromu specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania.
• DYSLEKSJA - specyficzne trudności w czytaniu;
• DYSORTOGRAFIA - specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym błędy ortograficzne);
• DYSGRAFIA - niski poziom graficzny pisma.
PRZYCZYNY
Zaburzenia funkcji percepcyjno motorycznych (spostrzegania wzrokowego, słuchowego, motoryki) i ich współdziałania (integracji percepcyjno motorycznej), funkcji językowych, pamięci (wzrokowej, słuchowej, ruchowej), lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.
ETIOLOGIA
Uwarunkowania tych zaburzeń są wielorakie (polietiologia). Wskazuje się na dziedziczność, zmiany anatomiczne i zaburzenia fizjologiczne układu nerwowego (w okresie ciąży i porodu o nieprawidłowym przebiegu). Zaniedbanie środowiskowe oraz brak szybkiej interwencji pogłębia zaburzenia i trudności dziecka.
TYPY DYSLEKSJI
Wyróżnia się wiele typów dysleksji (pomimo wspólnych objawów podstawowych).
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA
W literaturze europejskiej podaje się, że dzieci te stanowią 10-15% uczniów, w tym 4% to przypadki bardzo nasilonych trudności (wg międzynarodowych klasyfikacji chorób ICD-10, DSM-IV), które można byłoby określić nazwą głębokiej dysleksji.
Badania w Polsce określają odsetek dysleksji na 9-10% (Bogdanowicz, Jaklewicz 1968-1982).
PROFILAKTYKA
Dzieci z nieprawidłowej ciąży, porodu, wykazujące deficyty rozwoju niektórych funkcji psychoruchowych, to dzieci "ryzyka dysleksji". Im wcześniej zostaną objęte opieką, tym większe szanse aby zapobiec ich trudnościom szkolnym.

OBJAWY DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ
Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji.
• opóźniony rozwój mowy;
• mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania i pisania (brzydkie pismo);
• wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne;
• trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzieleniem sylab, głosek ze słów i ich syntezą;
• trudności z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych;
• oburęczność;
• mylenie prawej i lewej ręki;
• trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego;
• trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g), liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii..


Polskie Towarzystwo Dysleksji czyli Towarzystwo Pomocy Dzieciom ze Specjalnymi Trudnościami w Uczeniu się
jest członkiem European Dyslexia Association
(Europejskiego Towarzystwa Dysleksji)
Towarzystwo rozpoczęło działalność w 1990 roku. Zrzesza rodziców dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu czyli dysleksją rozwojową oraz profesjonalistów służących im pomocą: psychologów, logopedów oraz nauczycieli-terapeutów.
Pragnę przekazać zestaw literatury pomocny w pracy nauczyciela, terapeuty, rodzica. Mam nadzieję, iż zaproponowane pozycje pomogą w rozwiązywaniu trudności rozwojowych dziecka.

Ewa Trzeszan







Lista proponowanej literatury:

1. R. Aebli :Dydaktyka psychologiczna W-wa, 1982 PWN

2. A.Balejko: Jak pokonać trudności w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Białystok 2001. Orthdruk.



3. H. Balińska (red): Moje dziecko - dobry uczeń. Warszawa 1984. WSiP.

4. G. Bandura-Strzelnych: Pomóż mi zrobić to samemu-metoda M.Montessori” IMPULS Kraków 1998

5. J. Baran: Terapia zabawą. /Podręcznik/, Warszawa 1996. COMP-P.


6. J. Baran: Zestaw ćwiczeń dla dzieci z trudnościami w nauce czytania. /Podręcznik oraz trzy zeszyty ćwiczeń/. Warszawa 1993. Pracownia Testów Psychologicznych.

7. Z. Bartkowiak : Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, W-wa 1989 WSiP

8. T.Bartkowska :Rozwój wymowy dzieci przedszkolnych,
W- wa 1968 PZWN

9. I.Białobrzeska.: Już czas ćwiczenia dla dzieci.Warszawa
1993

10. B. Bieleń, G. Trzeciak: Przewodnik metodyczny dla nauczyciela do zeszytów "Chcę dobrze czytać" klasy 0-1. "Chcemy dobrze czytać i pisać" klasa 2. "Chcemy dodrze czytać" klasa 3. Łódź1995.Wydawnictwo JUKA.


11. M. Bogdanowicz: Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa 1989, 1991. WSiP.



12. M. Bogdanowicz: Trudności w pisaniu u dzieci. Gdańsk 1989. UG.


13.M. Bogdanowicz: Leworęczność u dzieci. Warszawa 1992. WSiP.


14.M. Bogdanowicz, M. Rożyńska: Lew-a ręka rysuje i pisze. Zeszyt 1. Gdańsk 2001. Wyd. Fokus.



15.M. Bogdanowicz, M. Rożyńska: Lew-a ręka rysuje i pisze. Zeszyt 2. Gdańsk 2002. Wyd. Fokus.



16.M Bogdanowicz, M. Rożyńska: Lew-a ręka rysuje i pisze. Zeszyt 3. Gdańsk 2003. Wyd. Fokus.



17.M. Bogdanowicz: Metoda dobrego startu w pracy z dzieckiem od 5 do 10 lat. Warszawa 1989. WSiP.



18.M. Bogdanowicz: Integracja percepcyjno-motoryczna: teoria - diagnoza - terapia. Warszawa 1997. CMPP-P MEN.



19.M. Bogdanowicz: Metoda dobrego startu. Wydawnictwo FOKUS. Warszawa 1989. WSiP.



20.M. Bogdanowicz, D. Szlagowska: Piosenki do rysowania. Gdańsk 2001. Wydawnictwo FOKUS.



21.M. Bogdanowicz, M. Barańska , E. Jakacka: Od piosenki do literki /1/. Gdańsk 2000.Wydawnictwo FOKUS.



22.M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka: Od piosenki do literki /2/. Gdańsk 2000. Wydawnictwo FOKUS.



23.M. Bogdanowicz: O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu - odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli. Lubin 1995. Wydawnictwo Linea.



24.M. Bogdanowicz: O dysleksji. Lubin 1995. Wydawnictwo Linea.


25.M. Bogdanowicz: Ryzyko dysleksji - problem i diagnozowanie. Gdańsk 2002. Wydawnictwo HARMONIA.



26.M. Bolechowska: Diagnoza i reedukacja trudności w nauce dzieci w młodszym wieku szkolnym. Katowice 1978. Wydawnictwo UŚ.



27.W. Brejnak: Dysleksja. Warszawa 2003. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.


28.W. Brejnak, K. J. Zabłocki: Dysleksja w teorii i praktyce. Warszawa 1999. Warszawski Oddział Polskiego Towarzystwa Dysleksji.



29.W. Brejnak: Kocham i wychowuję. Warszawa 1993. OW-P "Adam".


30. J. S. Bruner : Poza dostarczone informacje. PWN, W-wa 1980

31.A. Brzezińska (red): Czytanie i pisanie - nowy język dziecka. Warszawa 1987. WSiP.

32.A. Brzezińska :O gotowości dziecka do nauki czytania i pisania. 1980
W-wa

33.A. Brzezińska: Gotowość dziecka w wieku przedszkolnym do czytania i pisania. Poznań 1987. WU UAM.

34. Z.Cackowski :O teorii poznania i poznawania, W-wa 1968 PZWS

35. W.H .Calvin : Jak myśli mózg.Ewolucja w oka mgnieniu1997CIS
W-wa

36. Cerańska :Zmiany w stanie zdrowia w pierwszych latach nauki w szkole, Przegląd Pedagogiczny 1984/14


37.E.Chmielewska: Zabawy logopedyczne i nie tylko. Poradnik dla nauczycieli i rodziców. KIELCE 1996


38.I. Czajkowska ,K.Herda .:Zajęcia korekcyjno- kompensacyjne w szkole.W-wa 1998, WSiP 15.

39.A. i J. Częścikowie: Gramatyka co z głowy nie umyka. Gdańsk 2000. Wydawnictwo HARMONIA.



40.A. i J. Częścikowie: Ortografia co do głowy trafia. Gdańsk 1997. Wydawnictwo Harmonia.



41.T. Danielewicz, A. Koźmińska., J. Magnuska: Terapia uspakajająca i rozwijająca dla dzieci nerwicowych i dyslektycznych. Metoda leczniczo-pedagogiczna. Warszawa 1981. PTHP.



42.M. Dąbrowska: Moje dziecko jest dyslektykiem. Warszawa 2003. Wydawnictwo "Seventh Sea".



43.M. Dembińska: Domowe zabawy logopedyczne. Warszawa 1994. WSiP.


44.G. Demel: Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola. Warszawa 1994. WSiP.

45. M.Dmochowska :Zanim dziecko zacznie pisać, W-wa 1991, WSiP

46.M.Donaldson ,,Myślenie dzieci”1986 PWN W-wa

47. W.Dutkiewicz ,,Dojrzałośc szkolna o zróżnicowanym poziomie
rozwoju fizycznego”, Kwartalnik Pedagogiczny 1984

48.A. Dzierzanka :,,Rozwój psychomotoryki małego dziecka” W-wa 1975 PZWs

49. J. Dyrda: Style uczenia się dzieci dyslektycznych a wymagania poznawcze szkoły. Gdańsk 2003.Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

50. P.i G. Dennison. Wpływ integracji mózgu na osobowość
i funkcjonowanie człowieka.W-wa 2004 MINK


51.T. Fiutowska: Po nitce do kłębka. Książka dla pięciolatków. Warszawa 1997. Didasco.


52.T. Fiutowska: Po nitce do kłębka. Książka dla sześciolatków. Warszawa 1997. Didasco.

53.Filipczuk H.:,,Rodzice i dzieci w młodszym wieku szkolnym, W-wa 1989, NK

54.G.Gajewska „Ortografek w 2 klasie” NK W-wa 1996 56

55. G. Gajewska „Ortografek w 1 klasie” NK W-wa 1996

56.T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red): Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki. Opole 2003.


57.T. Gąsowska, Z. Pietrzak-Stępkowska: "Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu". Warszawa 1994. WSiP.


58.P. A. Gindrich: Funkcjonowanie psychospołeczne uczniów dyslektycznych. Lublin 2002. Wydawnictwo UMCS.



59. K. Grabałowska, J. Jastrząb, J. Mickiewicz, M. Wojak: Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu. Poradnik metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych. Toruń 1994.Wydawnictwo Dom Organizatora.



60.S.Grabias :Logopedia tom 29. UMCS Lublin 2001


61. E. Gruszczyk-Kolczyńska, K. Dobosz, E. Zielińska: Jak nauczyć dzieci sztuki konstruowania gier. Warszawa 1996. WSiP.



62. E. Gruszczyk-Kolczyńska: Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Warszawa 1997. WSiP.



63.E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska: Dziecięca matematyka. Program dla przedszkoli i placówek integracyjnych. Warszawa 1999.WSiP.



64.E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska: Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli. Warszawa 1997. WSiP.



65.E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska: Dziecięca matematyka. Metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych. Warszawa 2000. WSiP.



66.E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci wolniej rozwijających się. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycieli przedszkola. Warszawa 1999. WSiP.



67.H. Grzelachowska: Głoska a litera. Ćwiczenia dla dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu. Warszawa 1996. Stentor - Wydawnictwo Piotra Marciuszka.



68.E. Górniewicz: Pedagogiczna diagnoza specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Toruń 1998.



69.E. Górniewicz: Trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci. Olsztyn 2000. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.


70.C.Hannford: The Dominance Factor.GOP 2000 Arlington


71.C. Hannaford: Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł. Podstawy kinezjologii edukacyjnej. Warszawa 1995. Oficyna Wydawnicza "Medyk".

72. D. O.Hebb:Podręcznik psychologii.W - wa1969 PWN

73. E.Hornowska :Rysunek postaci ludzkiej wg Goodenough.COMP 1987 Poznań

74.J. Jastrząb: Toruńska szkoła terapeutyczna. Toruń 1997. Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit".

75. J. Jastrząb. Gry i zabawy w terapii pedagogicznej. Warszawa 1994

76. J.Jastrząb: Usprawnienie funkcji percepcyjno – motorycznych dzieci dyslektycznych. Warszawa 1994

77. A.Jurkowski :Ontogeneza mowy i myślenia. W-wa 1975 WsiP


78.B. Kaja: Problemy diagnozy i terapii zaburzeń rozwoju u dzieci w wieku przedszkolnym. Bydgoszcz 1987. WU WSP.



79.B. Kaja: Zarys terapii dziecka. Bydgoszcz 2001. WU AB.


80.B. Kaja: Diagnoza dysleksji. Bydgoszcz - Bydgoszcz 2003.
WU AB.

81.P. Kamyk: Jak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania – wskazówki dla rodziców. Wyd. Synteza Kraków 1993

82.A.Kalinowski :Mamo, tato- bawcie się z nami.NK 1987 W- wa

83.A. Kargulowa (red): Dojrzałość szkolna a jakość startu edukacyjnego. Wrocław 1980. WUW.

84. N.Kephart.:Dziecko opóżnione w nauce szkolnej.WN 1970 W-wa


85. M.Kielar- Turska :Jak pomagać dziecku w poznawaniu swiata?.WSiP1992 W-wa

86. E.Kilińska :Ćwiczenia logarytmiczne.Glottispol 1993 Gdańsk

87. R.KLoppel :Rytmika w wychowaniu i terapii.Rozpoznawanie i korygowanie zaburzeń w zachowaniu dzieci.PnO 1995 W-wa

88. M.Klimowa : Zabawy z moim dzieckiem. Warszawa 1986



89.B. Kopicka-Trębacz, A. Łuczak: Ortografia dla szkoły podstawowej i gimnazjum. Część 2 "rz-ż". Gdańsk 2001. Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.

90. M.Kościelska :Kliniczne kryteria emocji.WSiP 1988 W-wa

91. A.Kozłowska Zaburzenia emocjonalne u dzieci w wieku przedszkolnym.WSiP 1984 W-wa


92.G. Krasowicz-Kupis: Rozwój metajęzykowy a osiągnięcia w czytaniu u dzieci 6-9-letnich. Lublin 1999. Wydawnictwo UMCS.



93. E.Kujawa,M. Kurzyna :Reedukcja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu metoda 18 struktur wyrazowych.WSiP1988
W-wa

94.I. Lewicka :100 technik plastycznych. Warszawa 1967

95.D.Lewis : Jak wychowywać zdolne dziecko.WSiP 1988 W-wa

96. V.Lovenfeld, W. Briittain :Twórczość, a rozwój umysłowy
dziecka.PWN 1977 W-wa

97.A. Luria :Podstawy neuropsychologii.1976 W- wa


98. V.S.Maas :Uczenie się przez zmysły.WSiP 1988 W-wa

99.J.Malendowicz :O trudnej sztuce pisania i czytania. Warszawa 1978

100.A.Matczak :Style poznawcze. Rola indywidualnych preferencji. W-wa1982

101. A.Maurer :Cechy indywidualne, a dojrzałość do nauki matematyki.Psychologia Wychowawcza nr 3

102. Mihilewicz. :Aktualne problemy wspomagania rozwoju dzieci niepełnosprawnych.Impuls Kraków 2000


103.H.Moroz :Rozwijanie pojęć matematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym. W-wa 1982


104.H.Nartowska :Różnice indywidualne, cz zaburzenia rozwoju. WSiP 1980 W- wa

105.H.Nartowska :Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo. PZWL 1972 W-wa.

106.J. Nowak.: Pedagogiczne problemy słuchu fonematycznego. WS i P Bydgoszcz 1992

107.Z. Olejniczak, M.Stępień :Kartkówki z mądrej główki. ANNAŁ Łódź 2002

108. Z.Olejniczak , Stępień M.:Zadania z czytania.ANNAŁ Łódź 2002

109. J.Piaget :Mowa i myslenie dziecka. PWN 1992 W-wa

110. J.Piaget:Narodziny inteligencji dziecka.PWN 1966 W-wa

111. H.Pięta :Zeszyt do ćwiczeń w pisaniu kl.1(25)
Piszę,utrwalam,sprawdzam.
kl.2 z. 134 kl.3 z.3 ŻAK W-wa 2000


112. A.Podgórska : Gramatyka na wesoło.Aksjomat Kraków 2001

113.E. Puchalska , Semadeni Z.:Nauczanie początkowe matematyki.PWN 1984 W- wa

114. Przybysz- Piwkowa :Jak pomóc dziecku w komunikacji werbalnej w poznaniu morfologii jezyka.Gdańsk 1996

115. B.Rocławski:Opieka logopedyczna od poczęcia.Gdańsk Gllotispol 1989

116.B. Rocławski : Słuch fonemowy i fonetyczny. Gdańsk 1990

117. B.Rocławski :Poradnik fonetyczny dla nauczycieli.Gdańsk 1989

118. I.Salach :Propozycje zajęć i zabaw doskonalące umiejętności czytania”.Płock 2002

119. B.Sawa:Jeżeli dziecko źle pisze i czyta.Warszawa WSiP 1987

120. W.Sherborne :Ruch rozwijający dla dzieci.PWN 1977 W-wa

121. E.M. Skorek „Samogłoski-profilaktyka,diagnoza,korekta” IMPULS Kraków 2000

122.Z. Słobodzian :Zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole.WSiP 1977

123.A. Szemińska :Zapisy do klasy 1 szkoły podstawowej.W-wa 1973

124. S.Szuman :O dojrzałości szkolnej dzieci siedmioletnich.W-wa 1970

125. M. Szurniak:Podstawy reedukacji uczniow z trudnosciami w czytaniu i pisaniu .WSiP Warszawa 1987


126. B.Szychowiak :Psychologia dla rodziców.W-wa 1982 NK

125. Z.Tarkowski : Jąkanie wczesnodziecięce. WS i P W-wa 1997

128. W. D. Wall :Twórcze wychowanie w dzieciństwa.PWN1986
W-wa

129.E. Waszkiewicz: Stymulacja psychomotorycznego rozwoju dzieci 6-8 letnich. Warszawa1991

130.E. Waszkiewicz:.Zestaw ćwiczeń do zajęć korekcyjno- kompensacyjnych dla dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa 1994

131.A. Wery :Wychowanie rodzinne.PWN 1988W-wa

132. D.W.Winnicott:,Dziecko, jego rodzina i świat.W w-wa 1993

133.D.W. Winnicott:Rozmawiając z rodzicami.WABW-wa 1993

134. B.Wilgocka- Okoń.Dojrzałość szkolna dziecka, a środowisko. W-wa 1972


135.W. Wygotski :Wybrane prace psychologiczne. W-wa 1972 PWN

136.B.Zakrzewska :Trudności w czytaniu i pisaniu.WSiP 1996
W-wa

137. S.Ziemski :Problemy dobrej diagnozy.W-wa 1973


138. K.W. Vopel:Zabawy, które łączą.JEDNOŚĆ Kielce 2001

Wyświetleń: 0