Osoba I:
Koniec wieku XVIII był tragicznym okresem w dziejach Polski. Wzrost potęgi obcych państw, ich ingerencja w wewnętrzne sprawy naszego kraju, postępująca anarchia, słabość
króla, zdrada interesu państwowego doprowadziły do upadku i wymazania Polski z mapy Europy.
Nie zapobiegły rozbiorom próby reform i Konstytucja 3 Maja ani późniejsza insurekcja kościuszkowska. Zaborcy- Austria, Prusy i Rosja- podzielili nasz kraj między siebie.
Od 1795 roku nasze państwo nie figurowało na żadnej mapie.
Ale już w 1797 roku powstają we Włoszech Legiony Henryka Dąbrowskiego, w których pieśni pojawiają się słowa autorstwa Józefa Wybickiego: " Jeszcze Polska nie umarła".

Hymn narodowy w wykonaniu chóru.

O tym ,że Polska nie umarła, świadczą późniejsze powstania narodowe, które dowodzą, że polscy patrioci nigdy nie pogodzili się z utratą bytu państwowego, że w każdym pokoleniu Polaków budziła się nadzieja odzyskania niepodległości.
Z tą nadzieją wskrzeszenia Polski modlił się na obczyźnie nasz wieszcz narodowy - Adam Mickiewicz i tak pisał:

Osoba II:
" Wszystko, co nasze jest, Ojczyzny jest, wszystko, co naszej ojczyzny jest, wolnych ludów jest (...). A Polak powiada narodom: tam ojczyzna, gdzie źle; bo gdzie tylko w Europie jest ucisk wolności i walka o nię, tam jest walka o Ojczyznę i za tę walkę bić się wszyscy powinni".

Osoba III:
Represje, jakie spotkały naród polski po upadku powstań narodowych, zwłaszcza ze strony Prus i Rosji , były straszne _ zesłania na Sybir, wieloletnia katorga, więzienie, konfiskaty majątków ziemskich, publiczne egzekucje, zamykanie szkół i kościołów polskich , rusyfikacja i germanizacja to cena, jaką płacili Polacy za zrywy niepodległościowe.

Osoba IV:
" O Polsko, święte Twe imię
po cichu i po kryjomu
z trwogą za siebie i innych
szeptano w ojców mych domu.

Prawdziwe jakieś nieprawdy
opowiadano o Tobie -
mówiono, że jesteś święta,
mówiono, że leżysz w grobie.

Podobno w lesie za rzeką
ktoś padł od sołdackiej kuli,
podobno kogoś Kozacy
na śnieg wywlekli w koszuli.

Osoba V:
Podobno we wsi pobliskiej
pałkami zabito chłopa
za to ,że nie chciał się modlić
ani spowiadać u popa.


Pamiętam grozę wiejącą
z niedomówionych słów matki,
kiedy szeptała o grobach
kopanych w śniegach Kamczatki.

Pamiętam, jak wymawiała
Twe imię krwią ubroczone,
na Sybir gnane etapem,
na szubienicę wleczone.

Patrzyłem z trwogą dokoła
i wszędzie widziałem Ciebie -
jaśniałaś glorią najwyższą,
jak Panna Przeczysta w niebie."

Osoba I:
W dniu 1 sierpnia 1914 roku wybuchła pierwsza wojna światowa. Do walki przeciwko sobie stanęli zaborcy ziem polskich - dla Polaków tworzyła się szansa na odzyskanie niepodległości.
Już 6 sierpnia z krakowskich Oleandrów wyruszyła do boju I Kompania Kadrowa. Z pieśnią na ustach maszerowała na Kielce z nadzieją wywołania powstania w zaborze rosyjskim.

Pieśń " Pierwsza kadrowa".

Do walki u boku armii austriackiej stanęli legioniści Józefa Piłsudskiego - I Brygada..

Osoba II:
" Synkowie moi , poszedłem w bój
jak wasz dziadek, a ojciec mój,
jak ojca ojciec i ojca dziad,
co z Legionami przemierzył świat,
szukając drogi przez krew i blizny
do naszej wolnej Ojczyzny!"

Pieśń " My Pierwsza Brygada".


Osoba III:
W Karpatach Wschodnich ciężkie boje toczyła II Brygada Legionów - w śniegach , na przełęczach górskich, w poleskich i wołyńskich błotach niejeden żołnierz znalazł śmierć na polach bitewnych. Zostawały po nich krzyże drewniane.

Osoba IV:
" Wielkie nazwiska i wielkie imiona
Utrwali pamięć w księgach i marmurze.
Lecz twoje imię w zapomnieniu skona
Szary piechurze!
Że ukochałeś żołnierską swobodę ,
Żeś sławę swoją dźwigał w ran purpurze,
Cichą mogiłę zdobędziesz w nagrodę
Szary piechurze!
.......................................................................

W kurhanach ścichnie twoja dola krwawa,
Krzyże się na nich rozsiądą jak stróże,
I jeno w pieśni żyć będzie twa sława,
Szary piechurze!
Inne twe laury i inna twa chwała
Trwalsze niż zgłoski wyryte w marmurze,
Bo w czynach twoich Polska zmartwychwstała.
Szary piechurze!"

Osoba V:
10 listopada 1918 roku przyjechał do Warszawy komendant Józef Piłsudski uwolniony z twierdzy magdeburskiej. Na ulicach stolicy trwało już rozbrajanie Niemców, wystawiono polskie warty i wieszano polskie flagi.
W dniu 11 listopada Piłsudski przejął władzę nad wojskiem, a kilka dni później jako Naczelnik państwa ogłosił rządom mocarstw sprzymierzonych powstanie państwa polskiego.
Dzień 11 listopada 1918 roku został uznany jako pierwszy dzień istnienia wolnej Polski po 123 latach niewoli.

Pieśń "Kasztanka".

Osoba I:
Scalenie ziem polskich w jeden organizm państwowy nie przychodziło łatwo. Trzeba było z bronią w ręku metr po metrze wydzierać ją z obcych rąk. Piękną patriotyczną postawą zapisała się na kartach historii młodzież polska.

Osoba II:
" O mamo ,otrzyj łzy,
z uśmiechem do mnie mów!
...................................

Ja biłem się tak samo
jak starsi, mamo, chwal!
Tylko mi ciebie , mamo,
Tylko mi Polski żal.
Tylko mi ciebie, mamo,
Tylko mi Polski żal!

Z prawdziwym karabinem
u pierwszych stałem czat,
o nie płacz nad swym synem,
że za ojczyznę padł.

Z krwawą na piersi plamą
Odchodzę dumny w dal,
Tylko mi ciebie ,mamo,
Tylko mi Polski żal!"


Osoba III:
I my dzisiaj, gdy żyjemy w wolnej, niepodległej Polsce, gdy obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości - kolejną rocznicę odzyskania suwerenności- powtarzamy za Marią Konopnicką jej piękne słowa:

Wszyscy:
" Nie rzucim ziemi skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy.
Nie damy ,by nas gnębił wróg .
Tak nam dopomóż Bóg!

Nie damy miana Polski zgnieść,
Nie pójdziem żywo w trumnę
Na Polski imię, na jej cześć
Podnosim czoła dumnie.
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg.
Tak nam dopomóż Bóg!"


"Rota" w wykonaniu chóru.


Wykorzystano następujące utwory:
1. Anonim - "Wielkie nazwiska i wielkie imiona(...)"
2. T. Biernacki- "Kasztanka"
3. T. Biernacki, A. Hałaciński - "My, I Brygada"
4. M. Konopnicka - "Rota"
5. A. Mickiewicz- "Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego"
6. A. Oppman - "Orlątko"
7. T. Oster- Ostrowski - "Pierwsza kadrowa"
8. E. Słoński - " O Polsko, święte twe imię"
9. J. Wybicki - "Mazurek Dąbrowskiego
10 J. Żuławski - "Do moich synów"

Opracowanie: Janina Serewko- Wolak

Wyświetleń: 6913