Ze zjawiskiem problemów wychowawczych spotykają się coraz częściej rodzice, opiekunowie prawni, jak również nauczyciele i wychowawcy w szkole, ale także już
w przedszkolu. Często zdarza się, że dziecko może poprawnie funkcjonować w rodzinie, a sprawiać problemy wychowawcze w przedszkolu lub szkole, bywa także odwrotnie. Bywają dzieci, które zarówno w domu jak i w placówce oświatowej wykazują tendencję do stwarzania trudności swoim rodzicom, opiekunom i wychowawcom. Pojęcie trudności wychowawczych bywa często używane zamiennie z terminami: złego przystosowania, zaniedbania moralnego, niedojrzałości społecznej lub niedostosowania społecznego.
Należy dodać, że o trudnościach wychowawczych mówimy wtedy, gdy określone formy zachowania dzieci utrzymują się przez dłuższy czas i gdy pozostają one w wyraźnej rozbieżności z założeniami pedagogicznymi, mocno dezorganizując lub hamując oddziaływanie wychowawcze. Określenie to eliminuje wszelkie drobne
i przejściowe wykroczenia dziecka.
Bardzo istotną kwestią mającą wpływ na trudności wychowawcze dziecka w wieku przedszkolnym są uczucia, jego życie emocjonalne uzewnętrznia się w ruchach, gestach, mimice i całym ekspresyjnym zachowaniu. Są dzieci, u których
nie ukształtowano pojęcia dobra i zła oraz norm moralnych, tak ważnych
w postępowaniu każdego człowieka , nigdy nie zachęcano by były dobre i grzeczne, nikt nigdy ich nie chwalił, że zachowywały się roztropnie i spokojnie, że okazywały wrażliwość na krzywdę .Trudno się dziwić, że dzieci takie stwarzają problemy wychowawcze już w przedszkolu, że wyrastają z nich najczęściej ludzie zimni uczuciowo, obojętni na krzywdę, zdezorientowani w hierarchii wartości.
Jak pisze J.Kamińska-Reyman, niepokojące zachowania dzieci w wieku przedszkolnym, uwzględniając obserwowalne wskaźniki behawioralne, można wyróżnić pewne kategorie. ,,Wśród zachowań dziecka, które budzą niepokój opiekunów, wyróżnia się kilka podstawowych kategorii, jak: nadmierna ruchliwość, płaczliwość, niezręczność ruchowa, nienadążanie, zbytnia zależność, opóźnienie umysłowe, agresja, dziwne zachowania, izolowanie się”
Danuta Siemek uważa ,że przyczyną zachowań trudnych dzieci w wieku przedszkolnym, może być nieprawidłowe dojrzewanie uczuć społecznych wynikających z błędów wychowawczych, popełnianych przez najbliższe otoczenie- najczęściej rodziców i dziadków. Wyręczanie dziecka we wszystkich zajęciach, odsuwanie najmniejszych przykrości i trudności powoduje ,że staje się ono bierne, niechętne do działania, utwierdza w przekonaniu, że jest inne, wyjątkowe i nic nie musi robić, zatem takie dzieci określa się mianem dzieci trudnych do współdziałania, czyli niedojrzałych pod względem emocjonalno-społecznym .
Niewątpliwie dziecko, które przejawia niepokojące zachowania, potrzebuje pomocy. Wiele zależy tu od postawy rodziców i profesjonalizmu nauczycieli w przedszkolu. Można bowiem zapobiec wielu trudnościom dziecka w rozwoju umiejętności społecznych. Podstawą jest uczenie samodzielności, tak aby mogło czerpać przyjemność ze zdobywanych doświadczeń. Dorośli powinni dostosować wymagania do możliwości dziecka, a także chronić przed traumatycznymi wydarzeniami, wspierając w sytuacjach trudnych. Ważne jest, aby bliskie osoby obdarzały dziecko życzliwą uwagą, a także umożliwiały mu nawiązywanie kontaktów społecznych.
Terapię pedagogiczną należy rozpatrywać zarówno w kategoriach procesu dydaktycznego, jak i w kategoriach procesu wychowania. Celem nadrzędnym terapii jest stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego dzieci z utrudnieniami rozwojowymi na miarę ich możliwości.
Na podstawie opinii placówki specjalistycznej dziecko może zostać zakwalifikowane do odpowiedniego rodzaju zajęć terapeutycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, dydaktyczno-wyrównawczych, terapii logopedycznej, gimnastyki korekcyjnej, zajęć socjoterapeutycznych.
Dobre rezultaty daje również nawiązanie bliższego kontaktu z dzieckiem
i ukazywanie mu w drodze indywidualnych kontaktów, rozmów szkodliwości jego postępowania, wskazane jest wykorzystywanie filmów, wycieczek do kształtowania pożądanych postaw.
Niepowodzenia i trudności wychowawcze spowodowane wewnętrznym niepokojem czasem upatrujemy w innych osobach lub zdarzeniach, czy nawet doszukujemy się winy w losie , który nas prześladuje. Rozwiązanie trudnych emocjonalnych sytuacji może się okazać przyjemne a nawet radosne dzięki bajkom terapeutycznym. Bajki terapeutyczne pozwalają bez lęku spojrzeć na swoje problemy i uczą, jak pomagać sobie samemu w trudnych sytuacjach.
Podsumowując na zakończenie dodam jeszcze, że praca z dzieckiem sprawiającym trudności, jest pracą długoterminową, musi być prowadzona w sposób konsekwentny, zadania stawiane dziecku muszą być dostosowane do możliwości intelektualnych i emocjonalnych dziecka. Aby działania przyniosły pożądany efekt, niezbędna jest współpraca przedszkola i rodziców, taki sam kierunek pracy obu środowisk, jak również wymiana spostrzeżeń, obserwacji, doświadczeń.

Wyświetleń: 0