Identyfikacja problemu - Problem dotyczy uczennicy u której można zaobserwować kłopoty emocjonalne i zdiagnozowanie ich przyczyny ze względu na brak stabilności w rodzinie. Anastazja jest obecnie uczennicą 1 klasy szkoły zawodowej. Jest to dziewczyna z patologicznej rodziny. Aktualnie mieszka w internacie. Od początku edukacji nie odstawała od reszty. Nie sprawiała problemów wychowawczych. W zespole klasowym była akceptowana. Wywiązywała się z powierzonych jej zadań. Jej wyniki w nauczaniu były na średnim poziomie. Dziewczyna pochodzi z rodziny objętej opieką kuratora sądowego. Chociaż nie można było bezpośrednio zauważyć co się z nią dzieje - wystąpiły pewne symptomy które mogły by zaniepokoić pedagogów szkolnych. Dziewczyna była zamknięta w sobie, zamyślona i jakby nieobecna. Wstydziła się korzystać z pomocy - z darmowych obiadów na stołówce, darmowych podręczników czy innych pomocy materialnych. Dopiero po czasie zaczynała to akceptować. Można zauważyć, że Anastazja na tle swoich koleżanek jest dużo bardziej poważna. Jej słabe wyniki w nauce były skutkiem problemów w domu.
Geneza i dynamika zjawiska - Przed rozpoczęciem działań należy zapoznać się z sytuacją rodzinną dziewczyny. Należy również uwzględnić rozmowę z kuratorem rodziny. Aktualnie Anastazja mieszka w internacie, niestety na weekendy musi wracać do domu. Często nie ma gdzie wrócić i za co opłacić internatu. Pomaga w rodzinie - za co dostaje nocleg i pieniądze. Z praktyk dostaje około 100 zł. Internat kosztuje 350 zł. Dom rodzinny dziewczyny zamieszkiwany jest przez ojca alkoholika. Panują w nim tragiczne warunki - pleśń, brud, wyłamane drzwi. W domu jest bardzo zimno, nie jest ogrzewany. Łazienka jest w złym stanie, nie ma ubikacji. Na podłodze znajdują się sterty brudnych ubrań. Matka Anastazji mieszka i pracuje w Niemczech, jest zatrudniona nielegalnie, przez to dziewczyna nie może starać się o alimenty. Matka nie pomaga jej w żaden sposób. Dziewczyna ma lepszy kontakt z ojcem - on czasami pomaga jej finansowo. Jej matka oddała młodszą siostrę do rodziny zastępczej. Z rozmowy z nią wynika, że Anastazja jest również córką innego mężczyzny, który się nią nie interesuje. Kiedy matka przyjeżdża do domu rodzinnego, ojciec ją przyjmuje. Razem spożywają alkohol, awanturują się i biją aż stracą wszystkie pieniądze. Siostra Anastazji mieszka z trójką dzieci w mieszkaniu socjalnym, jest również objętą opieką kuratora rodzinnego. Nie radzi sobie z problemami, nadużywa alkoholu i narkotyków. Dziewczyna gdy przyjeżdża do siostry jest wykorzystywana, zostawiana z dziećmi. Często zabierane jej są pieniądze. Anastazja ma jeszcze dwóch braci. Jeden z nich znajduje się w pobliskim zakładzie karnym, drugi natomiast wyjechał za granicę i nie ma z nim kontaktu. Tak naprawdę nie ma gdzie wracać na weekendy. Z rozmowy z dziewczyną wynika, że nie ma w nikim wsparcia. Chciałaby móc zostawać na weekendy w internacie. Anastazja często zostaje u znajomych, czasami u ciotek. Ciotki według dziewczyny nie chcą jej przyjmować i jej pomagać ponieważ mają ''swoje problemy''. Powinno się porozumieć z wychowawcą, kuratorem i psychologiem i pomóc dziewczynie. Jej problemy są zbyt duże jak na osobę w wieku 17 lat.
Znaczenie problemu - Dodatkowej wiedzy na temat rodziny dysfunkcyjnej poszukiwać można w internecie i literaturze. Dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej doświadcza stresu i napięcia oraz trudnych emocji. Nie wie co ma ze sobą zrobić. Koncentruje swoje myśli wokół członków rodziny i odczuwa wymagania nie adekwatne do wieku - pomoc ojcu, siostrze i jej dzieciom, bratu w więzieniu. Dla osoby w tak trudnym okresie rozwoju, kiedy poszukuje własnej drogi i przeżywa wewnętrzne konflikty, ważne jest głównie poczucie bezpieczeństwa, zrozumienie ze strony bliskich i przekonanie, że może liczyć na wsparcie. Niestety dziewczyna nie otrzymuje tego wsparcia od żadnego z członków rodziny. Narastające problemy mogą powodować różne reakcje i zaburzenia rozwoju emocjonalnego. Rozmyślanie o kłopotach domowych w szkole, niepewność tego gdzie pójdzie się po wyjściu z internatu, brak wsparcia - odzwierciedla się w osiąganych przez ucznia wynikach. Rodzina dysfunkcyjna dostarcza dziecku doświadczeń urazowych, nie wspomaga w pokonywaniu zadań rozwojowych, nie zaspakaja potrzeb dziecka i narusza jego granice poprzez np. agresje słowną, fizyczną.
Prognoza
-negatywna
Gdyby działania profilaktyczno - opiekuńcze nie zostały wdrożone, mogłoby to spowodować pogorszenie się stanu emocjonalnego uczennicy. Dziewczyna stać się może agresywna, bezradna, niepewna, z poczuciem winy. To z kolei mogłoby uruchomić reakcje na niezaspokojone potrzeby. W konsekwencji spowodować depresję lub bunt, szukanie zrozumienia w destrukcyjnej grupie rówieśniczej, poszukiwanie rozwiązań w zachowaniach demoralizujących, popadanie w nałogi, rezygnacje ze szkoły.
-pozytywna
Oddziaływania na rodziców i rodzeństwo poprzez wizyty kuratora w domu oraz rozmowy z nimi mogły by wpłynąć na złagodzenie konfliktów. Staranie się o alimenty od rodziców dla dziewczyny lub innego rodzaju zapomogi, dzięki którym Anastazja nie będzie musiała martwić się o pieniądze na internat i jedzenie. Zajęcia psychoedukacyjne dla dziewczyny oferowane przez szkołę lub internat mogą wyposażyć ją w umiejętność radzenia sobie z problemami i wiarę we własne możliwości. Wizyta u psychologa uświadomi jej jak działać w kryzysowych sytuacjach, przygotuje ja do prawidłowego funkcjonowania w życiu dorosłym.
Propozycje rozwiązania - Cele działań to:
-wykształcenie u rodziców dziewczyny większej świadomości na temat wad rodziny dysfunkcyjnej i wzbudzenia odpowiedzialności za kształt funkcjonowania rodziny oraz zachęcenie do łagodzenia napięć w rodzinie dla dobra ogółu.
- wspieranie wychowawcy w kształtowaniu się pozytywnej atmosfery w grupie.
- wyposażenie dziewczyny w wiedzę i umiejętności w zakresie radzenia sobie ze stresem i trudnościami oraz uświadomienie jej przed niebezpieczeństwami wynikającymi ze strony środków uzależniających.
-wzmocnienie psychiki dziewczyny poprzez działania terapeutyczne.
- załatwienie dziecku bezpiecznego miejsca pobytu w godnych warunkach.
- załatwienie dziecku środków na utrzymanie.
Aby zrealizować postanowione cele należy:
- obserwować dziewczynę by dokonywać ciągłej diagnozy jej aktualnego stanu emocjonalnego i prośba o współprace w działaniu wychowawce szkolnego i wychowawce z internatu.
-zapraszanie Anastazji na indywidualne rozmowy.
- utrzymanie kontaktu z kuratorem rodzinnym.
-przeprowadzenie zajęć w klasie na temat profilaktyki uzależnień.
- pomoc terapeutyczna dla dziewczyny oraz cykliczne spotkania z psychologiem.
Wdrażanie oddziaływań - Działając na kilku płaszczyznach mamy większe prawdopodobieństwo sukcesu. Najważniejsze było zintensyfikowanie pomocy dziewczynce w łagodzeniu źródeł jej kłopotów, a więc poprawy sytuacji finansowej oraz zapewnienia bezpiecznego miejsca na powroty do domu w weekendy. Jak i złagodzenie sytuacji rodzinnej. Realizując te działania należy skorzystać z pomocy kuratora społecznego. Pani kurator prowadziła rozmowy z rodzicami wspomagając ich decyzje. Zachęcała ojca jak i matkę do poddania się terapii odwykowej. Sugerowała terapie dla małżeństw. Rodzice nie skorzystali z niczego. Ważnym elementem działań było wyposażenie uczennicy w wiedzę i umiejętności psychospołeczne oraz radzenie sobie z trudnościami i stresem na cyklu zajęć psychoedukacyjnych. Przeprowadzenie zajęć w klasie Anastazji było kolejnym ważnym działaniem. Dzięki współpracy z wychowawcą Arlety możliwa była poprawa jej ocen w szkole oraz dbanie o jej pozytywny nastrój. Anastazja uczęszczała na terapie z psychologiem, na co pozwolenie wydał sąd. Udało się je uzyskać przy pomocy kuratora. Podczas indywidualnych spotkań z Anastazją odbywały się rozmowy o emocjach i postępach w pracy. Należało stwarzać jej okazje do rozmawiania o troskach i pomoc w wyrabianiu akceptacji własnych emocji. Dzięki tym oddziaływaniom Anastazja czuła się nieco silniejsza niż dotychczas.
Efekty oddziaływań - Proces zwiększania wiary we własne siły był łatwy do zauważenia. Anastazja radośniej opowiadała o sytuacji w domu, chciała się od niego odciąć. Cieszyła się z tego, że posiada pokój w internacie a na weekendy udaje się do babci, która ma własne małe mieszkanie. Rodzice zostali zmuszeni do płacenia alimentów, dzięki czemu Anastazja nie martwi się o zapłacenie za internat. Anastazja czuje się pewna w klasie. Ma leprze wyniki w nauce. Może liczyć na przyjaciółkę z którą mieszka w internacie. Towarzyszy jej mniejsze napięcie niż kiedyś. Nie popadła w uzależnienia i zachowania demoralizujące. Obecnie rzadziej potrzebuje pomocy. Czuje się niezależna. Czasem nadal skarży się na sytuacje rodzinna ale powoli zaczyna akceptować te problemy i odcina się od nich. Zachowuje dystans.

Wyświetleń: 0