Dział: SOLE

Temat: OTRZYMYWANIE SOLI W REAKCJACH TLENKÓW METALI
Z KWASAMI.

Cele operacyjne:
Uczeń powinien:
-podać jak reagują tlenki metali z kwasami
-podać produkty reakcji
-zapisać równania reakcji tlenków metali z kwasami i
tlenków niemetali z zasadami
-zaproponować różne metody otrzymywania wybranej soli

Metoda:
–problemowa z zastosowaniem eksperymentu.

Forma realizacji:
–ćwiczenia laboratoryjne w grupach równym frontem.

Pomoce i środki dydaktyczne:
-1% alkoholowy roztwór oranżu metylowego, rozcieńczony roztwór kwasu solnego, rozcieńczony roztwór kwasu azotowego, woda wapienna, tlenek wapnia, tlenek magnezu ; probówki, rurki.

Przebieg lekcji

Część nawiązująca:
1.Czynności organizacyjne – sprawdzenie obecności.
2.Sprawdzenie zadania domowego i rozwiązanie problemów,
które sprawiły uczniom kłopoty.
3.Powtórzenie wiadomości:
-z czego zbudowana jest cząsteczka soli?
-czy sole przewodzą prąd elektryczny?
-dlaczego sole przewodzą prąd elektryczny?
-jakie są produkty dysocjacji soli?
-co to są wskaźniki?
-jak zachowuje się oranż metylowy w środowisku kwaśnym,
zasadowym i obojętnym?
-jakie metody otrzymywania soli poznaliśmy dotychczas?
-jakie są produkty reakcji metali z kwasami?
-jak reagują metale szlachetne z kwasami?
4.Nawiązanie do nowej lekcji - omówienie sposobu opisywania doświadczeń chemicznych.


Część właściwa:
Uczniowie otrzymują poniższe instrukcje do doświadczeń. Samodzielnie wykonują je, formułują obserwacje i próbują zapisywać równania reakcji. Po każdym eksperymencie jest odczytywana obserwacja i zapisywane odpowiednie równanie reakcji. Uczniowie dokonują samooceny, nanoszą poprawki na swoim sprawozdaniu z wykonanego doświadczenia.

DOŚWIADCZENIE I
Reakcja tlenku wapnia z kwasem solnym w obecności oranżu metylowego;

Sprzęt: probówka
Odczynniki: roztwór wodny kwasu solnego, tlenek wapnia, oranż metylowy
Sposób wykonania: Do probówki wlej niewielką ilość (do wysokości 1 cm) kwasu solnego. Dodaj 2-3 krople oranżu metylowego, następnie dodawaj powoli tlenek wapnia. Obserwuj zachodzące zmiany.

Spostrzeżenia:
Roztwór zmienia zabarwienie z różowego na żółty.
Wniosek:
Tlenek wapnia reaguje z kwasem solnym.
CaO + 2 HCl  CaCl2 + H2O

DOŚWIADCZENIE II
Reakcja tlenku magnezu z kwasem azotowym(V)w obecności oranżu metylowego;
Sprzęt: probówka
Odczynniki: roztwór wodny kwasu azotowego (V) , tlenek magnezu, oranż metylowy
Sposób wykonania: Do probówki wlej niewielką ilość (do wysokości 1 cm) kwasu azotowego(V). Dodaj 2-3 krople oranżu metylowego, następnie dodawaj powoli tlenek magnezu. Obserwuj zachodzące zmiany.

Spostrzeżenia:
Roztwór zmienia zabarwienie z różowego na żółty.
Wniosek:
Tlenek magnezu reaguje z kwasem azotowym (V ).
MgO + 2 HNO3  Mg (NO3)2 + H2O

Sformułowanie wniosku ogólnego :
tlenek metalu + kwas  sól + woda

DOŚWIADCZENIE III
Reakcja dwutlenku węgla z zasadą wapniową.
Sprzęt: probówka, rurka
Odczynniki: woda wapienna, powietrze wydychane z płuc
Sposób wykonania: Do probówki wlej niewielką ilość (do wysokości 2 cm) wody wapiennej, a następnie za pomocą rurki wdmuchuj do probówki powietrze z płuc. Obserwuj zachodzące zmiany.
Spostrzeżenia:
Woda wapienna mętnieje.
Wniosek:
Wodorotlenek wapnia reaguje z dwutlenkiem węgla.
Ca (OH )2 + CO2  CaCO3 + H2O

Podanie wniosku ogólnego:
bezwodnik kwasowy + zasada  sól + woda

Integracja i rekapitulacja wiedzy – Uczniowie proponują instrukcję do doświadczenia: Otrzymywanie siarczanu (VI) wapnia.

Zadanie pracy domowej – podręcznik Chemia Nowej Ery Str. 104 zad. 2

Wyświetleń: 0