„Dziś zmartwychwstałaś, Polsko Odrodzona!”
Narrator

Zanim nadszedł upragniony dla Polaków dzień niepodległości – 11 listopada 1918 r. – nasz raj znajdował się 123 lata pod zaborami. Ponad 200 lat temu, po latach świetności i potęgi Polska utraciła suwerenność. Nasza ojczyzna znajdowała się pod zaborami.
Polskę wykreślono z mapy Europy, lecz nie wymazano jej z serc Polaków. Tragedia rozbiorów i utrata niepodległości nie załamały narodu polskiego. Jego wola przetrwania i uparte dążenie do odzyskania wolności stały się podstawą do odrodzenia wolnej Ojczyzny. Zaborcy próbowali narzucić Polakom swoją kulturę, język i obyczaje. Społeczeństwo polskie podjęło walkę z wrogiem , próbując ratować Ojczyznę. Nasi przodkowie wszelkimi możliwymi sposobami walczyli o zachowanie polskości. Walczyli w kraju i na emigracji. Przypomnieli całemu światu, że „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy…”

Recytacja 1

Do kraju , gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów nieba…
Tęskno mi, Panie…

Do kraju tego, gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie, Bo wszystkim służą…
Tęskno mi, Panie…

Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony
Są – jak odwieczne Chrystusa wyznanie:
„Bądź pochwalony!”
Tęskno mi, Panie…


Recytacja 2
Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe!
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkosze prawdziwe.
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.
Narrator

Kiedy latem 1914 r. wybuchła wielka wojna narodów – I wojna światowa – w sercach Polaków zapłonęła nadzieja, że nadchodzi godzina wyzwolenia. Trzy państwa zaborcze stanęły po przeciwnych stronach frontu. Oznaczało to koniec ich współpracy i ułatwiało walkę o wolność. Już w sierpniu 1914 r. utworzona przez J. Piłsudskiego I Kompania Kadrowa wyruszyła z krakowskich Oleandrów do Królestwa Polskiego, by wzniecić tam powstanie zbrojne. W czasie wojny nasi przodkowie walczyli w szeregach wielu polskich jednostek. Walczyli w mundurach polskich, rosyjskich, niemieckich, austriackich, francuskich na ziemiach polskich i poza ich granicami. Musieli niestety walczyć u boku wrogich armii, tocząc bratobójcze boje, przelewając krew swoich rodaków.
„Rozkaz na pierwszą rocznicę wybuchu wojny” wydany przez J. Piłsudskiego w Ożarowie pod Lubartowem w 1915 roku.

Recytator 3
Żołnierze!!!
Z garścią małą ludzi, źle uzbrojonych i wyposażonych, rozpocząłem wojnę. Cały świat stanął wtedy do boju. Nie chciałem pozwolić, by w czasie, gdy na żywym ciele naszej ojczyzny miano wyrąbać mieczami nowe granice państw i narodów, samych tylko Polaków przy tym brakowało.
Nie chciałem dopuścić, by na szalach losów, wiążących się nad naszymi głowami, na szalach, na które miecze rzucono, zabrakło szabli polskiej!
Że szabla nasza była mała, że nie była godna wielkiego, 20 – milionowego narodu, nie nasza w tym wina. Nie stał za nami naród, nie mający odwagi spojrzeć olbrzymim wypadkom w oczy i oczekujący w biernej „neutralności” jakiejś dla siebie od kogoś „gwarancji”.
„Chłopcy! Naprzód! Na śmierć czy życie, na zwycięstwo czy na klęski – idźcie czynem wojennym budzić Polskę do zmartwychwstania!”

Żołnierz 1
Rozdzielił nas, mój bracie, zły los
i trzyma straż,
w dwóch wrogich sobie szańcach
patrzymy śmierci w twarz.

W okopach pełnych jęków
wsłuchani w armat huk
stoimy na wprost siebie
ja – wróg twój, ty – mój wróg!

Las płacze, ziemia płacze,
świat cały w ogniu drży,
w dwóch wrogich sobie szańcach
stoimy - ja i ty!

Żołnierz 2

Zaledwie wczesnym rankiem
armaty zaczną grać,
ty świstem kul morderczym
o sobie dajesz znać.

Na nasze niskie szańce
szrapnelów rzucasz grad
i wołasz mnie i mówisz:
to ja – twój brat, - twój brat!

Las płacze, ziemia płacze,
w pożarach stoi świat,
a ty wciąż do mnie mówisz:
to – ja twój brat, - twój brat!






Żołnierz 3

O, nie myśl o mnie, bracie
w śmiertelny idąc bój,
i w ogniu moich strzałów
jak rycerz mężnie stój!

A gdy mnie z dala ujrzysz,
od razu bierz na cel
i do polskiego serca
moskiewską kulą strzel.

Bo wciąż na jawie widzę
i co noc mi się śni,
że ta, co nie zginęła,
wyrośnie z naszej krwi.


Recytator 4

Pod krzyżem stanął żołnierz Legionu,
by znad mogiły poległych współbraci
westchnąć nad nimi w modlitwie do tronu
tego, co jeden krew im zapłaci.

Recytator 5

„Panie, coś zmarł na szczycie Golgoty,
dla szczęścia świata przelałeś krew drogą,
przytul ku sobie bezdomne sieroty,
które prócz Ciebie nie mają nikogo.

Patrz, w tej mogile leżą polskie dzieci,
wszyscy zaledwie u życia zarania,
ginęli z wiarą, że wreszcie zaświeci
znad ich mogiły słońce zmartwychwstania.

I dokąd, Panie, mogiły róść będą?
Dokąd krew polska, ofiarna popłynie?
Kiedy przestanie być Polak przybłędą?
Kiedy osiądzie we własnej krainie?”
Narrator

Nadeszła wreszcie jesień 1918 roku. Polacy przystąpili do rozbrajania żołnierzy austriackich i niemieckich. Starali się walczyć z nimi. Pozwalali im wrócić do swoich krajów. Politycy zaczęli tworzyć pierwsze polskie ośrodki władzy. Z więzienia w Magdeburgu powrócił do kraju J. Piłsudski. To właśnie jemu, jako człowiekowi o wielkich zdolnościach i największym wówczas autorytecie, przekazana została władza wojskowa. Tego samego dnia zaczęto rozbrajać żołnierzy niemieckich w Królestwie Polskim, a na froncie zachodnim podpisano zawieszenie broni. Stało się to 11 listopada 1918 roku. Dzień ten uznano później za symboliczną datę odzyskania niepodległości i święto narodowe.
Polska powstająca po 123 latach niewoli miała jeszcze przed sobą trudne lata. Polacy musieli walczyć w powstaniach i wojnie z Rosją bolszewicką. Polska była już jednak wolna. Po wielu latach odzyskała niepodległość.


Recytator 6

Mówiono, żeś jest „pawiem i papugą”…
Byłaś samotna i przez świat wzgardzona,
gdy na niewolę skazano Cię długą.
Dziś zmartwychwstałaś Polsko Odrodzona!

Tęczą dwubarwną zalśniłaś nad nami,
biało – czerwoną mgłą się rozpościerasz.
Ci, co nad losem Twym płakali długo,
już nie pozwolą, byś miała umierać!

Będziesz wspaniała znowu i bogata,
jak wówczas, gdy Jagiełły trwało panowanie.
Śpiew modlitewny sprzed ołtarzy wzlata:
„Wróconą wolność racz zachować Panie!”


Narrator

Dziś często nie zdajemy sobie sprawy, jak ogromne i trudne problemy stanęły przed Polakami u progu wolności. Jak wiele potrzeba było ich do rozwiązania: pracy i pieniędzy, myśli politycznej i ekonomicznej, inicjatywy i codziennego trudu.
Dziś, w …… rocznicę odzyskania niepodległości, warto zwrócić się wdzięczną myślą ku naszym dziadkom i pradziadkom, wspomnieć, jak z patroityzmu i entuzjazmu, z walki i idei wyłoniła się Polska.

Białe róże (rozkwiatają pąki białych róż) – pieśń patriotyczna
tekst piosenki chwyty
a E a
Rozkwitają pąki białych róż,
F C
Wróć, Jasieńku, z tej wojenki już,
G C
Wróć, ucałuj, jak za dawnych lat,
E a E
Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat.
F C
Wróć, ucałuj, jak zadawnych lat,
a d E7 a
Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat.


Kładłam ci ja idącemu w bój,
Białą różę na karabin twój,
Nimeś odszedł, mój Jasieńku, stąd,
Nimeś próg przestąpił, kwiat na ziemi zwiądł.

Ponad stepem nieprzejrzana mgła,
Wiatr w burzanach cichuteńko łka.
Przyszła zima, opadł róży kwiat,
Poszedł w świat Jasieńko, zginął za nim ślad.

już przekwitły pąki białych róż
przeszło lato jesień zima już
Cóż ci teraz dam, Jasieńku, hej,
Gdy z wojenki wrócisz do dziewczyny swej.

hej dziewczyno ułan w boju padł
choć mu dałaś białej róży kwiat
czy nieszczery był twej dłoni dar
czy też może wygasł twego serca żar

w pustym polu zimny wicher dmie
już nie wróci twój Jasieńko , nie
śmierć okrutna zbiera krwawy lud
zakopali Jasia twego w ciemny grób

Jasieńkowi nic nie trzeba już,
Bo mu kwitną pąki białych róż,
Tam pod jarem, gdzie w wojence padł,
wyrósł na mogile białej róży kwiat.

Nie rozpaczaj, lube dziewczę, nie,
W polskiej ziemi nie będzie mu źle.
Policzony będzie trud i znój,
Za Ojczyznę poległ ukochany twój.








Katarzyna Heller

Wyświetleń: 0