PROGRAM WŁASNY
ZAJĘĆ KOŁA MUZYCZNEGO

"Muzyka jest w nas"









Wstęp
Program jest przeznaczony dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, którzy chcą rozwijać swoje zainteresowania muzyczne w formie aktywności wokalnej i instrumentalnej. Program zakłada realizację treści w okresie jednego roku szkolnego w wymiarze jednej godziny tygodniowo, bądź, jeśli zajdzie taka potrzeba w związku z przygotowaniem uczniów do apeli, konkursów - dwóch godzin tygodniowo. Dostosowany jest do możliwości uczniów zarówno zdolnych oraz o obniżonych możliwościach wokalnych. W tym przypadku zajęcia ukierunkowane są na indywidualną przede wszystkim pracę z dzieckiem, wynikającą z jego potrzeb emocjonalnych. W ramach zajęć uczniowie będą mogli rozwijać swoje zamiłowania do śpiewu i gry na instrumentach muzycznych.
Decydując się na formę i rodzaj zajęć wzięłam przede wszystkim pod uwagę:
- zainteresowania i możliwości uczniów
- specyfikę i warunki pracy szkoły
- oczekiwania rodziców
Każde dziecko ma wrodzony potencjał artystyczny i w tym należy je wspierać. Dbałość o rozwój estetyczny wychowanków i kształtowanie ich pozytywnego stosunku do sztuki nie zawsze jest doceniana, a przecież ma ogromny wpływ na wychowanie młodego człowieka. Poszukiwanie metod oddziaływania na dzieci w taki sposób, by zrozumiały muzykę, reagowały na nią, by stawała im się bliższa, nie jest zadaniem łatwym.
Program proponuje realizację treści kształcenia poprzez wyrobienie w młodych ludziach wrażliwości na muzykę, przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze, kształtowania zainteresowań i uzdolnień muzycznych. Uczniowie po zakończeniu edukacji powinni posiadać umiejętność posługiwania się głosem, grą na wybranych instrumentach, mieć opanowany repertuar piosenek związanych z kalendarzem imprez szkolnych.








2. CELE PROGRAMU:

Głównym celem programu jest stymulowanie rozwoju dziecka w oparciu o wielostronną aktywność inspirowaną muzyką.
Zajęcia szkolnego koła przeznaczone są dla uczniów pragnących rozwijać swoje zamiłowania do śpiewu i gry na instrumentach.
Zainteresowanie uczniów śpiewem i innymi formami aktywności muzycznej zamierzam osiągnąć m.in. poprzez:
- atrakcyjny i zarazem wartościowy repertuar,
- ciekawy sposób prowadzenia zajęć z zastosowaniem integracji form - nie tylko śpiew,
- udział w różnego rodzaju konkursach, festiwalach i przeglądach,
- unikanie schematycznego prowadzenia zajęć.
Uczestnictwo w zajęciach koła muzycznego uwzględniłam w Przedmiotowych Zasadach Oceniania i ma wpływ na ocenę półroczną i końcową z muzyki.


OGÓLNE CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA:

Podstawowym celem zajęć koła muzycznego jest rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań oraz uzdolnień muzycznych.
Do ważnych celów należą również: rozwijanie muzykalności, rozbudzanie radości i zadowolenia wynikającego z uczestnictwa w kole muzycznym, rozwijanie wrażliwości artystycznej i emocjonalnej, rozwijanie umiejętności słuchania muzyki, przygotowanie uczniów do solowych występów na apelach, konkursach szkolnych i wojewódzkich. Doskonalenie pozytywnych cech takich, jak: kreatywność, cierpliwość, wytrwałość. Wzmacnianie w uczniach poczucie własnej wartości. Ostatecznym celem nauczania z pewnością będzie wszechstronny rozwój pełnej i twórczej osobowości ucznia.

SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA:

- kształcenie głosu i umiejętności posługiwania się nim,
- kształcenie zainteresowań i upodobań muzycznych,
- poznanie techniki i nauka gry na wybranych instrumentach,
- śpiewanie piosenek przy akompaniamencie,
- doskonalenie zasad pisma nutowego,
- poznanie różnych typów piosenek w tym pieśni religijnych i patriotycznych,
- kształcenie wrażliwości intonacyjno - emisyjnej
- dostarczanie radości ze wspólnego śpiewania i muzykowania, a także pozytywnych przeżyć związanych z występami oraz możliwością wykazania się własnymi umiejętnościami - przygotowanie uczniów do występów solowych, rozwijanie wrażliwości emocjonalnej, przełamanie nieśmiałości podczas prezentowania możliwości solowych uczniów,
- tworzenie improwizacji, ilustrowania muzyki ruchem,
- wdrażanie uczniów do aktywności artystycznej i kulturalnego wykorzystania wolnego czasu,
- opanowanie różnorodnego repertuaru piosenek związanych z kalendarzem imprez szkolnych,
- odreagowanie negatywnych emocji, uzyskanie stanu relaksu organizmu.


3. TREŚCI KSZTAŁCENIA

Tematyka zajęć jest ściśle skorelowana z aktualnymi potrzebami uczniów i ukierunkowana jest na przygotowanie uczniów do apeli, konkursów szkolnych i wojewódzkich oraz stan emocjonalny dziecka podczas zajęć.
Oddziaływania muzyczne (śpiew, gra na instrumentach, ruch) na uczniów niepełnosprawnych intelektualnie należy opierać na melodiach dziecięcych, ludowych, popularnych, patriotycznych i kolędach. One prawdziwie aktywizują i uwrażliwiają muzycznie. Dają energię emocjonalną poprzez łatwość w odbiorze: słuchowym, śpiewu, gry instrumentalnej oraz w transformacji ruchowej.
Warto też wspomnieć, że zastosowanie różnych form aktywności muzycznych, zabawy i tańca, uzależnione jest od rozwoju psychoficznego dzieci, które w kontaktach z zabawą, muzyką i tańcem są bardziej aktywne i łatwiej nawiązują przyjaźnie. Aktywność muzyczna wpływa w znacznym stopniu na polepszenie koncentracji, ogranicza nadpobudliwość ruchową, pomaga przełamać barierę wstydu. Dzieci w kontaktach z muzyką mają lepszą możliwość wyrażania swoich uczuć, emocji i komunikowania tych stanów otoczeniu.
Program zakłada realizację następujących form aktywności muzycznej:

Doskonalenie umiejętności wokalnych

1. Nauka śpiewania piosenek oraz pieśni religijnych - tematyka utworów wybierana jest przez ucznia i nauczyciela, przy akompaniamencie, rzadziej za pomocą gotowych podkładów muzycznych.
2. Nauka i doskonalenie utworów w celu zaprezentowania ich podczas apeli oraz konkursów szkolnych i wojewódzkich.
3. Ćwiczenia emisyjne głosu.
4. Prawidłowy oddech, postawa śpiewacza - rozwijanie umiejętności wokalnych dziecka, stosowanie prawidłowego oddechu podczas wykonywania ćwiczeń.
Repertuar utworów:
- pieśni patriotyczne i okolicznościowe,
- melodie dziecięce i kolędy
- piosenki popularne i młodzieżowe,
- pieśni artystyczne i ludowe,
- utwory popularne

Gra na instrumentach

Możliwości nauczenia się gry na instrumentach muzycznych przez dzieci niepełnosprawne intelektualnie są ograniczone. Opanowanie gry wymaga pełnej sprawności intelektualnej (w tym dobrej motoryki rąk i palców). Niezbędny jest również talent muzyczny objawiający się m.in. poczuciem rytmu, wrażliwością na wysokość dźwięku, pamięcią muzyczną. Dlatego dzieci z niepełnosprawnością nie mogą grać na tradycyjnych instrumentach muzycznych, takich jak instrumenty strunowe, dęte czy klawiszowe. Dodatkową przeszkodą jest zapis nutowy, którego opanowanie przekracza możliwości poznawcze dzieci niepełnosprawnych intelektualnie. Posługiwanie się instrumentami muzycznymi przez dzieci niepełnosprawne należy rozumieć jako muzykowanie w ograniczonym zakresie. Ucząc gry na instrumentach, bezwzględnie będę pamiętała o tym, że możliwości uczniów są zróżnicowane, wobec czego każdy uczeń powinien być traktowany indywidualnie. Muzykowanie ma mieć przede wszystkim charakter kreacyjny, pełniący w pierwszej kolejności funkcję terapii, a później edukacji muzycznej.

Ruch przy muzyce

Kolejną formą aktywności na zajęciach kółka muzycznego będzie ruch z muzyką.
1. Reagowanie ruchem na muzykę (szybka, wolna, cicha, głośna) - rozwijanie wrażliwości na dynamikę i tempo.
2. Polskie tańce narodowe.
3. Zabawy taneczne - ćwiczenie i zabawy rytmiczne
Ruch przy muzyce wprowadza do zajęć zabawę i odprężenie. Daje możliwość radosnego i spontanicznego „wyżycia się”. Na zajęciach, ekspresja ruchowa będzie głównie polegała na nauce podstawowych elementów tańców narodowych.

Słuchanie muzyki

Kształcenie percepcji na zajęciach muzycznych odbywać się będzie również poprzez wdrażanie uczniów do aktywnego odbioru muzyki. Na ogół wszystkie dzieci lubią słuchać muzykę, różnica występuje tylko w indywidualnym podejściu i upodobaniu w jej percepcji. Ponieważ jedni lubią słuchać cichą melodię, inni głośną, rytmiczną, będę starała się zindywidualizować potrzeby uczniów, aby słuchanie muzyki sprawiało im przyjemność, dawało uczucie relaksu, odprężenia.



4. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

4.1 WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Programem własnym będą objęci uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim lub umiarkowanym Zespołu Placówek Szkolno - Wychowawczych w Iławie, zainteresowani uczestnictwem w kole muzycznym. Zajęcia odbywać się będą w wymiarze jednej godziny tygodniowo (w razie potrzeby - przygotowanie do konkursu, apelu dwóch godzin tygodniowo). Uczniowie, w miarę możliwości spotykać się będą w klasie wyposażonej w:
● instrument klawiszowy oraz zestaw instrumentów perkusyjnych (w tym instrumentarium Orffa),
● sprzęt audio,
● zestaw niezbędnych płyt,
● podręczniki i książki pomocnicze.

Zajęcia odbywać się będą także w pracowni komputerowej, co pozwoli na wykorzystanie Internetu jako źródła informacji.

4.2 METODY, FORMY I ŚRODKI

Praca z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną wymaga stosowania odpowiednich metod, dostosowanych do możliwości i rozwoju każdego ucznia.
Zajęcia koła muzycznego ukierunkowane będą na indywidualną przede wszystkim pracę z dzieckiem, wynikającą z jego aktualnych potrzeb emocjonalnych. Mają stworzyć uczniom możliwość do spontanicznej, odtwórczej i twórczej ekspresji muzycznej, umożliwić rozwój zdolności i umiejętności muzycznych.

W związku z tym na zajęciach będę stosować następujące metody nauczania:
● metodę problemowo - odtwórczą przy pracy nad piosenką
- samodzielne lub grupowe przygotowanie przez uczniów niektórych utworów,
- aktywność artystyczna uczniów
- ćwiczenia praktyczne, pozwalające utrwalić i uzupełnić nabytą wiedzę i umiejętności,
- prezentacje osiągnięć artystycznych uczniów na terenie szkoły i w środowisku lokalnym: konkursy, przeglądy, apele.
● metodę problemowo - twórczą przy improwizowaniu
- eksperymentowanie, prowadzące do wyzwolenia możliwości twórczych,
- muzykowanie i nauka tańca wybranych tańców.
● metodę problemowo - analityczną rozwijającą zdolności samodzielnego słuchania, rozumienia i analizowania utworów.

Formy pracy:

- praca indywidualna z dzieckiem, bądź z całą grupą

Środki dydaktyczne:

Instrumenty melodyczne w tym organy i perkusyjne, radiomagnetofon, płyty, telewizor, Internet

4.3 OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW

Efektem realizacji programu zajęć koła muzycznego będą następujące umiejętności ucznia:

● umiejętność śpiewania przyswojonych piosenek i pieśni,
● umiejętność tworzenia improwizacji na instrumentach perkusyjnych,
● umiejętność ilustrowania muzyki ruchem, reagowania na zmianę dynamiki i tempa melodii,
● prezentowanie umiejętności podczas apelów, konkursów szkolnych i wojewódzkich,
● umiejętność improwizowania melodii lub rytmu,
● zyskanie przez uczniów większej pewności siebie, przełamanie nieśmiałości podczas prezentowania swoich możliwości,
● umiejętność szlachetnej rywalizacji,
● radość i satysfakcja z własnych osiągnięć twórczych.

5. EWALUACJA PROGRAMU

Narzędzia ewaluacji będą przyjmować następujące formy:
● praca na zajęciach muzycznych w przygotowaniu imprez i uroczystości szkolnych,
● aktywność ucznia.
● ankieta przeprowadzona na koniec roku szkolnego wśród uczniów, pozwalająca ocenić realizowany program.


6. LITERATURA:

● Jarkowska A.E., "Muzyka jako element wychowania w rozwoju osobowym dziecka z niepełnosprawnością", Maternus Media, Tychy 2004.
● Ławrowska R., "Muzyka i ruch", WSiP, Warszawa 1988.
● Raszewska M.Kuleczka W., "Muzyka otwiera na świat", wyd. Harmonia, Gdańsk 2009.
● Wolak T., "Muzykowanie metodą cyfrowo - literową z uczniami niepełnosprawnymi intelektualnie w stopniu lekkim", Impuls, Kraków 2010.




Opracowała:
mgr Małgorzata Wasiewska

Wyświetleń: 0