SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE IV (2 godziny lekcyjne)
TEMAT: Z PRZYMIOTNIKA KORZYSTAMY, GDY…
CELE LEKCJI:
- ćwiczenie w odnajdywaniu przymiotników w tekście
- sformułowanie definicji
- ćwiczenie analizy gramatycznej przymiotnika
- sformułowanie wniosków na temat roli przymiotnika w wypowiedzi i komunikacji

METODY: Praca indywidualna, grupowa i w parach

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karty Dixit, odbite na ksero wiersz M. Samozwaniec „Pantofelki Kopciuszka” oraz ćwiczenie „Wybór należy do Ciebie”
PRZEBIEG LEKCJI:
1. Aktywny początek: zabawa z rzucaniem gąbkowej piłki – nauczycielka mówi nazwy zjawisk, przedmiotów, pojęć i rzuca piłkę do uczniów, oni dodają określenia (tematyka: sala lekcyjna, baśnie, język polski) i odrzucają jej piłkę. Potem grają tak między sobą. Zabawa kończy się pytaniem: z jakimi częściami mowy mieliśmy do czynienia? (Odp. Z rzeczownikami i przymiotnikami, które znają jeszcze z III klasy).
2. Podanie tylko pierwszej części tematu i zapowiedź, że pod koniec lekcji uczniowie sami wymyśłą jego zakończenie.
3. Podanie celów lekcji.
4. Podanie etymologii słowa PRZYMIOTNIK (pochodzi od nieużywanego dziś słowa przymiot, czyli cecha, zaleta charakteru).
5. Wspólne tworzenie definicji przymiotnika w formie prostej mapy mentalnej (dookoła zapisanego drukowanymi literami słowa: PRZYMIOTNIK, nauczycielka na tablicy, a uczniowie w zeszytach rysują strzałki, na końcu których dopisują poszczególne elementy definicji: odmienna część mowy, nazywa cechy i właściwości, odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, w zdaniu łączy się z rzeczownikiem, odmienia się przez liczby, rodzaje i przypadki, można ją stopniować – na końcu strzałki rysunek schodków i nazwy stopni: równy, wyższy i najwyższy). Na podstawie mapy nauczycielka ustnie podaje definicję i prosi jedną osobę z klasy o powtórzenie.
6. Po dobrej pracy zabawa: praca w grupach – rozdanie każdej grupie po jednej karcie Dixit i polecenie odszukania po 3 obiekty z każdego rodzaju gramatycznego, wypisanie ich i dodanie do nich odpowiednich określeń (mogą być połączenia humorystyczne, a nawet neologizmy).
7. Praca w parach: rozdanie każdej osobie tekstu M. Samozwaniec „Pantofelki Kopciuszka” do wklejenia do zeszytu, a następnie polecenie wyszukania i podkreślenia przymiotników (w wierszu jest jeden przysłówek, należy wyjaśnić, że na pytanie: jak? Odpowiada inna część mowy), sprawdzenie, czy wszyscy poprawnie zrobili zadanie.
8. Analiza gramatyczna przymiotnika: nauczycielka przepisuje na tablicę jeden przymiotnik z powiązanym z nim rzeczownikiem i pokazuje, jak określić ich liczbę, rodzaj i przypadek, a następnie poleca, by każdy sam poćwiczył to pisemnie na innych przykładach z wiersza (2-3 przykłady). Upewnia się, czy wszyscy dobrze zrozumieli i zapamiętali.
9. Eksperyment i formułowanie wniosków o roli przymiotnika w zdaniu: rozdanie kartek (do wklejenia w zeszycie) z ćwiczeniem polegającym na uzupełnieniu tekstu przymiotnikami, wskazującymi na przyjemną lub nieprzyjemną sytuację opisaną w tekście o treści:
Pani wychowawczyni patrzyła na klasę ………………………….. wzrokiem. Po jej minie widać było, że jest ………………………… . ....................................... ruchem zamknęła dziennik, a potem ……………………………. głosem powiedziała: „Ten ……………………………. semestr powoli się kończy. Następny może być jeszcze ………………………., średnia klasy jeszcze………………….., a zachowanie jeszcze ………………………. Wszystko zależy od was”. Oczywiście miała rację, każdy w szkole wiedział, że nasza klasa składa się z samych prawie ………………………………….. uczniów.
Po odczytaniu kilku wersji tekstu, uczniowie formułują wniosek: np. Czasowniki i rzeczowniki mówią zazwyczaj o faktach, przymiotniki opisują, oceniają, uzupełniają informacje.
10. Ustalenie końcowej wersji tematu lekcji (burza mózgów: np.: Z PRZYMIOTNIKA KORZYSTAMY, GDy opisujemy i oceniamy/ Z PRZYMIOTNIKA KORZYSTAMY, GDY coś scharakteryzować mamy. )
11. REKAPITULACJA: Rozmowa o tym, czy cele lekcji zostały osiągnięte, a następnie wymyślanie krótkich zadań, jakie można by było zamieścić w kartkówce po dzisiejszej lekcji.

PRACA DOMOWA: Napisz kilka przysłów, w których występują przymiotniki (np. mądry Polak po szkodzie, niedbały robi dwa razy, Człowiek uczy się całe życie, a głupi umiera.)

Wyświetleń: 0