Katalog

IZABELLA POLKOWSKA, 2017-05-04
Mińsk Mazowiecki

Pedagogika, Program nauczania

PROGRAM ALTERNATYWNEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ ZA POMOCĄ MAKATONU

- n +

PROGRAM ALTERNATYWNEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ ZA POMOCĄ MAKATONU”
„Posłuchaj mnie i zrozum”
Zaproponowany do realizacji w roku szkolnym 2016/17
Spis treści:

I. Wstęp
II. Założenia programu.
III. Cele programu.
IV. Definicja metody i opis
V. Treści programu
VI. Realizacja programu.
VII. Przewidywane efekty.
VIII. Ewaluacja programu.
IX. Bibliografia.

I. Wstęp
Nie sposób przecenić znaczenia komunikacji dla prawidłowego rozwoju osobowości każdego człowieka, w tym także osoby dotkniętej niepełnosprawnością.
Rozwój ten nie może bowiem przebiegać w izolacji od innych ludzi, lecz w dużej mierze zależy od nawiązania kontaktu, relacji a nawet więzi z innymi. Istotnym nośnikiem tego kontaktu jest efektywna i satysfakcjonująca dla obu partnerów dialogu komunikacja.
Komunikacja jest kluczem do poznawania siebie i otaczającej rzeczywistości,
do umysłowego uporządkowania świata poprzez nazywanie przedmiotów, zjawisk, zdarzeń, określanie ich cech i relacji zachodzących między nimi. Umiejętność porozumiewania się
z innymi jest źródłem odkrywania i wypróbowywania swoich umiejętności wywierania wpływu na otoczenie, jest to także jeden z podstawowych wyznaczników rozwoju psychospołecznego. Gdy osoba niepełnosprawna intelektualnie nie mówi, nie znaczy, że nie ma nam nic do powiedzenia. Niekiedy nie zna skutecznego sposobu na podjęcie dialogu, a sama znajomość (rozumienie) języka nie wystarczy do skutecznej komunikacji. Potrzeba komunikowania się z otoczeniem to bez wątpienia najważniejsza potrzeba psychiczna każdego człowieka. A zatem, gdy mowa jest poważnie zaburzona warto tej osobie pomóc stosując adekwatnie do jej potrzeb, wspomagające lub alternatywne sposoby porozumiewania.

Załącznik do
PROGRAMU ALTERNATYWNEGO
KOMUNIKOWANIA SIĘ ZA POMOCĄ MAKATONU
„Posłuchaj mnie i zrozum”



Indywidualny Arkusz Kompetencji Komunikacyjnych

Imię i nazwisko ......................................
Data urodzenia ......................................br /> Data badania ......................................
Rodzaj zajęć ......................................
Osoba udzielająca informacji ......................................
Badający ......................................
Informacje o badanym uzyskane w oparciu o dokumentację i obserwację:
......................................
......................................
......................................
..................................................................................................................


Badany posługuje się mową werbalną/ nie posługuje się mową werbalną.
Diagnoza kompetencji komunikacyjnych:
Mocne strony......................................
......................................
Słabe strony.....................................................................
........................................W nauczaniu kompetencji komunikacyjnych badanego szczególną uwagę należy zwrócić na:
......................................
......................................
......................................

Procentowa ocena sprawności komunikacyjnej: ......................................

Skala ocen:
1 –nie ujawnia kompetencji w tym zakresie (0 %)
2 – z pomocą ujawnia kompetencji w tym zakresie (40 %)
3 – często ujawnia kompetencje w tym zakresie (70%)
4 – zawsze ujawnia kompetencje w tym zakresie (100 %)

Odpowiedź należy zaznaczyć stawiając znak „+” w odpowiedniej rubryce

OBSZAR KOMUNIKACJI PREWERBALNEJ

I. POZIOM KOMUNIKACJI PREWERBALNEJ - komunikacja pierwotna, komunikaty alternatywne: gest, symbol (kontakt z otoczeniem na poziomie percepcji własnego ciała)

1) Wyraża w sposób niespecyficzny odczucia płynące z własnego ciała
2) Wyraża w sposób określony odczucia płynące z własnego ciała
3) Reaguje ruchem ciała na sygnały z otoczenia w sposób niespecyficzny
4) Reaguje w sposób specyficzny na pojedyncze wybrane bodźce z otoczenia
5) Reaguje na swoje ciało (odczuwa różne stany związane z zaspokojeniem lub deprywacją podstawowych potrzeb: nasycenie-głód, odprężenie-ból…)

OCENY: NIGDY ..... Z POMOCĄ ..... CZĘSTO..... ZAWSZE .....


II. POZIOM KOMUNIKACJI PREWERBALNEJ – komunikacja na poziomie organizacji zachowania, komunikaty alternatywne: gest, symbol (kontakt z otoczeniem na poziomie organizacji własnego zachowania)

1) Reaguje na dźwięk swego imienia
2) Reaguje na proste komunikaty słowne z otoczenia (np. dotyczące codziennych, powtarzalnych rytuałów związanych z myciem, kąpielą, wyjściem, karmieniem)
3) Sygnalizuje w sposób określony potrzeby związane z codziennymi rytuałami (np. kiedy chce się wykąpać wskazuje łazienkę, lub przemieszcza się w tę stronę)
4) Inicjuje kontakt z drugą osobą za pomocą gestu, dotyku (np. przytrzymuje dłoń, chwyta ramię…)
5) Sygnalizuje potrzebę określonym gestem, ruchem

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


III. POZIOM KOMUNIKACJI PREWERBALNEJ - komunikacja dźwiękowa, komunikaty alternatywne: gest, symbol (kontakt z otoczeniem na poziomie konkretno-obrazowym )

1) Naśladuje wokalizy drugiej osoby
2) Wokalizuje w celu sprowokowania kontaktu z drugą osobą
3) Sygnalizuje potrzebę określonym dźwiękiem
4) Rozumie znaczenia niektórych wyrazów
5) Słuchowo śledzi treści mowy otoczenia
6) Uczestniczy w dialogu słowno-obrazkowym
7) Pokazuje gestem, że rozumie wyrazy
8) Stara się naśladować głosem fonemy, sylaby, na których artykulację pozwala stan gotowości jego narządów mowy
9) Wyraża mimiką swoje stany (np. uśmiech, grymas)
10) Rozumie proste polecenia (np. podaje przedmiot, współdziała przy codziennych
czynnościach)
11) Używa gestów w kontekście sytuacyjnym (np. macha ręką na do widzenia, przecząco kręci głową, odpycha ręką na znak protestu)
12) Wchodzi w dialog za pomocą dźwięku i/lub gestu (np. naprzemiennie stukając, wokalizując…)
13) Wskazuje ręką w kierunku pożądanego przedmiotu
14) Przynajmniej chwilowo reaguje na zakaz przerwaniem czynności

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


OBSZAR KOMUNIKACJI WERBALNEJ

I. POZIOM KOMUNIKACJI WERBALNEJ – wyraz, zdanie , komunikaty alternatywne: gest, symbol

1) Odpowiada na proste pytania tak lub nie
2) Rozpoznaje przedmioty z najbliższego otoczenia (np. wskazuje na polecenie słowne)
3) Nazywa w charakterystyczny dla siebie sposób przedmioty z otoczenia
4) Używa adekwatnych nazw na określenie znanych przedmiotów
5) Kojarzy nazwę z przedmiotem i obrazkiem
6) Rozumie znaczenie prostych symboli (np. oznaczenie toalety)
7) Komunikuje się za pomocą wybranego systemu symboli; jakiego………………………..
8) Nazywa wybrane czynności
9) Tworzy proste wyrażenia
10) Buduje proste zdania
11) Potrafi zadać proste pytanie i świadomie oczekuje na odpowiedź
12) Buduje zdania złożone
13) Prawidłowo wybrzmiewa głoski w izolacji, w sylabach, wyrazach,
14) Tworzy pojęcia ogólne
15) Potrafi opowiedzieć kilkuzdaniową historyjkę
16) Potrafi ułożyć zdanie z rozsypanki wyrazowej lub podanych wyrazów
17) Rozumie złożone wypowiedzi

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


II. POZIOM KOMUNIKACJI WERBALNEJ – rozmowa, wymiana zdań, komunikaty alternatywne: gest, symbol

1) Stosuje wypowiedzi adekwatnie do sytuacji
2) Opisuje przedmioty i osoby z najbliższego otoczenia
3) Poprawnie artykułuje dźwięki mowy
4) Formułuje pytania w celu uzyskania informacji
5) Opowiada o swoich przeżyciach
6) Prowadzi kilkuzdaniowe dialogi z nauczycielem i kolegami
7) Opowiada, używając słów określających następstwo czasowe
8) Świadomie używa prawidłowych form gramatycznych wyrazów
9) Podejmuje próbę korygowania własnych błędów
10) Rozumie sens i wartość komunikacji z innymi
11) Prawidłowo akcentuje wyrazy
12) Stosuje prawidłową intonację wypowiedzi
13) Buduje spójne wypowiedzi
14) Prezentuje własne zdanie

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


III. POZIOM KOMUNIKACJI WERBALNEJ – pełna świadoma komunikacja werbalna,
komunikaty alternatywne: gest, symbol

1) Posiada słownictwa biernego i czynnego, nadaje i odbiera komunikaty werbalne
2) Buduje spójne kilkuzdaniowe wypowiedzi na określony temat
3) Przedstawia kolejność wydarzeń, używając słów określających następstwo czasowe
4) Buduje kilkuzdaniowe wypowiedzi w formie opisu
5) Stosuje formuły grzecznościowe w wypowiedziach, np. prośbę, podziękowanie
6) Jest świadomy własnych zaburzeń artykulacyjnych
7) Dostrzega różne style w wypowiedzi: humor, patos
8) Rozpoznaje komunikaty o funkcji perswazyjnej i manipulacyjnej
9) Korzysta z instrukcji obsługi, przepisów kulinarnych, rozumie informacje na etykietach
10) Przedstawia swoje mocne i słabe strony, uzdolnienia, możliwości, zainteresowania
11) Rozpoznaje żart, ironię
12) Ma świadomość konieczności przestrzegania zasad kultury wypowiedzi i dąży do ich
respektowania

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


OBSZAR KOMUNIKACJI INTRAPSYCHICZNEJ- komunikaty alternatywne: gest, symbol

1) Wyraża swoje uczucia, nastroje, myśli niewerbalnie: poprzez ruchy ciała, mimikę twarzy
2) Ma świadomość, jaką rolę pełni ciało w przekazywaniu informacji
3) Komunikuje podstawowe stany emocjonalne w charakterystyczny dla siebie sposób
4) Wyraża swoje uczucia, nastroje, myśli używając kilkuzdaniowych wypowiedzi
5) Kontroluje własne zachowania: ruchy ciała, wypowiadane słowa
6) Przestrzega zasad kultury słowa; nie używa w wypowiedziach wulgaryzmów
7) Po sposobie wypowiedzi można rozpoznać jego przeżycia
8) Rozumie pojęcie aktu komunikacji i zna zasady komunikacji
9) Planuje swoje reakcje werbalne i niewerbalne
10) Opowiada o uczuciach innych osób
11) Dostosowuje się do nastroju i przeżyć innych osób
12) Rozumie różnice między fikcją a kłamstwem

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….

OBSZAR EKSPRESJI TWÓRCZEJ- komunikaty alternatywne: gest, symbol

1) Gra różne postaci, mając świadomość wchodzenia w role
2) Ruchem ciała, mimiką przedstawia nieistniejące sytuacje, czynności, osoby
3) Przyjmuje różne role w zabawie
4) Wyraża swoje emocje, przeżycia poprzez twórczość plastyczną
5) Wyraża swoje emocje, przeżycia poprzez aktywność słowno -muzyczną
6) Wyraża swoje emocje, przeżycia poprzez ruch

OCENY: NIGDY …….. Z POMOCĄ ……… CZĘSTO …… ZAWSZE .……….


Skala ocen:
1 –nie ujawnia kompetencji w tym zakresie (0 %)
2 – z pomocą ujawnia kompetencji w tym zakresie (40 %)
3 – często ujawnia kompetencje w tym zakresie (70%)
4 – zawsze ujawnia kompetencje w tym zakresie (100 %)

Odpowiedź należy zaznaczyć stawiając znak „+” w odpowiedniej rubryce





II. Założenia programu
Każdy z nas pragnie móc wyrażać własne zdanie i być rozumianym. Denerwujemy się gdy otoczenie nie pojmuje naszego przekazu. Frustracji takiej doświadczają często osoby z niepełnosprawnością, których stan psychofizyczny nie pozwala na jasne wyrażenie swoich potrzeb. Komunikacja alternatywna jest sposobem dostarczenia tym osobom, prostych możliwości komunikowania się i/lub umożliwia dokonywanie prostych wyborów, które mimo, że wydają się być niepozorne są bardzo ważne dla rozwoju poczucia sprawstwa osoby z niepełnosprawnością, co może wpłynąć na zmniejszenie frustracji i zachowań agresywnych.
Program komunikacji alternatywnej „Posłuchaj mnie i zrozum” realizowany metodą Makaton uwzględnia cele i treści z zakresu komunikacji, które są zgodne z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 kwietnia 2013 roku, w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo.
Skierowany jest do uczestnika Indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych przejawiającego zachowania agresywne i pasywne wynikające z trudności komunikacyjnych.
III. Cele programu:
 Rozwijanie kompetencji komunikacyjnych ucznia.
 Wielokierunkowe oddziaływanie na uczestnika programu, umożliwiające świadome stosowanie podstawowych funkcji komunikacji, takich jak: przekazywanie informacji, wyrażanie emocji, wywieranie wpływu na odbiorcę oraz nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu.
 Dostarczenie użytkownikowi programu środka komunikacji wzbogacającego jego porozumiewanie się z otoczeniem.
 Kształtowanie umiejętności korzystania z pomocy wizualnych(symbole) i manualnych (gesty) pozwalających na lepsze „radzenie sobie” w różnych sytuacjach życiowych.
 Zminimalizowanie tych zaburzeń zachowania, które do czasu wprowadzenia programu były jednym ze sposobów porozumiewania się.
 Kształtowanie systemu wartości, norm oraz postaw prospołecznych.
 Wdrażanie do twórczej aktywności komunikacyjnej.
IV. Definicja metody i opis.
Program językowy Makaton jest jedną z metod komunikacji alternatywnej. Jest to system gestów i symboli graficznych. Gesty są formami wspomagającymi słowne porozumiewanie się, służą jako środek wzmacniający przekazywany komunikat. Gestom zawsze towarzyszy mowa, dlatego program Makatonu jest metodą wspierającą komunikację, a nie ją zastępującą. W Makatonie oprócz znaków manualnych używane są również symbole graficzne, z których korzystają osoby nie mogące wykonać gestu. Wskazują one symbol i w ten sposób sygnalizują swoje potrzeby. Wybór formy gestu lub symbolu zależy od indywidualnych potrzeb i umiejętności osoby korzystającej z metody. Gest i symbol mogą być stosowane łącznie lub rozdzielnie. Znaki Makatonu są formami, z których można zrezygnować w momencie, kiedy język jest opanowany w stopniu umożliwiającym porozumiewanie się. Metoda przeznaczona dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, porażeniem mózgowym, z autyzmem, niedosłuchem lub głuchotą, ze specyficznymi zaburzeniami rozwoju mowy i języka oraz dla wszystkich osób, które z racji zaburzeń i trudności komunikacyjnych nie mogą porozumiewać się przy użyciu mowy. Metoda ta umożliwia nawiązanie podstawowej komunikacji, jest pomocą w rozumieniu i budowaniu relacji, wpływa na rozwój umiejętności językowych, ułatwia interakcje społeczne oraz umożliwia naukę umiejętności potrzebnych w czytaniu i pisaniu. Makaton, nie odkrywa niczego nowego, lecz wykorzystuje to, co znamy od dzieciństwa: gest i rysunek.
Głównym założeniem Makatonu jest umożliwienie – za pomocą wprowadzonych znaków – podstawowej komunikacji, a następnie o ile jest to możliwe, przejście do pełniejszego systemu komunikacji, jakim być może będzie mowa lub zrozumiały system gestów i symboli. Porozumiewanie się metodą Makaton wymaga wyuczenia partnerów komunikacyjnych – osób wchodzących w interakcje z osobami niepełnosprawnymi posługującymi się Makatonem. Autorem system gestów i symboli graficznych w Polsce oraz sobą odpowiedzialną za Makaton i prowadzącą szkolenia jest Bogusława Kaczmarek - profesjonalny Tutor Makatonu - przeszkolona na terenie Wielkiej Brytanii.
Na program językowy Makaton składają się dwie części: słownictwo podstawowe (zasadnicze pojęcia dnia codziennego) ,oraz słownictwo dodatkowe (uzupełniające). W Makatonie każde pojęcie wspierane jest odpowiednim znakiem manualnym (gestem) i obrazem graficznym (symbolem). Znakom i symbolom towarzyszy zawsze mowa
Znaki manualne - gesty Makaton
Liczba znaków manualnych odpowiada ilości pojęć ze słownictwa podstawowego lub dodatkowego. Znakom podobnie, jak i symbolom musi zawsze towarzyszyć mowa . Znaki manualne Makatonu są bardzo czytelne i łatwe do zapamiętania, bowiem powstały na bazie naturalnych gestów. Ich rolą nie jest zastępowanie mowy, ale są wspaniałymi środkami wspomagającymi rozwój języka i komunikacji. Zarówno znaków manualnych jak i mowy uczyć należy jednocześnie, w tym samym momencie.
Znaki graficzne - symbole Makaton
W Makatonie każde pojęcie ma swój odpowiedni znak graficzny (symbol). Symbole są szczególnie przydatne osobom, które z powodu obniżonej sprawności motorycznej nie są w stanie wykonywać znaków manualnych. Symbole są proste i łatwe do zapamiętania, są to rysunki liniowe, ilustrujące znaczenie określonych pojęć. Są tak zaprojektowane, aby było można narysować je ręcznie. Symbole Makatonu podobnie, jak inne symbole systemów AAC, wykorzystują kwadrat, w który są wpisane. W Makatonie oprócz figury kwadratu, każdy z symboli dla łatwiejszej orientacji oznaczony jest (u podstawy) ciemną linią, która określa sposób ułożenia symbolu w przestrzeni oraz i sposób jego odczytywania. Jest to szczególnie przydatne przy pojęciach abstrakcyjnych. Liczba symboli odpowiada ilości pojęć słownictwa podstawowego lub dodatkowego. Znaki graficzne można dowolnie układać w przeróżne zdania i sekwencje.
V. Treści programu
1. Rozwijanie i integrowanie rozwoju ucznia w zakresie sfery poznawczej, społecznej i motorycznej jako warunku pojawiania się zachowań komunikacyjnych.
2. Rozbudzanie potrzeb komunikacyjnych.
3. Wyrażanie potrzeb za pomocą symboli i gestów
4. Określanie swego samopoczucia za pomocą komunikatów alternatywnych.
5. Formułowanie odpowiedzi na pytania osoby mówiącej.
6. Wypowiadanie się na temat z wykorzystaniem wybranego zestawu komunikatów alternatywnych.
7. Uczestniczenie w rozmowie.
8. Budowanie systemu wartości: wprowadzenie w świat wartości uniwersalnych
poprzez tworzenie sytuacji sprzyjających rozumieniu i przeżywaniu tych wartości.
VI. Realizacja programu
Program komunikacji Makaton jest przeznaczony dla uczestnika zajęć rewalidacyjno – wychowawczych i służy do nauczania tego uczestnika umiejętności nawiązywania kontaktu z osobami porozumiewającymi się za pomocą słów.
Będzie on realizowany na zajęciach, podczas uroczystości okolicznościowych w DPS, podczas wycieczek bliższych i dalszych, czynności dnia codziennego. Uczestnikami programu są: uczeń, nauczyciel . Do programu włączane zostaną też inne osoby dorosłe kontaktujące się z uczniem w środowisku szkolnym i domowym.
Osobę, która jest gotowa do używania wspomagających sposobów porozumiewania się można scharakteryzować następująco:
 potrafi uczestniczyć w dialogu,
 zna swoją moc sprawczą,
 potrafi świadomie wybrać jeden spośród dwóch elementów,
 potrafi wskazać to, co wybrało,
 potrafi adekwatnie i konsekwentnie sygnalizować „tak” lub „nie”,
 rozumie język na poziomie co najmniej podstawowym i potrafi oznaczać elementy rzeczywistości oraz zastępować je symbolami,
 ma precyzyjne i ruchowe możliwości wystarczające do korzystania z gestów lub symboli graficznych.
Wprowadzając komunikaty alternatywne podczas realizacji programu będę zachowywać pewną kolejność, a mianowicie:
1) wykorzystanie komunikatów (symbol i gest) do wyrażanie „tak" i „nie",
2) kształtowanie pojęcia ,ja"
3) budowanie słownika uczestnika programu, poprzez wprowadzanie symboli rzeczy z najbliższego otoczenia, symboli nazw osób, symboli określających cechy przedmiotów, zjawisk, symboli, słownictwa związanego z najbliższym otoczeniem, z określaniem czasu, związane ze zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie z uwzględnieniem pór roku,
4) określanie uczuć i stanów, czynności,
5) wzbogacanie słownika o określanie czasu, przyimki, liczebniki,
6) budowanie wyrażeń i zdań,
Rejestrując przyswajane przez ucznia słowa-symbole będę tworzyć kolejne strony w Książce Komunikacyjnej (segregatorze) będące zestawami słów o charakterze słownika lub zestawami symboli na określony temat (strony tematyczne). Symbole wykorzystane zostaną również do tworzenia tradycyjnych Tablic Edukacyjnych. Liczba symboli wprowadzana u ucznia zależna będzie od jego umiejętności, potrzeb i wymagań. Do słownika będą włączane te wyrazy, które najlepiej odpowiadają jego potrzebom komunikacyjnym.
Zapoznawanie uczestnika programu z symbolami i gestami będzie odbywało się poprzez wykonywanie następujących ćwiczeń:
1) dopasowywanie, czyli łączenie symbolu i gestu z konkretem,
2) dopasowywanie, czyli łączenie symboli i gestu z ilustracją,
3) prowadzenie rozmowy na określony temat; wybieranie „słów” spośród symboli i gestów dotyczących tematu
4) utrwalanie rytualnych zachowań językowych: powitanie, podziękowanie, prośba, przeprosiny itp.
5) łączenie wyrazów w zwroty zdań pojedynczych
6) budowanie słownictwa w zakresie tematyki społeczno- przyrodniczej
7) opis osoby lubianej,
8) opisywanie nastroju,
9) prowadzenie dialogu: nauczyciel – uczeń
10) ćwiczenia rozumienia przynależności
11) ćwiczenia samoobsługowe
12) określanie położenia poszczególnych przedmiotów w przestrzeni( symbol i gest), wprowadzanie pojęć i wyrazów, oznaczających stosunki między przedmiotami i osobami, tj. przyimki (na, nad, pod, przy, obok, itd.),
13) udzielanie odpowiedzi na pytania za pomocą komunikatu alternatywnego
VII. Przewidywane osiągnięcia
Najwłaściwszym sprawdzianem rozumienia przez uczestnika programu znaczenia gestów i symboli Makaton będzie ich używanie w naturalnych sytuacjach codziennego, podczas zajęć i w domu chociażby dla wyznaczania mu zadań do wykonania, czy też uzyskiwania od niego odpowiedzi na pytania.
Wprowadzając program komunikacji alternatywnej przewiduje się, iż uczeń za pomocą komunikatów alternatywnych (gest i symbol) będzie potrafił:
 stosować przekaz informacji,
 wywierać wpływ na odbiorcę
 wykorzystywać pomoce wizualne i manualne umożliwiających lepsze „radzenie sobie” w różnych sytuacjach życiowych.
 wyrazić swoje potrzeby i uczucia
 sformułować odpowiedzi na pytania osoby mówiącej,
 wypowiedzieć się na określony temat,
 nawiązać komunikację
Zaproponowany Program komunikowania się alternatywnego ma w efekcie systematycznego stosowania, doprowadzić do usprawniania występujących nieprawidłowości w zachowaniu ucznia, wynikających z trudności komunikacyjnych. Uczestnik biorący udział w zajęciach rozwinie swoje kompetencje w zakresie komunikowania się, na miarę swoich indywidualnych możliwości rozwojowych.
VIII. Ewaluacja programu.
W celu pozyskanie rzetelnych informacji dotyczących realizacji programu przewiduje się jego ewaluację pod kątem osiąganych rezultatów (zarówno zamierzonych jak i niezamierzonych), użyteczności oraz zgodności z założeniami.
Narzędziami, które posłużą do sprawdzenia skuteczności niniejszego programu będą:
 bieżąca ukierunkowana obserwacja nauczyciela prowadzącego zajęcia oraz sporządzona przez niego dokumentacja;
 wstępna oraz końcowa diagnoza kompetencji komunikacyjnych ucznia
Indywidualny Arkusz Kompetencji Komunikacyjnych (załącznik do Programu )
 arkusz obserwacji uczestnika indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
W oparciu o uzyskane wyniki ewaluacji zakłada się możliwość modyfikacji programu w celu podniesienia jego skuteczności i efektywności.
IX. Bibliografia
1. Jacek J. Błeszczyński: Alternatywne i wspomagające metody komunikacji. IMPULS,
Kraków 2008.
2. "Metody komunikacji alternatywnej w pracy z osobami niepełnosprawnymi" pod red. M. Piszczek CMPP-PMEN, W-wa 1997
3. Piszczek M.: „Nauka porozumiewania się gestami”. Rewalidacja 3/98.
4. Błeszyński J. (red.), 2006, Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Kraków.
5. Kaczmarek B., 2004, Metoda Makaton we wspomaganiu porozumiewania się dzieci z zaburzeniami mowy i języka, w: W. Dykcik, A. Twardowski (red.), Wspomaganie rozwoju i rehabilitacja dzieci z genetycznie uwarunkowanymi zespołami zaburzeń, Poznań.
5. Autorski program,, Komunikacja kluczem do integracji”. Aleksandra Nowak
Katarzyna Kobylacka – Sikora
6. Makaton. Program Rozwoju Komunikacji. Słownictwo podstawowe.Bogusława Beata Kaczmarek Poznań 2014 rok
7. Źródła informacji:
www.makaton.pl
www.aac.org.pl
Program Rozwoju Komunikacji Makaton




Program opracowała

......................................
Wyświetleń: 0


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.