Katalog

Anna Krystowska, 2016-06-07
Wrocław

Przyroda, Scenariusze

Ruch obrotowy Ziemi - scenariusz lekcji przyrody w klasie VI

- n +

SCENARIUSZ LEKCJI PRZYRODY W KLASIE VI

TEMAT Ruch obrotowy Ziemi

Cele operacyjne
Jakie są następstwa (skutki) ruchu obrotowego Ziemi?

Pytanie kluczowe:

1. Dlaczego gwiazdy i Słońce poruszają się po niebie?
2. Dlaczego nie czujemy, że kula ziemska się obraca?

Nacobezu do lekcji Ruch obrotowy Ziemi- do rozdania
1. Potrafisz przedstawić definicję ruchu obrotowego Ziemi.
2. Wyjaśniasz zjawisko powstawania dnia i nocy jako następstwa ruchu obrotowego Ziemi.
3. Wyjaśniasz termin górowania Słońca oraz pozornego ruchu Słońca i gwiazd na niebie.
4. Wyjaśniasz co to jest czas miejscowy czyli słoneczny, czas uniwersalny i czas urzędowy.
5. Podajesz ile mamy stref czasowych (24).
6. Potrafisz wskazać na globusie lub mapie gdzie przebiega południk 1800 i co on oznacza.
7. Podajesz inne następstwa ruchu obrotowego Ziemi.

pp – uczeń:
• definiuje ruch obrotowy Ziemi,
• wymienia dzień i noc jako skutek ruchu obrotowego,
• wyjaśnia termin górowanie Słońca,
• wyjaśnia, że na Ziemi występują strefy czasowe oraz czas słoneczny (lokalny)
pn – uczeń:
• wyjaśnia obserwowane zjawisko pozornego ruchu gwiazd na niebie,
• wyjaśnia zjawisko powstawania dnia i nocy jako następstwo ruchu obrotowego Ziemi,
• wyjaśnia znaczenie utworzenia stref czasowych,
• uzasadnia wprowadzenie w niektórych państwach czasu urzędowego,
• na podstawie mapy stref czasowych w atlasie odczytuje różnice czasu w różnych miejscach na Ziemi,
• opisuje pozostałe (nieujęte w podręczniku) skutki ruchu obrotowego Ziemi.


Metody pracy
• słowna − pogadanka, praca z podręcznikiem, atlasem do przyrody,
• poglądowa − demonstracja,
• oparta na aktywności uczniów − problemowa.
Środki dydaktyczne
• podręcznik Tajemnice przyrody wydawnictwa Nowa era, Atlas przyrodniczy, zeszyt ćwiczeń cz. I Tajemnice przyrody.
• globusy, lampa, plastelina, płyta CD z animacjami.
Czynności nauczyciela poprzedzające lekcję
• Przed lekcją nauczyciel przygotowuje salę tak, aby można było możliwie szybko uzyskać jej zaciemnienie.
1. Faza wstępna
• Nauczyciel zadaje pytanie związane z poprzednią lekcją dotyczące wyznaczania szerokości geograficznej.
• Następnie nauczyciel używając kolorowej kredy, kartonów z opisem kierunków geograficznych oraz wybranego ucznia przedstawia poglądowo jak wyznacza się długość geograficzną. Uczeń ustawiony jest w kącie miedzy ścianą o drzwiami szafy.
• Po tej części nauczyciel zadaje pytania do tematu lekcji:
1. Jaki kształt ma Ziemia?
2. Dlaczego Ziemia spłaszczona jest na biegunach? (Tłumaczenie nauczyciela - jak wygląda działanie siły odśrodkowej na masę gliny umieszczanej na kole garncarskim.)
3. Na czym polega teoria heliocentryczna?
• Nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów i przypomina, że Ziemia nie jest w bezruchu. Tym stwierdzeniem wywołuje odpowiedzi uczniów na temat ruchu Ziemi. Uczniowie definiują ruch obrotowy, który trwa dobę, czyli 24 godziny. Konieczne jest zapisanie definicji ruchu obrotowego Ziemi zarówno na tablicy, jak i w zeszycie. Uczniowie wykonują zadanie 1 i 2 na stronie 19 w zeszycie ćwiczeń z wydawnictwa Nowa era cz. I.
2. Faza wykonawcza
• Aby zademonstrować ruch obrotowy Ziemi, nauczyciel zaciemnia okna, zapala lampę (symbolizującą Słońce) na swoim biurku i stawia przy niej globus (w odległości ok. 50 cm). Obracając globusem wokół własnej osi, zwraca uczniom uwagę na fakt zaciemnienia części jego powierzchni w czasie tego ruchu.
• Nauczyciel zaprasza dwóch uczniów do swojego stolika i prosi, aby jeden z nich obracał globus wokół osi, a drugi pokazywał tę część kuli, która nie jest oświetlona (gdzie występuje noc). Należy zwrócić uwagę, że na danym południku jest zawsze ta sama pora dnia lub nocy oraz na fakt, że oś ziemska nie zmienia swego położenia w czasie tego ruchu. Na południku przykleja kulki z plasteliny.
• Po demonstracji ruchu obrotowego, nauczyciel wyjaśnia, że w wyniku tego ruchu każda część kuli ziemskiej ma inny czas słoneczny. Informuje, że czasem słonecznym posługiwano się aż do XIX w. Później stało się to niepraktyczne, m.in. w związku z gwałtownym rozwojem szybkich środków transportu. Nauczyciel powołuje się na mapę w Atlasie przyrodniczym i wyjaśnia uczniom, że na początku XIX w. kula ziemska została podzielona na 24 umowne strefy czasowe, biegnące najczęściej od bieguna północnego do bieguna południowego. Zwraca uwagę, że na oceanach granice stref czasowych przebiegają prawie zawsze wzdłuż południków, natomiast na kontynentach najczęściej wzdłuż granic państwowych. Nauczyciel na podstawie mapy (ksero) pokazuje uczniom południk 180 stopni, który jest zwany linią zmiany daty.
• Uczniowie wykonują zadanie 3 i 4 strona 20 w zeszycie ćwiczeń. Na koniec lekcji nauczyciel pokazuje animację związana ze strefami czasowymi oraz raz jeszcze pyta o następstwa ruchu obrotowego.
Anna Krystowska – nauczyciel przyrody
Wyświetleń: 0


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.