„ROZWIJANIE KREATYWNOŚCI
W NAUCZANIU JĘZYKA ANGIELSKIEGO”

Jednym z najważniejszych celów współczesnej edukacji języków obcych jest rozwijanie kreatywności uczniów. Obecne metody nauczania, preferujące otwarte formy nauczania, rozwijające autonomię w procesie nauczania wymagają od uczniów myślenia kreatywnego. Takie myślenie przejawia się w zadaniach otwartych, sytuacjach komunikacyjnych, a także w zabawach i dramach, gdzie uczeń ma możliwość, wyrażania swoich myśli, zastosowania pomysłów oraz budowania wypowiedzi językowych. Ten twórczy charakter języka jest istotą kompetencji językowej, ponieważ z ograniczonej ilości środków językowych można tworzyć niezliczoną liczbę wypowiedzi.
Do najczęściej stosowanych technik kreatywnych, istniejących w nauce języków obcych należą:
 brainstorming ( burza mózgów),
 mindmaping ( mapa myśli),
 asocjogramy,
 gry i zabawy,
 pisanie kreatywne.
W technikach asocjacyjnych (brainstorming, mindmaping, asocjogramy) bardzo ważny jest przepływ myśli we wszystkich możliwych kierunkach w odniesieniu do danego zagadnienia w tym procesie powstaje mnogość pojęć i rozwiązań, które w fazie końcowej zostają omówione i ocenione w kontekście danego zagadnienia. Techniki tworzenia analogii koncentrują się na poszukiwaniu podobieństw, dokonywaniu obrazowych i werbalnych porównań, które na początku nie prowadzą do rozwiązania, ale w końcowej fazie je tworzą. Zalicza się tu rożnego rodzaju wizualizacje, porównania obrazowe i słowne, oraz technikę intuicji.
Gry i zabawy są formą rozwijania kreatywności szczególnie wśród młodszych uczniów, dla których bardzo istotnym czynnikiem wspierającym ich uzdolnienia jest wsparcie emocjonalne, osobowościowe i motywacyjne, ma to również wpływ na kształtowanie ich zainteresowań w określonym zakresie.
Do cech gier i zabaw, które pomagają rozwijać uzdolnienia uczniów należą w szczególności:
- rozwijanie pamięci i uwagi,
- stymulacja procesów poznawczych,
- rozwijanie samodzielności myślenia,
- kształtowanie umiejętności negocjacji, kompromisu i przewidywania, wzmacnianie swobody i płynności wypowiedzi,
- stymulacja naturalnych sytuacji językowych.
Gry i zabawy tak jak każda forma działania procesu dydaktycznego wymagają dostosowania do wieku, możliwości językowych i intelektualnych oraz zainteresowań uczniów. Zbyt łatwe zabawy nie wzbudzą zainteresowania wśród uczniów uzdolnionych, co może spowodować znudzenie i zniechęcenie do wykonywania zadań.
Pisanie kreatywne należy do technik, które na lekcjach języka obcego mogą wspierać rozwijanie uzdolnień językowych ze względu na zalety związane z płaszczyzną użycia języka, jak również zapewnienia warunków rozwijania tych uzdolnień dotyczących sfery afektywnej i motywacyjnej. Ta technika pozwala uczniowi na:
- rozwijanie motywacji do używania i uczenia się języka obcego,
- likwidowanie barier językowych, leku przed pisaniem i mówieniem w języku obcym ( napisany tekst może być prezentowany ustnie),
- rozwijanie twórczej postawy i wyobraźni poprzez konieczność reagowania na zaistniały bodziec,
- wzmacniania wiary we własne możliwości językowe,
- poszerzanie kompetencji językowej,
- przekazywanie swoich emocji, wrażeń, pragnień i przemyśleń,
- wykorzystanie własnych sposobów uczenia się i rozwijania autonomii w tym zakresie.
Kreatywny aspekt pisania dotyczy pisania jako otwartego charakteru, gdzie uczeń samodzielnie decyduje o formie, stronie językowej oraz treści wypowiedzi na podstawie danego impulsu i własnej wyobraźni. Następnie do tak samodzielnej wizji pomysłu dostosowuje treść i środki, którymi będzie wyrażona. W typowych zadaniach nie ma poleceń charakterystycznych dla rozwijania sprawności pisania, takich jak „napisz list/ pocztówkę/ zaproszenie…”, czy też „opisz …”. Polecenia do zadania ukierunkowane są na swobodne kojarzenie, samodzielne wymyślanie, analizowanie i interpretowanie sytuacji. Impulsem do tego może być materiał obrazkowy/ dźwiękowy lub graficzny. Pisanie kreatywne może stworzyć wiele okazji do integracji zagadnień, rozwijania zainteresowań ucznia z zakresu muzyki, filmu, malarstwa i literatury.
Umożliwienie uczniowi wykonywania zadań z wykorzystaniem wielu technik pracy, wielu zmysłów i realizację własnych pomysłów pozwala mu na rozwijanie zdolności językowych uwzględniając jego sferę osobowościową i emocjonalną.
Stosowanie technik kreatywności w nauce języków obcych nie sprowadza się jedynie do rozwijania umiejętności językowych, poszerzania słownictwa czy też podnoszenia indywidualnej kompetencji językowej. To także doskonalenie umiejętności interpersonalnych, przygotowanie do radzenia sobie z trudnościami, wspieranie rozbieżnego myślenia, pobudzanie motywacji i rozwijanie kreatywności językowej.
Przedstawione formy i sposoby rozwijania zdolności językowych u uczniów stanowią szerokie spektrum możliwości, a dzięki wzajemnemu uzupełnianiu się mogą tworzyć jak najlepsze warunki dla wszechstronnego rozwoju ucznia uzdolnionego językowo.

Literatura:
Karpeta – Peć, B.Torenc, M. 2013. „Rozwijanie zdolności językowych na lekcjach języka obcego”, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Opracowała:
Katarzyna Agata Skaraczyńska

Wyświetleń: 0