Twórczość jest rozumiana, jako produkowanie nowości. Być twórczym pedagogiem to dążyć do wyjścia poza dotychczasowe przygotowanie, nieustannie stawiać sobie coraz to wyższe wymagania, ciągle poszukiwać nowych lepszych sposobów działania, aby nie przekazywać uczniom suchych poleceń, ale stawiać ich przed koniecznością rozwiązywania problemów, angażujących myślenie, działanie i przeżywanie.
Twórczy nauczyciel to animator rozwoju intelektualnego i osobowościowego ucznia.

4 style uczenia się (David Kolb):
• analityk – uczy się poprzez odczucia i doświadczenia,
• teoretyk – uczy się obserwując i słuchając,
• pragmatyk – lubi rozwiązywać problemy,
• aktywista – uczy się czegoś robiąc to.

Kreatywność (creatio), czyli tworzenie – proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei, koncepcji, lub nowych skojarzeń, powiązań z istniejącymi już ideami i koncepcjami. Myślenie kreatywne, to myślenie prowadzące do uzyskania oryginalnych i stosownych rozwiązań. Alternatywna, bardziej codzienna definicja kreatywności mówi, że jest to po prostu zdolność tworzenia czegoś nowego.
Refleksja - czynność umysłu, polegająca na ujmowaniu lub uświadamianiu własnych aktów w aspekcie istnienia, zawartości, struktury i przebiegu. Prościej mówiąc refleksja to głębsze zastanowienie, rozmyślanie nad czymś, rozważanie połączone z analizowaniem czegoś, myśl lub wypowiedź będąca wynikiem danych myśli.

Techniki pracy – promowane techniki angażujące ucznia w aktywną i intensywną pracę na lekcji, pobudzające jego wyobraźnię, zmuszające do samodzielnego myślenia, a także twórczego rozwiązywania postawionych przed nim zadań i problemów. Pozwalają one na rozwój umiejętności uczenia się i uczą współpracy.

Do technik używanych w szkołach średnich w Polsce należą m.in.:
1) odgadywanie znaczenia słów z kontekstu,
2) samodzielne formułowanie reguł gramatycznych,
3) identyfikacja błędnej struktury,
4) dialogi,
5) wywiady,
6) odgrywanie scenek,
7) praca w parach nad pytaniami związanymi z tekstem,
8) ćwiczenia z wykorzystaniem piosenek i nagrań wideo,
9) technika dramy.

Metody aktywne:
• zwiększają skuteczność nauczania i uczenia się,
• motywują uczniów do działania,
• dają możliwość rozwijania twórczego myślenia, kreatywności ucznia oraz własnej,
• integrują wiedzy z różnych przedmiotów,
• uczą umiejętności współpracy i komunikacji w grupie,
• uczą umiejętności organizowania pracy własnej i innych.

Najczęściej stosowane aktywne metody nauczania to:
• Analiza procesu podejmowania decyzji przy pomocy drzewa decyzyjnego,
• „Burza mózgów”,
• Dyskusja punktowana,
• Debata (analiza argumentów „za i przeciw”,
• Gry dydaktyczne,
• Elementy dramy (wchodzenie w rolę),
• Praca w małych grupach,
• Symulacje,
• Przyjmowanie i ocena różnych punktów widzenia,
• Uczenie innych uczniów/ uczenie się od nich.

DRZEWO DECYZYJNE
Metoda ta jest graficznym zapisem analizy problemu. Służy dokonaniu właściwego wyboru i podjęciu decyzji z pełną świadomością jej skutków.
Przebieg
- Sformułowanie problemu, który uczniowie wpisują w pień drzewa.
- Określenie celów i wartości najbardziej istotnych dla podejmującego decyzję; uczniowie zapisują je w koronie drzewa.
- Zaproponowanie jak największej liczby rozwiązań, które należy wpisać w gałęzie drzewa.
- Określenie pozytywnych i negatywnych skutków każdego rozwiązania z punktu widzenia stawianych celów i przyjętych wartości.
- Podjęcie najwłaściwszej decyzji.

BURZA MÓZGÓW - wytwarzanie pomysłów,
- każdy pomysł jest zapisywany,
- cel: zgromadzenie jak największej liczby pomysłów, a następnie wybór rozwiązania.

DYSKUSJA PUNKTOWANA - to metoda, która stanowi alternatywę dla tradycyjnego odpytywania i jednocześnie pozwala na zebranie szerszego materiału dotyczącego postępów ucznia nie tylko w nauce, ale także w rozwoju jego postaw i kultury osobistej. W dyskusji punktowanej bierze udział kilku uczniów (tych, którzy podlegają ocenie), natomiast pozostali przysłuchują się jej. Ocenie podlegają zarówno treści merytoryczne, jak i zachowanie uczniów podczas wymiany myśli. Ocenianie następuje w formie przydzielanych punktów na specjalnej karcie do punktowania.

DEBATA „ZA” I „PRZECIW”
Metoda może być wykorzystana przy omawianiu kontrowersyjnych tematów. Zadaniem uczniów jest zaprezentowanie argumentów „za” i „przeciw” oraz przekonanie innych do swoich poglądów. Uczniowie dowiadują się, jak należy dyskutować, wyrażać swoje zdanie bez prowokacji i osobistych ataków. Wprowadzając tę metodę, nie należy narzucać uczniom swojego punktu widzenia. Każda grupa musi mieć taki sam czas na wypowiedź.

GRY DYDAKTYCZNE – SYMULACJE
Dzięki tej metodzie uczniowie uczestniczą w symulowanym wydarzeniu odgrywając role autentycznych postaci. Przedstawiane wydarzenia mają związek z rzeczywistością, naśladują bądź odtwarzają realia.. Na podstawie kilki podanych informacji oraz własnej wiedzy dotyczącej wycinka rzeczywistości, który symulacja ma odtwarzać, uczniowie swobodnie interpretują zdarzenia, dając upust swej wyobraźni.

ELEMENTY DRAMY
W dramie wykorzystuje się zmysły, wyobraźnię, ruch, mowę. Najbardziej istotne jest w niej autentyczne przeżycie emocji odgrywanej postaci. Drama nie jest inscenizacją, ani teatrem, ale jest działaniem w fikcyjnej sytuacji, budowaniem doświadczeń w zaaranżowanym przez nauczyciela wycinku rzeczywistości. W dramie nie ma publiczności, wszyscy biorą w niej udział. Ważne jest, aby nauczyciel był także uczestnikiem dramy. Całą uwagę kierujemy w dramie na cel, którym jest zrozumienie cudzych przeżyć i emocji, nieważne są zaś uzdolnienia aktorskie uczniów.
Drama przyczynia się do bogatego rozwoju wewnętrznego uczniów, uczy koncentracji na sobie i innych, wykorzystuje zmysły, rozwija kreatywność, dodaje pewności siebie i pobudza inwencję.

KULA ŚNIEGOWA
Jest to metoda przydatna przy tworzeniu definicji. Polega na przechodzeniu od pracy indywidualnej do grupowej. Daje każdemu uczniowi szansę na sformułowanie swoich myśli na dany temat, nabycia nowych doświadczeń i umiejętności komunikowania się.
Przebieg: Uczniowie wypisują wszystkie informacje na dany temat. Następnie w parach odczytują swoje materiały, dyskutują, wybierają istotne cechy i tworzą wspólną definicję, którą zapisują na kartce.
Pary łączą się w czwórki, czwórki w ósemki itd. i w ten sposób ustalają wspólną definicję, którą zapisują na dużej kartce.

Opracowała mgr Katarzyna Chmielewska

Wyświetleń: 14