Metoda projektu to najbardziej znana droga w kierunku kształcenia postrzegana według Karla Freya jako „ forma uczącej się czynności”.
Prace projektowe oparte są na autonomii uczniów, która budowana jest poprzez zachęcanie do aktywnego udziału w zajęciach lekcyjnych, dawanie możliwości wyboru i stwarzanie życzliwej atmosfery. Dzięki metodzie projektu język obcy staje się źródłem ekspresji, refleksji nad własnym uczeniem się, a także narzędziem za pomocą którego uczniowie wyrażają swoje opinie i rozwijają umiejętność współpracy z innymi.
Projekt jako metoda nauczania polega na tym, że uczniowie realizują określone zadania w domu lub w klasie zazwyczaj przez dłuższy czas np. tydzień, semestr, ale mogą również wykonywać prace w ciągu dwóch lub trzech godzin lekcyjnych. Metoda zachęca również do realizacji projektów międzyprzedmiotowych, angażujących większą liczbę nauczycieli. Uczniowie realizując projekt w obrębie tylko języka obcego wykorzystują wiedzę z różnych przedmiotów.
Metoda projektowa jest metodą sformalizowanego nauczania i uczenia się oparta na współdziałaniu wielu elementów, do których należą:
- inicjatywa projektowa,
- weryfikacja inicjatywy projektowej ( szkic projektu),
- plan projektu,
- przeprowadzenie projektu,
- zakończenie projektu,
- fixpunkte (momenty czasowe dotyczące kilkuminutowego zastanowienia się nad postępami w projekcie, wykonania notatek i zaplanowania dalszego toku postępowania),
- meta interpretacja ( kontrola nad działaniem w projekcie).
Inicjatywa projektowa musi odpowiadać potrzebom i zainteresowaniom uczniów. Może się rozpocząć kiedy uczniowie mają pomysł i znają zadanie lub problem do rozwiązania. Ten pierwszy krok związany jest z odpowiednimi technikami i polega na wyszukiwaniu pojęć za pomocą asocjacji, stawiania pytań dotyczących wskazówek, zastosowania burzy mózgów i zabrania materiału ( literatury, przyrządów, wypowiedzi naukowych itp.). Wykorzystując te techniki uczestnicy projektu wybierają obszar działania. Kontynuacja projektu to szkic projektowy, który musi zawierać: reguły procesu projektowego, limit czasowy i obszar. Następnie powstaje plan projektowy w którym istotne znaczenie ma powstanie projektu i działania określające jakość projektu. Najważniejszym etapem projektu są działania, które mogą odbywać się w formie indywidualnej lub grupowej. Zakończenie projektu może mieć kilka form:
- wykonanie projektu i świadome zakończenie,
- porównanie produktu końcowego z inicjatywą projektową,
- kontynuacja, czyli zastanowienie się jakie działania należy podjąć po projekcie.
Nadrzędnym celem projektów językowych jest utrwalenie i zastosowanie poznanego wcześniej słownictwa oraz struktur gramatycznych.
Podsumowując, prace projektowe dzieli się również na cztery etapy:
I etap - uczniowie sami lub z pomocą nauczyciela rozdzielają zadania zgodnie ze swoimi umiejętnościami i przejmują odpowiedzialność za podjęte działania,
II etap - to zespołowa lub indywidualna praca nad projektem, w której przygotowania mogą odbywać się poza lekcją (min. zbieranie materiałów, informacji, wykonywanie prac plastycznych),
III etap - to przygotowanie prezentacji np. omówienie w języku angielskim, przygotowanie plakatu,
IV etap - ocena projektu dokonana przez nauczyciela lub innych uczniów, a także samoocena.
Cechy projektu
 Autentyczność wykonywanego zadania
Umożliwia zastosowanie w praktyce zdobytej wiedzy i umiejętności zarówno językowych, jak i tych związanych z innymi dziedzinami. Język staje się źródłem porozumiewania się z innymi osobami i wyrażania opinii.
 Branie pod uwagę zainteresowań uczniów
Podejście autonomiczne umożliwia uczniom wybór tematu. Uczniowie mogą samodzielnie przedstawić swoje propozycje lub wybrać temat z listy podanych tematów.
 Określony cel, temat i metody pracy
Te zasady należy omówić na lekcji wprowadzającej. Uczniowie powinni być świadomi tego co robią i w jaki sposób wpłynie to na podniesienie ich kompetencji językowych.
 Określone cele i sposoby realizacji
Uczniowie wykonują pracę zgodnie ze swoimi możliwościami i preferencjami. Etapy i sposoby realizacji są dyskutowane w grupach oraz z nauczycielem.
 Termin realizacji
Dotyczy kolejnych etapów projektu i ostatecznej prezentacji. Ustalenie terminu uczy organizacji pracy i odpowiedzialności.
 Wykorzystane zasoby
Dotyczą źródła informacji oraz użytych materiałów i sprzętu. Umiejętność docierania do potrzebnych źródeł informacji oraz efektywne ich wykorzystywanie są bardzo ważne dla współczesnego ucznia.
 Kryteria oceny
Uczniowie powinni wiedzieć za co mogą uzyskać punkty, ponieważ to może zwiększyć efektywność projektu.
 Prezentacja
Ważną cechą projektu jest to, że produkty muszą być zaprezentowane, min. są to:
- tworzenie gazetki i czasopisma, pisanie komentarzy, reportaży, pisanie zaproszeń, listów, wykonywanie gazetek ściennych,
- przygotowanie wystawy dla uczniów innych klas lub rodziców,
- inscenizacja, kabaret, wymyślanie tekstów piosenek, pisanie wierszy,
- opracowanie gry planszowej,
- przygotowanie dialogu na podstawie tekstu.
 Współpraca z innymi
Praca w grupie jest jedną z bardzo ważnych cech projektu. Uczniowie potrafią współpracować, wymieniać się doświadczeniami i uczyć się od innych.
 Zaangażowanie wielu zmysłów
W wielu koncepcjach nauczania realizowane jest holistyczne podejście polegające na łączeniu teorii z praktyką, myślenia z działaniem, rozumu ze zmysłami, pracy z przyjemnością. Najważniejszą ideą jest zbliżenie szkoły do życia codziennego i przygotowanie ucznia na przyszłe sytuacje życiowe.
 Interdyscyplinarność
Różnorodna tematyka projektów umożliwia łączenie wiedzy z różnych dziedzin i wykorzystanie tego czego uczniowie nauczyli się na innych zajęciach.
 Związek z programem nauczania
Projekt pomimo swojej otwartości ma swoje granice. To czego uczniowie mają się nauczyć musi być związane z programem nauczania.
Osiągnięcie najlepszych wyników wymaga współpracy z nauczycielem na każdym etapie wykonywanego zadania, jednakże pomoc nauczyciela powinna być ograniczona do niezbędnego minimum.

Same cechy projektu przemawiają za tym, że uczniowie współtworząc projekt realizują zasady autonomii uczenia się oparte na teorii kognitywnej i teorii konstruktywizmu. Świadczą o tym następujące argumenty:
- zasady kompleksowości treści nauczania realizowane poprzez użycie autentycznych materiałów min. gazety, czasopisma, literatura, leksykony,
- zasady związku z rzeczywistością ponieważ tematyka projektów zaczerpnięta jest z rzeczywistości.
- zasady kooperatywnego uczenia się realizowanego poprzez pracę grupową,
- uczniowie rozwijają zasadę refleksji nad własnym procesem uczenia się i zasadę samodzielności przy użyciu technik uczenia się i odpowiednich metod pracy np. pisanie sprawozdań, prowadzenie dziennika uczenia się.
Prace projektowe umożliwiają integrowanie programu nauczania języka angielskiego z programem realizowanym na innych przedmiotach. Stwarzają możliwość współdziałania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. Efekty pracy mogą być zaprezentowane w różnych formach. Wdrażanie prac projektowych ma duże znaczenie w procesie budowania autonomii uczniów, uczy samodzielności i odpowiedzialności za podjęte działania, daje poczucie dumy i wiary we własne możliwości.

Opracowała:
mgr Katarzyna Agata Skaraczyńska

Wyświetleń: 150