„ Szlachetne zdrowie nikt się nie dowie jako smakujesz, aż się zepsujesz….”


PROGRAM AUTORSKI
„Rośnij zdrowo” –
edukacja prozdrowotna dla klas I-III.

Opracowała:
mgr Małgorzata Wcisło
nauczycielka kształcenia zintegrowanego SP nr 93 w Krakowie


1. Problem, założenia programu i jego charakterystyka.

Problematyka poruszana w programie dotyczy kreowania takiego stylu życia, który gwarantuje

zachowanie zdrowia , dobrego samopoczucia i właściwej sylwetki i postawy ciała przez długi okres

życia człowieka.. Nawyki zdrowego odżywiania, przestrzeganie zasad higieny oraz czynne

sposoby spędzania czasu wolnego kształtowane są we wczesnym okresie dzieciństwa i determinują całe dorosłe życie człowieka. Dlatego tak ważna jest edukacja prozdrowotna prowadzona od pierwszych lat pobytu w przedszkolu i nauki w szkole .W dobie zataczających coraz większe kręgi chorób cywilizacyjnych, takich jak : otyłość u coraz młodszych dzieci oraz jej konsekwencje związane z chorobami układu krążenia, z wadami postawy, poznawanie i wyrabianie właściwych zachowań i dokonywania trafnych wyborów w zakresie podstawowych czynności życia staje się zadaniem pierwszorzędnym. W myśl znanego wszystkim przysłowia „ W zdrowym ciele zdrowy duch” cel ten jest jednym z ważniejszych wśród innych, które wyznacza sobie szkoła, aby sprostać potrzebom współczesności i przygotować młode pokolenie do życia.
Program edukacji zdrowotnej kieruję do uczniów na pierwszym etapie kształcenia bez podziału na kolejne klasy . Jest on zgodny z nową podstawą programową i stanowi swojego rodzaju ścieżkę edukacyjną prowadzącą i łączącą wszystkie rodzaje edukacji: polonistyczną, matematyczną, plastyczną, muzyczną, ruchowa, a w szczególności społeczno- przyrodniczą.
Treści zawarte w programie mogą być realizowane w dowolnej kolejności i modyfikowane w zależności od potrzeb i możliwości uczniów. Treści nauczania ułożone są w sposób spiralny. Oznacza to, że te same treści będą powtarzać się w kolejnych klasach edukacji wczesnoszkolnej, umożliwiając dziecku poszerzenie, pogłębienie wiadomości i umiejętności zgodnie ze wzrastającymi możliwościami intelektualno – percepcyjnymi. Dobierane one są w taki sposób, aby były ciekawe, pobudzały do myślenia, poszukiwania, a przede wszystkim - do działania i zastosowania w codziennym życiu.






2. Cel główny programu.

Podstawowym celem tego programu jest skuteczne i efektywne kształtowanie postaw dzieci zgodnych z zasadami higieny i racjonalnego trybu życia ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego odżywiania się. Służy on nie tylko pogłębianiu wiedzy, ale pobudza również aktywność dzieci, ich twórcze myślenie zastosowanie nabytych umiejętności i wiadomości w praktyce. Uczy współdziałania w zespole, pokazuje wartość zdrowia człowieka ,kształtuje właściwe nawyki i charakter młodego człowieka.

3. Cele szczegółowe.

Kształtowanie umiejętności, postaw i nawyków w zakresie:

- dbałości o czystość ciała, odzieży i otoczenia,
- właściwego zachowania się podczas kaszlu, kichania, korzystania z urządzeń sanitarnych (profilaktyka chorób)
- przestrzegania zasad prawidłowego odżywiania się (regularność i urozmaicenie posiłków)
- znajomości nazw grup produktów w piramidzie żywieniowej
- znajomości warzyw i owoców( również mało znanych , egzotycznych)
- znajomości zdrowych potraw i ich przepisów
- umiejętność przyrządzenia wybranej potrawy wg. przepisu
- umiejętności komponowania diety na cały dzień z uwzględnieniem zasad zdrowego żywienia
- zabezpieczenie pokarmów przed zanieczyszczeniem, zepsuciem,
- rozumienia szkodliwości przejadania się, szczególnie słodyczami,
- znajomości produktów szkodliwych dla zdrowia (niedojrzałe owoce, trujące grzyby, produkty przeterminowane)
- poznania właściwości wody oraz jej wpływu na zdrowie i życie człowieka
- korzystania z aktywnych form wypoczynku (spacery, sport, turystyka, hobby) i biernych (sen, czytanie, majsterkowanie, TV, komputer),
- przestrzegania zasad obowiązujących w grupie,
- ostrożności podczas zabaw na powietrzu,
- bezpiecznego korzystania z ostrych narzędzi, urządzeń elektrycznych, gazowych,
- znajomości substancji szkodliwych (gaz, czad, farby, trucizny na owady i gryzonie, substancje niewiadomego pochodzenia, narkotyki)







4. Treści edukacyjne i proponowana tematyka zajęć.

TEMAT
KOMPLEKSOWY TEMATYKA SZCZEGÓŁOWA SPOSOBY
REALIZACJI UWAGI

Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku.

1. Ja i moje ciało. -poznanie budowy ciała i najważniejszych funkcji poszczególnych organów


2. Higiena ciała i jamy ustnej.



3. Dbam o swoje włosy.





4. Ubiór dziecka dostosowany do różnej pogody.
5. Jesienna, wiosenna , zimowa i letnia moda.





6. Sen i jego znaczenie dla zdrowia i rozwoju dziecka



7. Z wizytą u lekarza

8. Czasami chorujemy


9. Jak pracować, a jak wypoczywać?




10. Wypoczynek czynny i bierny. Dlaczego należy unikać nudy ? – wady i zalety życia ludzi.




11. Wyrabianie nawyku prawidłowej postawy ciała w czasie zajęć ruchowych i czynnościowych całego dnia.

12. Wykorzystywanie różnych form aktywności ruchowej w celu rozładowania stresu i napięć nerwowych.

13. Doskonalę i dbam o swoje zmysły. Dobre i złe strony telewizji i komputera – uczymy się dobrze korzystać ze zdobyczy techniki.

14. Sposoby porozumiewania się ludzi niewidomych i głuchoniemych


15. Wady wzroku i słuchu oraz sposoby zapobiegania im.
-oglądanie szkieletu ludzkiego, atlasów anatomicznych, - pogadanka na temat ogólnych funkcji najważniejszych organów w ciele człowieka

-Czytanie i praca z tekstem , pogadanka na temat braku higieny i konsekwencji z tym związanych
-udział w akcji fluoryzowania zębów

Fryzura, a wizerunek zewnętrzny w myśl przysłowia-„ Jak mnie widzą, tak mnie piszą”- prace plastyczne, zabawy dydaktyczne : „U fryzjera”
-wizyty i rozmowy z higienistką szkolną,




-prace plastyczne, techniczne: wykonanie z kartonu sylwetki człowieka oraz papierowych ubrań na różne pory roku , ubieranie modela dostosowane do różnych pór roku i różnej pogody
-Pogadanki na temat skutków wyziębienia i przegrzania ciała


--racjonalne planowanie rozkładu dnia -wykonanie tabeli pokazującej zajęcia dostosowane do pory dnia


-poznanie różnych specjalności lekarzy
-scenki dramowe, zagadki ruchowe
-zabawa dydaktyczna – „U lekarza”
-pogadanka na temat przestrzegania zaleceń lekarza

-Oglądanie i komentowanie treści historyjek obrazkowych na temat właściwego przygotowania miejsca do nauki i do zabawy
--właściwy dobór krzeseł i stolików do wzrostu dzieci

-Czytanie i praca z tekstem na temat sposobów spędzania czasu wolnego,
-rozwijanie zainteresowań sposobem na nudę

prace plastyczne,
-nauka śpiewania piosenek o tej tematyce, przygotowanie i wykonanie układów ruchowych ,
-gimnastyka śródlekcyjna, elementy gimnastyki korekcyjnej na zajęciach ruchowych.


-poznawanie otoczenia za pomocą różnych zmysłów: zabawy dydaktyczne
-ćwiczenia spostrzegawczości
-zagadki


-poznanie różnych alfabetów , szyfrowanie wiadomości przy ich użyciu


-pogadanki na temat niewłaściwego słuchania muzyki i korzystania z komputera i telewizji








Współpraca z higienistką szkolną

Sport to sposób na nudę i na zdrowie
16. Poznanie różnych dyscyplin sportowych uprawianych latem i zimą.
17. Zasady bezpieczeństwa w czasie zabaw i gier.
.



18. Zakładamy Klasowy Klub Turysty


-poznanie sylwetek znanych , polskich olimpijczyków -rozmowa o bezpiecznym zachowaniu się w szkole i na placach zabaw w czasie gier i zabaw na podstawie historyjek obrazkowych i własnych doświadczeń uczniów
-zabawy ruchowe proponowane przez dzieci jako forma spędzenia czasu wolnego
-pogadanki na temat korzystania z niestrzeżonych kąpielisk i lodowisk na zbiornikach wodnych
-opracowanie regulaminu i zasad działania klubu




Urozmaicanie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania, zabezpieczenie żywności przed zanieczyszcze-niem i zepsuciem.
19. Zasady zdrowego odżywiania.





20. Potrzeby pokarmowe naszego organizmu czyli -Co to są witaminy?


21. Jesienne kolory, zimowe przetwory.

22. Ogrody warzywne, wiosenne nowalijki - rozróżnianie i nazywanie warzyw i owoców.






23. Woda –cenniejsza od złota. Właściwe gospodarowanie żywnością i wodą.







24. Kiedy jemy z przyjemnością – estetyka, kultura i higiena przyrządzania i spożywania posiłków.

25. Przyjmujemy gości potrafimy przyrządzać i odpowiednio podać prosty posiłek.





26. Zabezpieczenie żywności przed zepsuciem.
-pogadanki na temat zasad zdrowego i racjonalnego odżywiania,
-przygotowanie przepisów kulinarnych

-piramida żywieniowa, klasyfikacja produktów ze względu na skład i pochodzenie
-układanie jadłospisów,
-zabawy i gry dramowe,
-ćwiczenia praktyczne: przyrządzanie potraw i sałatek
-prace plastyczno-techniczne
-konkursy wiedzy i umiejętności kulinarnych
-tworzenie teatrzyków kukiełkowych z udziałem kukiełek – warzyw i owoców,
zakładanie klasowego ogródka




-pogadanki na temat picia wody i właściwego gospodarowania zasobami wody,
-układanie haseł ekologicznych nawołujących do oszczędzania wody i wykorzystania nadwyżek żywności
-doświadczenia z wodą
-wykonanie plakatów
- rozwiązywanie zagadek o wodzie
-ćwiczenia praktyczne: nakrywanie do stołu,
-potrawy mogą być piękne w myśl zasady – jemy oczami-korzystanie z poradników kulinarnych
-opracowanie zasad obowiązujących w trakcie przygotowania i spożywania posiłków
-pogadanki na temat sposobów przechowywania żywności i sprawdzania ich przydatności do spożycia i objawów zatrucia pokarmowego
-


Poznawanie zagrożeń cywilizacyjnych oraz nabycie umiejętności zachowania się w przypadku kontaktu z substancjami szkodliwymi. 27. Zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń technicznych i elektrycznych.

28. Rozróżnianie substancji szkodliwych (gaz, czad, farby, lakiery, trucizny na owady i gryzonie, substancje niewiadomego pochodzenia, narkotyki) oraz umiejętność właściwego zachowania się w przypadku kontaktu z nimi.
29. Korzystanie z pomocy dorosłych w sytuacjach zagrożenia (ważne telefony
30. Zatrucie środowiska i jego wpływ na zdrowie człowieka.
31. Co to jest zdrowa żywność?


- -ćwiczenia praktycznej obsługi wybranych urządzeń typu mikser, sokowirówka

-pogadanki, czytanie znaków , piktogramów na etykietach
-poznanie procedury postępowania w sytuacji połknięcia trucizny lub substancji niewiadomego pochodzenia.
-scenki dramowe



-pogadanki na temat zatrutej wody, gleby, powietrza oraz zatrutej żywności
Prace plastyczne , plakaty o tematyce ekologicznej










7. Metody i formy pracy.

Do realizacji tego programu niezbędna jest umiejętność aktywizowania ucznia i motywowania go do dalszej pracy zespołowej i indywidualnej. Celowe więc jest stosowanie zróżnicowanych metod pracy przede wszystkim wyzwalających aktywność uczenia się oraz umożliwiających samodzielność w formułowaniu wniosków:
• aktywizujące ( drama, burza mózgów, śnieżna kula, itd.)
• słowne ( wypowiedzi, praca z tekstem, czytanie )
• czynne ( obliczanie działań, rysowanie, uzupełnianie tekstu z lukami, redagowanie swobodnych tekstów)
• oglądowe ( pokaz, obserwacja ).

Formy realizacji:

- wycieczki,
- zajęcia warsztatowe,
- ćwiczenia praktyczne,
- gry i zabawy ruchowe,
- przygotowywanie pytań na spotkania z policjantem, pielęgniarką, pedago-
giem,
- udział w konkursach dotyczących tematyki.


8. Przewidywane efekty końcowe:

- uczeń potrafi przewidzieć różne sytuacje zagrażające jego życiu i zdrowiu i umie się zachować w określonych sytuacjach,
- zna zasady bezpiecznego poruszania się po jezdni i stosuje je w praktyce,
- zna i stosuje zasady prawidłowego odżywiania się,
- przestrzega zasad higieny osobistej,
- prawidłowo dba o swoje zęby,
- potrafi bezpiecznie obsługiwać proste urządzenia wykorzystywane w gospodarstwie domowym,
- potrafi właściwie wybrać programy telewizyjne i gry komputerowe,
- spędza wolny czas aktywnie i w większości na świeżym powietrzu,
- potrafi rozróżnić substancje szkodliwe dla zdrowia,
- zna telefony alarmowe straży pożarnej, pogotowia i policji,
- dba o środowisko naturalne.



9. Ewaluacja.

Bardzo ważnym elementem pracy nauczyciela i ucznia jest ocena, która pozwala stwierdzić, czy zamierzone cele zostały osiągnięte. Dla ucznia ma być ona motywacją do dalszej pracy, a dla nauczyciela – sygnałem skuteczności stosowanych metod i form pracy. Kryterium oceny nie jest stan wiedzy ucznia w danym momencie, ale jego praca, włożony wysiłek, umiejętności, pomysłowość i przejawiane inicjatywy. Program zakłada osiąganie przez ucznia umiejętności praktycznego wykorzystywania zdobytej wiedzy.
Ewaluacji programu dokonam na podstawie:
a) obserwacji zachowań uczniów w określonych sytuacjach,
b) anonimowych ankiet przeprowadzonych wśród uczniów i rodziców,
c) udziału uczniów w różnych konkursach dotyczących tematyki.

Wyświetleń: 1760