Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową, której charakter prawny jest uregulowany w art. 151- 300 Kodeksu Spółek Handlowych (KSH) z dnia 15 września 2000 roku. Posiada osobowość prawną i może być utworzona w każdym celu dozwolonym przez prawo; mogą to być cele zarobkowe, gospodarcze niemające celu zarobkowego, niegospodarcze.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać utworzona przez jeden lub kilka podmiotów, z tym, że zgodnie z art. 151§2 KSH nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Ograniczenie to nie dotyczy jednoosobowych spółek akcyjnych, które mogą utworzyć jednoosobową sp. z o.o. Ponadto dotyczy to tylko powstawania nowych spółek z o.o.; jest możliwa sytuacja, że jednoosobowa sp. z o.o. nabędzie wszystkie udziały w innej sp. z o.o. Natomiast w przypadku gdyby jedynym wspólnikiem była jednoosobowa sp. z o.o., sąd rejestrowy odmówi zarejestrowania takiej spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Spółka działa w oparciu o kapitał zakładowy, podzielony na udziały; przy czym minimalna wysokość kapitału zakładowego to 5.000 zł, zaś minimalna wysokość udziału to 50 zł. W zamian za wkłady, które wspólnicy wnoszą do spółki, otrzymują udziały w kapitale zakładowym. Udziały te mogą mieć równą lub nierówną wartość nominalną. Umowa spółki określa, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. W przypadku gdy może mieć więcej udziałów to wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem, a wspólnicy spółki nie odpowiadają swoim majątkiem własnym za zobowiązania spółki względem wierzycieli. Jednak w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają wobec wierzycieli spółki za jej nieuregulowane zobowiązania. Wierzyciel musi wykazać jedynie, że posiada niezaspokojone zobowiązanie stwierdzone prawomocnym tytułem wykonawczym oraz że egzekucja z majątku spółki z o.o. dłużnika okazała się bezskuteczna. Jednakże członek zarządu sp. z o.o. może uwolnić się od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że spełnił przynajmniej jedną z przesłanek wymienionych poniżej:
- we właściwym terminie złożył wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub wszczął postępowanie układowe lub też brak takich wniosków nastąpił bez jego winy;
- pomimo braku wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.
Natomiast członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej lub likwidator odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną ich działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub umową spółki.
Warunkiem koniecznym do zawiązania spółki jest zawarcie umowy przez wspólników w formie aktu notarialnego. Daje to początek istnieniu spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. Ta forma prawna trwa do momentu rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym przez sąd rejestrowy, czyli wydział gospodarczy właściwego miejscowo sądu rejonowego.
Artykuły 157-159 KSH regulują minimalne wymagania jakie musi spełnić spółka, aby zostać zarejestrowana przez sąd rejestrowy.
Cały proces od momentu zawiązania do momentu rejestracji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawia art. 163 KSH:
„Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga się:
1) zawarcia umowy spółki,
2) wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienia nadwyżki,
3) powołania zarządu,
4) ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki,
5) wpisu do rejestru.”
Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mają równe prawa i obowiązki; odmienne uregulowania w tym przedmiocie mogą wynikać albo z ustawy albo z umowy spółki.
Do najważniejszych praw wspólników można zaliczyć:
- prawo do uczestniczenia i głosowania w zgromadzeniu wspólników
- prawo do nadzoru nad działalnością spółki
- prawo do dywidendy
- prawo do żądania wyłączenia wspólnika
- prawo do zbycia udziałów
- prawo do wystąpienia do sądu z wnioskiem o rozwiązanie spółki.
Spośród obowiązków jakie wynikają dla wspólników można wymienić:
- obowiązek wniesienia wkładu
- obowiązek wniesienia dopłat
- do powtarzających się świadczeń niepieniężnych określonych w umowie spółki, jakie wspólnik lub wspólnicy są obowiązani świadczyć na rzecz spółki.
Organami spółki z o.o. są:
1. zgromadzenie wspólników- jest to organ uchwałodawczy, który decyduje o najważniejszych sprawach spółki.
2. zarząd- jest powoływany i odwoływany przez zgromadzenie wspólników. W skład zarządu mogą wejść wspólnicy, jak i osoby trzecie, zaś minimalny skład zarządu to 1 osoba. Zarząd prowadzi sprawy spółki i ją reprezentuje.
3. rada nadzorcza lub komisja rewizyjna- organy te sprawują nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach; komisja rewizyjna w przeciwieństwie do rady nadzorczej nie ma uprawnień nadzorczych.
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego. W postępowaniu likwidacyjnym w miejsce zarządu należy ustanowić likwidatora (art. 276 KSH), w postępowaniu upadłościowym sąd wyznacza zarządcę lub syndyka. Wszczęcie postępowania likwidacyjnego sprawia, że spółka ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, tylko w zakresie wynikającym z celu likwidacji i przepisów szczególnych.
Jak trafnie zauważa Andrzej Kidyba: „Możemy więc przyjąć, że likwidacja jest postępowaniem, które rozpoczyna się po zaistnieniu przyczyn rozwiązania, ale po jej zakończeniu wymagane jest dokonanie pewnych czynności, które do postępowania likwidacyjnego zaliczone być nie mogą, a które są warunkiem ustania bytu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.”
Tymi czynnościami są:
1) zatwierdzenie przez zgromadzenie wspólników ostatecznych rachunków,
2) ogłoszenie sprawozdania likwidacyjnego przez likwidatorów,
3) złożenie sądowi rejestrowemu sprawozdania likwidacyjnego,
4) zgłoszenie sądowi wniosku o wykreślenie spółki z rejestru handlowego,
5) wykreślenie spółki z rejestru.
Po dokonaniu wszystkich tych czynności spółka z o.o. ulega rozwiązaniu.
Podobnie jest w sytuacji wszczęcia postępowania upadłościowego- spółka ulega rozwiązaniu po zakończeniu postępowania upadłościowego.

Wyświetleń: 512