Katalog

Renata Janiszewska, 2013-11-04
Komorniki

Edukacja regionalna, Program nauczania

PROGRAM REGIONALNY DLA KLAS 1-3 SZKOŁY PODSTAWOWEJ IMIENIA JANUSZA KORCZAKA W KOMORNIKACH „ MOJE MIEJSCE NA ZIEMI”

- n +

mgr Renata Janiszewska




PROGRAM REGIONALNY DLA KLAS 1-3 SZKOŁY PODSTAWOWEJ IMIENIA JANUSZA KORCZAKA
W KOMORNIKACH



„ MOJE MIEJSCE NA ZIEMI”




„Moja mała ojczyzna jest blisko,
na wyciągnięcie ręki."
T. Różewicz
PRZEDMOWA

Jestem nauczycielką w Szkole Podstawowej w Komornikach od 24 lat, a mieszkanką Gminy Komorniki i Komornik
od 23 lat. Nie jest to moje miejsce urodzenia i dorastania, ale miejsce na ziemi, w którym osadził mnie los. Starałam się je jak najlepiej poznać. Dziś jest to „moje miejsce na ziemi”, które dobrze znam, miejsce które pokochałam, miejsce o którym uczę kolejne pokolenia dzieci, których rodzice, tak jak ja kiedyś, wybrali to miejsce do życia. Propagowanie regionalizmu jest dla mnie w obecnym czasie tym ważniejsze, że w naszej gminie przybywa młodych ludzi, u których poczucie przynależności do nowej dla nich społeczności lokalnej musi się dopiero wykształcić.
W ubiegłych latach szkolnych realizowałam wiele zadań i przedsięwzięć ze ścieżki regionalnej, podejmowałam działania zmierzające do uświadomienia moim uczniom, że rodzina, szkoła, środowisko lokalne, ojczyzna to wspólnoty stanowiące ogromną wartość w życiu każdego człowieka i że każdy , nawet „mały człowiek” ma wobec tych wspólnot obowiązki, powinien je dobrze poznać, dbać o nie i w miarę swoich możliwości dążyć do ich rozwoju, pamiętając przy tym o ich historii, kulturze, tradycjach. W wyniku moich wieloletnich działań w kierunku propagowania regionalizmu, postanowiłam stworzyć program regionalny dla klas 1-3 Szkoły Podstawowej imienia Janusza Korczaka w Komornikach pt.: „ Moje miejsce na ziemi”.

WSTĘP

Regionalizm w edukacji wczesnoszkolnej integruje różne dziedziny wiedzy. Umożliwia nauczenie dziecka szacunku i otwarcia na potrzeby społeczności i kultury poprzez przybliżenie mu własnego regionu, tzw. „małej ojczyzny", o której powinno wiedzieć jak najwięcej, z którą powinno się utożsamiać. Dziecko powinno poznawać najpierw to środowisko, które jest mu najbliższe, z którym jest emocjonalnie związane, a potem stopniowo przechodzić do tego co odległe, nowe, obce. Najbliższe otoczenie: dom rodzinny, szkoła, miejscowość jest dla dziecka w młodszym wieku szkolnym jego „małą ojczyzną”, światem który jest ważny, do którego się przywiązuje i który stanowi podstawę systemu wartości. W późniejszych latach te uczucia przekształcą się w dojrzałą postawę patriotyczną.


CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Niniejszy program przeznaczony jest dla uczniów klas I-III. Szkoły Podstawowej imienia Janusza Korczaka w Komornikach, jest zgodny z Podstawą Programową MEN i nawiązuje do dokumentu wydanego w październiku 1995 roku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej pt.: „Dziedzictwo kulturowe w regionie”. Założeniem tego programu jest poznanie przez młode pokolenie „własnego dziedzictwa kulturowego, które powinno przebiegać od wczesnego dzieciństwa, na każdym etapie edukacji, poprzez formy i metody pracy dostosowanej do rozwoju psychofizycznego i intelektualnego, we współpracy ze środowiskiem, na lekcjach z wykorzystaniem podstaw programowych poszczególnych przedmiotów nauczania oraz w działaniach pozalekcyjnych i pozaszkolnych.”( D. Grabowska, Dziedzictwo kulturowe w regionie. Założenia programowe, Warszawa 1995, s.1)
Podstawowe treści nauczania zintegrowanego zawartego w Podstawie Programowej zostały poszerzone o elementy wiedzy o regionalizmie, w tym między innymi o ścieżkę przyrodniczo – regionalną opracowaną przez uczniów naszej szkoły pod kierunkiem nauczycielki, pani Barbary Fiedler pt.: „ Spacer po Komornikach” oraz ścieżkę turystyczno – krajoznawczą opracowaną przez uczniów naszej szkoły pod kierunkiem nauczycielek: Iwony Jankowiak i Elżbiety Gęsior pt.: „Nurtem Wirynki ”. W proponowanym programie następuje odejście od podziału treści programowych na poszczególne klasy, co pozwoli wybierać oraz dostosowywać zadania do możliwości i potrzeb danej grupy uczniów. Treści edukacji regionalnej dotyczą przede wszystkim rzeczy, z jakimi dzieci spotykają się na co dzień i skupiają się wokół najbliższego regionu. W kolejnych latach nauki powinno dojść do szerszego ujęcia tych samych zagadnień. Taki układ umożliwia wielokrotne powroty do ukazywanych treści, ale w bogatszej i bardziej rozwiniętej formie. Dzięki temu dziecko utrwala i wzbogaca swoją wiedzę, tworząc pełniejszy obraz otaczającego go świata. Proces poznawczy powinien odbywać się w sposób naturalny, poprzez obserwację, spotkania, rozmowy, doświadczenia, przeżycia, związki emocjonalne z rodziną, miejscem zamieszkania, szkołą, najbliższą okolicą, regionem i ojczyzną.
Wiedza i umiejętności, które uczeń nabędzie w trakcie realizacji programu, uświadomią mu potrzeby środowiska oraz ukształtują poczucie przynależności do niego.
Treści programu mogą być realizowane zarówno podczas zajęć lekcyjnych, jak również w czasie spacerów, wycieczek, rajdów w czasie pozalekcyjnym. Do realizacji treści programowych zaproszę również innych nauczycieli.
Realizację programu regionalnego „ Moje miejsce na ziemi” planuję rozpocząć w roku szkolnym 2013/2014.
CELE OGÓLNE PROGRAMU:

- poznawanie świata i miejsca człowieka w środowisku społecznym, przyrodniczym, kulturowym,
- poznanie najbliższego środowiska i specyfiki swojego regionu,
- wszechstronny rozwój osobowości, wiedzy i umiejętności dziecka,
- budowanie poczucia przynależności do grupy szkolnej, rodziny, społeczności lokalnej, regionu, kraju,
- rozwijanie postaw patriotycznych związanych z kulturą regionalną,
- przygotowanie do współtworzenia świata i odnajdywanie w nim własnego miejsca.


CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU:

- Poznanie najbliższego środowiska
- Dostrzeganie specyfiki przyrodniczo -geograficznej i kulturowej najbliższej okolicy
- Rozwijanie wartości rodzinnych
- Rozwijanie poczucia przynależności do grupy społecznej
- Poznanie historii szkoły, jej Patrona
- Dbanie o promocję i dobry wizerunek szkoły w lokalnym środowisku i poza nim.
- Rozwijanie i wzmacnianie aktywnego udziału dziecka w życiu wspólnot: rodzinnej, klasowej, szkolnej, lokalnej
- Kształcenie nawyku dbałości i szacunku dla kultury regionu
- Pielęgnowanie tradycji rodzinnych i regionalnych
- Poznanie zawodów i zajęć w swoim regionie
- Budzenie szacunku do pracy ludzkiej
- Poznanie ludzi ważnych i zasłużonych dla regionu
- Budzenie szacunku dla przeszłości
- Budzenie zainteresowania historią i kulturą własnego środowiska i regionu
- Kształtowanie emocjonalnego związku z regionem z równoczesnym kształtowaniem patriotyzmu
- Budzenie poczucia dumy z faktu bycia Polakiem
- Kształtowanie wrażliwości na piękno przyrody
- Rozwijanie ekspresji i aktywności twórczej uczniów w różnych dziedzinach
- Rozwijanie wrażliwości estetycznej
- Umiejętność przyjmowania odpowiedzialności za wspólne działanie i jego efekty
- Upowszechnianie form aktywnego wypoczynku

TREŚCI EDUKACJI REIONALNEJ W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM, ZAWARTE
W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ:

1. Dom rodzinny
• Dziecko jako członek rodziny
• Więzi rodzinne
• Obrazy z przeszłości rodziny
• Święta i zwyczaje rodzinne
• Dom i jego otoczenie
• Praca zawodowa rodziców
2. Dziecko w środowisku szkolnym
• Klasa, koledzy
• Historia i tradycje szkoły
• Patron szkoły
• Symbole, święta regionalne i państwowe obchodzone w szkole
• Krajobraz wokół szkoły
• Szkoła częścią wsi i gminy
3. Miejscowość i jej mieszkańcy
• Nazwa miejscowości, jej historia
• Zabytki, miejsca kultury i pamięci
• Ważne, ciekawe i ulubione miejsca
• Zajęcia ludzi na wsi, ciekawe zawody
4. Moja gmina
• Położenie, struktura, historia gminy
• Symbole gminy
• Władze samorządowe
• Ośrodki kultury, muzea
• Miejsca Pamięci Narodowej
• Przyroda i formy jej ochrony
PLAN REALIZACJI TREŚCI EDUKACJI REGIONALNEJ

OBSZAR TEMATYCZNY ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE PROPOZYCJE METOD I FORM REALIZACJI PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA PO PIERWSZYM ETAPIE EDUKACYJNYM

W CIEPLE DOMOWEGO OGNISKA












Dziecko jako członek rodziny - prawa i obowiązki dziecka w rodzinie




Więzi rodzinne












Święta i zwyczaje rodzinne – dawne i nowe










Praca zawodowa rodziców



- pogadanki, rozmowy z dziećmi na tematy: Moja rodzina, Co daje dziecku rodzina?, Jakie prawa i obowiązki ma dziecko w rodzinie?, Za co kocham moja mamę?, itp.

- prace plastyczne: „Pomagam w domu”, „Jestem samodzielny”



- wykonanie portretów członków swojej rodziny, rysunku, „Moja kochana rodzina”

- oglądanie zdjęć rodzinnych, albumów

- zapraszanie na spotkania rodziców, babcie, dziadków - rozmowy na tematy dotyczące czasów ich dzieciństwa

- wykonanie Drzewa genealogicznego swojej rodziny

- występy artystyczne dla rodzin dzieci

- udział rodziców i dziadków w akcji „Dorośli czytają dzieciom”

- współudział członków rodzin dzieci w spacerach po okolicy, wycieczkach.

- udział Rodzin w Szkolnym Festynie Rodzinnym



- prezentacje przygotowane przez dzieci:
„ Święta Bożego Narodzenia w moim domu”, „ Wielkanoc w naszym domu”

- opowiadanie dzieci o rodzinnych zwyczajach i tradycjach

- wykonywanie laurek, prezentów dla swoich bliskich, ozdób świątecznych

- tworzenie kart do Klasowej księgi
świątecznych przepisów

- układanie i pisanie życzeń okolicznościowych

- zajęcia warsztatowe dla rodziców o nowych tradycjach, zwyczajach , wymyślonych i wprowadzonych do życia codziennego przez rodziny dzieci

- tworzenie przez rodziny „ Kronik rodzinnych”



- wycieczki do miejsc pracy rodziców
- scenki ( mini drama) przedstawiające czynności związane z pracą zawodową rodziców
- przeprowadzanie wywiadów z rodzicami na temat ich pracy zawodowej
Uczeń: - wykazuje poczucie przynależności do rodziny - jako członek rodziny przestrzega obowiązujących w niej norm postępowania - wykazuje szacunek i zrozumienie dla swoich bliskich

- zna relacje rodzinne między najbliższymi ( rozumie pojęcia: pradziadek, prababcia. stryj, kuzyn) - wyjaśnia związki rodzinne na przykładzie własnej rodziny - orientuje się, czym zajmuje się genealogia - potrafi narysować prosty schemat drzewa genealogicznego - podejmuje obowiązki domowe i rzetelnie wywiązuje się z nich genealogicznego swojej rodziny; - potrafi okazać swoim bliskim miłość i przywiązanie - lubi spędzać czas ze swoją rodziną





- identyfikuje się z rodzinnymi tradycjami - potrafi wymienić niektóre zwyczaje i obrzędy typowe dla polskiej tradycji, kultywowane w swoim domu - potrafi własnoręcznie wykonać ozdoby świąteczne i prezenty dla swoich bliskich - potrafi pisać życzenia - wzmacnia więzi rodzinne poprzez pielęgnowanie nowych rodzinnych tradycji ; pomaga w tworzeniu „ Kroniki rodzinnej”






- wie , jaki zawód wykonują jego rodzice - szanuje pracę własną i innych, wie, że pieniądze otrzymuje się za pracę - rozumie, że należy dostosowywać swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny


PATRIOTYZMU UCZYMY SIĘ Z POKOLENIA NA POKOLENIE












































Historia Szkoły Podstawowej w Komornikach i jej tradycje























Lokalny patriotyzm – poznanie swojej „Małej ojczyzny”




















Zajęcia ludzi dawniej i dziś














Kultywowanie dawnych polskich tradycji świątecznych
- oglądanie kronik naszej szkoły
- spacer po budynku szkoły – wskazanie tablicy Patrona szkoły, obejrzenie sztandaru
- poznanie lokalizacji i obejrzenie dawnego budynku szkoły przy ulicy Pocztowej – spacer
- rozmowy , pogadanki z dziećmi na temat historii szkoły, postaci jej patrona – Janusza Korczaka , okazywania szacunku jej symbolom ( sztandar)
- wywiady z panią Dyrektor, innymi pracownikami szkoły
- stworzenie w klasie „Kącika Patrona”
- obejrzenie spektaklu pt.: „Król Maciuś Pierwszy” powstałego w oparciu o książkę o tym samym tytule, autorstwa Janusza Korczaka
- udział klasy w ceremoniach szkolnych: Pasowanie na ucznia Szkoły, Rozpoczęcie , Zakończenie roku szkolnego, apelach szkolnych dla młodszej grupy wiekowej , w uroczystościach z okazji świąt państwowych : 11 Listopada – rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Święta Konstytucji 3 Maja
- udział w tradycyjnych dla naszej szkoły imprezach: Święto Pieczonej Pyry, Dzień Pluszowego Misia, Powitanie Wiosny, Dzień Talentów oraz projektach: „Cudze chwalicie, swego nie znacie” i „ Nie żyję tylko dla siebie”
- udział w uroczystościach związanych z Dniem Edukacji Narodowej
- wykonanie laurek, upominków dla pracowników szkoły, portretów nauczycieli


- rozmowy z zaproszonymi gośćmi, pogadanki nauczyciela na temat położenia Gminy Komorniki, jej struktury, statusu administracyjnego, władz samorządowych, symboli, jej historii i perspektyw rozwoju
- praca z mapą Polski i Gminy Komorniki
- wizyta w Urzędzie Gminy, Ośrodku Zdrowia, Gminnym Ośrodku Kultury w Komornikach, na Posterunku Policji -zajęcia w Bibliotece Gminnej, na Hali Sportowo – Widowiskowej w Komornikach
- udział dzieci w różnorodnych konkursach organizowanych przez Gminny Ośrodek Kultury
- udział dzieci w Międzyszkolnym Konkursie Regionalnym dla klas 2-3 pt.: „Moja Gmina”, organizowanym w naszej szkole; przygotowanie się do konkursów (gromadzenie informacji z różnych źródeł, czytanie map)
- wskazywanie na terenie Gminy miejsc przyjaznych dzieciom
- Wykonanie prac plastycznych lub konstrukcyjnych związanych tematycznie z Gminą Komorniki: np,: „Moja miejscowość”, „Mój wymarzony plac zabaw”, „ Komorniki za 100 lat” itp., „Herb Gminy Komorniki”, „ Laurka na urodziny naszej Gminy”itp.
- zapoznanie dzieci z Pismem Samorządowym Gminy Komorniki „Nowiny Komornickie”; przeglądanie wybranych numerów


- Spotkania z ludźmi różnych zawodów występujących na terenach naszej Gminy

- Poznanie zajęć i miejsc pracy policjanta, bibliotekarki, aptekarza, rolnika, ogrodnika, kowala, bankowca, urzędnika, nauczyciela, sprzedawcy

- Zajęcia lekcyjne w terenie, np.: lekcja biblioteczna w Bibliotece Gminnej, praca ogrodnika w Gospodarstwie Ogrodniczym, praca współczesnego kowala w Zakładzie Naprawy Resorów itp.

- Rozróżnianie dawnych i obecnych zawodów: rebusy, zagadki, krzyżówki, zgadywanki obrazkowe

- Zwiedzanie ekspozycji związanej z dawnymi zawodami ( tkacz, rymarz, kołodziej, garncarz, kowal) w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie

- Udział w lekcjach muzealnych w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie, pt.: „Od rośliny do tkaniny”, „ Od ziarenka do bochenka”, „ W wiejskiej zagrodzie”


- Korowód ulicami Komornik z Marzanną i Gaikiem na powitanie Wiosny

- wykonanie palm wielkanocnych, pisanek

- Poznanie zawartości koszyczka ze „Święconką” i jej symboliki

- ćwiczenia praktyczne w nakrywaniu świątecznego stołu

- udział w szkolnych obchodach Święta Pieczonej Pyry

- Strojenie klasowej choinki we własnoręcznie wykonane ozdoby

- Obchodzenie Klasowych Andrzejek, Wigilii i Zajączka

- przygotowanie przedstawienia „Kolędnicy” i Jasełek

- udział w warsztatach na terenie Muzeum Rolnictwa w Szreniawie: „Zwyczaje i obrzędy Wielkanocne”, „ Zwyczaje i obrzędy bożonarodzeniowe”

Uczeń: - wie, że jest uczniem Szkoły Podstawowej imienia Janusza Korczaka w Komornikach, zna jej adres i nazwisko dyrektora
- zna postać Patrona szkoły, Janusza Korczaka - wie , gdzie w Szkole jest kącik Patrona - okazuje szacunek sztandarowi szkoły, jej pracownikom
- kulturalnie zachowuje się podczas ceremonii szkolnych i uroczystości związanych z różnymi świętami,
- chętnie bierze udział w szkolnych imprezach
- zgodnie współpracuje przy szkolnych projektach - stara się dbać o dobro wspólne, wie, że wyrządzone szkody należy naprawić
- potrafi godnie reprezentować szkołę w środowisku pozaszkolnym


















- zna położenie Gminy Komorniki na mapie fizycznej i administracyjnej Polski, nazwy osad i miejscowości wchodzącym w jej skład
- zna imię i nazwisko wójta Gminy
- interesuje się historią naszej Gminy, zbiera informacje o Gminie z różnych źródeł, zna niektóre fakty z historii naszego regionu
- wie jak wyglądają symbole Gminy Komorniki: herb i flaga; wyjaśnia symbolikę wyglądu herbu
- zna umiejscowienie ważnych budynków użyteczności publicznej w naszej Gminie - chętnie uczestniczy w Międzyszkolnym Konkursie regionalnym „Nasza Gmina” w konkursach organizowanych przez miejscowy Ośrodek Kultury
- zna miejsca w Gminie, gdzie można się miło i bezpiecznie bawić
- wie, że na terenie Gminy wydawane jest pismo samorządowe pt.: „Nowiny Komornickie”
- utrwala poznane miejsca poprzez prace plastyczne











- zna pracę ludzi w swojej miejscowości ( wybrane zawody, np. policjant, aptekarz, rolnik, ogrodnik, weterynarz itp.)
- potrafi nazwać i omówić kilka wybranych tzw. „ginących” zawodów
- ma szacunek dla ludzi pracy















- zna dawne zwyczaje i obrzędy typowe dla polskiej tradycji - kultywuje obrzędy związane z nadejściem wiosny, jesienią , Bożym Narodzeniem i Wielkanocą - potrafi działać dla dobra wspólnego przy przygotowywaniu różnych przedsięwzięć - zachowuje się kulturalnie, po koleżeńsku podczas imprez klasowych , zajęć poza szkołą - ma świadomość, że jest „nosicielem” tradycji - poprzez uczestnictwo w tradycjach i obrzędach przeżywa różne pozytywne uczucia










PAMIĘĆ WIECZNIE ŻYWA

Najważniejsze wydarzenia w dziejach Gminy Komorniki






Muzea i Miejsca Pamięci na terenie naszej Gminy










Nazwy Komornickich ulic poświęcone wybitnym działaczom regionu



- spotkanie z historykiem, działaczami regionalnymi, przedstawicielami TPZK

- opowiadanie nauczyciela o historii Komornik i Gminy Komorniki

- tworzenie „osi czasu” uwzględniającej najważniejsze wydarzenia z dziejów Komornik
- czytanie informacji o historii Gminy Komorniki w różnych publikacjach, folderach, na stronie internetowej gminy
- czczenie pamięci o poległych , pomordowanych mieszkańcach naszej wsi, w czasie Powstania Wielkopolskiego i obu wojen światowych – odwiedzanie miejsc pamięci : Ogrodu Pamięci, Tablicy pamiątkowej w Kościele Parafialnym w Komornikach i Tablicy pamiątkowej na murze kościelnym
- Porządkowanie Miejsca Pamięci Narodowej na Wypalankach
- zapoznanie dzieci z symboliką Ogrodu Pamięci w Komornikach - spacer
- Zwiedzanie Izby Pamięci TPZK
- Zwiedzanie Muzeum Rolnictwa i przemysłu Rolno – Spożywczego w Szreniawie
- spotkanie z kombatantem


- wyszukiwanie informacji o patronach komornickich ulic, ich zasługach dla naszej wsi – księdzu Franciszku Malinowskim, księdzu Stanisławie Gładyszu, panu Stanisławie Nowaku

- wykonanie plakatów, prezentacji o patronach ulic

- spotkanie z historykiem, działaczami TPZK

- spacer po Komornikach - lokalizacja ulic, którym patronują wybitni działacze regionu

- odwiedzenie mogił księży: Gładysza i Malinowskiego przy Kościele Parafialnym w Komornikach

- prezentacja postaci patronów komornickich ulic



Uczeń:
- zna podstawowe fakty z historii Komornik
- potrafi znaleźć potrzebne mu informacje w różnych źródłach











- zna lokalizację Miejsc Pamięci w Komornikach, wie jakim wydarzeniom są poświecone - zna okoliczności powstania i symbolikę Ogrodu Pamięci w Komornikach
- potrafi uczcić pamięć o poległych, pomordowanych mieszkańcach naszej wsi, w czasie Powstania Wielkopolskiego i obu wojen światowych
- wie, gdzie znajduje się Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno – Spożywczego oraz Izba Pamięci Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Komornickiej
- potrafi kulturalnie, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa zachowywać się podczas spacerów i wycieczek do Miejsc Pamięci i muzeów.
- rozumie pojęcie „kombatant”



- orientuje się w tym, że są ludzie szczególnie zasłużeni dla naszego regionu
- potrafi wskazać lokalizację ulic komornickich, którym patronują wybitni działacze regionu oraz miejsca pochówku niektórych z nich
- docenia zasługi pana Stanisława Nowaka i Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Komornickiej dla propagowania historii i rozwoju kultury Gminy Komorniki

WALORY KRAJOZNAWCZO – PRZYRODNICZE NASZEJ GMINY
Krajobraz wsi podmiejskiej





Najciekawsze zabytki i inne obiekty kultury materialnej i duchowej w Gminie Komorniki








Ulubione zakątki w mojej miejscowości



Piękno i formy ochrony przyrody
- pogadanka na temat elementów krajobrazu wiejskiego – różnice miedzy wsią tradycyjną, a podmiejską

- spacery po okolicy, ze zwróceniem uwagi na elementy miejscowego krajobrazu, w tym architekturę regionu
( dawną i współczesną)

- oglądanie ilustracji, zdjęć, filmów
- oglądanie zdjęć, ilustracji przedstawiających zabytki i inne ciekawe obiekty w naszej Gminie (np.: Kościoły, Wieżę Bierbaumów w Szreniawie, Remizę Strażacką w Plewiskach, Dom Kultury „Koźlak” w Chomęcicach)
- spacery, rajdy trasami ścieżki przyrodniczo – regionalnej „Spacer po Komornikach” oraz ścieżki turystyczno – krajoznawczej „Nurtem Wirynki ”.
- Wycieczki: „Szukamy ciekawych budowli w Gminie”
- prace plastyczne lub konstrukcyjne: „ Ciekawa budowla na terenie Gminy Komorniki”

- opowiadanie dzieci o ulubionych zakątkach w ich miejscowości
- prace plastyczne przedstawiające miejsca w gminie, gdzie dziecko chętnie spędza czas

- rajd pieszy po trasie ścieżki „ Nurtem Wirynki” zorganizowany przez SKKT – PTTK – poznawanie, obserwacja miejsc ważnych z punktu widzenia historii, przyrody naszego regionu oraz piękna krajobrazu Obszaru Chronionego Krajobrazu Dolina Rzeki Wirynki.
- rozpoznawanie niektórych gatunków roślin i zwierząt chronionych na obszarze Wielkopolskiego Parku Narodowego, w tym obszaru ochrony ścisłej Świetlista Dąbrowa na Wysoczyźnie oraz obszaru ochrony ścisłej Zalewy Nadwarciańskie
- zajęcia edukacyjne w Muzeum Przyrodniczym WPN w Jeziorach
- udział chętnych dzieci w Międzyszkolnym Konkursie Wiedzy o WPN – pomoc w przygotowaniach do konkursu

- spotkanie z pracownikiem Wielkopolskiego Parku Narodowego
Uczeń:
- potrafi wymienić kilka elementów krajobrazu różniących wieś od miasta
- dostrzega specyfikę krajobrazu wsi podmiejskiej – zmiany w krajobrazie pod wpływem urbanizacji




- dobrze zna najbliższą okolicę
- zna umiejscowienie i wygląd najważniejszych zabytków i charakterystycznych budynków położonych na terenie Gminy Komorniki(szczególnie miejsca uwzględnione w ścieżce przyrodniczo – regionalnej: „Spacer po Komornikach”)
- szanuje dziedzictwo kulturowe regionu










- opowiada o swoich ulubionych zakątkach, obiektach w miejscu zamieszkania
- wyraża swoje uczucia do danego miejsca w formie ekspresji plastycznej



- dostrzega nierozerwalny związek człowieka z przyrodą
- dostrzega piękno otaczającej przyrody i jej wartości
- Rozumie konieczność ochrony środowiska naturalnego przez człowieka
- zna walory turystyczne miejscowości : sąsiedztwo WPN, ścieżka rowerowa im. Jana Pawła II
- chętnie uczestniczy w spacerach, wycieczkach po terenie naszej Gminy
- rozumie pojęcia: park narodowy, rezerwat, pomnik przyrody, obszar chronionego krajobrazu , szlak turystyczny - wie, jak zachować się w parku
i rezerwacie przyrody.
- interesuje się fauną i florą regionu, w którym mieszka.
- zna nazwy kilku występujących na terenach naszej gminy gatunków chronionych zwierząt ( np.: bóbr, zimorodek, puszczyk, pająk topik, zaskroniec, nietoperze, jaszczurka zwinka, jelonek rogacz) oraz roślin
( np. rosiczka, grzybień biały, grążel żółty, jarząb brekinia, tzw. brzęk)






W KRĘGU FOLKLORU WIEJSKIEGO
Dawne budownictwo wiejskie
Ludowa sztuka użytkowa
Stroje ludowe z regionu Wielkopolski
Wielkopolskie potrawy regionalne
Gwara Komornicka
Zapomniane zwyczaje
Dziecięce zabawy z folklorem w tle

- zwiedzanie dawnych zabudowań wiejskich w Muzeum w Szreniawie

- oglądanie i omawianie przeznaczenia dawnych przedmiotów codziennego użytku na zdjęciach, filmach, w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie, w Izbie Pamięci TPZK

- warsztaty plastyczno – techniczne z udziałem miejscowych artystów ( rzeźba, haft, bukieciarstwo)

- kolorowanki – stroje ludowe z regionu Wielkopolski

- oglądanie strojów ludowych w Internecie, podczas występów Zespołu Pieśni i Tańca „Szreniawa”
- wyszukiwanie informacji o elementach ludowego stroju z regionu Wielkopolski
- wyszukiwanie przepisów na potrawy regionalne z obszaru Wielkopolski; tworzenie książek kucharskich
- wywiady z babciami na temat potraw regionalnych
- pogadanka na temat działalności pana Stanisława Nowaka
- prezentacja tomików wierszy z gwarą komornicką pana Stanisława Nowaka ( „Bedki”, „Łabuzie”, Szuńdy”)- wyjaśnienie pojęcia „gwara”
- odgadywanie znaczenia wybranych wyrażeń z gwary komornickiej
- przygotowanie scenek z wykorzystaniem wyrazów gwarowych
- wykonanie ilustrowanych słowniczków gwary komornickiej
- prezentacje zapomnianych już ludowych zwyczajów - praca w ramach projektu Edukacji Wczesnoszkolnej „ Ocalić od zapomnienia”
- zabawy w czasie zajęć i przerw – wykorzystanie wyliczanek, piosenek znanych od pokoleń (np.: „Dorotka”, „Stary niedźwiedź”, „Mało nas do pieczenia chleba” „Budujemy mosty dla pana starosty”, „Uciekaj myszko do dziury”,)

- udział w lekcji muzealnej w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie pt. „Ene, due, rabe...” – tradycyjne gry i zabawy dziecięce”

Uczeń:
- poznał niektóre formy sztuki ludowej, wypowiada się na jej temat - wie jak wyglądały dawniej wiejskie zabudowania - zna przeznaczenie niektórych dawnych przedmiotów użytkowych, np. kierzynki, cepa, żaren - traktuje folklor jako źródło inspiracji twórczych - potrafi nazwać elementy ludowego stroju z okolic Wielkopolski ( na przykładzie stroju szamotulskiego) - gromadzi informacje o potrawach regionalnych - wzbogacił swój języka o niektóre słowa i powiedzenia z gwary komornickiej - zna kilka rzadko dziś kultywowanych zwyczajów i obrzędów wiejskich ; rozumie ich symbolikę - zna słowa kilku dawnych ludowych piosenek do dziecięcych zabaw ze śpiewem - zna reguły kilku tradycyjnych zabaw dziecięcych ( np. Berek, Zabawa w chowanego, Ciuciubabka, Klasy, Pajac) - odnosi się z szacunkiem do wszelkiego rodzaju sztuki, w tym sztuki ludowej





















PROCEDURA OSIĄGANIA CELÓW

Przy realizacji programu ważna jest współpraca z rodzicami, innymi nauczycielami, działaczami samorządowymi i społecznymi naszej gminy, oraz takimi instytucjami jak: TPZK, Ośrodek Kultury w Komornikach, Dyrekcja WPN, Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolno – Spożywczego w Szreniawie, PTTK Oddział w Luboniu.
Efektywna edukacja regionalna będzie możliwa dzięki zastosowaniu połączenia metod bezpośredniego poznania , metod aktywizujących i podających.

W przedstawionym programie proponowanymi metodami i formami pracy są:

• wycieczki, spacery, rajdy, zajęcia w terenie – obserwacje bezpośrednie
• obserwacje pośrednie ( film, ilustracje, przewodnik )
• spotkania i lekcje z udziałem gości
• wywiady
• praca z mapą
• tworzenie kart pracy
• zbieranie i prezentowanie materiałów na określony temat
• pogadanki, rozmowy
• udział w uroczystościach, imprezach klasowych, szkolnych, regionalnych
• lekcje muzealne
• udział w konkursach wiedzy, konkursach plastycznych
• działalność plastyczna i eksponowanie prac plastycznych o tematyce regionalnej

PROPOZYCJE METOD OCENY OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

W ocenie osiągnięć uczniów oprócz kryterium zdobytej wiedzy z danego obszaru tematycznego, należy szczególny nacisk położyć na stopień zaangażowania dzieci w czasie prowadzonych zajęć, sposoby dochodzenia do wiedzy i umiejętności, a więc aktywność w zbieraniu potrzebnych materiałów i umiejętność ich prezentowania w formie ustnej, pisemnej, plastycznej, sporządzanie albumów tematycznych, gazetek, wystawek, czy też prezentowanie społeczności uczniowskiej i zaproszonym do szkoły rodzicom przygotowanych przez dzieci wystaw i programów artystycznych.
Każda forma działalności powinna być przez nauczyciela dostrzeżona i pozytywnie oceniona. Podczas zajęć należy dzieci pozytywnie wzmacniać poprzez aprobatę, wyróżnienie, co wytworzy w ostatecznym efekcie silniejszą motywację i zachętę do pracy.

EWALUACJA (MONITORING) PROGRAMU

Ewaluacja ma na celu sprawdzenie przebiegu i wyników działań edukacyjnych i wychowawczych przewidzianych w ramach programu regionalnego. Pozwoli na wprowadzenie ewentualnych zmian i modyfikacji do programu. Jest ona procesem trudnym i złożonym, wymagającym czasu oraz ciekawych i adekwatnych narzędzi. Badanie efektów odbędzie się po trzech latach oddziaływania programem ( na zakończenie pierwszego etapu edukacji), natomiast przebieg prowadzonych działań monitorowany będzie na bieżąco.
Osiągnięcia uczniów kontrolowane będą przede wszystkim w aspekcie motywacyjnym i praktycznym.
Oprócz prowadzenia obserwacji bezpośredniej uczniów, nauczyciel będzie dokonywać analizy ich prac i wytworów, analizy wyników sprawdzianów, testów o tematyce regionalnej, rozmów z uczniami i ich rodzicami.
Przedmiotem ewaluacji przebiegu działań edukacyjnych i wychowawczych będą:
• wykonanie map, albumów, drzew genealogicznych, prac plastycznych – eksponowanie ich w klasie i na korytarzu szkoły;
• redagowanie różnych form wypowiedzi – ustnej i pisemnej;
• prezentowanie wyników pracy w grupach;
• organizowanie wystaw, prezentacji jako efektu końcowego projektów edukacyjnych
• udział w organizowanych konkursach, turniejach
• udział w festynach, imprezach szkolnych
• gazetki tematyczne;
• angażowanie się dzieci w przygotowanie występów artystycznych z okazji świąt rodzinnych, szkolnych, państwowych
• wspomnienia i wrażenia z wycieczek, zajęć w terenie w formie pisemnej lub plastycznej
• rozmowy z zaproszonymi gośćmi

Przedmiotem ewaluacji końcowej będzie:
• ankieta dla Rodziców
• quiz dla uczniów na zakończenie pierwszego etapu edukacji

Zakres i sposób przekazywania wyników ewaluacji :
Wszystkie wyniki i wnioski dotyczące ewaluacji zostaną przekazane przez autorkę programu pani dyrektor . Wnioski posłużą mi do ewentualnej modyfikacji programu.
Narzędzia badawcze:
- ankieta dla rodziców klasy kończącej prace z programem – załącznik nr 1
- miniturnieje wiedzy o regionie w klasach 1 i 2 – załączniki 2 i 3
- quiz dla uczniów klasy 3 – załącznik nr 4

BIBLIOGRAFIA
1. Brzózka J. ( red.) : „ Program edukacji wczesnoszkolnej”, WSiP, Warszawa 2012r.
2. Chotomski W., „Legendy polskie”, Jaworski 2011r.
3. Czapczyk P., „Zwierzęta chronione w Polsce”, Wydawnictwo Publicat S.A. 2007r.
4. Dymara B., Korzeniowska W., Ziemski F.: „Dziecko w świecie tradycji”, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010r.
5. „Dziedzictwo kulturowe w regionie. Założenia programowe MEN” , Warszawa 1995r.
6. Fiedler B.: „ Ścieżka przyrodniczo - regionalna: Spacer po Komornikach” ( dostępna na stronie internetowej Szkoły Podstawowej w Komornikach )
7. Gęsior E., Jankowiak I.: „Ścieżka turystyczno – krajoznawcza : Nurtem Wirynki” ( dostępna na stronie internetowej Szkoły Podstawowej w Komornikach)
8. D. Grabowska, „Dziedzictwo kulturowe w regionie. Założenia programowe”, Warszawa 1995r.
9. Jabłońscy S. i K., Kądziela H., „Poznań i okolice”, FESTINA, Warszawa 1999.
10. Janicka-Panek T. : Program nauczania dla I etapu – edukacji wczesnoszkolnej „Szkoła na miarę”, Nowa Era 2010r.
11. Nowak S.: „ Gwara komornicka. Część I : „Bedki”, GOK w Komornikach 2001r.
12. Nowak S.: „ Gwara komornicka. Część II : „Łabuzie”, GOK w Komornikach 2006r.
13. Nowak S.: „ Gwara komornicka. Część III : „Szuńdy”, GOK w Komornikach 2008r.
14. Odoj G., Peć A. ( red.) : „ Dziedzictwo kulturowe – edukacja regionalna(1). Materiały pomocnicze dla nauczycieli”, Wydawnictwo ALEX, Dzierżoniów 2000r.
15. Ratajczak J. (red.): „Wielkopolska. Słownik krajoznawczy”, Wydawnictwo KURPISZ, Poznań 2002r.
16. Walny M. ( red.) :” Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Gminy Komorniki. Tom I . Program Ochrony Środowiska”, ABRYS 2004r.
17. Wyczyńscy H. i J., „Wielkopolski Park Narodowy. Przewodnik kieszonkowy”, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2004r.
18. www.polskatradycja.pl

Wyświetleń: 2665


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.