Katalog

Dorota Popiołek, 2013-09-03
Koszalin

Pedagogika, Ciekawostki

Zadania pedagoga specjalnego

- n +



Zadaniem każdego pedagoga jest wyposażanie uczniów w podstawowe umiejętności radzenia sobie ze zmieniającą się rzeczywistością. Podstawą pracy z dzieckiem jest właściwa diagnoza pedagogiczna, która obejmuje ogólną znajomość struktury rodzinnej i środowiskowej dziecka. Człowiek z ogromną mądrością, z właściwą wiedzą i z powołaniem, to pedagog, który powinien pracować z dziećmi które posiadają niepełnosprawność intelektualną.
Należy bowiem dzieciom, umożliwić prowadzenie jak najbardziej normalnego trybu życia oraz korzystania z wszystkich form szkolnictwa. Każdy uczeń bez względu na stopień niepełnosprawności ma prawo do wszechstronnego rozwoju. Gwarantuje mu to Konstytucja RP, Genewska Konwencja Praw Dziecka, Rozporządzenie MENiS, Statut Szkoły i pozostałe przepisy dotyczące praw dziecka i ucznia.
Ogólne zasady postępowania pedagogicznego powinny pozwolić dziecku na : - taki system nauczania, aby dziecko przebywało w rodzinie i uczyło się w pobliżu miejsca zamieszkania - normalne kontakty społeczne - zwiększenie szans edukacyjnych, uspołecznianie, większy rozwój fizyczny
- zapewnianie i zaspokajanie jego potrzeb psychicznych, emocjonalnych
- kształtowanie postaw akceptacji
Nauczyciel musi być przygotowany do pracy z dzieckiem a szkoła jako instytucja, musi się dostosować.

Wskaźnikami związanymi z kulturą organizacyjna szkoły są:

1. Zatrudnienie nauczycieli wspomagających
2. Zatrudnienie personelu specjalistycznego
3. Wielkość oddziałów klasowych
4. Przeprowadzenie odpowiednich programów edukacyjnych
5. Przystosowanie architektoniczne szkoły

Wskaźnikami związanymi z treścią nauczania są:

1. Programy autorskie uwzględniające stopień niepełnosprawności uczniów
2. Włączanie tematów związanych z niepełnosprawnością do zajęć szkolnych

Wskaźniki związane z indywidualnym stylem nauczyciela:

1. Stosunek do ucznia i do integracji
2. Częstość korzystania z porad specjalistów
3. Zmiana poziomu zajęć ze względu na niepełnosprawność ucznia
4. Dostosowanie tempa lekcji do możliwości każdego ucznia
5. Częstotliwość kontaktu z rodzicami
6. Angażowanie dzieci w prace porządkowe
7. Stosowanie środków wspomagających nauczanie


Str 2

W kontakcie z dzieckiem niepełnosprawnym, nauczyciel nie może skupić się tylko na nauczaniu.

Ogólne zasady postępowania pedagogicznego z uczniem niepełnosprawnym powinny opierać się na Ustawie i Rozporządzeniu MENiS, podstawie programowej nauczania. Dorośli pracując z dziećmi, powinni wiedzieć iż w pedagogice specjalnej wyróżniamy trzy kierunki działań:

- pedagogikę kompensacyjną
- pedagogikę rewalidacyjną
- pedagogikę terapeutyczno – leczniczą

Nauczanie i wychowanie dokonywane jest poprzez:
a) maksymalne uaktywnienie
b) rozbudzanie potrzeb i aspiracji z realną oceną możliwości rozwoju
c) systematyczną korektę wad i funkcji organizmu
d) usprawnianie zachowania odpowiednich funkcji
e) kompensowanie braków (np. edukacyjnych)

Szczególnie ważne dla pedagogów powinny być reakcje dziecka na frustracje. Stanowią one bowiem często klucz do zrozumienia jego przeżyć i poznania cech psychicznych oraz doświadczeń życiowych.
Zadaniem pedagoga, człowieka, społeczeństwa, jest zapewnienie każdemu dziecku prawa do nauki, wychowania, przygotowania do życia w warunkach dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych dziecka

Ogólnie rzecz biorąc, nauczyciel powinien:

a) zapoznać się z rozwojem dziecka niepełnosprawnego, jego możliwościami
b) poznać wyniki badań specjalistycznych dziecka w celu ustalenia możliwości edukacyjnych, sposobu prowadzenia pracy pedagogicznej
c) przeanalizować dostępną dokumentację dziecka
d) utrzymywać relacje z rodzicami dziecka
e) poznać jak najbardziej możliwe środowisko dziecka
f) wzbogacać nieustannie swój warsztat pracy
g) w pracy stosować zasady:
- dobrej znajomości dziecka
- dostosowania wymagań do możliwości dziecka (przystępność, stopniowanie trudności)
- aktywności dziecka w pracy pedagogicznej
- wszechstronności poglądowości
- integracji dzieci
- wzmacnianie osiągnięć

W pracy z dzieckiem niepełnosprawnym należy poszukiwać nowych form, metod, technik, narzędzi, terapii.
Str 3
Ksiądz Jan Twardowski napisał że gdyby każdy z nas miał to samo, to nikt nikomu nie byłby potrzebny.
Na każdym etapie pedagogiki, potrzebujemy zmian. W prowadzeniu dzieci niepełnosprawnych, zmiany muszą dotyczyć zwracania uwagi na dysfunkcję i prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Muszą więc one dotyczyć całego procesu edukacji a zacząć należy od ramowych planów nauczania i dostosowania podręczników szkolnych. W tym zakresie, nauczyciele winni podjąć wzajemną współpracę aby ustalić wspólne cele, dzielenie się materiałem i aby mogli oddziaływać na postawy uczniów poprzez dostosowanie właściwych form, metod i narzędzi pracy do możliwości ucznia niepełnosprawnego. Ważnym elementem jest też ocenianie uczniów niepełnosprawnych poprzez likwidację barier funkcjonalnych na każdym etapie nauczania- tym wczesnym również. Zadaniem nauczyciela jest wykorzystanie wszelkich atutów dziecka i pamiętanie o jego ograniczeniach. Ważnym jest aby pomóc dziecku odnosić indywidualne sukcesy, zgodne z jego rozwojem i możliwościami. Każdy etap edukacyjny niesie ze sobą inne wymagania. Należy pamiętać o szkole życia i uczyć prawidłowych percepcji w postrzeganiu świata. Należy pamiętać o tym że uczniowie niepełnosprawni intelektualnie, są zróżnicowani również w rozwoju psychoruchowym, dlatego też pedagog powinien dbać o jego możliwości w zakresie:
- procesów instrumentalnych takich jak uwaga, pamięć, mowa, spostrzeganie, myślenie, motoryka,
- procesów ustosunkowani takich jak : emocje, motywacje, dojrzałość społeczna,
- pionu nauki i pracy

W nauce dziecka i w pracy z nim należy stosować różne metody nauczania takie jak np. kinezjologia edukacyjna, Metoda Ruchu Weroniki Sherbone i inne. Ważnym jest tez stosowanie szerokiego spektrum pomocy, takie jak: współpraca specjalistów
( psychologa, pedagoga, nauczyciela, rehabilitanta, pedagoga specjalnego) i rodziców.


Należy posiadać charyzmat i odpowiednie kwalifikacje do pracy z uczniem.
O ile jest to możliwe, dzieci powinny znaleźć się w grupach, które uwzględniają stopień i rodzaj ich niepełnosprawności, poziom ogólnej sprawności fizycznej. Także zakres opanowanych umiejętności samoobsługowych, zakres umiejętności komunikacji, poziomu rozwoju funkcji poznawczych i poziomu uspołecznienia.
Pedagog powinien również prowadzić dokumentację, której sposób prowadzenia regulują przepisy MENiS oraz dokumenty szkolne.

Program wychowawczy pedagoga winien obejmować:

a) kontakt emocjonalny
b) stymulację polisensoryczną
c) działania samoobsługowe
d) rozwój ruchowy i porozumiewania się
e) funkcjonowanie w środowisku społeczno – kulturowym
f) funkcjonowanie w środowisku przyrodniczym
g) aktywność muzyczna
h) elementarne umiejętności matematyczne
str 4

Reasumując, w pracy z dzieckiem a zwłaszcza z dzieckiem niepełnosprawnym, należy posiadać zarówno charyzmat jak i tez przygotowanie praktyczne i teoretyczne. Praca z dzieckiem winna być zaplanowana i powinna wymagać przyjęcia na siebie ciągłej modyfikacji własnej wiedzy i własnych zachowań. Nauczyciel powinien stosować własne, aktywizujące metody pracy z uczniem, które powinny być oparte na źródłach wiedzy i obserwacji dzieci. Pedagog pracując z dzieckiem, winien wyważyć program nauczania dla uczniów, który jednocześnie będzie odpowiadał prowadzeniu pojedynczego dziecka.
Nauczyciel powinien:
- nieustannie rozwijać swoje umiejętności i współpracować w tym zakresie z innymi nauczycielami
- poszerzać swoją wiedzę dostosowywać ja do obszaru zrozumienia dziecka
- pracować funkcjonalnie, co oznacza wprowadzanie samodzielnych i praktycznych zadań dla dzieci
- różnicować swoja pracę i podejście do każdego dziecka
Nauczyciele pracujący z dzieckiem niepełnosprawnym, na łamach internetu, wypowiadają się iż podstawowym warunkiem efektywności pracy jest nawiązywanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego z uczniem i opracowanie indywidualnego programu nauczania. Również na nawiązaniu współpracy z rodzicami.
„ Głównym celem edukacji jest rozwój autonomii ucznia, wyposażenie go w umiejętności komunikowania się z otoczeniem, w zdobycie niezależności w zaspokajaniu życiowych potrzeb…
Podstawowym założeniem edukacji osób z orzeczoną głębszą niepełnosprawnością intelektualną jest maksymalne usprawnienie dzieci i przygotowanie ich do możliwie samodzielnego funkcjonowania w rodzinie i społeczeństwie”
G.Borkowski EID

Według Marii Grzegorzewskiej „nauczyciel dziecka niepełnosprawnego powinien być związany nie tylko z jego życiem ale być w jego życie zanurzonym”. Słowa te uważam nadają kierunek pracy z dzieckiem niepełnosprawnym i z każdym innym dzieckiem. Każde dziecko potrzebuje zanurzenia osoby dorosłej w jego życie i rozwój.





Literatura:
B. Szczygieł „ Jak pracować z dzieckiem niepełnosprawnym”
A. Lis- Kujawska „Moje ja i szkoła integracyjna”
Z. Sękowska „ Pedagogika specjalna- zarys „
E.M Kulesza „ Rehabilitacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w wieku przedszkolnym”
MEN – Poradnik metodyczny. Warszawa 2001
R.Byers, R. Rose „ Jak zaplanować pracę z dzieckiem niepełnosprawnym
Wyświetleń: 1033


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.