AUTORSKI PROGRAM ZAJĘĆ RYTMIKI
„Barwy muzyki” do klasy I SP

OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Ruch jest naturalną potrzebą dziecka. Dzięki niemu wyraża swoje emocje i stale się sprawdza. Ruch połączony z muzyką spełnia bardzo ważne funkcje. Wprowadza zabawę, odpręża, daje możliwość wyrażenia siebie i swoich emocji, zaspakaja potrzebę ciągłego poruszania się dziecka.
Program „Barwy muzyki” przeznaczony jest do realizacji w klasie I edukacji wczesnoszkolnej na zajęciach rytmiki odbywających się raz w tygodniu podczas jednej godziny lekcyjnej. Program zawiera elementy edukacji muzycznej, motoryczno - zdrowotnej i artystycznej. Realizowanie programu pozwoli między innymi rozbudzić u dzieci zamiłowanie do muzyki i sztuki, śpiewu, tańca, rozwinąć pamięć muzyczną i ruchową oraz umiejętność uczenia się melodii, zapamiętywania i odtwarzania rytmów. Ćwiczenia rytmiczno-ruchowe pomogą w wykształceniu u dzieci dyscypliny, koncentracji, przystosowania się do pracy w zespole oraz wpłyną korzystnie na rozwój psychiczny i fizyczny dziecka.

CELE OGÓLNE PROGRAMU:

Głównym celem zajęć rytmicznych jest zapewnienie każdemu dziecku warunków dla jego wszechstronnego i harmonijnego rozwoju poprzez muzykę i ruch oraz kształtowanie różnych umiejętności, sprawności, postaw i nawyków.

CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU:

• Zachęcenie do obcowania z muzyką i ruchem;
• Kształtowanie podstawowych zdolności muzycznych i sprawności ruchowych;
• Kształtowanie i rozwijanie słuchu muzycznego;
• Rozwijanie umiejętności sprawnego poruszania się i reagowania na sygnał;
• Rozwijanie zdolności motorycznych: szybkości, zwinności, skoczności i wytrzymałości;
• Wyrabianie wyobraźni i pamięci muzycznej oraz ruchowej;
• Kształtowanie poczucia rytmu i zróżnicowania intonacyjnego;
• Rozwijanie wyobraźni przestrzennej i czasowej;
• Wyrabianie umiejętności koncentracji uwagi;
• Wdrażanie do przestrzegania form obowiązujących w tańcu;
• Rozwijanie umiejętności tanecznych;
• Zapoznanie z tańcami z różnych zakątków świata (flamenco, czardasz, bolero, tango, hula, country, zbójnicki, walc, samba, rumba, fokstrot i inne);
• Wyrabianie umiejętności współpracy w zespole i szybkiego wykonywania poleceń;
• Zachęcanie do twórczego wyrażania swoich emocji rodzących się podczas słuchania muzyki i przelewania ich na papier, ruch, słowa i inne wytwory.


STRUKTURA ZAJĘĆ:

• Powitanie muzyczne i zawiązanie grupy;
• rozgrzewka i rozśpiewanie;
• utrwalenie materiału z ostatnich zajęć;
• wprowadzenie nowego materiału;
• ćwiczenia relaksujące-wyciszające grupę;
• powtórzenie poznanych wiadomości;

ETAPY WPROWADZENIA TAŃCA:

• przekazanie kilku informacji o tańcu ( z jakiego kraju pochodzi, czy wiąże się z nim jakaś tradycja)
• osłuchanie dzieci z melodią tańca czy jest szybka czy też wolna
• klaskanie lub marsz w celu wyczucia rytmu tańca
• nauka kroku podstawowego bez melodii, każdy element kroku jest prezentowany
• próba odtańczenia kroku wspólnie z dziećmi bez muzyki w wolnym tempie
• zatańczenie kroku do melodii

METODY:

• ekspresyjna;
• ćwiczebna;
• zabawowo – naśladowcza,
• ilustracji ruchowej,
• bezpośredniej celowości ruchu,
• improwizacji ruchowej,
• stawiania zadań dodatkowych,

TREŚCI KSZTAŁCENIA

Klasa I
• Nauka piosenek o zróżnicowanej tematyce i ruchowa interpretacja ich treści.
• Zapoznanie i utrwalenie podstawowych zasad muzyki i jej teorii:: gama, dźwięki, nuty, pięciolinia, ćwierćnuta, ósemka, cała nuta i półnuta, klucz wiolinowy, crescendo i decrescendo, dźwięki wysokie, średnie, niskie, długie, krótkie, głosy śpiewacze.
• Ćwiczenia oddechowe, korekcyjne, zapobiegające wadom postawy i rozluźniające.
• Granie na instrumentach perkusyjnych.
• Ćwiczenia kształtujące prawidłową postawę dziecka.
• Ćwiczenia uwrażliwiające na kierunek ruchu.
• Wyrażanie ruchem określonych stanów emocjonalnych i sytuacji.
• Interpretacja ruchowa treści piosenek i pląsów.
• Reagowanie ruchem na zmiany miary taktu.
• Rytmiczny marsz z akcentem pracy rąk i nóg.
• Nauka i utrwalenie podstawowych kroków tanecznych: poloneza i polki.
• Zapoznanie z muzyką ludową różnych narodów;

OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW

Klasa I
• Zna większość wprowadzanych piosenek i pląsów.
• Rozpoznaje dźwięki dłuższe i krótsze, wysokie i niskie, ciche i głośne.
• Recytuje rytmicznie proste teksty z uwzględnieniem tempa, dynamiki, intonacji i barwy głosu.
• Zna i wykonuje podstawowe kroki polki.
• Interpretuje ruchowo muzykę.
• Reaguje ruchem na zmiany miary taktu.
• Reaguje ruchem na dźwięki wysokie, średnie, niskie.
• Realizuje ruchem wartości rytmiczne i pauzy.
• Rozpoznaje nastrój w muzyce.

METODY KONTROLOWANIA I OCENIANIA UCZNIÓW

Ocenie podlegają: przygotowanie do zajęć, inwencja własna dzieci, pomysłowość, aktywność, zasób wiadomości, zachowanie, respektowanie zasad zabaw. Po skończonych zajęciach dokonuje się słownej oceny uczniów. Ocena końcoworoczna jest sformułowana w formie opisowej i zawiera informacje dotyczące aktywności ucznia na zajęciach, jego przygotowanie i muzykalność. Na zakończenie roku szkolnego uczniowie prezentują zdobyte umiejętności muzyczno-taneczne podczas występu na Szkolnym Dniu Kół.


UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU

W trakcie realizacji programu należy wziąć pod uwagę fizyczne i psychiczne możliwości dzieci. Przy planowaniu i prowadzeniu zajęć uwzględnić należy zasady: stopniowania trudności, wszechstronności, zmienności pracy mięśniowej. Metody i formy pracy należy dostosować do wieku uczniów. Do zabaw i ćwiczeń należy wykorzystywać utwory mające wyrazistą linię melodyczną oraz dostępne instrumenty perkusyjne. Niezbędnymi elementami zajęć powinien być ruch i śpiew. Zajęcia powinny zainteresować dzieci, zapewnić im dużo ruchu, atmosferę radości, swobody i ekspresji twórczej.


Harmonogram zajęć

Lp. Data Temat Opis zajęć
1. IX Znów razem! Zabawy, pląsy i gry integracyjne. Wyklaskiwanie zdania: „Mam na imię…” w dowolnie wybranym przez siebie rytmie. Ogólne zasady zajęć. Zabawa „Witam was” - tekst i melodia. Marsz po kole.
2. IX Witam Was! Założenie śpiewnika. Kontynuacja zabawy „Witam Was” – ustawienie w kole. Pięciolinia. Układanie pięciolinii ze sznurków i linek. Tańce w parach, trójkach, czwórkach i całą grupą do różnych rodzajów muzyki. Zabawa „Jeż”.
3. IX Klucz wiolinowy. Nauka piosenki „Zaczarowany klucz”. Zabawa „Witam tych, którzy…”. Klucz wiolinowy. Wyklejanie klucza na przygotowanych szablonach. Marsz po kole z akcentem. Zabawa „Kółko graniaste” i „Gdy dobry humor masz”.
4. IX Muzyczne abecadło. Utrwalenie nazw dźwięków. Gra planszowa - dźwięki. Utrwalenie pojęcie gamy. Nauka piosenki „Muzyczne abecadło”. Gra gamy na różnych instrumentach muzycznych (pianino, cymbałki, flet, gitara).
5. X Jesień. Nauka piosenki „Kasztanki”. Ćwierćnuta. Zabawa ruchowa „Julianka”. Zabawa – reagowanie na polecenia przy muzyce, „Zapamiętaj swoją parę”.
6. X Jedziemy autostradą. Nauka piosenki „Fiacik”. Tańce do piosenki. Zabawy ruchowe „Jedziemy autostradą”. Zapoznanie z dźwiękiem „do” – „C”. Zabawa „Taniec z miskami”.
7. X Gimnastyka ciała i języka. Pląs „Głowa, ramiona”. Nauka piosenki „Rączki do góry”. Powtarzanie trudnych zbitek wyrazowych i wierszyków. Zapoznanie z ósemką. Zabawa „Bawiły się dzieci…”
8. X Dary jesieni. Zabawa „Witaj”. Nauka piosenki „Jabłka”. Zabawa „Mam chusteczkę haftowaną”. Zapoznanie z dźwiękiem „re” – „D”. Tańce z parasolkami. Pląs „Pada deszczyk”. Zabawa „Gwizdek” i „Mokra chmurka”.
9. XI Listopad w muzyce. Nauka piosenki „Wojenko, wojenko”. Tworzenie akompaniamentu do piosenki – instrumenty perkusyjne. Marsz w kolumnie i w szeregu. Zabawa „Taniec liści”.
10. XI Tego słucham! Tańce i zabawy przy ulubionych utworach dzieci przyniesionych do szkoły. Tańce i tworzenie własnego akompaniamentu do wybranych fragmentów. Zapoznanie z dźwiękiem „mi” – „E”
11. XI Krasnoludki. Nauka piosenki „Krasnoludki” – tańce do piosenki. Zabawa duży – mały i „Dołącz do krasnoludków”. Przerwa w muzyce – pauza. Zabawa „Pan Zagłoba”. Pląs „Czterech małych krasnali”.
12. XI Dzień dobry! Nauka piosenki „Dzień dobry!”. Tańce i układ do piosenki. Zapoznanie z dźwiękiem „fa” – „F”. Zabawy naśladowcze przy muzyce „Magiczne słowa”. Pląs „Idzie zuch”.
13. XI Polka. Zabawa i nauka piosenki „Tańcz ze mną”. Zabawy w naśladowanie partnera zabawy podczas muzyki. Nauka podstawowych kroków polki. Tańce do muzyki.
14. XII Mikołajki. Nauka piosenki „Mikołaj pędzi”. Zabawa muzyczna „Mikołaj i śnieżynki” i „Gwiżdżące renifery”.
15. XII W szopie u Jezuska. Zapoznanie z dźwiękiem „sol” – „G”. Nauka pastorałki „Skrzypi wóz” i „Pójdźmy wszyscy do stajenki”. Pląs „Republika of bananas”
16. XII Boże Narodzenie. Inscenizacja muzyczna do opowieści Wigilijnej. Nauka pastorałki „Lulaj śpij maleńki”.

17. I „Szczypie w uszy…” Nauka piosenki „Hej na sanki”. Zabawy przy muzyce w parach. Gra na janczarach. Takt 2/4 – nauka taktowania na 2.
18. I Zwierzęca symfonia. Zapoznanie z dźwiękiem „la” – „A”. Nauka piosenki „Zwierzęca symfonia”. Odgadywanie i naśladowanie odgłosów wydawanych przez zwierzęta. Chór zwierząt.
19. I Dla babci i dziadka. Nauka piosenki „Babcia od bajek, dziadek od zagadek”. Zabawa „Alea go go go!”
20. II Piosenki Kubusia Puchatka. Zapoznanie z półnutą. Marsz po kole zgodnie z rytmem podkładu muzycznego – powtarzanie po nauczycielu. Nauka piosenki „Kubuś to miś”. Zabawa „Stary niedźwiedź mocno śpi”.
21. II Echo! Nauka piosenki „Panie Janie”. Definicja kanonu. Rozmowy z echem – powtarzanie wyśpiewywanych przez nauczyciela zdań. Zapoznanie z dźwiękiem „si” – „H”
22. II Cicho - głośno. Nauka piosenki „Tańcowały dwa Michały”. Pląsy „10 murzynków”, „Ja jestem muzykantem. Wymienianie cichych i głośnych odgłosów natury i otoczenia.
23. III Instrumenty. Zapoznanie z grupami instrumentów. Nauka piosenki „Biegnie kreda po tablicy”. Pląs „Do przodu prawą rękę daj”.
24. III Na łące. Nauka piosenki „Posprzątajmy świat”. Zapoznanie z całą nutą. Zabawy „Stonoga” i „Króliczek”.
25. III Psi przyjaciel. Nauka piosenki „Zabierz pieska na spacerek”. Zabawy przy muzyce i na sygnał. Zabawy i tańce w parach.
26. III Wiosna tuż tuż… Nauka piosenki „Daj rękę Wiosenko”. Zabawa „Fruwająca piłka”. Improwizacja muzyczna do muzyki :Jestem rozwijającym się pąkiem” – budzimy się do życia. Zabawa „Jestem motylem” i „Taniec kwiatów”.
27. III Nasza stolica Warszawa. Nauka piosenki „Warszawska poleczka”. Nauka podstawowych kroków polki. Słuchanie utworów „Kapeli warszawskiej”. Tańce dowolne do muzyki.
28. IV Idą święta. Nauka piosenki „Pisanki”. Zabawy przy muzyce – układ taneczny. Pląs „Jajo kurze”.
29. IV Rymowana gimnastyka Nauka piosenki „Mam dwie rączki”. Układ taneczny do piosenki. Zabawy naśladowcze w parach. Pląs „Tańczymy labada”.
30. IV Wyliczanki. Nauka piosenki „Umiem liczyć do dziesięciu”. Taniec do piosenki. Zabawa „Dwóm tańczyć się zachciało”.
31. V Wyprawa w nieznane. Zabawy w podróżowanie po wybranych miejscach na świecie. Słuchanie utworów charakterystycznych dla Indii, Chin, Afryki, i Rosji. Tańce do muzyki. Nauka i zabawa przy piosence „Pociągi”. Gra na grzebieniach.
32. V Wesoła orkiestra. Nauka piosenki „Wesoło grają przedszkolacy”. Budowa orkiestry i funkcja dyrygenta. Zabawa „Pan dyrygent”. Wykonanie kolorowych batut.
33. V Mama kochana! Nauka piosenki „Mniam, mniam”. Słuchanie muzyki relaksacyjnej. Wykonanie śpiewającej kartki dla mam.
34. V Piosenki Babe Lily. Zabawy przy piosenkach Babe Lily. Nauka piosenki „Ty jesteś moim skarbem”.
35. VI To co lubię! Nauka piosenki „Każdy ma jakiegoś bzika”. Rozmowa o marzeniach i upodobaniach.
36. VI Omnibus muzyczny. Zabawy, konkursy i zagadki muzyczne – utrwalenie wiadomości z całego roku. Tańce i zabawy przy muzyce. Gra na instrumentach
37. VI Wakacje! Wspólne śpiewanie ulubionych i wybranych przez dzieci piosenek. Zabawy i pląsy muzyczne. Pożegnanie i ewaluacja zajęć.


WYKAZ LITERATURY DO WYKORZYSTANIA NA ZAJĘCIACH MUZYCZNO-RUCHOWYCH

1. Bednarzowa B., Młodzikowska M., Tańce, rytm, ruch, muzyka, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1983
2. Binowska Z., Karpała B., Noworol B., Wilk A., SOL MI LA Ćwiczenia muzyczne w klasach I-III. Książka pomocnicza dla nauczyciela, WSiP, Warszawa 1983
3. Brzozowska M., Kuczkiewicz M., E. J-Dalcroze i jego rytmika, WSiP, Warszawa 1991
4. Dąbrowska M., Grafczyńska J., Zabawy rytmiczne i umuzykalniające dla dzieci, Instytut wydawniczy CRZZ, Warszawa 1974
5. Frąckowiak, Improwizacje, gry dramatyczne metodą rozwijania twórczej aktywności muzycznej
6. Gęca L., Szpunar J., Tańczymy razem. Formy integracyjne i sceniczne wybranych tańców narodowych i regionalnych, PSPZ KLANZA, 1995
7. Gniewkowski, Lekcje improwizacji ruchowej
8. Kapczyńska M., Sroka C., Tańce towarzyskie, AWF, Warszawa 1978
9. Ławrońska R., Muzyka i ruch, WSiP, Warszawa 1988
10. Siemkowicz I., Ćwiczenia muzyczno-ruchowe, PZWS, Warszawa 1972
11. Szot Z., Ćwiczenia gimnastyczne z muzyką na zajęciach w-f, WAW, Gdańsk 1984
12. Trześniowski R., Gry i zabawy ruchowe, WSiP, Warszawa 1995

Wyświetleń: 1833