Wilk (Canis lupus) Zwierzę przypominające dużego psa, o dużej i masywnej głowie, długich mocnych nogach i krępym tułowiu. Ma sterczące do góry, nieco ukośne uszy oraz długi, puszysty ogon, często opuszczony. Wilk żyje w grupach rodzinnych zwanych watahami. Typowe dla wilka środowisko to duże, zwarte lasy. Wataha zajmuje terytorium od 150 do 300 km² i średnio w ciągu doby przebywa ok. 20 km. Wilk jest najbardziej aktywny po zmierzchu i nad ranem. Jest mięsożerny i w warunkach naturalnych potrzebuje ok. 5 kg pokarmu na dobę.
• Od 1998 roku wilk objęty jest Polsce ścisłą ochroną
• Jest gatunkiem priorytetowym w programie "Natura 2000"
• Średni osobnik waży od 30-50 kg
• Pożywienie wilka to ssaki kopytne, głównie jelenie, ale również sarny, dziki czy łosie
• Żyje w watahach - od 2-11 osobników (średnio 4-5 w rodzinie)
• Od 60 lat nie zdarzyło się, aby wilk zaatakował człowieka

Był niegdyś zwierzęciem pospolitym. Występował w całej Ameryce Północnej, Europie i Azji. Również na terenach Polski wilk występował bardzo licznie. W ciągu ostatnich 200 lat, na skutek prześladowań i eksterminacji, populacja wilka w Polsce znalazła się na granicy całkowitego wyginięcia. W ciągu tak krótkiego okresu czasu, z gatunku pospolitego, stał się gatunkiem ginącym, wpisanym do Czerwonej Księgi Zwierząt.
W Polsce najwięcej wilków żyje w województwach: podkarpackim, małopolskim, podlaskim, a także w niewielkiej liczbie na terenie innych województw. Największą ostają wilków w Polsce są Karpaty i Pogórze Karpackie (184 – 214 osobników), później Roztocze (72 – 93 osobniki) oraz puszcze północno – wschodniej Polski (172 – 211 wilków). Tereny na zachód od Wisły są zasiedlane przez wilki w dużym rozproszeniu i poza wilkami z Puszczy Noteckiej, gdzie bytuje kilka wilków, nie ma tu stałej populacji tych zwierząt. Ciągle występuje też proces migracji, który powoduje, iż wilki pojawiają się na terenie Polski zachodniej, jak i przechodzą z Polski na teren Niemiec. Z kolei do Polski przechodzą wilki z obszaru Słowacji, Ukrainy czy Białorusi.



Niestety wilki na dużych obszarach są zagrożone wyginięciem.
Przyczyną tego jest działalność człowieka (zajmowanie coraz większych obszarów oraz wybijanie wilków).
W Polsce wilki były tępione jako zagrożenie dla zwierzyny łownej i zwierząt gospodarskich. Niestety obecnie wiele osób chce tępić wilki uznając je jako zagrożenie dla zwierząt hodowlanych. Tak naprawdę jednak zwierzęta te najczęściej zabijają zdziczałe psy lub wilki, które jako szczeniaki zostały wybrane z gniazd i wychowały się u człowieka (nie boją się ludzi). Zdarza się też, że zwierzęta te zabijają sami właściciele po to by dostać odszkodowanie. Przed nielicznymi wypadkami atakowania zwierząt hodowlanych można się ustrzec za pomocą odpowiednich metod (odpowiedni dozór, psy pasterskie, fladry) dla tego tępienie wilków jest pozbawione sensu.
Mimo ochrony, wilki i tak często giną w sidłach kłusowników. Zdarza się też wybieranie młodych wilczków z gniazd i ich mordowanie. Przyczyną tego faktu jest nieświadomość ludzi, co do zwyczajów i sposobów polowania tych zwierząt. Uważa się je za krwiożercze bestie, które polują dla samej przyjemności (a tak robią tylko ludzie).
INNE ZAGROŻENIA DLA POPULACJI WILKÓW

Tak jak wszystkie dzikie zwierzęta giną one z powodu chorób, pasożytów, brak pokarmu, zranień czy starości. Zagrażają im jednak przede wszystkim ludzie, poprzez różne działania powodujące izolację siedlisk bytowania wilków i utratę ich ostoi. Negatywny wpływ na przetrwanie wilków ma także kłusownictwo i odstrzały wilków w krajach sąsiednich. Bardzo istotny dla kondycji populacji wilka jest stosunek ludzi do tego drapieżnika. Ciągle jeszcze pokutuje wiele przesądów i błędnych opinii na jego temat, a przypadki kłusownictwa na wilkach czy nielegalnych odstrzałów, chociaż są brutalnym łamaniem prawa, nie spotykają się z jednoznaczną negatywną oceną społeczną.

Obecnie największym problemem dla przetrwania żywotnej populacji wilka w Europie jest fragmentacja lasów i ich postępująca izolacja, spowodowana gwałtownym rozwojem cywilizacyjnym. W Polsce, oprócz Karpat, każdy kompleks leśny jest zbyt mały, by zamieszkujące je populacje wilków mogły funkcjonować niezależnie. Nawet puszcze północno-wschodniej Polski, np. Puszczę Augustowską, Knyszyńską czy Białowieską, zamieszkuje po kilka wilczych watah, czyli maksimum 30-50 wilków. Podstawowym warunkiem przetrwania tych niewielkich populacji jest kontakt, poprzez osobniki migrujące, z populacjami w lasach sąsiednich.
W tej sytuacji szczególnym zagrożeniem jest postępująca w kraju rozbudowa infrastruktury drogowej. Szerokie, ruchliwe, czy też otoczone wysokimi ogrodzeniami nowoczesne drogi są nieprzekraczalnymi barierami dla wszystkich zwierząt lądowych, jednak to właśnie duże drapieżniki ucierpią najbardziej. Całkowita izolacja niewielkiej populacji na jakimś obszarze prowadzi do zmniejszenia wewnętrznej zmienności genetycznej, spadku odporności na choroby, możliwości przystosowywania się do zmian środowiskowych, obniżenia tempa rozrodu oraz zwiększonej śmiertelności. Staje się to powodem wymierania lokalnej populacji, a brak imigrantów przekreśla szansę na powtórne zasiedlenie obszaru przez wilki. Jedynym sposobem na złagodzenie skutków rozwoju sieci komunikacyjnej jest budowa odpowiednio dużych i gęsto rozmieszczonych przejść dla zwierząt we wszystkich miejscach kolizji dróg ze szlakami migracyjnymi oraz pomiędzy przecinanymi fragmentami lasów. W przeciwnym razie zasięg populacji wilka w naszym kraju stopniowo zacznie się zmniejszać, a Re kolonizacja lasów w zachodniej Polsce nie będzie już możliwa.

Ze względu na niewielką powierzchnię naszych parków narodowych czy rezerwatów, nie jest możliwa ochrona drapieżników, które użytkują areały kilkakrotnie większe od średniej powierzchni nadleśnictwa, jedynie w obrębie obszarów chronionych. Muszą one bytować w lasach gospodarczych, zajmujących 28% powierzchni kraju. Jednocześnie jednak lasy gospodarcze pełnią wielorakie funkcje gospodarcze: prowadzi się w nich intensywną gospodarkę leśną, łowiecką, służą też różnorakiej rekreacji, żywiołowo rozwija się w nich zabudowa letniskowa i urządzenia rekreacyjne, a w górach wyciągi i trasy narciarskie. Pomimo, iż wjazd do lasu bez odpowiedniego zezwolenia jest zabroniony, lasy zalewa fala hałaśliwych motocykli czterokołowych i crossowych, skuterów śnieżnych i samochodów terenowych.
Coraz mniej jest miejsc, w których drapieżniki (i inne zwierzęta leśne) mogłyby w spokoju wychowywać swoje młode. W młodnikach, które wydają się być idealnym ukryciem dla dzikich zwierząt, prowadzi się prace leśne. Penetrowane są one w okresie wychowu młodych, przez grzybiarzy i zbieraczy borówek. Drapieżniki są zmuszane do przenoszenia swoich bardzo wrażliwych i nieporadnych szczeniąt w inne miejsca, co powoduje ich zwiększoną śmiertelność. Zwykle tylko jeden lub dwa młode z całego miotu dożywają do pierwszej zimy. Problem ten potęguje coraz gęstsza sieć dróg leśnych, które udostępniają turystom, szczególnie tym zmotoryzowanym i łamiącym prawo, najdalsze zakątki lasów.
CHCEMY ZABIJAĆ BO NIE ZNAMY!!!
Wilk zawsze człowieka przerażał. Człowiek się go bał, może dlatego chciał zniszczyć całą populację. Wilk w oczach człowieka zawsze był sprytny, szybki, przebiegły. Nie raz potrafił przechytrzyć człowieka. A wiadomo jaka jest natura człowieka. Człowiek zawsze chce być najsilniejszy i jeśli jakaś inna istota zdoła przechytrzyć człowieka, wpada we wściekłość. Tak naprawdę ludzie nie znali wilka, jego charakteru, osobowości, trybu życia. Ludzie wykreowali, wymyślili sobie wizerunek wilka. Niczym w bajce, autor wymyśla sobie jaka ma być bohaterka, bohater bajki. Ludzie zrobili z wilka bezlitosną bestię, która nic innego nie robi tylko biega po domostwach i zabija ludzi, zwierzęta gospodarskie. Wielu ludzi nadal ma takie wyobrażenie o wilku. Dlatego sprzeciwy wobec WOLF PARK 'ów. Ale gdyby tylko ludzie zechcieli poznać te zwierzęta, ich naturę, życie... Może zmienili by zdanie. W wielu utworach literackich, malarstwie, rzeźbie wszędzie gdzie ukazywany był motyw z wilkiem, wszędzie, no może w większości był ukazany jako morderca. Kiedy ludzie czytali "Psa Baskervill' ów" zapewne myśleli o wilku. Wielu myśliwych upodobało sobie polowania na wilki. Czasem dla zabawy, uważali że ratują świat, bo w końcu mordowali tak krwiożercze i bezlitosne zwierzęta. Wilki był zastraszane, cierpiały. Zabijano je dla pięknego futra. Prawda że trafiają się przypadki wilków agresywnych, ale zawsze jest na to racjonalne wytłumaczenie. Jeśli wilk jest agresywny w lesie, trzyma się od ciebie z daleka, warczy, może to oznaczać że cię odstrasza bo znajdujesz się blisko młodych, lub nory. Jeśli jednak wilk podchodzi do ciebie i nie jest agresywny, to może oznaczać że jest wściekły, bądź to zwykły pies np. Wilczur Czechosłowacki, który swym wyglądem bardzo przypomina wilka.
Zresztą kto dziś nie zna mitów o ludziach przeistaczających się w wilkołaki?

Wilk jest niesłusznie uważany za zwierzę skrajnie odważne. Owszem gdy potrzeba go do tego zmusza staje do walki z silniejszym przeciwnikiem i dzielnie walczy jednak o ile ma taką możliwość raczej będzie się starał ocalić skórę. Człowiek - pomimo iż jest od wilka znacznie słabszy - jest przez wilka odbierany jako zagrożenie. O ile będzie mógł ucieknie na widok człowieka.
Co ciekawe o ile wilk zostanie w młodości wychowany przez człowieka strach ten nie będzie dominował nad zachowaniem zwierzęcia a człowiek który go wychowywał będzie uważany jako przywódca stada. Pamiętajmy że wilk jest zwierzęciem stadnym przyzwyczajonym do życia w otwartej przestrzeni i nie będzie „stróżem” lub „ochroniarzem”. Prędzej ucieknie niż stanie do walki o majątek człowieka. O ile może przestraszyć człowieka swoją posturą to z jego wrodzonych zachowań raczej będzie starał się zejść z oczu niż stanąć do walki z człowiekiem. Trzymanie wilków na uwięzi lub w domu jest proszeniem się o kłopoty. Wilki bardzo źle znoszą trzymanie na uwięzi. Ich równowaga emocjonalna jest w takim wypadku całkowicie wypaczona.
Nawet w przypadku wilka wychowanego od szczeniaka wystarczy nieporozumienie co do zachowania (np. spojrzenie lub uśmiech) a nieszczęście gotowe. Wilk jest i niech pozostanie zwierzęciem dzikim a nie egzotycznym gatunkiem zwierzęcia domowego. Wilk do swojego życia potrzebują wielkich przestrzeni. Teraz nie ma ich zbyt wiele - sami też ich potrzebujemy. Wilki jednak same dostosowują się do zmiany warunków środowiskowych i spotykane bywają, tak jak i psy na śmietnikach lub niedaleko siedzib ludzkich. Wynikają z tego konflikty. Wilki polują na zwierzynę dziką jak i na zwierzęta gospodarcze.
MIĘDZY MITEM A PRAWDĄ
W wielu legendach i opowiadaniach wilki są ucieleśnieniem zła, obrazem bestii, która prześladuje człowieka, kojarząc mu się z mrokiem i śmiercią. Pokutujące od wieków wierzenia na temat wilków sprawiły, że drapieżniki te były się wielokrotnie na celowniku strzelb myśliwych i kłusowników. Również dziś człowiek bardzo nieufnie postrzega wilki w swoim sąsiedztwie.
Przykładem tego jest pewna historia szeroko opisywana w krakowskiej prasie. W 2008 roku, we wsi Jaszczurowa (blisko Wadowic) osiedliła się wilcza rodzina. Wywołało to panikę wśród mieszkańców bojących się o zwierzęta gospodarskie oraz o życie swoje i swoich bliskich. Takie postrzeganie wilka związane jest z nieznajomością jego trybu życia. Dlatego też konieczna jest szeroka edukacja ekologiczna na temat znaczenia wilka w ekosystemie, jego zachowań, ekologii i oczywiście konieczności ochrony w siedliskach bytowania. Aby pomóc poprawie wizerunku wilka w społeczeństwie przygotowywane są liczne konkursy, prelekcje czy też kampanie, których przykładem jest zainicjowany w ubiegłym roku program „Nie patrz wilkiem na wilka”, zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”. Inicjatywa ta, skierowana głównie do młodzieży szkolnej, miała przybliżyć postać wilka jako drapieżnika takiego jak inne, który zasługuje na ochronę i szacunek ze strony człowieka.

Przy pisaniu powyższej pracy korzystałam (również!)z bogatej wiedzy jednego z moich uczniów, który jest zagorzałym fanem tego gatunku(może z racji swego nazwiska).

Wyświetleń: 742