JAK MOIM ZDANIEM WYGINĘŁY DINOZAURY?

Dinozaury to gady wymarłe, które panowały na Ziemi przez około 140 mln lat; żyły od późnego triasu do końca mezozoiku. Tradycyjne zalicza się je do gromady Gady (Reptilia), natomiast dinozaury (Dinosauria) to nadrząd tej gromady. Nadrząd dinozaury dzieli się na następujące rzędy: gadziomiednicze (Saurischia) i ptasiomiednicze (Ornithischia). Dinozaury gadziomiednicze dały początek gadom, natomiast dinozaury ptasiomiednicze ptakom. Te potężne zwierzęta opanowały wszystkie środowiska – od podwodnych głębin oceanów do przestrzeni powietrznych.
Dinozaury rozwijały się i adaptowały do życia w różnych środowiskach. Na podstawie skamielin możemy z pewnością stwierdzić, że niektóre dinozaury, jak celofyzy, stegozaury i iguanodony żyły w stadach. Potwierdzają to skamieniałe ślady (ichnotaxia) znalezione na dnie rzeki Paluxy w Teksasie. Niektóre tego typy skamieliny zarejestrowały ślady setek, a nawet tysięcy zwierząt, co wskazywałoby na szlaki migracyjne. Niektóre dinozaury, takie jak allozaury, polowały samotnie lub w małych stadach. Kaczodziobe hadozaury żywiły się roślinami z lasów, a niektóre, jak np. owiraptor, zjadały jaja dinozaurów lub mięczaki.
Jeszcze do niedawna sądzono, że dinozaury były powolnymi i niezdarnymi zwierzętami. Wiodły życie podobne do współczesnych gadów. Wyniki najnowszych badań sugerują, że niektóre dinozaury były niezwykle aktywne. Większość tych prehistorycznych stworów poruszała się w pozycji wyprostowanej. Budową kończyn przypominały bardziej ptaki niż gady. Nie mamy pewności, czy dinozaury były zwierzętami zmiennocieplnymi jak gady, czy stałocieplnymi jak ptaki i ssaki. Obecnie uważa się, że dinozaury są bardziej spokrewnione z ptakami niż jaszczurkami, a ornitologia może nas wiele nauczyć o tych prastarych gadach.
Od ponad dwóch stuleci paleontolodzy, geolodzy i biolodzy próbują znaleźć odpowiedź na pytanie, jak i dlaczego wymarły dinozaury. Wśród wielu przyczyn wymienia się zmiany fauny na przełomie kredy i trzeciorzędu oraz zderzenie asteroidy z ziemią. Chociaż wszystkie te teorie są prawdopodobne, żadna z nich nie została poparta wiarygodnymi dowodami. Wiemy, że dinozaury zaczęły stopniowo wymierać pod koniec okresu kredy. Całkowicie wyginęły na początku trzeciorzędu, 66 milionów lat temu.
Moim zdaniem, dinozaury wyginęły, ponieważ obiekt kosmiczny zderzył się z Ziemią, wywołując katastrofę ekologiczną.

Zdaniem autorki nowej koncepcji, profesor paleontologii z Uniwersytetu Princeton, pani Gerty Keller, wymarcie tysięcy gatunków roślin i zwierząt, do jakiego doszło na Ziemi około 65 milionów lat temu, spowodował ciągnący się latami splot niesprzyjających życiu zdarzeń.
Zderzenie dużego obiektu kosmicznego z Ziemią wywołało katastrofalne dla jej ekosystemu skutki. Meteoryt o średnicy około 10-20 km uderzył w Ziemię i doszło do wybuchu co najmniej 10 tysięcy razy silniejszego od tego, jaki wywołałaby jednoczesna detonacja całego arsenału jądrowego naszej planety. Wytworzona energia cieplna spowodowała wypalenie się w ciągu paru dni ponad połowy ziemskiej roślinności. Wybrzeża kontynentów zalały ogromne fale tsunami. W następnych tygodniach Ziemię spowił gęsty obłok utworzony z ogromnej ilości pyłu i dymu z płonących lasów. W rezultacie przez wiele miesięcy do powierzchni Ziemi nie docierało światło słoneczne, co spowodowało gwałtowny spadek temperatury, który uniemożliwił rozwój roślin co spowodowało brak pożywienia dla zwierząt. Dodatkowo cała Ziemia została skąpana w niezwykle kwaśnych deszczach. Splot tych wydarzeń stał się przyczyną masowego wymierania organizmów na Ziemi na przełomie kredy i trzeciorzędu. W 1980 roku zostały przedstawione pierwsze dowody potwierdzające tezę katastrofy kosmicznej. Amerykańcy naukowcy stwierdzili obecność cienkiej warstewki irydu w skałach całej Ziemi pochodzących z około 65 mln lat temu. Podczas, gdy na Ziemi iryd występuje bardzo rzadko, w meteorytach jego obecność jest powszechna. Po 10 latach poszukiwań natrafiono na krater, który spełniał wszystkie niezbędne warunki, był gigantyczny, jego średnica wynosiła od 112 do 175 mil i pochodził sprzed 65 milionów lat. Krater Chicxulub na półwyspie Jukatan w Meksyku uznano za miejsce upadku gigantycznego meteorytu, który spowodował wymarcie dinozaurów. W tym okresie została zwiększona działalność wulkanów na Ziemi. Wiele populacji zaczęło się kurczyć i karłowacieć. Lawy, który rozlały się na przełomie kredy i trzeciorzędu w rejonie dzisiejszego Półwyspu Indyjskiego zajęły obszar prawie 5 razy większy od terenu Polski. Wydobywające się z wulkanów gazy w tym dwutlenek węgla doprowadziły do globalnego ocieplenia. Równoczesne uderzenia mniejszych meteorów w inne miejsca naszej planety np. w Morzu Północnym i na Ukrainie spowodowały jeszcze większe zachwianie równowagi ekosystemów ziemskich.


Źródła:
Podręcznik „Ziemia nasza planeta” Geografia dla klasy I gimnazjum
encyklopedia.interia.pl

OPRACOWALI: Halina Gierszewska*, Mateusz Gierszewski**

* Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Miastku, ul. Bolesława Chrobrego 7,77-200 Miastko (e-mail: gh18m@interia.pl)
** Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Charles de Gaulle’a w Poznaniu, ul. Tarnowska 27, 61-323 Poznań (e-mail: mgiersz@amu.edu.pl)

Wyświetleń: 751