Katalog

Marzanna Koralewska, 2013-05-14
Toruń

Różne, Ćwiczenia

Rozwijamy mowę i myślenie dziecka poprzez zabawy twórcze

- n +

Nauczyciel Przedszkola Publicznego „Chatka Puchatka” w Lubiczu
Opracowała: Marzanna Koralewska

Rozwijamy mowę i myślenie dziecka poprzez zabawy twórcze.

Prezentując materiały, wykorzystywane przeze mnie podczas pracy w przedszkolu, chcę podzielić się wiedzą, która uczy i pomaga rozwinąć u dziecka samodzielności w rozwiązywaniu zadań dydaktycznych. Materiały zawierają zabawy twórcze związane z doskonaleniem u dziecka myślenia, a w szczególności takich cech jak: oryginalność, płynność, giętkość itp. Atrakcyjność prezentowanych zabaw tematycznych, badawczych czy poznawczych nie tylko rozwija zainteresowania dzieci, ale również podwyższa ich motywację, zdolności skojarzeniowe, rozwija koncentrację uwagi i pamięć. Rozwój tych procesów myślowych gwarantuje w przyszłości doskonały start do podjęcia nauki w szkole i powodzenia w nauce a przecież jest on priorytetem w edukacji przedszkolnej.
Mam nadzieję, że zaprezentowane przykłady zabaw, przyczynią się do wszechstronnego rozwoju dziecka a także uatrakcyjnią z nim pracę.

Zabawy dla młodszych dzieci utrwalające słownictwo, rozwijające dostrzeganie związków i zależności, a także aparat mowny:

Przykłady zadań:
- porządkowanie przedmiotów ( klocków, kredek, nitek itp.) według wielkości,
- porządkowanie przedmiotów według kształtu, ciężaru, i rodzaju materiału,
- budowanie i rysowanie na polecenie,
- nawlekanie korali według wzoru,
- klasyfikowanie obrazków i przedmiotów w zależności od ich przeznaczenia i pojęcia nadrzędnego,
- dobieranie obrazków przedstawiających pokrewne przedmioty (np. igła - naparstek, nóż - widelec, rower - koło),
- znajdowanie przedmiotu, który nie pasuje,
- dostrzeganie elementu brakującego,
- uzupełnianie obrazków.

Przykładowe ćwiczenia:
- otwieranie, zamykanie ust,
- pokazywanie i chowanie języka,
- dotykanie językiem kącików ust,
- oblizywanie wargi górnej i dolnej,
- dotykanie językiem zębów górnych i dolnych,
- malowanie ząbków,
- malowanie podniebienia górnego,
- mówienie „aaa" z szeroko rozpostartymi ramionami,
- mówienie „mmmm" z wykonywaniem wolnych, miękkich ruchów.

Przykłady w jaki sposób można pomóc dziecku wyeliminować błędy w wymowie.

Kolory
Oglądając książeczki z obrazkami, określajmy wraz z dzieckiem kolory liści, nieba, trawy, świnki, biedronki... Pytajmy np. gdzie jeszcze na obrazku jest żółty?
Mówiąc o kolorach, starajmy się zawsze kojarzyć je z czymś, a później używajmy tego samego odniesienia, powtarzając zabawy z kolorami, np. twoje buciki są niebieskie jak niebo, poduszka jest żółta jak słońce, wózek jest zielony jak trawa.
Wielkość
Przy wyjaśnianiu co jest duże, a co małe pokazujmy przedmioty o znacznie różniących się rozmiarach, np. to jest mała książka, a to duża książka, to jest duża miska, a to mała miska.
Nie zapominajmy o innych przeciwstawnych przymiotnikach, np. długi – krótki, gruby – chudy, szeroki – wąski.
Mylenie płci
Wykorzystując lalki, opowiadajmy, używając wyrażeń: jej sukienka, jego spodnie, jej wózek, jego samochód.
Oglądając obrazki, opowiadajmy, używając prostych zdań: ona maluje, on biegnie, ona gotuje, on naprawia samochód.
Kłopoty z przyimkami
Zabawy klockami, np. połóż ten klocek nad tym, ustaw klocki obok siebie.
Chowanie, np. schowaj misia w domku, połóż książkę pod krzesłem, połóż piłkę między krzesłami, włóż piłkę do skrzyni.
Kłopoty z określaniem
Zadbaj o to, by nie określać zachowań lub czynności najpopularniejszymi słowami: dobry, zły, fajny. Używaj wielu różnych określeń, by dziecko je poznało, np.: zabawny, szczęśliwy, nieszczęśliwy, uprzejmy, pogodny, radosny, wspaniały.
Starajmy się nie upraszczać zbytnio swoich zdań; nie chodzi o to, by nasze wypowiedzi były skomplikowane, ale powinny być o poziom wyżej od wypowiadanych przez dziecko.
Liczba mnoga i pojedyncza
Wykorzystajmy loteryjki obrazkowe (możemy sami je zrobić – to nie jest trudne; będzie ciekawiej, jeśli będziemy tworzyć je z dzieckiem): jedno jabłuszko – dwa jabłuszka, jeden ołówek – dwa ołówki, jedno kółeczko – trzy kółeczka…
Rozmawiajmy o tym np. na spacerach: jeden kamyk – dwa kamyki, jeden kasztan – dwa kasztany – trzy kasztany, dwa listki – jeden listek… – to proste i przyjemne.
Klasyfikacja przedmiotów ze względu na daną cechę
Warzywa – loteryjki obrazkowe lub wykorzystanie prawdziwych zakupów, np. wybierz obrazki, na których są warzywa – lub – mama zrobiła zakupy, wyciągnij z torby wszystkie warzywa.
Owoce - jw.
Przedmioty z drewna, np. pokaż w pokoju wszystkie przedmioty z drzewa.
Przedmioty ze szkła - jw.
Szegreowanie
Wykorzystajmy historyjki obrazkowe przedstawiające ciąg sytuacji/działań, które dziecko będzie układać w poprawnej kolejności:
• ubieranie – dziecko w majteczkach, w majteczkach i koszulce, w spodenkach i koszulce, w spodenkach i sweterku...
• porządek dnia - dziecko wstaje rano, myje się, ubiera się, je śniadanko, idzie do przedszkola, bawi się, je obiadek, wraca do domku…

Ponadto możemy wykonywać z dzieckiem zabawy rozwijające myślenie, koordynację wzrokowo-ruchową oraz ćwiczenia oddechowe. Wszystkie wspomagają rozwój mowy i ułatwiają dziecku pokonać typowe trudności. Przykłady:

1. Ćwiczenia w równoczesnym wykonywaniu ruchów naprzemiennych, wspomagających funkcjonowanie dwóch półkul mózgu np.dotykamy prawym łokciem lewej nogi, lewym łokciem prawej nogi.
2. „Głaszcze kota, klepie psa” w połączeniu z komunikatem słownym: Jedna rączka robi kółeczka na prawej nóżce, a druga rączka klepie lewą nóżkę i mówimy „ głaszcze kota, klepie psa” – najpierw oddzielnie, później równocześnie.
3. „Mieszam zupę, kroję marchewkę” również w połączeniu z komunikatem słownym: W jednej rączce trzymaj łyżkę (najlepiej drewnianą) i mieszaj zupkę (rób kółka łyżką), a w drugiej niby-nóż (lub plastikowy nóż) i krój marchewkę – najpierw oddzielnie, później równocześnie.
4. Gra w łapki – każda ze znanych form jest dobra?
Koordynacja wzrokowo-ruchowa – rozwijamy myślenie, co wpływa na rozwój spontanicznej aktywności słownej
5. Puzzle – układamy proste puzzle i wyciągamy 1,2,3,4,5… elementów (stopniowanie trudności tak, by dziecko miało poczucie sukcesu), prosząc, by dziecko ułożyło je na miejscu.
6. Dopasowywanie kształtów, np.: włóż klocek w odpowiedni otwór.


Ćwiczenia oddechowe
1. Bańki – dmuchanie raz mocno i krótko, raz słabiej i dłużej.
2. Wyścigi – robimy dwa samochodziki/pojazdy ze styropianu lub papieru, ustalamy, gdzie jest start i meta; dmuchamy w pojazdy – który pierwszy dotrze do mety.
3. Mecz piłkami pingpongowymi – ustawiamy dwie bramki na stole lub podłodze i gramy piłeczkami, dmuchając w nie.
4. Piłeczka przez labirynt – ustawiamy labirynt i dziecko ma przedmuchać piłeczkę lub kawałek styropianu przez labirynt (po kilku próbach możemy robić to na czas).

Księga słówek
Załóżmy z dzieckiem Księgę słówek, do której wklejać będziemy obrazki przedstawiające przedmioty zaczynające się na odpowiednią głoskę. Codziennie doklejajmy jeden obrazek, powtarzając nazwy już wklejonych.
Poszukiwanie skarbów – zimno/ciepło
Pochowajmy w domu różne przedmioty i rozpoczynajmy poszukiwania. Przy znalezieniu przedmiotu dziecko nazywa, co znalazło.
Znikający obrazek
Układamy przed dzieckiem trzy, cztery obrazki lub przedmioty, których nazwy zaczynają się na kłopotliwe głoski. Nazywamy wszystkie obrazki/przedmioty. Dziecko zamyka oczy, wtedy zabieramy jeden obrazek/przedmiot, a po chwili ono mówi nam, co zniknęło.
Losowanie
Umieśćmy drobne przedmioty w woreczku. Dziecko zamyka oczy, wyciąga przedmiot i nazywa go.

PRZYKŁADY ĆWICZEŃ ROZWIJAJĄCYCH NARZĄDY MOWY DLA PRZEDSZKOLAKÓW

Ćwiczenia oddechowe: mają na celu pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony, wydłużenie fazy wydechowej, zapobieganie arytmii oddechowej i mówienia na wydechu:
- puszczanie baniek mydlanych,
- dmuchanie na kolorowe waciki, piórka lub skrawki papieru,
- studzenie gorącej zupy na talerzu - dmuchanie ciągłym strumieniem,
- zdmuchiwanie świecy - jednym energicznym dmuchnięciem lub lekkie, długie dmuchanie i przechylanie płomienia w przeciwną stronę,
- zdmuchiwanie mlecza - do ostatniego nasionka.

Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne: w przedszkolu prowadzi się je w formie zabaw dydaktycznych. Na początku, w młodszych grupach wiekowych, stosuje się ćwiczenia języka i warg. Po ich wyćwiczeniu można przejść do ćwiczeń na spółgłoskach, grupach spółgłoskowych i trudnych wyrazach.

Ćwiczenia warg: korzystnie wpływają na poprawę wyrazistości mówienia, na muskulaturę policzków:
- nadymanie policzków na zmianę, raz lewego, raz prawego - przesuwanie
powietrza z jednej strony jamy ustnej na drugą, przy zwartych wargach,

- zakładanie dolnej wargi na górną i górnej na dolną,
- parskanie wargami,
- naprzemienne zaokrąglanie i spłaszczanie warg,
- "całuski mamusi" cmokanie wargami przy różnym układzie warg.

Ćwiczenia języka:
- wysuwanie języka na zewnątrz i cofanie w głąb jamy ustnej,
- oblizywanie warg - "kotek oblizuje się po wypiciu mleczka" ,
- liczenie czubkiem języka zębów, kolejno górnych i dolnych,
- naśladowanie ssania cukierka,
- masaż języka zębami - lekkie przygryzanie języka.

Pożądanie jest zastosowanie gier i zabaw kształtujących analizę i syntezę wzrokowo-ruchową, gier rozwijających wrażliwość dotyku, np. "worek z różnymi przedmiotami" oraz gry domina.

Przy zastosowaniu podanych wyżej schematów można zachęcać dziecko do: wypowiedzi spontanicznych, pytań lub odpowiedzi inspirowanych obrazkiem lub przedmiotem, do prowokowania dyskusji.
W zabawach ze starszymi dziećmi można wykorzystać gry wspomagające rozpoznawanie wyrazów (wprowadzające do czytania):
- wizytówki dla różnych osób,
- napisy przytwierdzone do zabawek,
- napisy na meblach,
- podpisy do obrazków.

Do tego celu można stosować także:
- loteryjkę obrazkowo - wyrazową,
- tablicę flanelową z obrazkami i podpisami,
- pierwsze zdania dotyczące określonej sytuacji, np. "na tapczanie" , "w pokoju" , "w lesie" .

Interesujące dla dziecka będą zabawy związane z czynnościami manualnymi, na przykład: zabawy z wędką (łowienie przedmiotów), malowanie obrazów na zadany temat, układanie przedmiotów z części (samolot, dom, motyl).

Także gry, które pomagają w rozwijaniu sprawności poznawczych: Która osoba potrzebuje tego przedmiotu? Gdzie znajdziesz to zwierzę? Które z przedmiotów należą do siebie? Które z przedmiotów należą do jednej sytuacji? Ułóż obrazki w kolejności. Z jakiego kierunku wieje wiatr?

Ćwiczeniem słuchu fonetycznego będą zabawy z cyklu:
- co słyszysz?
- co słychać w nagłosie, śródgłosie i wygłosie wyrazów?
- czym różnią się wyrazy: półka - bułka, pąki - bąki, buty - budy, koza - kosa,
- lub zabawa dla maluchów:
Jestem mały Maciek
Zabawek przyjaciel.
Chcę zaprosić do koła
Zabawkę co...mmu-mmu woła
(me-me, bim-bam, ma-ma).

Zgadywanki
- np. mamy dwa przedmioty znane dziecku i pytamy:
„Pokaż co robi cyk, cyk/ tik-tak”
„Jak robi zegarek”.
- dobieranie, segregowanie przedmiotów np. klocków,
- uderzanie klocków o sobie, darcie papieru, klaskanie, lanie wody, odbijanie piłki,
- kształtowanie pojęć no. Zimny-ciepły
Brrr - hhh
-powtarzanie głosek wargowych p, b, m sylab z samogłoskami
am ama be pa
ap apa me pu itd.
ame aba pe pi
- zabawy naprzemienne: JA - TY
/wieża z klocków, szereg, piramida/
- zabawy paluszkowe; sroczka, myszka, idzie rak
- stymulacja umiejętności obioru dźwięków

Dźwięki z najbliższego otoczenia: telefon, kroki, dzwonek
Jak woła: myszka, sowa, kukułka, osiołek, konik

/zwierzęta, sprzęty RTV, AGD i AGD, itd/

Jak robi: czajnik, pralka, dzwon, piłka, woda, samochód

/na początku dziecko zanim zacznie powtarzać dany dźwięk powinno usłyszeń odgłos dopasować do przedmiotu, zwierzęcia, który go wydaje/

- zabawy telefoniczne. Początkowo krótkie rozmowy z użyciem znanych dziecku dźwięków - stopniowo je urozmaicamy i wydłużamy
- zabawy tematyczne np. lalka, miś, pacynka.

Nakarm misia /am am/
daj mu pić /pi/
misiu mruczy jest zadowolony /mmmma, nnno, itd/
daj cześć misiowi
prześlij mu całusy
gdzie miś ma ...................... np. włosy?
uczesz misia.
przytul go
uśpij misią /a a a a /

- wskazywanie na fotografii rodzinnej znanych osób/ nazywanie, opowiadanie/

- ćwiczenia mowy biernej:
np. to jest łyżka. Podaj mi łyżkę, pokaż gdzie jest łyżka.

Nakłaniamy dziecko do naśladownictwa:
samochód - samochód jedzie - samochód trąbi
-zabawy „co słyszę /najpierw z pomocą wzroku - później słuchowo/ dziecko lokalizuje źródło dźwięku np. zegar tik-tak
-naśladowanie + orientacja w schemacie ciała ludzkiego
np. całuję paluszki, całuję brzuszek, całuję ci nóżki i mały pępuszek, kochane paluszki, kochany brzuszek, kochane są nóżki i mały pępuszek
np. to są paluszki / gdzie są paluszki/ gdzie masz ......
gdzie (tu podajemy osobę, zabawkę) ma ................... /dotknij .................
-dobieranie 2 takich samych przedmiotów np. 2 kubki 2 lalki
wskazywanie i nazywanie tych przedmiotów
podaj mi ............
gdzie jest.............
-okazywanie emocji i nazywanie, rozpoznawanie ich:
dziecko płacze
pani się śmieje np. na ilustracjach
smutny / zły
pokaż

PRZYKŁADY ZABAW ROZWIJAJĄCYCH MOWĘ DZIECKA:

Słuchaj uważnie
Dzieci siedzą w kole. Kilkoro z dzieci jest wybraną postacią z opowiadania, które nauczyciel zaczyna opowiadać. Jeżeli dziecko rozpozna postać, którą prezentuje, obiega siedzące dzieci w kole i wraca na swoje miejsce. Nauczyciel stara się tak opowiadać, aby każde dziecko miało możliwość wystąpienia.

Pilot w samolocie
Nauczyciel wybiera dwoje dzieci. Jedno jest pilotem samolotu i ma zamknięte oczy, natomiast drugie odgrywa role kapitana wieży kontrolnej i za pomocą słów kieruje samolotem, aby bezpiecznie wylądował na lotnisku. Pilot musi maksymalnie się skoncentrować, poruszając samolot między ustawionymi na dywanie przeszkodami.

Kacper mówi wam
Nauczyciel wybiera jedno dziecko, które będzie Kacprem, a reszta dzieci będzie go naśladować. Przed pokazaniem kolejnej czynności Kacper wypowiada słowa: Kacper mówi wam np. klaśnijcie nad głową. Jeżeli Kacper nie poprzedzi czynności magicznymi słowami, wówczas dzieciom nie wolno go naśladować. Które z dzieci się pomyli odpada z gry.

Wprawki pantomimiczne
Zabawa wymaga ciszy i koncentracji uwagi. Nauczyciel zaprasza dzieci do inscenizowania różnych scenek rodzajowych, np. przechodzimy ostrożnie po oblodzonej kładce, wspinamy się na wysoką skałę, chodzimy po kamieniach, dekorujemy tort, omijamy kałuże itp.

Personifikacja
Nauczyciel wspólnie z dziećmi wybiera przedmiot znany dzieciom z życia codziennego np. krzesło i razem nadają mu jak najwięcej ludzkich cech. Nauczyciel naprowadza dzieci pytaniami: co krzesło robi, gdzie mieszka, kogo lubi, jak spędza czas, jak się zachowuje itp.

Kim jestem?
Dzieci losują kartoniki z różnymi postaciami np. żaby, króla, dziewczynki itp. Każde z dzieci ruchowo lub werbalnie przedstawia daną postać.

Co jest pod chustą? Kilka wybranych przez nas przedmiotów przykrywamy chustką, a identyczne jak pod chustką przedmioty ustawiamy przed dzieckiem (muszą to być więc przedmioty w co najmniej 2 egzemplarzach, na przykład klocki, łyżeczki, zabawki). Pokazujemy jakiś przedmiot, podajemy kilkakrotnie jego nazwę. Pytającym gestem zachęcamy dziecko, aby znalazło pod chustą ?parę" do danego przedmiotu.

Co jadłeś? Kładziemy na stole kilka rodzajów owoców lub innych artykułów spożywczych (kawałki sera, bułeczki, ciastka, herbatniki). Początkowo 2-3 sztuki potem więcej. Każda rzecz jest nazywana - popatrz to jest jabłko, a to truskawka, a to jest gruszka, zaraz coś dostaniesz. Następnie zawiązujemy dziecku oczy, albo samo zakrywa je sobie rękami i podajemy mu kęs do buzi. Potem pytamy, co zjadło. Dziecko wskazuje odpowiednią rzecz, a my wypowiadamy właściwą nazwę - tak zjadłeś ser, och, jaki pyszny, bardzo dobrze. Jeśli jednak dziecko pomyli się to wskazujemy właściwą rzecz i podajemy jej nazwę.

Rysowanie. Osoba dorosła posługując się szablonami odrysowuje kształty zwierząt, domów, postaci ludzkich, drzew, kwiatów i innych przedmiotów. Po narysowaniu konturów odkłada ołówek i prosi dziecko, aby pokazało, co należy zrobić dalej (dziecko pokazuje np. oczy). Zanim mama (lub tata) zacznie rysować dalej, powtarza kilkakrotnie następujące zdanie - ?tu jest oko", a następnie rysuje oczy. Podobnie prowadzimy zabawę, robiąc figurki z plasteliny.

Loteryjka obrazkowa. Możemy wykorzystać gotowe loteryjki obrazkowe takie jak ? Misie i rysie-Lotto-Granna", Gry i zabawy smoka obiboka ? Gdzie jest żabka?" lub logopedyczne firmy ?Alexander". Loteryjki dla najmłodszych mają na celu poszerzenie słownika czynnego oraz rozwój percepcji słuchowej. W czasie gry dziecko uczy się mówić poprzez zabawę, ćwicząc jednocześnie spostrzegawczość, pamięć wzrokową i słuchową, koncentrację uwagi i myślenie. Na przykład w ?misiach" na małych obrazkach znajdują się fotografie ulubionych zwierząt. Dziecko ma za zadanie odnaleźć na dużej planszy taki sam obrazek, jak ten który trzyma w rączce. Wygrywa ten, kto najszybciej zapełni swoją plansze małymi obrazkami.

Puzzle. Wykonujemy elementy potrzebne do gry przecinając na pół obrazki - mogą to być pocztówki itp. Osoba prowadząca zabawę i dziecko otrzymują różne połówki. Należy zwrócić uwagę na to, żeby połówki graczy nie uzupełniały się wzajemnie. Tymczasem brakujące połówki układamy zakryte na środku stołu. Grający losują na zmianę obrazki i wymawiają ich nazwy. Wylosowanymi elementami można uzupełnić zarówno swoje obrazki, jak i partnera. Wygrywa ten, kto uzupełni obrazki jako pierwszy.
Domino obrazkowe. Używamy zestawu domino, w którym poziom obrazków umieszczonych na klockach, odpowiada słownictwu opanowanemu przez dziecko.

Czarny Piotruś. Wykorzystujemy talię kart, których treść jest dostosowana do poziomu opanowania mowy przez dziecko.

Memory. Zwierzaki - Cudaki czyli Szukanie par takich samych obrazków. Zasady gry są bardzo proste. Spośród kartoników rozłożonych obrazkami do dołu, gracze kolejno podnoszą po dwa, starając się trafić na parę. Wygrywa ten kto nazbiera najwięcej. Grając z najmłodszymi dziećmi możemy ograniczyć liczbę elementów . Zabawa świetnie ćwiczy pamięć wzrokową i koncentrację uwagi .

Wprawki pantomimiczne
Zabawa wymaga ciszy i koncentracji uwagi. Nauczyciel zaprasza dzieci do inscenizowania różnych scenek rodzajowych, np. przechodzimy ostrożnie po oblodzonej kładce, wspinamy się na wysoką skałę, chodzimy po kamieniach, dekorujemy tort, omijamy kałuże itp.

Znana postać
Nauczyciel zaczyna opowieść opisując dzieciom znaną postać bajkową np. Kopciuszka. Podczas opowiadania za każdym razem dodaje jedno zdanie na temat tej postaci. Zadaniem dzieci jest jak najszybciej odgadnąć o jaką postać chodzi.




100 określeń
Dzieci próbują definiować znane przedmioty codziennego użytku. Jak myślicie, jak moglibyśmy nazwać stół? W odpowiedzi jedna z cech powinna być wyabstrahowana np. stół to olbrzym na szczudłach, to wielka deska na 4 nogach, to kolega ławy itp.

Wymień 5 przedmiotów
Dzieci ustawione w kole, przy dźwiękach muzyki podają sobie piłkę. Gdy muzyka umilknie dziecko, które jest w posiadaniu piłki losuje z czarodziejskiej kuli jedną z liter. Ma wymienić 5 przedmiotów zaczynających się na podana literę, a piłka krąży dalej po kole. Gdy piłka wróci do dziecka, a ono nie wymieni 5 przedmiotów daje „ fanta”.

Magiczna plama
Każde dziecko otrzymuje kartkę, którą składa na połowę. Na jedną połowę kartki wyciska kilka kropel tuszu i przykłada druga połową dokładnie przyciskając. Po rozłożeniu kartki ma dwie identyczne plamy. Próbuje porównać z czym mu się plama kojarzy. Potem obrysowuje pisakiem wyobrażoną postać dorysowując inne charakterystyczne elementy postaci.

Magiczny przedmiot
W czarodziejskim woreczku znajduje się kilka przedmiotów trudnych do identyfikacji. Za pomocą dotyku dzieci mają odgadnąć nazwę przedmiotu i podać do czego on służy.

Podaj kolejność
Za parawanem jest zgromadzonych kilka przedmiotów. Nauczyciel odsłania parawan, dzieci przyglądają się przedmiotom zapamiętując ich kolejność. Nauczyciel ponownie zasłania parawan a zadaniem dzieci jest wymienić przedmioty w kolejności. Utrudnieniem może być podanie koloru każdego z przedmiotów.

Co się zmieniło?
Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wychodzi z sali , a pozostałe dzieci zmieniają coś w swoim wyglądzie (kilkoro dzieci). Wybrane dziecko ma znaleźć różnice w wyglądzie dzieci.

Zapamiętaj
Dzieci siedzą w kole. Wybrane dziecko wykonuje jeden prosty ruch np. kiwa głową. Kolejne dziecko powtarza ruch kolegi i dodaje swój. Następne dziecko powtarza ruchy kolegów dodając swój ruch. Zabawę prowadzimy z niewielką ilością dzieci.

Wyliczanki
Człowiek może mieszkać w .......
Człowiek może siedzieć w ......
Narzędziem pracy człowieka jest .......

Dopasuj
Dzieci siedzą w kole i przyglądają się sobie. Jedno z dzieci stoi tyłem do środka koła. Nauczyciel wskazuje jedna osobę, którą wszyscy będą opisywać (wygląd zewnętrzny). Dziecko stojące tyłem ma odgadnąć, o kogo chodzi.

Kuferek skarbów
Nauczyciel wyciąga z kuferka zgromadzone w nim przedmioty i pokazuje dzieciom. Zadaniem dzieci jest odgadnąć do czego służy każdy przedmiot. Następnie dzieci wymyślają inne zastosowanie znanych na co dzień przedmiotów.

Snuj się, snuj bajeczko
Nauczyciel wprowadza nastrój i zaczyna opowiadać wymyśloną bajkę np. dawno, dawno temu, za lasem, w maleńkiej chatce mieszkała dziewczynka... Kolejne dziecko opowiada dalej dodając jedno swoje zdanie itd. Na zakończenie dzieci podejmują próbę odtworzenia całej bajki. Mogą odegrać ją w formie dramy, scenki rodzajowej lub pantomimy.

Teatr małego aktora
Dzieci podzielone na kilka grup. Każda z grup otrzymuje zadanie do wykonania, a polega ono na wymyśleniu i przedstawieniu krótkiej historyjki na podany przez nauczyciela temat np. zakupy w sklepie, wizyta u lekarza itp. Grupy nie mogą się ze sobą kontaktować. Dla pełniejszego wyeksponowania granej roli mogą skorzystać z przygotowanych wcześniej przez nauczyciela rekwizytów. Następuje prezentacja poszczególnych grup, a pozostali uczestnicy odgadują miejsce akcji lub tytuł prezentowanej bajki czy opowieści.

Skarbnica
Zabawa polega na wymienianiu słów według określonych wymogów treściowych. Dzieci wymieniają rzeczy – obiekty np. tylko białe (śnieg, mąka, cukier itp.). Następnie nauczyciel dodaje kolejne kryterium: wymień rzeczy lub obiekty białe i miękkie itp. Nauczyciel może podawać różne kryterium w zależności od opracowywanej tematyki.

W krainie fantazji
Dzieci zastanawiają się, gdzie chciałyby się przenieść: w przeszłość lub w przyszłość. Nauczyciel podpowiada, że aby się tam przenieść, należy użyć swojej wyobraźni. Tam każde dziecko zobaczy siebie, co robi, kto tam jest, jak wygląda kraina, jak się tam czuje itp. Dzieci opowiadają o swojej krainie fantazji, mogą też przedstawić ją w formie plastycznej.

Podobieństwa i różnice
Dzieci dobierają się dwójkami i losują pojęcia przeciwstawne np. bogaty-biedny, wysoki-niski, słodki-kwaśny, wolny-szybki itp. Każda z par ma zaprezentować wylosowane pojęcie. Zadaniem pozostałych uczestników jest odgadnięcie, o jakie pojęcie chodziło.

LITERATURA

1. B. Hołyńska, Zabawy rozwijające mowę dziecka, Warszawa 1986
2. BOGDANOWICZ Zofia : Zabawy dydaktyczne dla przedszkoli. – Warszawa : PZWS, 1973
3. CHMIELEWSKA Elżbieta : Zabawy logopedyczne i nie tylko : poradnik dla nauczycieli i rodziców. – Kielce : Wydaw. “MAC”, 2001
4. SŁODOWNIK-RYCAJ Ewa : Gry i zabawy językowe : jak pomagać dziecku w przyswajaniu języka. – Warszawa : Wydaw. Akadem. “Żak”, 2001
5. STO pomysłów zabaw i zajęć z Domowego Przedszkola / Irena Dudzińska [i in.]. - Warszawa : WSiP, 1992
6. CHMIELEWSKA Elżbieta : Gry i zabawy stymulujące rozwój mowy dziecka // Wychowanie w Przedszkolu. – 1993, nr 1, s. 41-45
7. DONIEC Zofia : Gimnastyka buzi – ćwiczenia i zabawy logopedyczne // Wychowanie w Przedszkolu. – 2002, nr 2, s. 97-99
8. Marta Bogdanowicz (opracowanie) - Rymowanki-przytulanki. HARMONIA.
9. Izabela Jackowska, Iwona Rutkowska-Błachowiak , Dudni, stuka czy puka? Ćwiczenia słuchowe i dźwiękonaśladowcze wspomagające prawidłowy rozwój mowy dziecka.
10. Agata Półtorak, Szmatki z tęczowej szufladki - wierszyki do masażyków i zabaw paluszkowych GWP.
11. Małgorzata Rocławska-Daniluk, zabawy usprawniające buzię i język dziecka, Glottispol 2006.
12. Iwona Rutkowska-Błachowiak, Gimnastyka buzi na wesoło. Ćwiczenia narządów artykulacyjnych dla dzieci, Bonami.
13. Ewa Słodownik-Rycaj, Gry Sudecka zabawy językowe,Żak 2001.
14. Marta Bogdanowicz , W co się bawić z dziećmi? - Piosenki i zabawy wspomagające rozwój dziecka. Harmonia.
Wyświetleń: 8109


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.