Konspekt lekcji w klasie I gimnazjum
Temat: Rozszerzalność temperaturowa ciał
Cele:
1. Ogólne
rozbudzenie zainteresowania zjawiskami występującymi w przyrodzie
nabycie umiejętności wykonywania prostych doświadczeń, opisywanie ich i prezentowanie wyników
2. Operacyjne
uczeń wie, jak zachowują się ciała stałe, ciecze i gazy podczas ogrzewania i oziębiania
uczeń wie na czym polega wyjątkowa rozszerzalność wody
uczeń wie, że zmiany objętości ciała zależą od rodzaju ciała, objętości początkowej, jak również od zmiany temperatury
uczeń zna pojęcie: rozszerzalność temperaturowa
uczeń umie przeprowadzić proste doświadczenia, obserwacje
uczeń umie zmierzyć temperaturę termometrem laboratoryjnym, pokojowym, lekarskim
uczeń umie wskazać różnice w budowie termometrów
Metody
problemowa
ćwiczenia praktyczne
słowna – pogadanka
praca z podręcznikiem
Pomoce dydaktyczne
pierścień Gravesanda
dylatoskop
probówka z zimną wodą
korek do probówki z umieszczoną w nim cienką szklaną rurką
zlewka z zimną wodą
zlewka z ciepłą wodą
palnik
zapałki
termometry: laboratoryjny, pokojowy, lekarski
plastikowa butelka po napojach
balonik
denaturat, olej

Przebieg lekcji
1. Część wstępna
powitanie uczniów
czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, przygotowanie stanowiska pracy
powtórzenie materiału z poprzedniej lekcji
sprawdzenie zadania domowego
2. Część właściwa
zapoznanie uczniów z tematem, informacja o sposobie pracy na lekcji i zachęta do aktywnej i sumiennej pracy
wykonanie doświadczeń obrazujących rozszerzalność temperaturową w ciałach stałych, cieczach i gazach

Doświadczenie 1
Przejście zimnej i gorącej kuli metalowej przez pierścień Gravesanda.
Wyjaśnienie, jak ma przebiegać doświadczenie
przeprowadzenie doświadczenia przez ucznia pod kontrola nauczyciela
omówienie doświadczenia (uczniowie mówią o swoich obserwacjach, odpowiadają na pytania zadane przez nauczyciela)
zapisanie obserwacji doświadczenia w zeszycie
zwrócenie uwagi na to, że zmiany objętości ciała zależą od rodzaju ciała, objętości początkowej jak również od zmiany temperatury

Doświadczenie 2
wyjaśnienie, jak ma przebiegać doświadczenie z dylatoskopem
przeprowadzenie doświadczenia przez uczniów pod kontrolą nauczyciela
omówienie doświadczenia
zapisanie obserwacji z doświadczenia w zeszycie
omówienie znaczenia i zastosowania zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał stałych w praktyce
zapisanie spostrzeżeń w zeszycie

Doświadczenie 3
Zachowanie się wody (oleju, denaturatu) w rurce podczas ogrzewania i oziębiania. Wykorzystujemy naczynia z ciepła i zimną wodą.
wyjaśnienie, jak ma przebiegać doświadczenie
przeprowadzenie doświadczenia przez uczniów pod kontrolą nauczyciela
omówienie doświadczenia
zapisanie obserwacji z doświadczenia w zeszycie
omówienie zjawiska anomalnej rozszerzalności wody
omówienie znaczenia i zastosowania zjawiska rozszerzalności temperaturowej cieczy w praktyce

Doświadczenie 4
Zachowanie się balonika nałożonego na szyjkę butelki podczas ogrzewania i oziębiania.
wyjaśnienie, jak ma przebiegać doświadczenie
przeprowadzenie doświadczenia przez uczniów pod kontrolą nauczyciela
omówienie doświadczenia
zapisanie obserwacji doświadczenia w zeszycie
omówienie znaczenia i zastosowania zjawiska rozszerzalności temperaturowej gazów w praktyce

Doświadczenie 5
Pomiar temperatury wody termometrami: pokojowym, laboratoryjnym, lekarskim.
czy termometry wskazują jednakowe wartości temperatury?
którego termometru najlepiej użyć do pomiaru temperatury wody?

3. Część końcowa
podsumowanie lekcji:
1. określenie przez uczniów, co dzieje się z ciałem stałym, cieczą i gazem po ogrzaniu i oziębieniu
2. od czego zależą zmiany objętości
ocena aktywności uczniów na lekcji
zadanie domowe: Jakie znaczenie ma zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał w przyrodzie i w życiu człowieka. Podaj przykłady.

Wyświetleń: 2753