C Z Y Z N A S Z T E S Ł O W N I K I ?
(przykładowe ćwiczenia słownikowe do lekcji j. polskiego w kl.VI szkoły podstawowej)

Zadanie: Na podstawie podanych haseł i ich wyjaśnień ustal, z jakiego. słownika pochodzą. Wykorzystaj słowniki książkowe, multimedialne i internetowe.



1.matematyka ( „Słownik …………………………………………………..”)
zespół nauk posługujących się metodą dedukcyjną, zajmujących się głównie badaniem zbiorów liczb, punktów i innych elementów abstrakcyjnych
<łac. mathematica, z gr. mathēmatikē, od máthēma poznanie>

2.matematyka, ( „…………………………………………………………...”)
nauka zajmująca się pojęciami i obiektami abstrakcyjnymi i stosująca do ich badania dedukcję, czyli pewien sposób rozumowania. Początkowo (tzn. w okresie starożytności) przedmiotem badań m. były liczby i figury geometryczne, a m. była traktowana jako sposób opisu rzeczywistości. Wraz z upływem czasu pojęcia, którymi zajmowała się m., stawały się coraz bardziej abstrakcyjne. Obecnie m. dzieli się na szereg dziedzin (teorii matematycznych); podstawą teorii matematycznej są pojęcia pierwotne i aksjomaty, a treścią — twierdzenia opisujące własności pojęć pierwotnych i pojęć pochodnych (czyli pojęć utworzonych z pojęć pierwotnych).


3.matematyka -yce, -ykę ( „Słownik ………………………………………………”)

4.matematyka ( „Słownik ……………………………………………..”)
[wym. matematyka, pot. dopuszczalne matematyka, p. AKCENT] ż III 1. «nauka» 2. lm D. matematyk, pot. «lekcja w szkole dotycząca tej nauki»

5.matematyka ( „Słownik …………………………………………….”)
ż III, CMs. ~yce
1. blm
«zespół nauk posługujących się metodą dedukcyjną, zajmujących się głównie badaniem zbiorów liczb, punktów i innych elementów abstrakcyjnych; dawniej rozumiana jako nauka o liczbach i figurach geometrycznych»
 Matematyka elementarna «część matematyki obejmująca arytmetykę, geometrię elementarną i część algebry»
 Matematyka stosowana «badania matematyczne służące głównie rozwojowi innych nauk, np. fizyki, nauk technicznych»
 Matematyka wyższa «dział matematyki operujący pojęciem granicy; przeciwieństwo matematyki elementarnej»
2. blm
pot. «wydział uniwersytetu zajmujący się tym zespołem nauk»
3. blm
pot. «lekcja w szkole, mająca za przedmiot taką naukę»
4. lm D. ~yk
pot. «podręcznik z tej dziedziny nauki»
gr.

6.matematyka ( „Słownik …………………………………………………..”)
rachunki, arytmetyka, algebra

7.super- ( „Słownik ……………………………………………………..”)
pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: najwyższy stopień, najwyższa jakość czegoś, np. superarbiter, superego, supersoniczny
<łac. super nad>



8.super- ( „Słownik …………………………………………………….”)
«pierwszy człon wyrazów złożonych podkreślający najwyższy stopień (lub wykraczanie poza normę, poza zwykły stan), najwyższą jakość tego, co oznacza drugi człon złożenia, np. supernowoczesny, superfilm»
z łac.

9.super ( „Słownik …………………………………………………...”)
wspaniale, cudownie, kapitalnie, rewelacyjnie, fenomenalnie, fantastycznie, doskonale, perfekcyjnie, idealnie…

10.super ndm ( „Słownik ……………………………………………….….”)

11.super ( „Słownik ……………………………………………….….”)
1. pot. «nadzwyczajny, w najlepszym gatunku»: Koncert był super. Mówię ci, stary, dziewczyna super! ● Nadużywane. 2. pot. «nadzwyczajnie, wyjątkowo dobrze»: Czuję się super, normalnie odlotowo! ● Nadużywane. 3. pot. «wykrzyknik wyrażający zachwyt»: Paulinko, jak ci się podobał film? — Super, a najlepsze te dalmatyńczyki! Jak impreza? — Super, balanga do rana. No, jak te kasety? — Super, same hity! ● Nadużywane, zwłaszcza w środowisku dzieci i młodzieży.

12.fajny ( „Słownik ……………………………………………….….”)
pot. pierwszorzędny, dobry, ładny, porządny


13.fajny ~ni ( „Słownik ………………………………………………...”)
pot. «pierwszorzędny, dobry, ładny; porządny, do rzeczy»
Fajna dziewczyna.
Fajni chłopcy.
Fajne buty.
z niem.

14.fajny ( „Słownik ………………………………………….….”)
uroczy, czarujący, słodki, przyjemny, ciekawy, błogi, rozkoszny, czuły, niebiański, upajający, ciepły…

15.faj∙ny; -ni; -niej∙szy ( „Słownik …………………………………………….”)

16.fajny ( „Słownik …………………………………………….”)
m. os. fajni, st. w. fajniejszy pot. «taki, który się podoba, który jest oceniany dodatnio» ● Nadużywane. Np.: Fajna, lepiej: ładna, bluzka. Fajna, lepiej: sympatyczna, dziewczyna. Fajny, lepiej: interesujący, film. Fajna, lepiej: atrakcyjna, wycieczka.

17.kilo n ndm ( „Słownik ………………………………………..….”)
pot. «skrócona forma wyrazu: kilogram» □ K. czegoś: Dwa kilo cukru. Pół kilo (nie: kila) soli. Z dwoma kilo (nie: kilami) cukru.

18.kilo ( „Słownik ………………………………………….”)
pot. forma skrócona wyrazu ( kilogram)



19.kilo n ndm ( „Słownik ……………………………………..….”)
pot. «forma skrócona wyrazu kilogram»
Kupił kilo mięsa.
Przybyło mu trzy kilo.

20.kilo ndm ( „Słownik ………………………………………..”)


C Z Y Z N A T S Z E S Ł O W N I K I ?
(ROWIĄZANIE)

1.matematyka ( „Słownik wyrazów obcych”)

zespół nauk posługujących się metodą dedukcyjną, zajmujących się głównie badaniem zbiorów liczb, punktów i innych elementów abstrakcyjnych
<łac. mathematica, z gr. mathēmatikē, od máthēma poznanie>

2.matematyka, („Encyklopedia ucznia”)
nauka zajmująca się pojęciami i obiektami abstrakcyjnymi i stosująca do ich badania dedukcję, czyli pewien sposób rozumowania. Początkowo (tzn. w okresie starożytności) przedmiotem badań m. były liczby i figury geometryczne, a m. była traktowana jako sposób opisu rzeczywistości. Wraz z upływem czasu pojęcia, którymi zajmowała się m., stawały się coraz bardziej abstrakcyjne. Obecnie m. dzieli się na szereg dziedzin (teorii matematycznych); podstawą teorii matematycznej są pojęcia pierwotne i aksjomaty, a treścią — twierdzenia opisujące własności pojęć pierwotnych i pojęć pochodnych (czyli pojęć utworzonych z pojęć pierwotnych).


3.matematyka -yce, -ykę (Słownik ortograficzny”)

4.matematyka (Słownik poprawnej polszczyzny”)
[wym. matematyka, pot. dopuszczalne matematyka, p. AKCENT] ż III 1. «nauka» 2. lm D. matematyk, pot. «lekcja w szkole dotycząca tej nauki»

5.matematyka („Słownik j. polskiego”)
ż III, CMs. ~yce
1. blm
«zespół nauk posługujących się metodą dedukcyjną, zajmujących się głównie badaniem zbiorów liczb, punktów i innych elementów abstrakcyjnych; dawniej rozumiana jako nauka o liczbach i figurach geometrycznych»
 Matematyka elementarna «część matematyki obejmująca arytmetykę, geometrię elementarną i część algebry»
 Matematyka stosowana «badania matematyczne służące głównie rozwojowi innych nauk, np. fizyki, nauk technicznych»
 Matematyka wyższa «dział matematyki operujący pojęciem granicy; przeciwieństwo matematyki elementarnej»
2. blm
pot. «wydział uniwersytetu zajmujący się tym zespołem nauk»
3. blm
pot. «lekcja w szkole, mająca za przedmiot taką naukę»
4. lm D. ~yk
pot. «podręcznik z tej dziedziny nauki»
gr.

6.matematyka („Słownik synonimów”)
rachunki, arytmetyka, algebra

7.super- ( „Słownik wyrazów obcych”)
pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: najwyższy stopień, najwyższa jakość czegoś, np. superarbiter, superego, supersoniczny
<łac. super nad>

8.super- ( „Słownik j. polskiego”)
«pierwszy człon wyrazów złożonych podkreślający najwyższy stopień (lub wykraczanie poza normę, poza zwykły stan), najwyższą jakość tego, co oznacza drugi człon złożenia, np. supernowoczesny, superfilm»
z łac.

9.super („Słownik synonimów”)
wspaniale, cudownie, kapitalnie, rewelacyjnie, fenomenalnie, fantastycznie, doskonale, perfekcyjnie, idealnie…

10.super ndm (Słownik ortograficzny”)

11.super (“Słownik poprawnaj polszczyzny”)
1. pot. «nadzwyczajny, w najlepszym gatunku»: Koncert był super. Mówię ci, stary, dziewczyna super! ● Nadużywane. 2. pot. «nadzwyczajnie, wyjątkowo dobrze»: Czuję się super, normalnie odlotowo! ● Nadużywane. 3. pot. «wykrzyknik wyrażający zachwyt»: Paulinko, jak ci się podobał film? — Super, a najlepsze te dalmatyńczyki! Jak impreza? — Super, balanga do rana. No, jak te kasety? — Super, same hity! ● Nadużywane, zwłaszcza w środowisku dzieci i młodzieży.


12.fajny ( „Słownik wyrazów obcych”)

pot. pierwszorzędny, dobry, ładny, porządny


13.fajny ~ni ( „Słownik j. polskiego”)
pot. «pierwszorzędny, dobry, ładny; porządny, do rzeczy»
Fajna dziewczyna.
Fajni chłopcy.
Fajne buty.
z niem.

14.fajny („Słownik synonimów”)
uroczy, czarujący, słodki, przyjemny, ciekawy, błogi, rozkoszny, czuły, niebiański, upajający, ciepły…

15.faj∙ny; -ni; -niej∙szy („Słownik ortograficzny”)

16.fajny („Słownik poprawnej polszczyzny”)
m. os. fajni, st. w. fajniejszy pot. «taki, który się podoba, który jest oceniany dodatnio» ● Nadużywane. Np.: Fajna, lepiej: ładna, bluzka. Fajna, lepiej: sympatyczna, dziewczyna. Fajny, lepiej: interesujący, film. Fajna, lepiej: atrakcyjna, wycieczka.

17.kilo n ndm („Słownik poprawnej polszczyzny”)
pot. «skrócona forma wyrazu: kilogram» □ K. czegoś: Dwa kilo cukru. Pół kilo (nie: kila) soli. Z dwoma kilo (nie: kilami) cukru.

18.kilo ( „Słownik wyrazów obcych”)
pot. forma skrócona wyrazu ( kilogram)



19.kilo n ndm ( „Słownik j. polskiego”)
pot. «forma skrócona wyrazu kilogram»
Kupił kilo mięsa.
Przybyło mu trzy kilo.

20.kilo ndm („Słownik ortograficzny”)

Wyświetleń: 1077