Data opracowania: 16. 12. 2011.
Referat
Temat: NAUCZANIE SŁOWNICTWA W SZKOLE PODSTAWOWEJ

Podstawowym celem nauki języka angielskiego jest rozwinięcie kompetencji komunikacyjnej ucznia. Skuteczny przekaz informacji zależy od poziomu opanowania słownictwa. Użycie niewłaściwego słowa lub jego brak uniemożliwiają właściwe zrozumienie, a nawet mogą blokować przekaz komunikacyjny. Znacznie mniejszą rolę odgrywa poprawność gramatyczna. Stąd wynika, że blokada komunikacyjna jest efektem nieznajomości właściwego słownictwa.
Dlatego bardzo ważna jest stała regularna praca nad wzbogacaniem zasobów leksykalnych już od najmłodszych lat, ponieważ bez znajomości słownictwa nie jest możliwy dalszy rozwój umiejętności mówienia, słuchania, pisania i czytania.

Nauka słownictwa odbywa się w trzech etapach:
I - wprowadzanie nowego słownictwa,
II - utrwalanie nowego słownictwa,
III - powtarzanie i utrwalanie wcześniej opanowanego słownictwa.

Takie działania dydaktyczne są nazywane ćwiczeniami przedkomunikacyjnymi, które umożliwiają potem kształtowanie umiejętności językowych.

* Wprowadzanie nowego słownictwa zależy od poziomu zaawansowania uczniów oraz rodzaju nauczanego słownictwa, może się odbywać poprzez wskazanie przedmiotu, pokazanie obrazka, ilustracji za pomocą gestu, mimiki, synonimu, antonimu, definicji, polskiego odpowiednika.

* Utrwalenie nowego słownictwa odbywa się poprzez powtarzanie, używanie w zdaniach oraz zastosowanie gier i zabaw.

* Powtarzanie słownictwa ma fundamentalne znaczenie w procesie komunikacyjnym. Jeśli praca nad materiałem leksykalnym zakończyłaby się na etapie wprowadzenia i utrwalenia byłaby nieefektywna. Należy zadbać nie tylko o rozwój pamięci krótkotrwałej, ale również długotrwałej poprzez ciągłe powtarzanie wcześniej opanowanego materiału leksykalnego. Najlepszym sposobem na utrwalenie nowego słownictwa jest powracanie do wcześniej przeczytanych tekstów i nagrań w ćwiczeniach , które nie są związane ze słownictwem. Wcześniej poznane słownictwo może stanowić punkt startowy do ćwiczeń w mówieniu i pisaniu.
Ćwiczenia leksykalne po wprowadzeniu nowego słownictwa można podzielić na tematyczne, asocjacyjne i skojarzeniowe.
* Ćwiczenia tematyczne polegają na grupowaniu wyrazów wokół jednego tematu.
* Ćwiczenia asocjacyjne ( skojarzeniowe) to takie, które umożliwiają tworzenie wolnych skojarzeń w umyśle w wyniku reakcji na bodziec: obejrzany rysunek lub usłyszany wyraz.
* Ćwiczenia kategoryzacyjne polegają na grupowaniu słownictwa według podanego kryterium tematycznego np.: jedzenie, wyposażenie domu.
* Skojarzenia tematyczne to gromadzenie wyrazów wokół tzw. osi skojarzeń, czyli jednego wyrazu podanego przez nauczyciela. Zadaniem uczniów jest podanie słownictwa, które kojarzy się im z podanym wyrazem. Ćwiczenie może być ukierunkowane na pisanie lub mówienia.
* skojarzenia łańcuszkowe związane są również z podaniem pierwszego wyrazu przez nauczyciela, ale bodźcem dla kolejnego skojarzenia jest zawsze ostatni wyraz podawany przez uczniów. To ćwiczenie nie ma określonego pola tematycznego, ale pozwala na uruchomienie różnych obszarów tematycznych, a uczniowie muszą się słuchać nawzajem. Ćwiczenie może być jednowyrazowe lub zdaniowe.
* sytuacja – sceneria – Zadaniem uczniów jest spisanie wszystkich wyrazów, które są związane z daną sytuacją (może to być zdjęcie, pocztówka, widok z okna).
Praca nad słownictwem odbywa się również w oparciu o nowe struktury gramatyczne a także podczas pracy z tekstem ( technika synonimów, antonimów, odszukiwanie wyrazów kluczowych, tworzenie map mentalnych).

Utrwalanie i przypominanie wcześniej opanowanego materiału powinno odbywać się regularnie, dlatego ogromną rolę w nauczaniu leksyki odgrywają lekcje powtórzeniowe.
Znajomość słownictwa jest niezbędna do wykształcenia kompetencji komunikacyjnej, dlatego wymaga wiele wysiłku na etapie prezentacji, utrwalenia, a potem wbudowania w system posiadanej wiedzy w celu łatwego i skutecznego ich wykorzystywania.

Literatura:
Komorowska, H. 2001. Metodyka nauczania języka angielskiego. FRASZKA
EDUKACYJNA, Warszawa.
Opracowała:
mgr Katarzyna Agata Daniszewska

Wyświetleń: 2483