Katalog

Dorota Przyborowska- Sulich, 2012-02-29
Toruń

Pedagogika, Artykuły

Ą, Ę przez bibułkę czyli o nieprzyzwoitych wyrazach

- n +

Ą, Ę przez bibułkę czyli o nieprzyzwoitych wyrazach



Każda grupa zawodowa posługuje się językiem właściwym dla siebie. Dzieje się tak również z nauczycielami. Współczuję gorąco Rodzicom, gdy słyszą oni o trudnościach szkolnych swojej pociechy w sposób dla nich mało zrozumiały. Co niektórzy z nas, pedagogów, lubują się w stosowaniu fachowych sformułowań typu: dyskalkulia, system percepcyjno-motoryczny, percepcja słuchowa, dyslalia, rotacyzm, patomechanizm. Mam nadzieję, że nikt z Rodziców nie poczuję się urażony, ale dla przeciętnego zjadacza chleba, są to pojęcia abstrakcyjne, nie odzwierciedlające istoty problemu dopóki, dopóty nie zostaną one wyjaśnione. Myślę, że nie pozostaje nic innego Rodzicom jak dopytywanie nauczycieli o istotę problemów oraz samodzielne poszukiwania w literaturze.

Wielu Rodziców zwraca się do mnie z prośbą o wyjaśnienie terminu
,,zaburzenia lateralizacji”, o których informowani są najczęściej przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną.
Skorzystam więc z szansy i spróbuję to zrobić odpowiadając na pytanie
czym jest to zaburzenie i jakie są tego objawy?
W specjalistycznej literaturze termin „lateralizacja” oznacza dominację czynnościową jednej strony ciała. Chodzi tu narządy ruchu (ręka, noga) oraz zmysłu (oko, ucho). Większość populacji, w tym również dzieci prezentuje lateralizację prawostronną czyli dominujące jest u nich prawe oko, (prawooczność ), prawa ręka (praworęczność ) i prawa noga (prawonożność ).

Do zaburzeń lateralizacji zalicza się nieustaloną przewagę jednej ze stron naszego ciała. Dzieci z lateralizacją nieustaloną lub słabą w wieku przedszkolnym charakteryzują się oburęcznością. Oznacza to, że wykonując różne czynności (np. rysując, trzymając łyżkę przy posiłku) posługują się obiema rękoma, prawą lub lewą. Z uwagi na to, że żadna z rąk nie jest domiująca (silna ), czynności dziecka pozostawiają wiele do życzenia. W wieku szkolnym dzieci źle zlateralizowane mają trudności w nauce czytania i pisania.
Niektóre objawy tych trudności:
Odwracanie liter, czyli mylenie liter o podobnym kształcie (b-p; b-d; u-n; w-m )
Odwracanie kolejności cyfr (13-31; 69-96 )
Przestawianie kolejności liter w wyrazie (od-do; kot-tok; sok-kos )
Błędne odtwarzanie liter –dziecko niedokładnie pisze lub czyta wyraz (los-las; sęk-sok )

U dzieci z nieustaloną lub skrzyżowaną lateralizacją (np. dominacja lewej ręki i prawego oka ) często występuje pismo zwierciadlane.


Jak mogą Państwo zbadać która z części ciała jest dominująca u dziecka?
To proste. Należy poprosić dziecko o zajrzenie do butelki (dominacja oka ), narysowanie rysunku, a w przypadku dzieci starszych, napisanie tekstu (dominacja ręki ) oraz kopnięcie piłki (dominacja nogi ). Dobrze jest, jeśli dziecko nie zna naszego zamiaru i nie kieruje się w danym momencie niczym innym jak spontanicznością i wewnętrznym odruchem.
Następnym pytaniem, które zapewne nasuwa się Państwu jest to, jak pomagać dziecku z zaburzeniami lateralizacji. No, cóż – trudno jest poprawiać Matkę Naturę. Myślę, że pomocne będzie tu wykonywanie ćwiczeń doskonalących spostrzeganie wzrokowe oraz różnicowanie słuchowe.
Podam kilka rodzajów ćwiczeń.
Ćwiczenia doskonalące spostrzeganie wzrokowe:
wyszukiwanie różnic na pozornie takich samych obrazkach
wskazywanie takich samych elementów graficznych, ilustracji
układanie układanek wg wzoru, puzzli, gra w domino
rozpoznawanie takich samych liter, sylab, wyrazów
dobieranie do pary wyrazów pisanych różną czcionką
Ćwiczenia doskonalące różnicowanie słuchowe:
rozpoznawanie odgłosów otoczenia (nazywanie pojazdów, zjawisk atmosferycznych, instrumentów muzycznych )
rozpoznawanie podobnie brzmiących głosek (p-b w wyrazach pada – bada; t-d w wyrazach Tomek-domek)
różnicowanie ilości głosek, sylab w wyrazie ; wyrazów w zdaniu
nauka wierszy, piosenek na pamięć

Oto niektóre rodzaje ćwiczeń tzw. percepcji wzrokowej i słuchowej. Wszystkich zainteresowanych Państwa do jej doskonalenia zachęcam do sięgnięcia po fachową literaturę. Jednocześnie życzę wytrwałości w zgłębianiu pedagogicznej terminologii.



Logopeda szkolny
Dorota Przyborowska- Sulich

Literatura:
M. Bogdanowicz, O dysleksji czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu- odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli, LINEA, Lublin1995
J. Jastrząb, Usprawnianie funkcji percepcyjno- motorycznych dzieci dyslektycznych,
CENTRUM METODYCZNE POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ MEN, Warszawa 1994
Wyświetleń: 1046


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.