Pedagogizacja rodziców - referat
Zjawisko przemocy w szkole

Ze zjawiskiem agresji spotykamy się na każdym kroku. Codziennie media donoszą o przejawach przemocy, jaka miała miejsce na ulicy, w szkole, w domu, pracy. Pojawiają się reklamy w których występują hasła "Stop przemocy", ulotki, w których wygłaszane są apele abyśmy nie byli obojętni wobec rodzącej się agresji, "Miej oczy szeroko otwarte..", "Zareaguj..", "Zadzwoń, jeśli wokół siebie widzisz ofiary przemocy". Nie możemy być bierni na zło, nawet, jeśli nie dotyczy ono nas bezpośrednio.

Szkoła jest miejscem gdzie należy zadbać o bezpieczeństwo, atmosferę oraz dobre samopoczucie wychowanków, jak i również, w razie potrzeby przeciwdziałać groźnemu zjawisku, jakim jest przemoc. Przemoc określana jest w krajach skandynawskich jako zjawisko mobbningu. Definicja tego słowa nie ma jednoznacznego odpowiednika w słowniku polskim. Możemy jedynie określić to pojęcie jako wyizolowanie jednostki z grupy wbrew jej woli, bądź też: prześladowania, szykany, nękanie, represje, dręczenie.

O zjawisku mobbningu mówimy wówczas, gdy ofiara przez dłuższy czas jest wielokrotnie narażana na negatywne działanie ze strony innej osoby lub osób. Ofiarami szykan są w większości chłopcy fizycznie słabsi od pozostałych.

1. Bardzo ważnym czynnikiem jest postawa emocjonalna rodziców w stosunku do dziecka. Do powstania agresywnych schematów reakcji przyczynia się zbyt mało miłości i kontroli w stosunku do dziecka, jak i również zbyt duża swoboda.
2. Stosowanie kar fizycznych wobec dziecka, w myśl zasady "przemoc rodzi przemoc"
3. Charakter i osobowość dziecka

Ofiary prześladowań możemy podzielić na dwie grupy

1. Ofiara pasywna - są to przeważnie dzieci wrażliwe, nieśmiałe, małomówne, reagujące na zaczepki płaczem
2. Ofiara prowokująca - są to osoby niespokojne, nadpobudliwe, które wytwarzają wokół siebie atmosferę irytacji i napięcia. Przeważnie są to uczniowie, którzy mają problemy z koncentracją.

Cechy ogólne potencjalnych ofiar mobbningu

• Ofiary szykan są fizycznie słabsze od swoich rówieśników
• Boją się urazów fizycznych, mają słabą koordynację ruchów
• Są ostrożne, wrażliwe, ciche, mało aktywne, nieśmiałe
• Charakteryzują się niską samooceną
• Mają kłopoty natury werbalnej i fizycznej
• Łatwiej przychodzi im nawiązanie kontaktów z dorosłymi niż rówieśnikami
• Maleje ich zainteresowanie szkołą
• Zazwyczaj nie są agresywne, nie drażnią innych. Wyjątkiem są tu ofiary prowokujące, które mają:
  • porywczy temperament, bronią się i gdy ktoś je zaatakuje, reagują agresją
  • mogą być nadaktywne (ciągle w ruchu)
  • nie są lubiane przez osoby dorosłe
  • same dokuczają innym uczniom

W jaki sposób można rozpoznać ofiary szykan

• Młodzież i dzieci są przezywane, upokarzane, zastraszone
• Są zaczepiane, popychane i nie potrafią się dobrze obronić
• Są wciągane w bójki, w których są stroną słabszą
• W czasie przerw są samotne
• Mają problemy z głośnymi wypowiedziami na lekcjach
• Do domu przychodzą w podartych lub pobrudzonych ubraniach, mają zniszczone podręczniki
• Mają siniaki, strupy, zadrapania i tego faktu nie potrafią wytłumaczyć w żaden wiarygodny sposób
• Nie są odwiedzani przez kolegów ani też nie chodzą do ich domów, nie mają przyjaciela z którym spędzają wolny czas
• Rzadko lub w ogóle nie są zapraszane na imprezy do kolegów, same też nie są zainteresowane organizowaniem spotkań towarzyskich
• Nie lubią lub boją się chodzić do szkoły, skarżą się na brak apetytu ból głowy
• Proszą rodziców o pieniądze lub je kradną

Jak rozpoznać sprawcę przemocy
Szkolni prześladowcy charakteryzują się następującymi cechami:

• Łatwo irytują się, szydzą z innych, celowo mówią rzeczy, które mogą kogoś zranić, grożą, wyśmiewają się z innych
• Biją, znęcają się, niszczą cudze rzeczy
• Są silniejsi od kolegów z klasy
• Mają potrzebę dominowania i tyranizowania innych
• Są porywczy impulsywni, cechuje ich niski próg frustracji, aby osiągnąć korzyści chętnie oszukują
• Ogólnie są zbuntowani, nieposłuszni i agresywni wobec dorosłych
• Mają opinię twardych nie współczują dręczonym kolegom
• W porównaniu z innymi stosunkowo wcześnie zaczynają łamać inne normy społeczne i prawne. Wpadają w złe towarzystwo

W jaki sposób rodzice mogą zaradzić zjawisku przemocy?

Ważny jest udział wszystkich rodziców w "walce" z przemocą, bez względu na to, czy problem ten dotyczy jego dziecka, czy nie.

Istotną kwestią jest też postawa opiekunów, którzy powinni temat ten poruszać w rozmowach z dzieckiem i stanowczo przeciwstawiać się dyskryminacji. W rozmowach z synem czy córką należy podkreślać, że szykanowanie innych jest złym postępkiem. Należy również spytać, jakie jest nastawienie dziecka w stosunku do ofiar przemocy. Czy dziecko współczuje osobie prześladowanej?, czy traktuje ją jako osobę mniej wartościową?

Rodzice powinni zachęcać dzieci, aby o zaistniałej przemocy informowali w domu. Powinni zarazem tłumaczyć, iż zgłoszenie przez dziecko aktów przemocy nie ma nic wspólnego donosicielstwem, a jest jedynie reakcją na zło wyrządzone drugiej osobie.

Rodzice ucznia, który jest szykanowany w szkole powinni niezwłocznie skontaktować się ze szkoła i nawiązać współpracę z wychowawcą. Jeśli jest to uczeń nieśmiały, nie wierzący w siebie, rodzice powinni pomóc mu w przystosowaniu się poprzez: wspieranie, rozwijanie talentu dziecka, zachęcanie do uprawiania sportu oraz różnych form aktywności. Opiekunowie powinni również pomóc w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. W przypadku ofiar prowokujących, szykany są zazwyczaj wynikiem zachowań dziecka, dlatego należy nauczyć dziecko innych zachowań, mniej drażniących otoczenie. Młodzież powinna poznać i zrozumieć reguły współżycia społecznego.

Rodzice, których dziecko nęka swoich kolegów lub koleżanki, powinni sprawę prześladowań postawić jasno, mianowicie wyjaśnić, iż nie będą tolerowali złych postępków. Muszą konsekwentnie stosować sankcję za złe zachowanie, jak i również pamiętać o nagradzaniu dziecka, gdy postępuje zgodnie z przyjętymi normami. Należy również kontrolować z kim spotyka się dziecko i czym się zajmuje. Agresywne zachowanie, potrzebę dominacji, nadmiar energii można u dziecka "przekierować" na rozwijanie zainteresowań, aktywność psychoruchową (np.: gra w piłkę, kółka zainteresowań, itp.). W przypadku podejrzeń, że coś złego dzieje się z ich dziećmi w szkole, rodzice powinni kontaktować z nauczycielami, ponieważ efektywna współpraca pomiędzy domem, a szkołą jest warunkiem poprawy sytuacji.

Literatura:
Dan Olweus "Mobbning fala przemocy w szkole - jak ją powstrzymać" Przełożył Daniel Jastrun Warszawa 1998 r.

Opracowanie: Katarzyna Pawłowska
Gimnazjum im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Piotrkowie Kujawskim

Wyświetleń: 3082